I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
i
Hi
ÈÊe'ae Coiiidiit verschijnt dadelijks, behalve
A B 0 f E M E IJ T
Donderdag 5 December 1889. 286,
ADVERTENTIE®:
Uitgevers: Gebroeders Muré.
BINK EN LAK DSCHE BERICHTEN.
mm
che Cours
El
°P 35 o ii- en F eest d a e
V'ooi Leidenper 8 maanden1.25.
Franco door het geheele rijk, er 3 maanden 1.60,
Prijs per Hummer 10 fern.
t
'iO.'Jt Jaargang.
Van 16 regelsf 0.90.
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, a contant, zonder rabat, per regel 0.10.
BureeJ: Sctieepniakerssteeg 6
LEIDEN, 4 December.
Eenige dagen geleden werden uit de
infanteriekazerne alhier vermist eenige bui
ten gebruik gestelde muziekinstrumenten,
te voren gebruikt door muzikanten van het
stafmuziekcorps van het 4de regiment. Na
ingesteld onderzoek bleek een der instru
menten, eene fluit, verkocht te zijn bij den
handelaar in muziekinstrumenten G. op de
Haarlemmerstraat alhier.
Onderhandeling werd daar tevens nog
gevoerd over den verkoop van een paar
andere instrumenten, eene hobo en een
cornet it piston o. a.; ook een paar hobo-
kleppen werden den heer G. ter hand ge
steld, die later herkend zijn als afkomstig
van een vermist instrument.
Twee tamboers zijn in arieet gebracht.
Daarna werden op een der trappen van de
kazerne nog stukken van eene hobo gevon
den, zoodat het vermoeden zeker niet ge
waagd is dat nog anderen in deze bedroe
vende zaak zijn betrokken. Het onderzoek
wordt met ijver voortgezet.
OEFICIEELE BERICHTEN.
De luit. ter zee 1ste kl. J. C. Jeekel,
lste officier aan boord Zr. Ms. opleidings
schip Admiraal Van VVassenaer, wordt den
16den dezer op non-activiteit gesteld en
vervangen door den luit. ter zee lste kl.
II. G. J. Wolterbeek.
De luit. ter zee 2de kl. H. J. Knoltne-
rus, bchoorende tot de rol van Zr. Ms.
wachtschip te Amsterdam, wordt met den
4den dezer op non-activiteit gesteld.
De ministers van marine en van ko
loniën zullen op 6 dezer geen audiëntie
verleenen.
Hebben we gister gemeld dat de ver-
eeniging ^Nut en Genoegen" Zaterdag j. 1.
wederom de gewone tweejaarlijksche verloting
van levensmiddeleu ouder hare leden beeft
gehouden, thans kunnen we meedeeJen dat
de prijzen daarvoor bestemd op Donderdag
5 December a. s. Van 114 uren voor
belangstellenden ter bezichtiging zullen worden
gesteld in het lokaal der vereeniging. (School-
steeg.)
Het kerkbestuur van de llerv. ge
meente van Midwond heeft f 10 en de bur-
gelijke armbesturen van Midwoud en Oist-
woud respectievelijk f 10 en f 20 ter beschik
king gesteld van de kweekschool voor be
waarachoolbouderessen alhier.
Bij de gebruikelijke St. Nicolaasvie
ring op het akademisch ziekenhuis alhier
zullen St. Nicolaas en zijn zwarte knecht
worden voorgesteld door de hteren Driesseu
en Wittenrood, president en vice-president
van de medische faculteit.
Naar wij vernemen is de Obligatie-
leening der Maatschappij „Zeebad Lo isduinen"
ruim volteekend.
Gistermiddag te vier uur gleed op de
Middelstegracht een klein meisje aan den
waterkant uit over langs den wal geworpen
en bevroren waschwater. Het kind viel in
de gracht, doch werd er door 't stok slaan
van 't ijs en met behulp van allerlei red
dingsmiddelen weldra weer uilgehaald.
Gistermiddag dacht een man op een
der slooten van den Witten Singel wel te
kunnen staan. Het ijs was evenwel niet sterk
genoeg en de onvoorzichtige was er dus in
een oogwenk doorgezakt.
Met bet overbrengen van de verpleeg
den uit het rijks-gesticht tc Ommerschans
naar de rijks-werkinrichting Veenhuizen n°
1 zal deze week een begin worden gemaakt.
Ongeveer 1100 verpleegden zijn thans nog
te Ommerschans.
De vrouwelijke verpleegden te Veenhoizen
zullen van daar vertrekken naar Oegstgeest,
bij Leiden, zoodra de militaire gevangenen
van daar zijn overgebracht naar Leeuwarden,
hetgeen op een der laatste dagen dezer maand
lal plaats hebben.
(JNIVEKSIT Elf.
Heden werd bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap, aan de rijks universiteit
alhier, de heer J. A. liöfelt, geb. te Kam
pen, na verdediging van zijn academisch
proefschrift, getiteld: „Het Hypnotisme in
verband met bet strafrecht".
