NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
lleze €011 raiit verschijnt dadelijks, behalve op Zon- en Feestdagen,
ABONNEMENT:
Maandag 10 Februari IC90. - 34.
ADVERTENTIEN:
Uitgevers: Gebroeders Muré.
Voor Leiden, per 3 maanden1.25.
Franco door hel geheele rijk, per 3 maanden 1.60.
Prijs per Hummer 10 Cent.
Van 16 regelsf 0.90.
Elke regel meer0.15.
Groole letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen4 contantzonder rabatper regel 0.10.
Bureel: Sclieepmakerssteeg e.
S I<i s- Beri c ii t e
NATIONALE MILITIE
BURGEMEESTER en WETHOUDERS yam LEIDEN,
Gezien art. 9 van het Koninklijk besluit van den
17den December 1861, Staatsblad n°. 127);
Brengen bij deze ter algemeene kennis dat de
ingezetenen, die verlangen mochten als vrijwilli
gers bij de nationale militie op te treden, zich daar
toe vóór den l8tfn Maart aanstaande ter gemeente
secretarie behooren aan te geven.
De bepalingen der wet van den 19'° Augustus 1861
[Staatsblad r»°. 72), betrekkelijk de nationale militie,
zijn ten aanzien van de vrijwilligers de volgende:
uArt. 11. Om vrijwilliger bij de militie te zijn,
moet men ongehuwd of kinderloos weduwnaar en
ingezeten wezen, voorts lichamelijk voor den dienst
geschikt, ten minste 1.56 meter lang, op den t9lcn
Januari van het jaar der oplrcding als vrijwilliger het
208te jaar ingetreden zijn en het 35ste jaar niet vol
bracht hebben, tot op het tijdstip der optreding aan
zijne verplichtingen ten aanzien van de militie, voor zoo
ver die te vervullen waren, voldaan en een goed
zedelijk gedrag hebben geleid.
Het bezit van die vereischtcn, met uitzondering
van de lichamelijke geschiktheid en van de gevorderde
lengte, wordt bewezen dooreen getuigschrift van den
Burgemeester der woonplaats.
Art. 12. Hij, die voor de militie is ingeschreven,
wordt slechts als vrijwilliger toegelaten voor de ge
meentein welke hij ingeschreven is, tenzij hij
geene verplichtingen ten aanzien van de militie meer
te vervullen hebbe.
Art. 13. Hij, die bij de zeemacht, hij het leger
hier te lande, of bij hel krijgsvolk in 's Rijks over
zeesche bezittingen heeft gediend, wordt niet als vrij
williger bij de militie toegelaten, tenzij hij hij het
verlaten van den dienst, behalve een bewijs van ont
slag, van den bevelhebber, onder wicn hij laatstelijk
heeft gediend, een getuigschrift hebbe ontvangen
inhoudende, dat hij zich gedurende zijn diensttijd
goed heeft gedragen.
Hij kan, heeft hij dit ontvangen, lot dat zijn
veertigste jaar volbracht is, als vrijwilliger hij de
militie worden toegelaten."
Wijders wordt ter kennis van de belanghebbenden
gebracht, dat tot het opmaken van het getuigschrift,
bedoeld bij bovengenoemd art. 11 der wet, dagelijks,
uitgezonderd de Zondag, van des voormiddags negen
tot des namiddags vier urenter secretarie dezer ge
meente de gelegenheid bestaat.
En geschiedt hiervan openbare kennisgeving door
aanplakking en door plaatsing in de Leidsche
Courant.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE KANTER, Burgemeester.
E. KIST, .Secretaris.
Liidkn, 8 Februari 1890.
LE1IIEN, 8 Februari.
Dies Natalis.
On*e gemeente, burgers en studenten,
vieren heden den 315den gedenkdag van de
stichting van Leideu9 roemruchte hoogeschool.
Uit tal van woningen en openbare gebouwen
waait de frbache opwekkende driekleur.
Gisteravond vierden de studenten (corps
leden) op hunne sociëteit Minerva den oude
jaarsavond. Te twaalf uur klonk uit honder
den kelen het *Uren, dagen, maanden, jaren,"
welk gesang tot ver op de Breestraat hoor
baar was. Vóór de sociëteit trouwens hadden
zich vele burgers geschaard om naar de ge
bruikelijke plechtigheid, voor zoover die
buiten waarneembaar was, te luisteren. Een
nieuw jaar was voor onze hoogeschooi in
getreden en nog lang bleef men die intrede
op rde kroeg" vieren.
