BIJVOEGSEL
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Maandag 9 Juni 1890. II0. 133.
ADVERTENTIE»:
Uitgevers: Gebroeders Muré.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
__\V
ABONNEMENT:
Voor Leiden, per 8 maanden1.25.
Franco door het geheele rijk, per 3 maanden 1.60.
Prijs per Nummer 10 Cent.
Van 16 regels0.91
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, A contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Bureel: Scheepmakerssteeg 6. n,
204e Jaargang.
behoorende bij de Leidsche Courant
van 9 Juni 1890.
De vischprijzen waren gisteren te
Katwijk aan Zee tamelijk hoog. Er werd
besteed voor tarbot f 2.50 tot f 7, tongen
f 0.25 tot f 0.60, schol f 4 tot 5, braad
f 8.50 tot f4, kokaat f2.50 tot f3.50,
kleine levende schol werd door vensters ge
kocht voor 10 tot 15 ct. per stuk.
De Ilollandsche haringvisschtrij zal
dit jaar worden uitgeoefend door 463 sche
pen, waarvan 197 loggers en 266 bom
men, tegen 450 vaartuigen in 1889, zoodat
de vloot met 13 schepen is vermeerderd.
De reedeiijplaatsen zijn Vlaardingen met
80 loggers, Maassluis met 73, Schiedam
met 2, 'sGravenhage (haven Vlaardingen)
met 4, Scheveningen (haven Vlaardingen)
met 30 loggers en 186 bommen Katwijk
aan Zee met 65 bommen en 1 logger (ha
ven Vlaardiugen), Noordwijk aan Zee met
15 bommen en 1 logger (haven Vlaardin
gen) en Amsterdam met 6 loggers.
Ook te Schiedam doen zich weder
onder verschillende verschijnselen gevallen
van influenza voor.
Naar aanleiding van den aanstaanden
75 jarigen gedenkdag van den slag bij Wa
terloo werden dezer dagen door den gepen-
sionneerden generaal jbr. B. Van Merlen te
Haarlem de nog iu leven zijnde oud-strijders
van Waterloo opgeroepen zich aan hem be
kend te maken.
Tot dusver zijn bij den generaal de vol
gende opgaven ontvangen.
Als onbemiddeld zijn opgegeven: Petrus
Van Alphen, geb. 1795, wonende te Game
ren, bij Zalt-Bommel; Josephus De Voogd,
geb. |1796, |wonende Bavesteinstraat 202,
Den Haag; Arie De Sterke, geb. 1797,
wonende te Dordrecht Frans Langeweg,
Toulonschestraat Hofje 3; Hendrik Suij-
deri, geb. 1793, wouende te Nijeveen, in
Drente; Walterus Hasselo, geb. 1798, wo
nende te Asten, bij Helmond.
De eenige niet onbemiddelde oudstrijder
van Waterloo is de heer P. Van Vliet,
geb. 1797, adres den heer P. Mulder,
Looiersgracht 30, Amsterdam.
De in het Entrepotdok te Amsterdam
gevangen arend was van een in het Ooster
dok gelegen zeilschip ontvlucht. Hij werd
door een matroos van de Middellandsche
zee medegebracht.
Gisterenmiddag te 12 uur is te En
schede de volgende proclamatie door den
secretaris van de stoep van het stadhuis
afgelezen: De burgemeester van Enschede
brengt, op daartoe bekomen last van 's ko-
nings commissaris in deze provincie van 5
dezer, volgens aanschrijving van den minis
ter van biuneulandscbe zaken van 4 dezer,
namens Z. M. den koning ter openbare
kennis, dat de koning zijne goedkeuring en
tevredenheid betuigt wegens de houding en
de diensten bij de laatste werkstaking al
hier aangenomen en bewezen zoowel door
hen, die gedurende dien tijd met ouafge-
broken toewijding schntterlijke diensten heb
ben verricht, als door het ordelievend deel
der arbeidersbevolking en door ailen die
tot de rustige beëindiging der werkstaking
hebben medegewerkt.
