-X— T S n e k z ii n door d p o
litie een tweetal tHeustaieisjes aangehouden, die
er haar werk: van maakten haar garderobes
en u'tzeiteri uit de voorraden harer respectie
velijke meesteressen aan te vullen. Toen een
der meisjes zou vertrekken, lekte een en an
der uit.
M en meld* ran de Z u i d e r-
greus:
Dc smokkelhandel ia zóveren munt uit Bei-
gic bloeit hier op ergerijke wijze. Duizenden
- en ihiszfenacn zilveren franken komen de gren
zen over en' verwisselen hier tegen hoogo
provis'c yan eigenaar, welke laatste ze waar
schijnlijk door tusschkomst van groothandela
ren in de smeltkroes doet terecht komen.
OngeloofeHjk groot moeten de bedragen zijn,
welke titans door Beigen zelf uit België worden
uitgevoerd. In circuiaiig is niets anders dan pa
pier en looden pasmunt.
Ee 10-jarig meisje werd
cp den Rijksstraatweg NijkcrkPuiten door
ceniigc boerenjongens aangevallen en van de
fiets gesleurd. Een -passeerende wieiriidtr,die
het'clatnesrij w-iel onbeheerd zag liggen, ging op
onderzoek uit en slaagde er in het meisje, dat
■reeds gekneveld was, uit de handen der bandie
ten die ijlings op de lacht gingen, te verlossen.
De daders waren ui het schemerdonker niet te
herkennen.
Een dame te V e 1 p, die
dioïii bij het eindpunt van de Arnliemschc elcc-
tnsclic tram een villa bewoonde had een door
•liet trampersoneel zeer gewaardeerd gebruik in
gesteld. Het -personeel van de trams die om 12.40
te VcFp aankwamen, werd door haar zorgen
dagelijks op koffie onthaald. De villa is nu ver
kocht, maar de reeds bejaarde dame heeft bij
den verkoop in het contract uitdrukkelijk ge
stipuleerd dat d.'t tot traditie geworden, ge
bruik ook door den nieuwen eigenaar moet
v orden gehandhaafd-.
Tot vreugde van de tramconducteurs en be
st-u u r der s.
T e W i e r i n g c r w a a r d' (N. - H.)
herdachten de lieer E. Rijks en echtgcnoote de
50-jarige ectnvereeniging. Hun dochter vierde
de zilveren bruiloft, en een kind dezer laatste
vrouw, werd in ondertrouw opgenomen.
—^Wanneer dc k o e 1 i e. s uit
China, na volbrachte ft diensttijd; in ln-
'diö naar .hun vaderland lerugkecrcn,
moet zulk een gezelschap een erbarme*
lijken aanbii-k opleveren. In bet ,.Va-
deilahd" geeft Henri Borel zijn indruk
ken als volgt-weer:
Wie nooit koelie^, reizende op een
boot, heelt gezien kan zuch onmogolijk
i-en voprs,u-lling vormen van de men-
schelijke misère die zij vertoonen. Ma
gere. armoedige half naak Ie schepsels,
op en naasl elkander gedrongen o-p het
voordek bij den boeg, op het achterdek
en 't ruim. met een muur om zich heer-
en een toren in hun nhdden van do
wrakste, oude kisten en koffers en dG
«onderlingste pakken en matten, waar
hun schamele hebben en houwen tn
zul. Die arme lieden hebben, hoe maig
een wonder hoe ton, honderd' of - een
tpaar honderd dollar? overgespaard en-
.Iceepon daarmee naar Ciüno, tcru& Kr,
rijn er ook velen bij, vertelt de dok lor
van het schip mij, die -niels gespaard
hebben, maar die ziek zijn cn liever in
China willi-n sterven, bij hun familie.