L)at allerhande gecostumeerde groepen zich
heden den volke zouden vertoouei: was reeds
eenige dagen te voren door aangeplakte bil
jetten bekend gemaakt. Eene vreedzame op
lossing was aangekondigd van de Surinaam-
sche quaestie, het arriveeren van eene nieuwe
bezending cacao, fuw volkskanker, aange
voerd van de blauwe oevers van de witte
zee en van de pet reboomen van vóór India"
enz. enz.
De pers, fde koningiu der aarde" vergezeld
door een zevental ridders, de geuzeD, persi-
flages op regeeringspersonen, en influenza,
kaken aan de orde van den dag.
- Te twee uur hadden zich in het groot
■nwditorium van het academiegebouw profes
soren, curatoren, collegium, studenten en
dames en heeren belangstellenden vereenigd
om getuige te zijn van het oIHcieele ge
deelte der feestviering, de rede van den
rector magnificus, den hoogleeraar dr. A.
P. N. Franchimont. Onder het spelen van
de muziek van eene kapel onder leiding
van den heer Ary Van Leeuwen stroomde
dus de ruime zaal van hoorders vol.
Spreker heette alle aanwezigen op dezen
gedenkwaard gen dag van harte welkom
binnen deze maren, die zoo vaak reeds de
stomme getuigen waren van dergelijke
plechtigheden. Meer luisterlijk dan andere
jaren zal dit jaar in gunstiger jaargetijde
de 315de jaardag onzer hoogeschool worden
gevierd.
Tot titel zijner redevoering had spreker
gekozen: De organische Chemie, een kind
dezer eeuw. De scheikunde van het be
werktuigde wezen moge een kind zijn, ver
wekt in het laatst der vorige het is ge
boren iu deze eeuw; en het draagt er den
stempel van. Het is een gewoon verschijn
sel dat op een kind te weinig acht wordt
geslagen en dit was ook hier lang 't geval.
In de tweede helft der vorige eeuw had
eene revolutie plaats in de chemie, eene
revolutie niet onverwacht, doch reeds sedert
twee eeuwen voorbereid en door Newton en
B/yle voorspeld.
Spreker noemde Scheele als de vader der
organische chemie. Sedert het quautitaiief
onderzoek meer in eere is gekomen is er
groote vooruitgang merkbaar in de kennis
(Ier atomen en de kennis van de koolstof.
Doch de hoofdzaak werd telkens te veel
uit het oog verloren; lelkeus stuitte men
op te weinig kennis der atomen.
Is het denkbeeld van eenheid der s'of,
ua eeuwen wiêr teruggekeerd en telkens op
den voorgrond getreden, rijst dan niet de
vraag bij ons op of er niet een kern van
waarheid in moet worden gezocht. We
kennen nog niet alle hulpmiddelen tot
ouderzoek. De natuur beschikt over geheel
audere hulpmiddelen dan wij in onze laoo-
ratoria. Toch is reeds zeer veei langs
zuiver redeneerenden weg gevonden wat van
onberekenbaar nut moet worden geacht voor
de praktijk. Wilde spreker aan de opsom
ming dier voortbrengselen eeuigen tijd be
steden, 'l zou hem niet moeilijk va! t-D
behalve de kleurstoffen, reukstoffen, genees
middelen, ontplofbare eu andere stoffen,
eeue lange reeks audere producten te noe
men der organische chemie. Heeft niet
onlangs de antipyriue onschatbare diensten
bewezen bij het heerschen der influenza,
(applaus).
Doch hier is 't de plaats om te verklaren
dit aau eeue inrichting van hooger ouder
wijs als de universiteit, de organische chemie
om baar zelve moet worden beoefend, Iedere
stap op dit arbeidsveld vcoruitgezet geeft
onschatbaar genot aan den onderzoeker, doch
loont ook zijne nietigheid in deze. Deze
wetenschap is nog in hare kindsheid en
stelt zich als een kind nog met kleinigheden
tevreden. Er moet nog veel, zeer veel,
worden gezocht en verdeeling van den
arbeid is hierbij bizonder aanbevolen, zoowel
als samenwerking.