Iemand die vóór eenige dagen een
uitstapje deed naar Maastricht en eene wan
deling deed in de omstreken bespeurde eens
klaps, dat hij in de gangen van den St.
Pietersberg was geraakt. Men kan zich
len, immers den weg niet wetende en door
de duisternis verhinderd te zien, wist hij
niet hoe uit zijn toestand te komen. Op
den tast rondgaande had hij meermalen het
ongeluk zich aan uitstekende punten te
stooten; alzoo geruimen tijd te hebben rond
gedwaald en op zijn geroep om hulp zoo
wel in het Holiandsch als in het Fransch
bekwam hij geen antwoord. Op een zeker
oogenblik dacht hij zijne redding nabij te
zijn, hij voelde treden en klom die op, doch
viel plotseling door bet stooten van zijn
hoofd omlaag, tengevolge waarvan hij zich
aan aangezicht, borst en beenen verwondde.
Ten lange letste ontwaarde hij een frisschen
luchtstroom en zag hij eene kleine opening
die hij na veel moeite bereikte. Een werk
man in het veld ziende arbeiden, riep hij
dezen en werd hij uit zijn neteligen toe
stand bevrijd, waarin hij bijna vier uren
had verkeerd.
Woensdagnamiddag na een drukkende
warmte brak een onweder over Maastricht
los. Een electrische ontlading trof, gevolgd
door een oorverdoovendeu donderslag, de
vlaggestang der Kon. Ned. papierfabriek,
sloeg den mast aan splinters, baande zich
vervolgens door het dak een weg naar een
der zolders en verdween, zonder verdere schade
aan te richten, door een klein raampje.
De barometerstand was op het oogenblik
tamelijk hoog, 766 mM.
De schok was zd<5 hevig, dat hij in sterkere
of geringere mate door de geheele fabriek
gevoeld werd.
MUZIEK, LETTEREN! ENT KUNST.
We ontvingen van den heer P. Somerwil,
uitgever alhier, ter kennismaking een exem
plaar van het bij hem verschenen werkje,
getiteld: w0e intocht van Keizer Karei V
binuen Nijmegen", op 9 Februari 1546,
eene toelichting dus op het onderwerp voor
de a. s. maskerade. De ijver van de heeren
B. C. Six en J. Acquoy, de schrijvers van
het boek, heeft die toelichting een geschrift
doen worden van niet minder dan ruim 300
bladzijden, waarvan het eerste gedeelte, on
der den titel Gelderland, is bewerkt door
den heer B. C. Six (162 bladzijden), het
tweede gedeelte onder den titel, Karei V en
zijne omgeving, door den heer J. Acquoy
(142 bladzijden). Het boek prijkt met een
portret van Karei V, met zijne handteeke-
ning voorzien.
In de inleiding wordt opgegeven de aan
leiding tot het ontstaan van het geschrift.
Er wordt in herinnering gebracht hoe de
maskerade zal zijn naar bet ontwerp van
den heer S. Creutz, jur. cand. alhier, hoe
de leekeningen der costumes en attributen
voor den optocht met veel zorg en toewij
ding werden vervaardigd door de heeren
C. A. W. Van Lijnden, H. W. Van Pal-
landt en E. Smit, terwijl later ook de heer
G. Schimmelpenninck daartoe menig uur
beschikbaar stelde en hoe het ontwerpen
van drie costuums voor Keizer Karei V, op
verzoek van den heer B. Th. Van Pallaudt,
die zich inmiddels bereid verklaard had tot
het vervullen van die hoofdrol, werd opge
dragen aan den heer Beiding, leeraar in het
costuumteekenen aan de tooneelschool te
Amsterdam, waarbij, wat betreft het costuum
voor den optocht, het voorbeeld van Hans
Makart werd gevolgd.