MaiTr of zij gespaard hebben of Biet, zij,
3üion cr allen armoedig en vies uit, in
•smeerige kleeren of bijna als. beesten-
Cri-cote ijzeren hekken zoo als wan
neer de let uwen zullen optreden ,in een
«'.reus versperren hun den toegang
naar de trappen die naar 't Europeanen-
jdrlc leiden, en naar de corridors met
bullen le kJasso. Zij zijn feitelijk opge
sloten. Eten krijgen zij aan boord uit
ziekend. maar de ligging is veschrikke-
Sfljk-
Ave rok- als ze slapen, zóó maar op
ti'.-i voor- of achterdek beneden, lijkt
hel r-.-n pJagveld waar milrailleursvuur
ii. .-..ii lUfiischenmassa heeft gespeeld-
-Il onderdcn liggen zij naast. op. en
-cv t el-aar. rr is geen gaatje tusschcn
open, cn hel is of er lijkjes liggen,. Toch
vu de c. :*sle warme dagen, zal k aar
die oi r;oos als sardirnes opg:pavte
in:har e:i hier en daar een arm bewi
#m. om Ie waaieren mei een riekr
waaiertje. Een Chinees doet dhf in zijn
slaap. Xooïl heb ik zoo'n luoi^schelijke
rii'S'Tc <rezi<si als.onder zoo'n -lading"
d< kkoelies. Meen échter niet, dal ze het
7/i óók zoo'n misère vinden, want zc
.7.1 jn het. zich niet bewust Overdag
4iiehe.n en pralen en schertsen zij om
fhe! hardist. De stank, dlio van die men-
-sehonlijvon uitgaat, is onbeschrijfelijk.
-Als zij zoo naast c.n over elkaar liggen
nemen zij niet de moeite o-p Te staan als
zij 7.:eh ven behoorden af te zonderen,
en hel dek ligt vol urine en excremen
ten. Ochtends wordt hpt met pronte
waterslangen afgespoeld. liet zijn niet
alleen jónge werkers., er zijn ook vrou
wen hij en ouden van dagen, en zelfs
zo,g ik wel twintig heel kleine kinderen-
LUCHTVAART.
foclu- wordt aangevangen .door den heo.r
Fokker zelf gedemonstreerd worden aan 'de
Staaïscommsisie voor vliegvvezen, handel
en verkeer.
Nadat het toestel door de fabriek was
afgeleverd, heeft het op het vliegkamp
Schiphol herhaalde malen gevlogen cn
bewezen ite voldoen aan de ware eiischen
welke aan zulk een moeilijken tocht gesteld
worden.
ITet toestel fis oorspronkelijk gebouwd om
met een betrekkelijk gering tfnnlal P.K.,
dus een gering verbruik aan benzine en
olie, een groot gewicht mede le voeren.
Door het aanbrengen, van een extra-tank
is bet toestel geschikt gemaakt om gedu
rende elf uur aan één stuk te vliegen, waar
door de te doorvliegen trajecten, met een
groote reserve voor tegenwind, gemakke
lijk afgelegd kunnen worden.
Voor den tocht zijn natuurlijk een groot
aantal kaarten noodig. In gewone vliegtui
gen zijn. deze kaarten lastig te manipulce-
ren, omdat de bestuurder of dc waarnemer
ze dn zijn omdddellijke nabijheid moet heb
ben. Bij dit vliegtuig worden de dikwijls
zeer groote kaarten gemakkelijk onderge
bracht in. de cabine, welke oorspronkelijk
voor. zes personen is ingericht. De waar
nemer bevindt zich met de kaai-ten in de
gesloten cabine, dus volkomen beschut te
gen wind, regen en koude, waardoor hij de
te ^iiren koersen op zijn gemak kan af
zetten en controleeren.
De meest moderne navigaüe-infstramen-
ten zullen in het vliegtuig aangebracht
worden. Do motor is voorzien van een in
richting waardoor hij op 4000 M. hoogte
nog zijn volle vermogen ontwikkelt. Daar
door kan dus geprofiteerd worden van
den minderen lucht weerstand en van even
tueel gunstige luchtstroomingen op die
hoogte. Bij gewone motoren vermindert het
vermogen sterk met het toenemen van de
hoogte-, omdat het in de cylinders opgezo
gen gasmengsel zooveel ijler wordt en de
schroef in ijler lucht werkt.
Het vorder beschikbare nuttige gewicht
wordt gebruikt voor het medenemen van
proviand en drinkwater voor tien dagen
(met het oog op een noodlanding in afge
legen streken), wapens,- een raserve lucht-
schroef, reserve motor-onderdeel en en de
noodige gereedschappen.
Het groote slijgverrnogen van de ma
chine veroorlooft haar de Fransche Alpen
zonder moeite te passeeren. Als eerste
dagreis wordt gedacht HollandPisa, wel
ke laatste plaats een vliegkamp bezit.
Waarschijnlijk zullen belangstellenden
nog in de gelegenheid gestéld worden bet
toestel voor vertrek naar Indië le Amster
dam te bezichtigen.
De Holland—Indië-vtUcht.
Het nieuwste verkeersvliegtuig, dat eeni-
ge weken geleden dc Xcdcrlandsche Vlieg-
tufgenfabriek ..Fokker1' verliet iis, zooals
bekend, door de fabriek ter beschikking
gesteld van de Nederlandsche Regeering
voor den tocht Ilollond-Indië.
