ÏW-O
nm «T3
Aan de orde ia nu 11de: hel voorstel
betrekkelijk eene verplaatsing van de Piuk-
atervacnntie op liet Gymnasium.
De heer Fockeuia Andreae als 'l eerst
van de raadsleden aan het «oord in deze
zitting wil even, naar hij meent ook
namens zijne medeleden, zijne vreugde te
kennen geven over de beterschap van de
twee heeren wethouders en .van den hen
burgemeester, die gelukkig thans wederom
te midden der raadsleden tegenwoordig zijn.
(applaus).
De voorzitter dankt spreker, ook nauiei s
de heeren Dool en Van lluttingha Wicbers,
recht hartelijk voor de woorden zoo even
gesproken enhoe aangenaam die woorden
hem ook klonken, hoopt hij dat spreker
van zooeven niet spoedig wiêr in de gele
genheid zal zijn die woorden te herhalen.
De heer Fockema Andreae heeft intus-
schen over de zaak zelve als zijne meening
te kennen gegevendat eene gelegenheid
om de jongens eene exlra-vacantie te geven
z(56 weinig voorkomt, dat de hier gebodene
wel mocht worden aangegrepen.
De beer Cock zal, als curator van het
Gymnasium, gaarne de zaak aan het oor
deel van het curatorium onderwerpen, maar
hij wil er op wijzen, hoe gaarne hij de
jeugdige hoofdjes ook rust gunt, dat er toch
reeds slechts 40 weken geregeld onderwijs
aan het Gymnasium wordt gegeven. Zijn
hart is dus in deze goed genoeg, maar zijn
verstand ziet er bezwaren in.
De voorzitter zegt dat het dagelijksch
bestuur in deze geeu oordeel zal uitspreken,
maar zich zal laten leiden door het advies
van curatoren, die hier de deskundigen bij
uitnemendheid ziju.
liet voorstel wordt hierna aangenomen.
Achtereenvolgens worden nu zonder dis
cussie of hoofdelijke Btemming aangenomen
of goedgekeurd
12*. Verzoek van Mej. G. G. Schcnck en J.
Schuit, betrekkelijk bet gebruik van
een lokaal der lloogcrc burgerschool
voor Meisjes.
13'. Voorstel lol voldoening uit den post
voor Onvoorziene Uitgaven der begroo
ting 1889.
ÏGL Verzoek van J. Regcur, om terugbetaling
van schoolgeld. Lager onderwijs.
17'. Idem van Li. Van der Horst, om ontslag
uls Directeur der Gasfabriek.
18°. Verzoek van Mevr. J. L. Van Hasselt
Van der Sleydcn, om ontslag als Re
gentes van bet II. G. Weeshuis.
Het verzoek 14de van F. J. Willemse, om
terugbetaling van schoolgeld lager ouderwijs,
dat Ibde van P. Duyverman, in zake zijn
ontslag als stoker der Stedelijke Gasfabriek,
en dat 19de van de schippersvereeniging
Schuttevacr omtrent de bediening der brugge»,
worden om vroeger reeds uiteengezette over
wegingen, van de baud gewezen.
Bij punt 15 vroeg de heer Vau Horkm
inlichtingen omtreut de rustdagen op de
Gasfabriek. Hij meent dat één dag aan God
en Zijn dienst gewijd, uiet Ie veel is per
week, ook niet voor een stoker van de
Gasfabritk. Daarop is reeda vroeger gewezen,
doch in deze is nog niets geschied.
De voorzitter wil er den heer Van Horken
op wijzen dat hij zich op een veikeerd
standpunt plaatst. We mogeu ons naar
sprikera meeuing iu een gemeenteraadszitting
niet door deze overwegiugen laten leiden.
Eén rust Jay in de werk mag een weikman
zeker hebben en eene regeling is in deze
onder handen genomen doca daaromtrent bij
eene zóó uitgebreide inrichting maar niet
terstond te treffen. De kosten die aan die
regeling verbonden zijn maken hier niet het
bezwaar uit en deze zouden in elk geval
gering zijn in vei houding tot de sommen
waarmeê de Gasfabriek weikt. Alleen vordert
zulk eene regeling veel tijd.