Voor de levering der costuums, wapen
rustingen en haruachementen werd een con
tract gesloten met den heer W. N. Mulder,
costumier te Amsterdam, terwijl de heer P.
Somerwil zich belastte met het doen ver
vaardigen der handschoenen en het drukken
plaatwerk. Een woord van eerbiedigen dank
wijdt de commissie aan Z. E. den minister
van oorlog, voor de wijze waarop over haar
request, tot het afstaan van rijkspaarden, is
beschikt. Tevens waardeert zij ten zeerste
de hulpvaardigheid, welke door de heeren
kolonel H. F. Alings, majoor jhr. A. VV.
Van der Wijck en ritmeester B. tl. O.
baron Van der Capellen betoond werd, waar
het betrof de militaire aangelegenheden.
Voor het afstaan van plaatwerken en het
doen van nazoekingen in het belang der zaak
brengt de commissie dank aan de heeren
mr. W. J. Van Weideren baron Bengers,
jhr. Six van Vromade, C. Hoogendijk, mr.
S. Muller Fred.zn., mr. A. C. Bondam,
mr. J. F. Bijleveld, mr. W. Van de Poll,
mr. W. J. baron d'Ablaing van Giessenburg,
jhr. C. A. Van Sijpesteyn en L. A. J.
Braakenburg.
Waar de commissie de drempels der ar
chiefkamers en boekerijen overschreed, hetzij
te Leiden, 's Gravenhage, Amsterdam, Nij
megen, Brussel of Antwerpen, steeds werd
aan hare soms veel omvattende begeerten
op de meest heusche en vriendelijke wijze
voldaan. Inzonderheid brengt zij dank aan
de heeren J. P. De Sauvage en P. M.
Spille, custodes der universiteits-bibliotheek
alhier, voor de wijze waarop zij haar het
gebruik der Leidsche bibliotheek zoozeer
vergemakkelijkten. Ten slotte wijdt de com
missie een woord van lof aan den pedel van
het corps, den heer P. Somerwil, voor den
ijver waarmeê hij de commissie in bet vol
brengen harer taak behulpzaam was.
En nu het geschrift zelf. De heer B. C.
Six had niet het meest dankbare gedeelte
te bewerken. De vrucht zijner nazoekingen,
in niet minder dan ruim 160 bladzijden
neergelegd, getuigt van een ijver en eene
toewijding die veel lof verdienen. Dat dit
gedeelte nu juist voor het grootste gedeelte
van het publiek zich niet aangenaam lezen
laat is niet zijne schuldmaar zeker is 't
dat die 160 bladzijden, voor bem die van
de maskerade ten volle en met kennis van
zaken genieten wil, een schat van onmis
bare wetenswaardigheden bevatten.
Allereerst worden in dit eerste gedeelte
behandeldDe oorsprong der Geldersche
hertogen, de regeering in Gelderland gedu
rende de middeneeuwen, de quartieren van
Nijmegen, Boermond, Zutphen en de Veluwe.
Vervolgens het hof van Gelre of de kanse
larij, de regeering der stad Nijmegen, het
schutters-, het schippers-, het bakkers- en
het St. Eloy- of Smidsgilde, de intocht
binnen Nijmegen en genealogische aanteeke-
ningen omtrent eenige Geldersche edelen en
regeeringspersonen. De bespreking van de
onderscheidene gilden en van den intocht
binnen Nijmegen is ook in dit gedeelte eene
niet onbelangrijke lectuur voor hen die zich
in de beteekenis van de maskerade iets
meer willen verdiepen.