Het toestel krijg* voor deze reis een be
manning van drie personen, twee bestuur
ders, die elkaar gedurende de vlucht kun
nen aflossen, en een mecanicien, de liiite-
nanls ter zee H. Xieuweniiuiis en K. Door
man en den korporaal der marine Gron
del ie.
Itecds gemimen tijd geleden 'troffen deze
hunne voorbereidingen, de luitenant ter
zee Doorman vertoefde gedurende eenigen
tijd tin Engeland om de noodige gegevens
wat betreft landingsterreinen, enz. te ver
zamelen, terwijl de korporaal Grondelle
aan de fabriek zich met behandeing van
den motor vertrouwd maakte.
Het vliegtuig is op het oogenbl'ik onder
gebracht in een van de. hangeavs van het.
.vliegkamp SehiphfiJ. JjLfttzal yóór de
Moedertaal en Vreemde taiejn.
In eertartikel „Wat meer stabiliteit"' in ..Het
Chr. Schoolblad „Onze Vacatures", schrijft. E.:
„En loopt inderdaad het. ouderwijs »iir de moe
dertaal .gevaar, jjrês reeds in het vijfde leerjaar
in<?i één-p, vreemde taal word* aangevangen;?.. Is
■het uitdp lucht gegrepen, dat het failleer en,
eener tw.oe.de taai de taalpreeiesheid m.het ge
bruik en vooral -lm'het schrijven der moeder
taal te vordert? Laat men er eens nauwkeurig
onderzoek naar doen. -Het aorifoeren eejier
vrtemde taai, waarbij meer dan bij dat der moe
dertaal het juist eiv scherp opnemen der woord
beelden, het gezicht «dehalvc, ecne groote rol
•speek, werkt toch immers ook het scherper
waarnemen van alle woortibeehlen in de-hand?
Is het niet onze ervaring, d-at de leerlingen, die
aavankelijk onderwijs krijgen1 in eene vreemde
taal. at kome africht het Duitsclr. daarvoor
riet het eerst m aanmerking in hunne eigene
taai ook nauwkeuriger warden? Dc beantwoor
ding dier, vragen is wel de moei-tb van een
vergelijkend onderzoek waard."
EXAMENS.
Lager Onderwijs.
Rotterdam, 20 April. Geklaagd -T- van
tem; P. A- Beleer, G. D. van Geldercn,
G.-Mulder. J. Oosthoek, A. van Rens-
srn. A:- II. van Zunderl.
\s-Gravenhage. W April- Gecxami-
fMM'rd vrouwelijk- candidaten Ge
slaagd do dames: A. Boole, E. J. Groote
en L- J- E. y. cï, Hoeven, allen le Schie
dam' A- M- v- d- Kroel, M. O. Luwe»
ma er. P- II- Oskam. allen te Den Haag;
A. E. Quist te Voorburg cn J. Smi-L te
Dén Haag.
Amsterdam. 20 April Geëxamineerd 8
candidal en. Geslaagd de hoeren: B. J.
Lem-pke, Watergraafsmeer-. F. Fenn
,G- II. Geurt?, .T. G. de Groot, allen van
Hilversum, TI. Reens, P. So-mmeling,
beiden te Amslerdam.
Haarlem, 20 April. Geëx. 7 canóida-
ten. niel opgekomen 1. GeslaagiT de
dames J- Ta H. Dog!,erom, G. van Gel-
deren en II. -Toosten, allen Haarlem; A
Louis. Scholen; Gros,O verveen; E-
M. M- Zürlche. Bergen; M. Rijkeboer
Helder1.
Utrecht. 20 April. Goëx. 7 candkldton,
afgewezen 2. Geslaag'd de hoeren J. -T
Wjekard; M. Barreveld'. G. -T. A. Kle
verkamp, TI- Omlo en C. J. Zijd erve ld;,
Utrecht
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Tc Gouderak, AI. B
Verkerk, le Polsbroek'
GFRF.F. KERKEN.
Tweetal Te Utrecht (vac. Ds.
Klaarhamer) ,T. W. Siertsema le Grams-
bergen en J. Walerink te Znlphen.
B e rO'O p>e n Te TI oh um (AmeTandi),
w. M. le Co.intro, can cl- te 's-Gravcn-
Te I-Tlst, G- M van Rcnnes, te
^-Gravendeel'. >- Te Schipluiden. P.
Decklens, cand- te Rotterdam. Tc Fi.j-
nanrl. G. O. Donnar, cand'. te Amers
foort.