Alsnu kwam aan d« orde het 20sle en
laatste puut vau de agenda, ui. de voor
stellen van de heeren P. L. C. Driessen c. s.
betrekkelijk de afbraak van de Wsalsche
keik.
Heel veel nieuwe gezichtspunten werden
bij de discussie over dit onderwerp niet ge
opend; trouwens boe kon dat ook anders,
waar reeds zoo geruimen tijd eene zaak van
alle mogelijke en zelfs van onmogelijke kan
ten bekeken is. De heer Kaiser las eene
lange reeks argumenten voor ter verdediging
der voorstellen, argumeuten, die we reeds
meermalen hoorden aanvoeren, en eindigde
met de hoop uit te spreken dat burg. en
weth. de voorstellen hier bedoeld wel zouden
overnemen.
Ook de heer Juta houdt een lang pleidooi
voor die voorsielleu en wel vooral omdat hij
de veiligheid hier niet voldoende gewaar
borgd acht. De deuren aan deu voorgevel
acht spreker te smal, bet uitkomen van de
trap van de gaauderij iu den corridor waarin
ook bet publiek uit de benedenzaal een heen
komen zoekt acht hij bij brand zeer ver
derfelijk. Ook audere geprojecteerde uitgangeu
scht «preker onvoldoende, vooral tu.t 't
oog op de gaande rijbezoekers die het eerst
gevaar loopen te stikken en dus 't eerst
een heenkomen moeten kunnen vinden. Nu
de gelegenheid geboden wordt door aanne
ming van dit voorstel voor voldoende vei
ligheid der burgers zorg te dragen mag men
zich nog wel eens bcdeuken voor men 't ver
werpt.
Wat de U aalsche kerk betreft, die is
ontegenzeggelijk van de gemeente Leiden en
de Waalsche gemeente moest eer dankbaar
heid tootien jegens onze gemeente voor het
kasteloos gebruik gedurende 80 jaren van
een kerkgebouw, dan veistoord zijn op de
gemeente die eerst nu wederom bezit neemt
van haar eigendom. Fr zijn zooveel armere
kerkelijke gemeenten die een eigen gebouw
hebben geslicht. De Waalsche diaconie
behoeft wel met te zorgen voor een ker»-
gi bouw voor de Waalsche gemeente, maar
waar ze, rijk als ze is, een bApilal Wallon
sticht, zou ze ook zeker de Waalsche ge
meente in het stichten van een kerkgebouw
behulpzaam kuiiuen zijn.
De heer Zillesen heeft in deze ook menig
maal zijne meeuing te kennen gegeven en
wil geen oponthoud geven door iu herhalin
gen te tredeu. Ook hij geeft voorkeur aan
het betere boven het goede en aan een
vrijstaaud gebouw boven een dat ingesloten
is. Noemt men nu de zaak met overdreven
termen, zegt men dat 't hier geldt yeeue
kerk afbreken om er eene concertzaal te
stichten", dan is dat eene verkeerde voor
stelling van de zaak geven. Hier geldt
't slechts aan de burgerij een maximum vau
veiligheid te verschaffen.
De heer Fockema Andreae wil mrer eene
motiveeriug van zijne stem geven dan iu
beschouwingen treden urn anderen over te
halen tot zijne zienswijze, leder der raads
leden zal wel reeds eeu bepaald oordeel over
de onderwt rpelijke zaak hebben. Bij hem
weegt de billijkbeidsquarstie zeer. Het
Waalsche kerkgenootschap heeft zich niet
voorbereid op wat haar zou te wachten
staan. Wat het bouwen van eeu eigen kerk
betreft door armere gemeenten dit staal
uiet gelijk met hel aanhangige geval. De
afgescheidene en doleerende gemeenten hadden
geeu kerk eu bouwden er een; maar de
Waal.-clie gemeente kerkt reeds 80 jaren in
dit gebouw waaruit men ze nu zou willen
verdrijven.
Fn wil men elders voor deze gemeente
eeu kerkgebouw inrichten, dan eerst vreist
spreker dat men eene onbillijkheid zou
begaan tegenover de andere kerkelijke
gemeenten, die men een kerk op eigen
kosten inrichten liet. liet voorstel der vjjf
heeren acht spreker onbillijk en bij zal er
tegen stemmen.