En hiervoor is een voortduren gewensebt
eu tjoodig van de vrijheid van deuken en
de zelfstandigheid van het onderzoek, die
gelukkig onder ons bestuur voldoende ge
waarborgd zijn. Spreker besloot zijne hoogst
belangrijke en langdurig toegejuichte rede
voering met eene aansporing oui in deze de
vaan der vrijheid hoog te houden om haar
ongerept aan een volgend geslacht te kunuen
overleveren.
Intusschen was buiten alles gewoel en
gejoel van feestvierenden en even rumoerig
als te voren reden bont versierde wagens
m-1 gecostumeerden af en aan, voorafgegaan
door voertuigen met bizonder muzikale lading.
V< oral op de Breestraat eu voor de socië
teiten .Minerva", .Amicitia" en .Concor
dia", die voor deze gelegenheid wederkeerig
geëmancipeerd waren, was de drukte he
la grijk. Het collegium en de kroegcom-
m -sie deden eveneens per rijtuig hun plicht.
Te zes uur vereenigden zich de corpsleden
op de eetzaal der sociëteit .Minerva" aan
een gezellig diner.
Van huune zijde zullen de professoren een
gemeenschappelijken maaltijd houden in het
hotel Verhaaff. Te negen uur zullen de stu
denten met hunne banieren met muziek en
fakkellicht een ommegang houden door de
stad en daarbij aan de vereenigde hoog
leeraren eene ovatie brengen.
Indien ongunstig weder het volgen van
een korter w eg niet gebiedt zal (ie volgende
weg worden genomen. Akademie, Kloksteeg-
brug, Rapenburg langs de bibliotheek, Steen-
schuur, Breestraat langs hotel Verhaaff (halt),
Kort Rapenburg, Turfmarkt, Beestenmarkt,
Haarlemmerstraat, Bakkersteeg, Hooigracht,
Nieuwen Rijn, Korenbrug, Burgsteeg, Bree
straat tot aan de sociëteit Minerva waar de
stoet zal worden ontbonden. Eene kroegjool
zal het feest van heden besluiten.
De bevolking dezer gemeente bestond
op 31 December 1888 uil 21969 mannen,
24110 vrouwen, totaal 46379. Zij ver
meerderde door geboorte: 714 m. 700 vr.
totaal 1411; door vestiging: 1571 m.,
1313 vr., totaal 2881; te zamen 23)5 m.,
2013 vr., totaal 1328. Zij verminderde door
sterfte: 155 in., 455 vr., totaal 910; door
vertrek 1937 m., 1532 vr., totaal 3469;
te zamen 2392 m., 1987 vr., totaal 4379.
De bevolking verminderde derhalve met 77
m en vermeerderde met 26 vr., terwijl de
totale vermindering bedroeg 51. De bevolking
bestond alzoo op 31 December 1889 uit
21892 msnnen, 24136 vrouwen, totaal
46328.
Meu weet dat ten vorigen jare onze
sta Igenoot de heer D. Hartevelt aan de
gemeente aanbood voor zijne rekening eene
kuustzaal te doen bouwen, waarvan de kos
ten bet bedrag vau f 10,000 niet mochten
te boven gaan. Nadat door den gemeente
raad die toezegging namens de gemeente
dankbaar was aangenomen kou met den
bouw der zaal achter het Stedelijk Museum
(Lakenhal) een aanvang worden gemaakt.
Weldra zal de zaal, die van kloeke af
meting zal worden, gereed zijn en de ope
ning mogelijk worden. Eene commissie
heeft zich gevormd om die opening op
feestelijke wijze te doen plaats hebben en
wel door het houden van eene tentoonstel
ling van schilderijen, aquarellen en etsen
van levende meesters in ons vaderland,
waartoe die meesters door de commissie
tot inzending zullen worden uitgenoodigd.
De tentoonstelling zal worden gehouden
van 15 Mei tot 15 Juli. De commissie is
gevormd uit de navolgende heerenL. M.
De Laat de Kanter, eere-voorzitter; T. P.
Viruly, voorzitter; dr. W. N. Du Rieu,
vice voorzitter; P. Alma Lz. secretaris en
mr. J. A. Coebergh, penningmeester.