A a. r. genomen: Naar Beiinokom,
J O zin ga le Hasselt.
GERE PA GEMEENTEN.
B e r o c p e n Tc Werkendam—Gie.?-
sr.ntlam- J OverduÜb I© Moe.rkaoe.iie.
De kerkcraatl der Geref.. Ivertc in Den
Kaag, heeft aan een ouderling speciaal de gees
telijke verzorging van de militairen opgedra
gen en besloten, bij de kazerne-commandanten
aan te dringen op het openen van gelegenheid,
dat de catechisaties voor militairen in elke ka
zerne gehouden kunnen worden.
CORRESPONDENTIE.
Aari onze correspondenten lichten wij
het beleefd verzoek:
a. liun copie zoo' vroeg mogelijk in te
zenden;
b. hun papier slechts aan een zijde te
beschrijven;
c. hun berichten steeds van een datum te
voorzitn.
KORTE BERICHTEN.
Te Thorn zou het echipaar Weybcrg zijn
gouden huwelijksfeest vieren. In den morgen
van dezen gedenkwaardige dag voelde de echt
genoot zich onwel en overleed slechts eenigc
uren; later.
Te Krimpen a, d. Lek doet zich weer een
pokkengeval voorn De noodige voorzorgsmaat
regelen zijri genomen.
Te St. Pieiersrade heeit zic-h een geval
van nekkramp voorgedaan.
Te Voorst is de kermis afgeschaft.
Hengelo heeft verplichte winkelsiuiring ge
kregen.
Tengevolge van de malaise in het klonrp-en-
•makersvak 'dalen dè prijzen van de populieren
sterk.
De Ned. Vereen, voor volkszang telt 3470
'fexlen.
Met 109 leden is te Musselkanaal opge-
r,cht een afdeehng van Pro Rege.
De Boa-z-fbank te Buitenpost heeft in 19-19
,f 415.000 omgezet.
- De verkoop van de Emmabloem heeft te
Ridderkerk opgebracht f 337.
Tc Oude-Pekela (Groe.) wordt den 1 Mei
dag niet in dc cartoniabrieken gewerkt.
Te Nieuwe Tonge is een veulen met 6 poo-
teiï geboren.
Op de zandgronden van Goeree staat de
regge reeds 'in de aar.
Woensdag herdacht Wubhigieii Dilling te
Giraieken den dag, dat zij 40 jaren werkzaam
was bij de familie Metselaar. Een zeldzaam
feit "tegenwoordig!
Te Amsterdam is ecu kapseldemonstrai'e
gehouden door verschillende kappers.
Te Haarlem is eeni 79-jarige dame bij he;
vischbakken ir. brand geraakt en aan de ge
volgen overleden.
VERKIEZINGSPOëZIE.
Bij de gehouden verkiezing voor gemachbg-
den der Ned. Herv. Gemeente te 's-üraveuha-
gë, was er één kiezer welke achter op het op
roepingsbiljet geschreven had:
„Aan wien. zulks aangaat".
„Wanneer komt er een eind aan uwe
dw.ing'landij
„Vai; 'tpredikanten-stel, doch slechts van
één partij,
„Waarbij -het Chris'.eii-zijn als 't ware wordt
vergeten,
„Was 't. kiescollege maar geheel en al
versleten!
„Geef aan de Kerk uw geld, uw stem voorts
in de bus,
„Hoe wij nu verder doen, gooi daarnaar met
de mus;
„Toch gaan wij er mee voort, omdat wij nog
gelooven:
„Hier is slechts menscheivwerk, de Leiding is
hierboven
s(e proefwerlr van sömm?ge „snuggere" Saas-
Jcs:
1423. De Lauwerzee vindt de boekdrukker uit.
(Laurens Jans zoon Hosier vkuft de boekdruk
kunst uit).
1581. De Algemcene Satam swieren Filips de
II pleclifig ai.
1521. Eerste palkaad (plakkaat) tegen de Her-
yorrnde m ons land.
Slag bij Solabaia (Solebay).
Ii356. Prims W.:em II wordt tot Roonisch
Koning benoemd.
1500. Karei de Groote wordt keizer geko
zen, enz.
Genoeg. 'Je hebt natuurlijk ook veel goed
proefwerk er bij. Maar of ze nu ook begrij
pen wat ze leeren? In 't boekje staat 1702:
WGlem 111 sterft kinderloos? Proeiwerkvraag:
Hoeveel kinderen had Willem III? Drie van de
vijf en twintig Wadden: mil. Eén: twaalf zo
nen. En de rest bianco. Drie hadden „kinder
loos"' ibegrepen. E"n had aan vader Jacob ge
dacht en de rest stond voor een mysterie.