Maar nog eene ernstige bedenking. Men
wil voor de Waalsche gemeente een kerk
gebouw gaan inrichten. Is dat niet een
sprong in het duister; wo weten immers
nog lang niet hoeveel die inrichting zal
moeten kosten. De ontworpen concertzaal
voldoet aan de eiscbeu van bet tegenwoor
dige en van de eerste toekomst. Met het
tegenwoordige moet men vooral rekening
houden en dan is het ontwerp zeer vol
doende.
De voorzitter beantwoordt eerst den heer
Kaiser en hij meent dat zijne medeleden
van het dagelijksch bestuur het wel met
hem eens zullen zijn, dat de wensch dat
burg. en weth. het voorstel der 5 heeren
zou overnemen, wel wat overdreven ie. Het
dagelijksch bestuur is sterk tegen de voor
stellen gekant, dat van 's Gravensteyn zoo
wel als dat waarover nu gehandeld wordt.
Fn dat niet alleen om dan inhoud er van,
maar vooral ook om de wijze, waarop
ee te voren zijn behandeld. Men heeft
getracht handteekeningen te krijgen, men
heeft als 't ware clubs gevormd met eeue
commissie van uitvoering en deze toch be
rust immers alleen iu handen van het da
gelijksch bestuur uit den gemeenteraad.
Deze wijze van handelen, het voorberei
den van voorstellen buiten den raad zoo
vervolgt spreker is verderfelijk voor de
behandeling vau de publieke zaak in den
gemeenteraad, waar zulk «ene zaak vaak
door eene meerderheid beklonken, iu be
handeling komt. Eu wat zijn dikwijls de
gevolgen P Dat na nadere toelichtingen eeuigen
dier heeren zich terugtrekken, wat ook hier
is geschied. En bovendien is de uitvoer
baarheid der later ingediende planuen nog
niet gebleken.
Over het bouwen vau eene kerk in het
Iuvalideubuis kan verder niet worden onder
handeld omdat dat gebouw iu bruikleen is
afgestaan aan de commissie voor den ge-
wapenden die ist. Over het kerkje vau het
weeshuis op de Kerkgracht kan de geineeu-
teraad even weiuig beschikken, terwijl wan
neer na 1893 do Armenkerk aan de Waal
sche gemeente iu gebruik moest worden
"cgevcn m?n in dat jaar wederom in een
earn arm wtj' arm.
dergelijk geval zou verkeeren als zich bier
thans voordoet.
Spreker acht 't zeer ernstige krenking
van godsdienstige gevoelens wanneer men
zoo weiuig eerbied toont te hebben voor
deu eeredleust vau anderen dat uieu eene
gemeente uil haar kerkgebouw verdrijft. Wat
do veiligheid betreft, die acht spreker vol
doende verzekerd. Meestal is tr quaestie van
paniek en niet van biaudgevaar eu tegen
paniek ia uiet te bouwen.
En wat het zorgen voor eeu eigen kerk
gebouw betreft dit hebben uiet alle ge
meenten gedaan of tenminste niet geheel
gedaau. De Lodew ijkskeik werd indertijd
gratis aan de K. K. gemeente ten gebruike
afgestaan en voor haar ingericht. Ook de
groud van de Petruskerk werd door de
gemeente Leideu grootendeels aan het R. K.
kerkbestuur ten gebruike afgestaan.
De heer De Goeje herinnert er aan hoe
zich de zaak heeft toegedragen. In eene
besloten raadszitting weid gespro.en over
de mogelijkheid om de Waalsche kerk af
te breken en den groud voor den üehoot-
zaalbouw te bezigen. Bezwaren werden
toen niet geopperd zooals ze zich hier
voordeden. Men ging over de zaak denken
eu plannen ontstonden. Spreker meent in
niets gezondigd te hebben door die plan-
nen buiten den raad te bespreken. Hier
wilden raadsleden een initiatief nemen eu
daartoe waren toch vooraf besprekiugen
noodig. De quaestie van eerbiediging van
godsdienstige overtuiging heeft hiermede
in eeu geuieenteraad naar sprekers meening
niets uit te staan.