Leden de heeren dr. W. Pleyte, W. P.
oilers, D. E. C. Knuttel, Floris Verster,
Menso Kamerlingh Onnes en C. C. Tie-
lemau.
De door ons gister besproken ten
toonstelling van schilderijen in de Stads-
Qehoorzaal zal morgeu (Zondag) te 12 unr
worden geopend.
Op Dinsdag 28 Januari j. 1. trad in
eene buitengewone vergadering met dames
gehouden door de afdeeling Leiden en Om
streken der Nederl. Maatschappij voor tuin
bouw en plantkunde op de heer Bakker,
uit Purmerend. Spreker trad voor de eerste
maal als zoodanig op, en had tot onder
werp gekozen: het planten en snoeien van
hoornen en heesters in publieke parken en
langs openbare wandelwegen. We zullen
het gesprokene, als meer in een vakblad
tehuis behoorende, hier niet weêrgeven; al
leen meenen we te moeten meêdeelen, dat
spreker dit gedeelte van zijne rede eindigde
met den weusch dat velen bij het snoeien
der boomen en heesters wat meer zullen
gaan letten op de eischen dier planten;
ongetwijfeld zal men dan ook betere resul
taten verkrijgen.
Na de pauze behandelde de heer Bakker
.de kamerplanten." Hij gaf de hoofdver-
eischten aan voor het goed tieren dier plan
ten, bet geven van lucht en licht, het
schoonhouden en begieten. Het terrarium
en de kamer- en vensterkasjes werden niet
vergeten. Na nog even de kweekwijzeu
der beste kamerplanten te hebben aange
geven besloot spreker met een warm woord
tot aanbeveling van het kweeken van plan
ten in de kamer.
De Smeden- en Koperslagersvereeni-
ging .Nut door Vriendschap" zal op Maan
dagavond a. s. in het lokaal Ephralm op
de Haarlemmerstraat hare 18de jaarlijksche
feestviering houden.
Hedennacht te ongeveer halfeen is bij
onzen stadgenoot B. in de Pompsteeg inge
broken door het verbreken eener ruit. Er
moet, naar wij vernemen eeu nog al be
langrijke diefstal gepieegd zijn. De zaak is
nog in onderzoek, zoodat wre er voorloopig
niet meer van kunnen melden.
In de Stedelijke Werkinrichting zijn
opgenomen
Z. 2 Febr. 46 volw. en 8 k„ totaal 54.
M.
D.
W.
D.
V.
Z.
3
4
5
6
7
8
70
9
9
19
9t
9
89.
f
76
9
9
19
9»
9
95.
n
83
9
9
22
9»
9
105.
H
81
9
9
22
99
9
103.
w
78
9
9
22
99
9
100.
63
9
9
18
99
9
81.
We ontvingen heden het verslag van
de derde jaarlijksche algemeene vergadering
van de vereeniging ter bevordering van
de Nederlaudeche Visscherij, gehouden te
Amsterdam op Dinsdag 28 Mei 1889. Op
de eerste bladzijde zien we dat in het jaar
1891 o. a. aan de beurt van aftreding is
de heer T. A. O. De Ridder, burgemeester
van Katwijk, te Katwijk aan den Rijn,
voorzitter van het hoofdbestuur. De af
deeling .de beide Katwijken en Omstreken"
werd vertegenwoordigd door de heeren J.
Varkevisser en A. Van Rijn. Van het
hoofdbestuur wareD o. a. tegenwoordig de
heeren T. A. O. De Ridder, van Katwijk,
voorzitter; dr. Th. W. Van Lidth de Jeuil
van Leiden en A. D. Vijgh, van Leiden,
algemeen secretaris-penningmeester.
Een voorstel werd in behandeling geno
men van de afdeeliugeD .de beide Katwij
ken en Omstreken" en //Den Helder" ver
zoekende dat de vereeniging pogingen zal
aanwenden tot verkrijging van beter toe
zicht op den publieken verkoop van visch,
daar deze op vele plaatsen geheel of bijna
zonder contróle geschiedt, benevens tot
betere regeling van de instructien voor de
commissarissen voor den afslag. Wat het
voorstel Katwijk betreft werd besloten
dat het hoofdbestuur zich tot die gemeen
ten zal weoden, waar de toestand dit in
zijne oogen vordert.
Als plaats voor de volgende algemeene