Alen ziet: schoolmeesteren is*nog zoo gemak
kelijk niet, al. zijn 't „maar vijf uurtjes."
Jaartallen leeren.
Een hoofd eener Chr. School schrijft aan de
,,Ro1t.":
Jaartallen beren, daar ben ik als rasschool
meester en ook als goed antirevolutionair een
grootvoorstander van. Maar wat blijft van on
ze jaartallen hangoii?
Kom, lezer, friseh uw geheugen eens op.
1600 Eu wanneer werd het Ecuwig Edict
gesloten? En de Haarlemmermeer droog go-
maakt? Ziet ge we!! De menschen- zouden nier
z-eggcif: Haal je schoolgeld maar terug, 't was
aan jou niet besteed.
Vlugge kinderen hebben ze er natuurlijk zoo
in. Maar oc'hi. die arme hersenitobberljes. Zie
hier de practijk: 't Overhooren! Wie volgt
Gerrit! Wat kijkt hij benauwd!
„Zeker riet geleerd?"
„Ja, iree, meester, me vader hep m'n boekie
kapot£c§chcurd en -in de kachel gesmeten!
„Wat??"
„Ja, 'k zat zoo „ontaard" te brommen aan dc
tafel. Toen zei m'n vader: „Hoirtoch op met jc
d'Ckselsche gebromvlieg". en) teen heb 't ie 't
boekie in 't vuur gegooid"
„Dai kost je vader een kwartje, jochie!"
Govert komt binnen: „Meester, m'n broertje
mag voor mm moeder geen jaartallen leeren,
hij keu ze d'r riet inkrijgen en me moeder
.-zeif. dat ie veuls te zwak is."
,,'t Is goed, Goof".
Ik 's Zondagsmiddags naar dé bewuste moe
der. Praatje over 't weer, slechte jaar voor cc
hoepels. Maar „mama"' hóeft rne wel m de
gaten. Terwijl ze voor '10 stuks kroost boter
hammen snijdt, zwaait 2e plots met het blin
kende broodmes en roept: ..Zeg, meeste»,
nou mo "kle toch is zeggen, dat ik die „verrot
te" jaartallen een misselijke boel vind. Dat dient
;iierrcges veur. Ik ben ook een goc:e moeder
van 10 kinderen geworden, zonder die- lamme
dingen, 't Is schande tegenwoordig en dan dte
schapen een hoop van die gekke golven en
.zeeën te leeren, daar hoorde je in train tijd
niet vao."
Ais dè storm "uitgewoed is en i'e „asem" op
is. bcg.m ik: „Ja. moeder, maar jou jongie wordt
toch geeu moeder van iien k tuieren
,Nou, maar ze hebben d'r niks an".
Maar nu wordt ik toch ernstig, 'k Wijs op de
revolutie. -Eu 'k probeer aan te toonen, dat een
volk dat zijn geschiedenis niet meer kent en be
ziet bij lie':van Gods Woord, rijp is voor
die revolutie, En dat jaartalen het geraamte
\an de gescliiedeo's zijn. En dat vleesch zon
der geraamte krachteloos Is.
Vader is 't volkomen met me eens. En moe
der eindigt met een: ..Dan mot hei maar, niaa«.
'i is wat ic zeggen, hoor!"
Wc laten oaze- jongens geregeld' proefwerk
van limn j aart aften maken. Ik won 'k u
schriften eens kon aten ó'-*1-! Vooral dat ce:
Personen die zich te Lenden hebben
gevestigd.
'Mej. .3 At1 Vijfbrtev, dienstbodei Heercn-
singei 17. P. van Kleef, ambtenaar bij het
hoofdbestuur der Post era Telegrafie. Hoeren-
gracht 63a. G. Schaap en gezin, vischven-
ter, Valkcnsteeg 12. Mtej. E. J. ter Berg,
Heerensteeg 37. J. Bey, K. Gaigewater 10
A. L. B. Huurman. Oostdwarsgracht 19a.
Mej, H. M. 'Draaisma, Haarlemmerstraat 184a.
Mej. T. van Buren, Rijnsburgerstraat 19.
J. L. van der Holst en gezin, melkslüter, Poel
geeststraat 19. P. van Viict en gezin, boe
renarbeider, Zoeterwoudschel Singel 48. Mej.