De beer Van Hoeken zal tigen het voor
stel stemmen eu hij motiveert zijne stem.
Niet echter omdat burg. eu weth. er tegen
zullen stemmen; dit zou zelfs voor hem
eer eene rede ziju om er vóór te stemmeu.
De heer Du Rieu zal stemmen tegen het
plan der vijf Weren. Het gebruik der
Weeshuis- en Aru» ukerken acht hij voor
gebruik door de Waalsche gemeenten vol
komen ongeschikt. De quaeitie is verdrietig
eu ueleiig. ts het gevaar van iugemttseld
te zijn tusschen andere gebouw-n voor zulk
een groot gebouw als de Stadsgehoorzaal
niet wat overdreven voorgesteld. Spreker
acht de veiligheid hier voldoende, maar bij
acht 't tevens van veel belang dat men
verplicht zal worden tot het zich gewennen
aan Int gebruiken van alle uitgangen.
De heer Zillesen hecht zijne adhaesie aan
het door den heer De Goeje gesprokene.
De voorzitter daarentegen protesteert tegen
de woorden dier beide heeren. Er moet wel
degelija gelet worden op het kwetsen van
godsdienstige gevoelens, 't is waarlijk ook
eell belang en daarop moet worden gelet
wat het iudieuen van plannen betreft die
moeten dan goed voorbereid worden inge
diend, en dat was hier volstrekt uiet het
geval.
Daar niemand meer het woord ver
langt sluit de voorzitter de discussie. Het
voorstel der vijf heeren wordt nu in stem
ming gebracht eu verworpen met 15 tegen
11 stemmen. Voor stemden de heeren Vau
Hamel, Juta, Zillesen, Kaiser, Driessen, De
Goeje, Zaalberg, Koetser, Tieleman, De Stur-
ler en Schneitber.
Daar niets meer aan de orde is en nie
mand meer bet woord verlangt sluit de
voorzitter de vergadering. De publieke
tribune was overvol belangstellenden en
zelfs in en vóór de deur der raadszaal ver
drong men zich om iets te kunnen op
vangen van de discussiën, die eerst tegen
vijf uur geëindigd waren.
I.KIUO, 20 Maart.
In de gisteravond gehouden vergade
ring van het Leidsche Studentencorps is de
feestweek nu definitief vastgesteld op 22
tot 28 Juni. De feesten, die van het korps
uitgaan, bestaan in: 22 Juni, inhaling der
reünisten, feestrede van den korpspraeses,
receptie van eereleden van het collegium;
23 Juni, gekostumeerde optocht; 24 Juni
receptie van den hoofdpersoon der maske
rade; terwijl de audere dagen zullen worden
aangevuld door feesten van de groote korps
gezelschappen.
Het plau voor het feestgebouw is goed
gekeurd. De aanbesteding zal 31 Maart
plaats hebben.
Teveus deelde de voorzitter mede, dat
door de heeren J. G. H. Mann, directeur
van Sempre Crescendo, en J. S. Enthoven,
lid van het korps, feestmarschen ziju ge
compoueerd, waarvan de opdracht door het
collegium is aanvaard.
Professor dr. A. G. Van Hamel,
hoogleeraar te Groningen, zal Dinsdag a. s.
des avonds te halfacht op de bovenzaal der
sociëteit Mioerva eeue lezing komen houden
voor de leden vau het Studentengezelschap
t Doet ri na".
BhNiNHKLAtfDrfCHE BEüIUlfM
M
OFFICIEKI.K IIKIIII HTKY fe
De heer H. Burinester, ingevolge
tiging des konings benoemd tot
consul te Oporto, is in die hoedanL
door de Portugeesche regeering erkend. rje
va
IS
■is
De minister van bini.enlandsche tiimjt
noodigt hen die zich in 1890 san
eindexamen der gymnasia en daarmeds
lijkgesteld examen, wenschen te onder
pen, uit daarvan voor 1 April te
blijken aan den iuspecleur der gyinuasii
Amsterdam, met opgave van hunne
plaats en van de faculteit waarvoor zij
getuigschrift verlangen, en met vermeit
of zij leerlingen zijn der zesde klasse
een gymnasium, eu of zij aan het einli ,jH
men van één der gymnasia dan wel aan
examen voor eeue staatscommissie weuse jjn,
deel te nemen, [ll((
De minister van 6iiaiicien brengt g
keunis van ambtenaren der directe bip -
tingen, invoerrechten en accijnzen, dat Lm
geus het ontbreken van sollicitanten i |g
het opengevallen kantoor Sas van G pge
ontvangers en andere ambtenaren, die g t
gens de bestaande bepalingen voor de jgt
vulling van ontvangkantoren in aamneii ipro
kunnen komen, onverschillig of zij overi wde
bevoegd zijn tot mededinging naar gein <j«
kantoor, zich daarvoor nog tot 10
e. k. bij het departemeut van filial
kunnen aanmelden.