Meer betrekking op den optocht zelf
heeft het gedeelte van den heer J. Acquoy,
waarin beschreven worden: De Nederlanden
vddr de geboorte van Karei V, Karei tot
zijne meerderjarigheidsverklaring, Karei van
zijne meerderjarigheidsverklaring tot het jaar
1543, de persoon van Karei V en het hof
van Karei V, waarin meer bizonder be
schreven worden het huis, de kamer, de
stal des keizers, de bisschop van Utrecht
en zijne omgeving, de Baden, de Raad van
State, de Geheime Baad en de Baad van
Financien. Ten slotte worden zeer uitvoerig
beschreven de personen die van den optocht
deel zullen uitmaken. Het geheele tweede
gedeelte is in prettigen vorm geschreven,
waartoe zich dan ook het onderwerp beter
leende.
gave, vinden we een lijst van misstel
lingen, die voor de eerste afdeeling ruim
vier malen grooter is dan voor de tweede
afdeeling. En toch zijn in dat eerste ge
deelte een vrij groot aantal taalfouten inge-
bleven, die op de lijst der misstellingen
niet worden gevonden. Het tweede gedeelte
van het werk kwam ons taalkundig beter
voor dan het eerste.
Maar hoe het zij van wien der beide
samenstellers de taak ook dankbaarder was
en wie hunner de vruchten van zijnen
noesten arbeid het smakelijkst heeft weter
op te brengen de twee gedeelten zij
voor elkander onmisbaar en vallen el'
aan tot een kostelijken leiddraad voor
de maskerade ons zal te zien en te de
geven en, voor later, tot een niet m
kostelijk aandenken aan dien schilterc
intocht waaraan het hooger waarde
geven. Uitgever en drukker hebben et
eer van, dat ze aan het werk der b
Six en Acquoy de zorg hebben besteec
het zoo ten volle verdient.
Programma van de muziekuitvoerin
Zomerzorg, op Dinsdag 10 Juni 1890
avonds te 7 uren, onder directie var
heer W. Van der Linden. 1ste afd.: I
»Hochzeitsmarscb" aus der Oper Der
tenfanger von Hameln, V. E. Ne-'
„Racoczy Ouverture", Kéler Héla;
taisie de l'Opéra »Le Billet de Mar)
Gevaert; 4. „Auf Wogen der See",
Zikotf; 5. Fantaisie sur des ,Mélod
doises", F. Dunkler. 2de afd.:
Ouverture „Egmont", Van Beetho d
»Sylvia", Ballet, a. Les Chasseresses,
lente. e. Pizzicato, d. Cortège de I
Leo Deslibes; 8. Kaiser VVilhems
Caprice, Kontsky; 9. FWaisie de l'Opt'
de llalévy ,/Les Mousquetaires de la Beir
Dunkler.
o
d
d
BELGIE.
De Indépendance zegt dat, volgens
door haar ingewonnen inlichtingen, geen
sprake is van verloving van prins Boudewijn
met prinses Clémentine.
De voornaamste Engelschen te Brui
sel zullen aldaar een bal en mogelijk or
een algemeen diner houden in de Waterlor.
balzaal, in de Bue de la Blanchis9erie,
den 75en verjaardag te vieren van het be
roemde bal, dat aan den slag van W.ter-
loo voorafging. De zaal, welke thans als
graanzolder van eene brouwerij gehriikt
wordt, zal spoedig in veiling komen, dar
de brouwerij geliquideerd wordt, en de Ii-
gelschen hopendat een of andere rij e
patriot het gebouw zal willen koopen. Daar
toe zullen 150,000 A 200,000 francs no».
dig zijn.
Op het slagveld van Quatre-Bras a
16 Juni a. s. de plechtige onthulling tx
het monument voor hertog Frederik Wiljj
van Brunswijk plaats vinden.
ENG ELAN
In de gisteren door het lagerhuis-
houden zitting antwoordde sir James :r-
gusson, op de vraag van een der leden dat
nog geene mededeeling kan worden gedaan
met betrekking tot den toestand der Fratische
visscherijen in de watereu van Newfound
land, voordat een vertegenwoordiger vt .1 he
koloniale gouvernement is geraadpleegd.
Volgens te Londen ontvangen be
ricbteu uit Newfoundland leggen de Frai
sche visschers thans groote gematigdh-,1
aan den dag, en trachten de Engelsche
Fransche ove