M. C. Tijssen, dienstbode. Zijl- of Rozenpoort
2. F K. Seemar.n, Diefsteeg 6a. A. H
Goldberg, bouwkundige, Hooge Rijndijk 146.
reraarbeider, Zoeterwoudsche Singel 48. Miej.
J. Oudshoom, coupeuse. Vreewijks'raat 18.
Mej. M. A. L. KroOn geb. v. Ravesteijn, Rijn
en Schiekade 44. A. Valk en gezin, hulp
besteller, Sophiastraat 25. C. van' Hamers-
velt, Rijnsbnrgerweg 23. J. Heemskerk en
gez'n. stadswerkman, Voorstraat 31. G. van
den Berg en gezin, smid, Prs. Frederikstr. 2.
Mej. J. W. Kooijman, Verl. Nassaustraat 11.
C. Hiilebrand en gezin, steenwerker. Lage Rijn
dijk 63. C. O. -v. d. Plas en gezin, controleur
B. B, Sor.eipeiïkade 41. Mej. Th. C. van
Meurs, huishoudster. Waalsche Hospitaal.
G. Verguns! en g-ezin, fabrieksarbeider, Gorte
straat 69. Mej. M. Th. J. Faessen, dienstbo
de, Koogewoerd 29. W. A. D. de Konin;»,
haiüdelsreizigeït. Apothekersdijk 29a. Mej.
G. Keertjes, Kloksteeg 14. P. H. van Lent
cn gezin, beurtschipper. Oude Vest 57. J. A.
Budding en gezin, kleivetter, A'h'da Mariahof 5.
Mej. E. Heijdiens, dienstbode. Turfmarkt 4.
Mei. A. Krjek, Koppeiïhiwksteeg 16. H. E.
van Brandenburg, Zwijnhpornsteeg 13. Met.
W. A. Uiterdijk, dienstbode, Rijnsbnrgerweg 139
Mej. M. M. Oiivicr, Fiooge Rijndijk 146.
A. Hi eek en gezin, kommies bij 's Rijks Ber
lastingen. Pieterskèrkgracht 14a C. H,
Hoemslcerk, gasfitte,-, Voorstraat 31. P. Mas?
saar, kelhier. Clarensteeg 37.
Pörsonen d«e uit Leiden zijn vertrokken.
Wed. C. G. Ho!sw,Ider( Driebergen, Bun
laan 17. Mej. E. A. Hoeren, Den Kaag,
3de v. d. Boschstraat 9. Mei. J. Goiis, Was
senaar, Huize „Duzande" Mej. C. Cli. E. J.
Rut-ten, Dordrecht, Sumatrastraat 4. H. J.
Tekarnp, Rotterdam, Josephstr. 3b. W. de
Groot, Haarlem. Raamsingel 30. C. ir. Slroih
mann, Den Haag, Kortenaerkade 5. B. C.
de Groot. Rijswijk, (Z.-H;), Detftweg ,Ovcf-
steen". C. M. v. d. Bent, Brummeu, WijV.
D. 59. J. M. Hangjas, Den Kaag. 1ste
v. d. Boschstr. 128 Wed. HangjasPiüer.
Den Haag, Pieter Bothstraat 69. W. J. E.
Lmnebank, Zeist, Veri. Siotlaan. Wed. v. Üt-
den-Groencwegen. Rotterdam, '^oughoUstr. 7.
W. J. Rooyakkers, Scheven ingen, Am sten!,
sir. 18. S. C. den Heiier, Rijnsburg, Brou-
v, er steeg 226 a a. M. Wolters. Katwijk.
Schapensteeg 19 f. Mgj. H. A. v. Heuitci.,
Rotterdam, Oranjeboomsiraat, Rijndijk H. J.
Mehl'ng, Den 'Haag', Sweelhickstraat 180.
P. Peerenboom, Apeldoorn, Bas Backerlaan 10.
Mej. HeeringaElkerbou', Helder, Nienw-
straat 12. Mej. M. 'E. C. Habrakera, Den
Haag, Stortenbekerstraat 42. J. y. Veen, Am
sterdam, 1ste Oosterparkstr. 149. Mej. K. D.
Zander, Noordwijk, Pastorie, Ned. Herv. Kerk.
A. 'D. Mossel. Kampen, Pleinstraat 16.
A. C. Klap, Rotterdam, Oranjeboomsiraat. -
M. Hoek, Den Haag, Stiei.iespV n 3. W
de Roode, Doorn, Acdeiaiaar. 324. J. P.
Timmers, Amersfoort, Aidegondestraa; IK?.