De koning heeft den 3den December
1889 de geloofsbrieven ontvangen, waarbij
burggraaf De Pindella door Z. M. den ko
ning van Portogal en der Algarven in zijne
hoedanigheid van hoogstdeszelfs buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minister
bij Zr. Ms. hof wordt bevestigd.
In de zitting van de eerste kamer van
gister schetste de heer De Bruijn nog nit
voerig de aanleiding tot dit ontwerp, noemde
het de vrucht van gemeen overleg, ontkende
de ongrondwettigheid ervan en betoogde,
dat de minderheid schier alle wenschen had
bevredigd gezien, dat het bijzonder onder
wijs meer had verlangd, maar dat zij
berust in de overtuiging, dat het einde van
den strijd noodig is. Concordia res parvae
crescunt.
De heer Van Znijlen van Nijevelt wees
op de groote bezwaren tegen de openbare
school bij velen in den lande, bezwaren,
die z. i. gewettigd waren, vooral door den
modernen geest van vele onderwijzers. Hij
was voor de wet.
De lieer Van der Goes van Dirxland
bestreed de wet, omdat zij volstrekt geen
vrede zal brengen, maar eenerzijds onvol
daanheid, anderzijds aandrang om meer te
verkrijgen zal ten gevolge hebben. Deze
wet is geen trausactie maar eene
capitulatie.
De heer Six bestreed bovenal het sub-
sidiëeren van liet bijzonder onderwijs uit
's rijks kas. Hij achtte het stelsel der wet
ongrondwettig, hoogst nadeelig voor de
fiuanliën en verdedigde de neutrale school
als ceu zegen der natie, wier ondeimijiiing
van deze kamer niet ie verwachten is; zij
miskenne niet het dreigend gevaar van
overheerscliing door den clerus.
Bij het gisteren in de tweede kamer
voortgezet debat over de Indische begroo-
ting lichtte de lieer Dormer een amende-
ment toe, namens de commissie van rap
porteurs, om den post voor een gym
nasium te Batavia niet toe te staan.
De miuister bestreed dit amendement
met een uitvoerige historische beschouwing
omtrent den oorsprong der hierbedoelde
stichting, gelijk die voor 20U jaren reeds
bestond en ill den loop der tijden was
hervormd; ook op paedagogische gronden
werd de uitgave door hem verdedigd. De
uitgave was zeer gewenscht.
liet amendement werd aangenomen met
70 tegen 16 stommen.
Een amendement van de commissie van
rapporteurs om de meer aangevraagde f 50ü0
voor een wetenschappelijke reis in Iudië
niet toe te staan, werd, na verdediging vau
den heer Cremer, door den minister overge
nomen.
De minister kwam vervolgens terug op
de vraag, eergisteren door de heeren Zaaijer
en Roëll gedaan en verklaarde dat dit jaar
de betrokken post niet meer slaat op ca
techetisch onderwijs en dal 't ook verleden
jaar zoo was. De minister, vernemende dat
de post voor voorlezingen gebruikt werd
voor catechetisch onderwijs, meende toen de
uitbetaling te moeten weigeren. De minis
ter besteed bovendien bet nut van cateche
tisch onderwijs.
De heer Levyssohn Norman wijst er op
dat de minister dit onderwijs wil doen
vervallen, omdat het gegeven wordt door
onderwijzers, die niet van des ministers
richting zijn en wier onderwijs voortaan
zal moeten gegeven worden door de z. g.
aalmoe eniers.
De minister antwoordde dat de bezoldi
ging dier heeren echter op een anderen post
zal gevonden worden.
Nadat de heer Van Aich van Wijck den
miuister had verdedigd, hield de heer Roëll
vol dat uit dezen post catechetisch onder
wijs moet worden betaald. Was de minis
ter dat nog van plan? En wilde hij de
som voor de aalmoezeniers uit dezen post
vinden?
Dit laatste ontkende de minister, doch
meerdere verklaring kon hij niet geven.
De heer Norman stelde toen voor om
den post met f 9500 te verhoogen voor
catechetisch onderwijs.
Na eenig debat trok de beer Norman
zijn amendement in.
De heeren Verniers van der Loeff c. s.
stelden een verminderiugs amendement van
f 5000 als protest tegen de beschikking
over gelden, waarvan de bestemming niet
is aangewezen en ter voorkoming, dat aal
moezeniers betaald worden met de voor
godsdienstleziugen geweigerde gelden.
De heer De Savornin Lobman bestreed
dit. Het zon beteekenen eene verklaring,
dat de minister onwillig is, de kamer in te
lichten.
De heer Van der Kaay zeide dat de
kamer verleden jaar niet voldoende was
ingelicht.
Het protest-amendement-Verniers van der
Loeif werd verworpen met 44 tegen 86
stemmen.