Nader vernemen wij dat de ka[
Van Heutz een kogel door den arm ei
linkerborst gekregen heeft. De ko|
verwijderd, inaar had de long aangi
zoodat de toestand van den gekwetste
ontsteking spoedig gevaarlijk werd. Ni
berichten ontvingen de naaste bloedver
I
RL
prn
ten van kapitein Van Heutz tot dusi
niet, zoodat er hoop bestaat dat dezeL
dienstelijke officier voor het vaderlauf^
ziju gezin bewaard zal blijven. L
(N.R. Q
De veldarbeid is te Rijnsburg we
vollen gang, allerwege wordt gespit en
ploegdwanneer het weer eenigszins ,SI
stig blijft zal men met het zaaien der
spoedig een begin maken. Met het
van aardappelen is reeds begonnen.
De weinige cocrussen staan in Wwe'
waren er hier voor eenigeu jaren max"
waardoor de prijzen zoo laag werden,
ze het opplanteu niet meer vergoeden
den, en werden er daardoor veel voor
voeder opgeruimd, zoo komen ze nu
op redelijker prijs te staan.
De tuipeu komen zeer goed boven
grond eu beloven zich sterk te ont
kelen.
ST
ulil
tuf
BK
kpiai
mail
81
IT;
(v. 1
Aug.
Juta:
■t»U(
4
P«
Bloemkool zal hier dit jaar aanmerl
minder verbouwd worden. Redenen
voor zijn, dat de ingezouten bloemkool
maar laag in prijs is, zoodat ook dat
duel met de bestaande huurprijzen der
derijen geen rekening maken kan; daai j*»
wordt men genoodzaakt zich meer op k ién
en vlasbouw toe te leggen.
In de gisteren gehoudeu buik
wone vergadering van de koninklijke fi
van stoom- en andere werktuigen, te
sterdamdeelde de voorzitter
Wertheim mede, dat het loopende bo< oren
een deficit van f 454,000 oplevert, i
surséance van betaling zal worden a
vraagd.
Een merkwaardige publieke ve
had dezer dageu te Lichtenvoorde ji i0B'
waar door den deurwaarder de inl .imj
van zekeren J. A. S. publiek werd Msl>
kocht. Deze verkoop geschiedde op
van het waterschapsbestuur van de h Ds 5
wegens achterstallige belasting, die oon o6e
kelijk slechts f 1,75 bedroeg, maar W*i
S. steeds geweigerd was te betalen en 666
onkosten enz. tot een bedrag van f5 (n
was opgeloopen. *Wr
Daar bovengenoemd waterschap s
eene zeer geringe populariteit verl t(ie(
waren op het uur der verkooping een iro
aantal boeren bijeen, die met twin! jjie
dertig man tegelijk opboden. Op deze .JG°
werd eene koe, die het eerst werd gr bso
opgejaagd tot f 3200. Door steeds il «n.
op te treden werd de verkoop
gemaakt. jPerp
Het waterschap zal nu trachten li'erp
andere maatregelen zijne belasting te
Bij de firma Weijl en Co. 'Ccar,
schedé hebben een 12tal arbeiders bdfcvcv.i
gestaakt. fe*
Een der directeuren van de V Es
desche katoenspinnerij te Enschede, djN H
Hendrik Ter Kuile, die zich Dinsdag j. 1
dag per rijtuig naar eeue andere >ffle;6
begaf, van welke hij insgelijks direct^ Bk
werd aangehouden door één der werk*
die het jaard in de Li Wis greep