E. Dei.ier, 's-Bosch, Postelstraat 1. Wed. v.
Deventer—Porter, Den Haag, Franklinstva'af
88. Mej. M. A. Jagek Renkum, Sanatorium
„Bosclniisk". Mei. A. E. Jagei, Loaun (Z.).
Pastorie.
Leidsche Penkrasjes
Leiden, 1 Mei '20.
Amice!
Dezer dagen, werd mijn aandacht errsiig
getrokken door'het bij de meesten reeds beken
de feit. dat de open-bare dronkenschap binnen
onze veste met den dag hand over hand ioe-
i.oemt
Van ve-sc' ilfcrJtlc personen heb ik hierover
slerke staaltjes vernomen, 'en ach: het nu va;
ernstig belang, dat ,spoed-;g hicriepjeu ie:
strengste wordt opgetreden.
-Is 'het reeds niet erg genoeg dat het kwaad
•■van drankmisbruik bestaat en o:|derhoude
wordt? Maft moet dit kwaad en dan vooral
in dezen tijd nu ook rog voortwoekeren en
vergroo:cn?
Dat mag riet.
Daar moet tegen gestreden, tegen gewaakt
worden. Maar door wie? \V e kan dc men-
sclien tegenhouden en hen zclii doen onthou
den van iet ruir.eerend vocht?
Ik zag zoo gaarne da: de overhchl het mts
bruik bestreed cn beteugelde en- voorkwam d.t
zoovele meuschen. z'citzeli ongelukkig makei'
zich d-kwerf met de aan hun zorg toevertrouw
deti, in hei ongeluk storten.
De .overlieid gaat we ui? verder dan de on
g-t^ifkk'we, d:e een ast voor zijn omgeving
wprdS, zooiang liij oinlcr den :u\!oed van den
drank verkeert, in 'bewaring temsluiten
En 26Z VrëeT oit 1tw'aa3 !T? üpenEaar
voort niemand houdt het tegen.
Is het daarom niet mogelijk dat ru.r spoetf
een ernstige actie wordt ondernomen? En kgt
■reniet op cien weg van onze drankbes'.rij-i
dirgsvereenjgingen?
Vooral omdat de vereenigingen slechts op een
klein terrein k-unnen werken, zou ik "het zoo-
mooi vinden als in het bel'ang der gemeenschap,
waarvoor men tegenwoordig alles over heeft;
eens een algemeen en eensgezind streven w erd
geboren om dei» drankduivel uit de samenle
ving te verbannen
lik gelooi dat onder leiding van de bestaan
de vereenigingien d:e acite kun worden gevoerd.
Hoe gaarne zag ik het hiertoe komen, opdat
Leiden straks niet met den naam van „Dronke-
mansslad" zal worden betiteld.
Deze week ontving :k dezen brief:
Leiden, 2S April '20.
W. Vr. Herman!
Je bent, 'blijken-s je brief in dé „N. L'. Crt."-
nogal in je schik met de „De Gijseiaarsbank".
'k Heb evenwel ook gemerkt, dat je makkelijk
naast je etgen oordeei .dat van een anjer kunt
verdragen.
En nu verschiRbn hierin ook nog a'. de sttia»
kei|. 't AVas een bo\ enbest idee den hoer -Burge
meester na den- moeilijken oorlogstijd te huldi
gen voor zijn uitnemend beleid, waaraar. z-eh's in
dertijd Edo Fimmen zijn li-ulde niet kon onthou
den. Waarlijk, vriend 'Herman, de Burgervader
had m.i. een schooner huldiging verdieiid. dan
ddze bank.
Want 't is (och een bank, hè? Of is 't een
bloemenbak? Kijk, vriend, men wil. geloof k,
erkelijkheid in de kunst, d.w.z. ais men tegen
een ding „bank".moet zeggen, dat «het dan ook
we-zeriijk een bank ,'s. Vindt je dat 'hier nu wel
't geval? Een vreemdeling, die het veel te laag
ngebracht opschrift niet zoo gauw opmerkt1,
ziet geen bank, maar noemt vast het ding een
boemenbak ofdenkt misschien, dat Leiden
zich zelf in haar p'.auisoera-armoe. verrijkt heelt
met een miniatuurplansoentje. Een bark roemt
een vreemdeling 't in geen gevaL
Je zult natuurlijk ook wel eens een kunststuk
van een Rembrandt ot zoo iemand gezien heb
ben. Dat was dan zóó tentoongesteld, dat ineit
er zonder moeite van genieten kon, op -£ei! der
meest in 't oog valtende w anden* van zoo'n mu
seum.