De heer Farncombe Sanders drong aan
op wettelijke regeling van het mijnwezen i
door mijnexploi'atie van staatswege, wegens
de daaraan verbonden voordeeien, zooals de
Billiton winsten bewijzen.
De lieer Schaepman drong aan op
spoedige indiening van voorstellen om
trent het Billiton contract en vroeg of
de minister steeds zijn standpunt in deze
handhaaft.
De heer Rutgers ondersteunde de hou
ding van den minister, die bet concessie-
recht ontkent tegenover de Billiton maat
schappij.
De minister handhaafde zijne houding,
die echter erkenning van de dieutsen der
maatschappij niet uitsluit. Het tijdstip
van indiening der voorstellen is niet te
bepalen.
De heer Van Kerkwijk wenschte in het
finantiëel belang van den staat spoedige op
lossing van het Billiton-geschil.
De heer Veruiers van der Loeft' betwij
felde of de minister tot de, ook door spre
ker gewenschte, oplossing, zooals 't thans
gaat, zou komui.
Eerlang kan bij de tweede kamer een
wetsvoorstel worden verwacht tot restauratie
van de ridderzaal te 's Hage en tot verbou
wing van het ministerie van binneniandsche
zaken. (Fad.)
Bij het departement van waterstaat is
een herziening der onteigeningswet in
bewerking.
departement van waterstaat is een onder
zoek opgedragen nopens den toestand van
het reddingswezen langs de kasten des
i„„j.
Aan een commissie van twee zee-
officiereu en een hoofdambtenaar van het
Een wettelijke regeling der telepboon-
verbindingen is vau de regeering te ver
wachten, doch het tijdstip is nog niet aan
te geven.
In den loop van 1890 kan de sectie
Schiedam—Maassluis van den spoorweg
RotterdamHoek van Holland waarschijnlijk
in exploitatie komen.
Het Merwedekanaal zal vermoedelijk
in 't midden van 1892 geheel voltooid zijn.
Het plan bestaat om bij de herziening
der postwet het maximum-gewicht der dag
en weekbladen met cent port te ver
hoogen.
Het model der Postbladen zal weldra
verandering ondergaan.
Naar de Amtterdammer verneemt, wordt
het ber ent, betreffende het voornemen der
regeering om ook den Centraal-spoorweg te
naasten, nader bevestigd en zouden de onder
handelingen daaromtrent dezer dagen reeds
aangevangen zijn.
Door den heer A. C. baron Snouckaert
van Scbauburg, gepensioiineerd majoor der
huzaren, kamerheer en stalmeester van Z. M.
den koning, te 's Gravenhage, is aan het
rijk ter plaatsing in 's rijks museum te
Amsterdam ten geschenke aangeboden eene
door hem gevormde verzameling voorwerpen,
betrekking hebbende op het Nederlandsch
krijgswezen. Deze verzameling bevat een
groot aantal uniformen, offensieve en defen
sieve wapenen van de verschillende korpsen
van het Nederlandsch leger, te rekeuen van
ongeveer het einde der vorige eeuw tot op
dezen tijd.
De minister van binneniandsche zaken
heeft aan den schenker den dank der re-
geeriug betuigd.
De werkstakers in de ijzer- en
metaalindustrie te Rotterdam, kwamen
gisterenavond weer bijeen en ditmaal in een
lokaal op den Schiedamschen dijk. Naar
schatting waren vijfhonderd personen aan
wezig. Emvoets deelde mede dat de afge
vaardigde zich heden naar de fabrieken
Feyenoord en Burgerhout had begeven, doch
niet was ontvangen, daar men alleen met
eigen volk wilde te doen hebben. Men
moest echter den moed niet laten zakken
en standvastig blijven, daar de patroons
toch ten laatBte wel zouden toegeven en
men van verschillende zijden gesteund werd.
Zoo was van de socialistische sigarenmakers
te Antwerpen 50 francs ontvangen, de
Labours Union (afdeeliug Rotterdam) be
taalde gisteravond het vergaderlokaal en
men kon op nog meer steun rekenen.
De familie E. S. op de Prinsengracht
te Amsterdam, is in de vorige week door
een droevig ongeluk getroffen. De jongste
zoon, een 20jarig jongeling, wilde des nachts
even naar beueden gaan, om iets uit de
huiskamer te halen. In de duisternis is hij
van de hooge trap naar beneden gestort en
met het achterhoofd op de marmeren steeneu
gevalleD. Toen men hem vond, leefde hij
nog, maar hij overleed na een paar uren
aan de gevolgen van een schedelbreuk.
(Echo)
Niettegenstaande de liefderijke ver
pleging en het strenge toezicht, heeft ééne
der patiënten van de inrichting voor zenuw
lijders te Drempt heimelijk het huis weten
te verlaten en heeft men daarna haar lijk in
den Ouden IJsel aldaar gevonden.
Men schrijft aan de Haarl. Ct. van
Maandagavond nit de prov. Groningen, dat
de scheepvaart aldaar veel belemmering on-