'Hoe is 't nu me: de „decoratie'?)" van de
..bank"? Op de meest onmogelijke, mins; in 't
oogloopende plaatsen zij de aardewerkstuk/'es
aangebracht. Mei» moet zich tusschcn de twee
khnopmu-urtjes werken om goed dat linksche
beeld- van struisvogelpolitiek, pardon „Rouw" te
zien en ter rechterzijde tie voorstelling van
Herleving" op te merkou De Brouwersche
schrijfwijze, die, met haar letters onde.r elkaar,
ons het midden l'eer-t te houden tusschcn de
Joodschc van-aolteer-af en onze schrijfwijze,
maakt hef genieten van de „kunsf'gewrochtjes
al niet genletciijker.
En dan die twee hooge muren voor k'lmop-
steunseis. Zeg, heb jc ze at eens goed recht in
't gezicht ..gekeken? Want gezichten, ouder Jis-
.triliu-tie-lijdende menschetrgczichten, zie. i<_\ a:S
je 't afdakje als boed deirfU mét "daaronder de
twee roede liclUglazen als oogen, jnet de lange
streep als lange neus er Uisschen en een mis-
ukt of Verleidcrdorpsch-Grieksch randje ais
tanden daaronder.
Verder de verticale projecë-c van de voorzijde
der muurtjes naar bereden beschouwende zie je
een zeer smails romp onder het gezicht, waar
door "t geheel werkelijk het beeld wordt van een
dislributieiijder, di-e met „roodgekreten" oogeu
op de huldigende bloemen neerziet.
VArrice, onze -Burgervader had wezenlijk :ets
schooners -verdiend-. Veel mooier dan dit w an
gedrocht, dat 's avonds vooral een ge, mui 1
neerde ruine lijkt, acht ik de woorden door te®
socialist Edo Fimmeui iiier hi de Gehoorzaal ge-
uit, toen hij zcide, dat door de goede regeling,
.Leiden bovenaan stond- met" haar 'distributie-ver
zorging.
Die hulde kwavn onzen Burgervader ten volle
toe. Groetcnis,
Je vriend
Kees.
Wat mijn vriend Kees daar schrijft is niel
voor de poes!
Hij zegt doodeenvoudig 'niels goeds wan tr3
„tie Gijselaarsbaiik", en dat vind ik wel wat a!
te bar!
Natuurlijk, als ik mij had belast met i-t bou
wen van het monumeift, had het cr anders
en naar mijn smaak uitgezien eit als Kees de
bank had laten zetten clan vermoed ik dat
zij weinig meer dan een gewoon tuiitetcehle
was geworden Immers vindt Kees het
meer dan vokloeiuie als er een zitvlak en een
leuning aan zou zijn, beide van gewone atme-
ingen. Van bloemen, klimop-, muurtjes cc
lichtjes moet hij ntets hebben.
Toch blijf ik bij mijn meeuing i' i: Lank
werkelijk tiaar -plaats verdient. Er z kun.-:
lij 11 in den bouw, afwisseling, cn bijc Jcriie-
den ontbreken niet.
Bovendietv staat de bank cr om gebrnile
worden cn niet als in een museum om .i'lon
te wórden -bezichtigd. Dit laatste was zoo bij
de bank' slechts de eerste dagen. Daarom s zij
geplaatsi op een druk pur.: in de stad en i".c*
op een- plaats waar niemaqd naar r//sf zoekt.
Ik heb. dat moe: ik je zeggen Kees. sm Xhiik
om je fantasie moeten lachen en k w je
daarin geheel vrijlaten, maar moet dan nn-ezfl
opmerken dat toch aan den bouwrpeester ^ere
•toe komt. die in zijn werk zóóveel heef: in
nen samenstellen, dat een ieder er \va; tws
en het zijne uit kan halen!
En Jan wil ik je nog in 't kort a; M-Jen
op hetgeen in je brief staat over .e waarde
der huldiging \an ot.zcn burgemeester.
.Ook ;k gevoel iteei goed dab als Le .ten's
burgerij werkelijk dankbaar is over i et trtne-
meod" beleid van onzen burgemeester, gedurende
den oorlogstijd, er dan nog Iets fraaie: s en
icekender moet worden opgericht. Maur. de
bank is daar\an het begin!
Ik ben er n.i. van overtuigd, dat i:i:er op -.en
der fraaiste plaatsen van onze stad een sraruL
beeld zai worden geplaatst vat Jhr. Mr. Dr.
N. C. de 'i iselaar, burgemeester stad
Leiden! t(
Met groeien, ij.;.,
- HERMAN, j
