NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Feestdagen*
Zaterdag 30 November 1BS9. M9. 282a
Uitgevers: ©©broeders Muré.
£>eze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en
k 8 0 BH E M EEST:
Vooi Leidenper 3 maanden1.25,
Franco door het geheele rijk, er 3 maanden l.ttO.
Prijs per Nummer 10 (Vat.
ADVEBTEHTIËfB:
Van 16 repelsf 0.90.
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, a contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Bureel: Scheepmakerssteeg 6,
Sta»! s- Ber i e is t e
DRANKWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
LEIDEN brengen Ier algemeene kennis dal
door de Weduwe H. H. SCHRAVEN, wonende
te 's Gravenliage; HELENA VAN LLDEN,
Huisvrouw van JOHANNES VAN DEN BURG,
wonende Ie Leiden, en DIRK JACOBS, wo
nende le Haarlem, verzoekschriften zijn inge
diend om vergunning voor den kleinhandel
in sterken drank, resp. in de perceelen Groen-
hazengrachl 10, Groenesteeg 79 en Nieuwe
Rijn 5.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
DE KANTER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 28 November 1889.
LEIIIEN 2 9Novcmber.
In het Logegebouw alhier vergaderde
gisteravond de Vrijzinnige Kiesvereeniging,
ter benoeming van een afgevaardigde naar
de vergadering van de Liberale Unie, te
Amsterdam op Zaterdag 30 November a. s.
te houden.
Van den heer prof. Mr. H. Van der
Hoeven, gedelegeerde der Kiesvereeniging,
kwam een schrijven in, waarin hij verklaart
als zoodanig ontslag te nemen, opdat de ver
gadering beslisse of een voorstander, of een
tegenstander van de ontwerp-onderwijswet
naar de vergadering te Amsterdam zal worden
afgevaard gd. In dit gevoelen deelde ook de
heer Dr. G. Heymans.
De toestand meende hij is nu anders dan
vroeger toen de afgevaardigden geen mandaat
hadden.
De heer prof. Dr. M. J. De Goeje ver
klaarde dat uit het vroeger schrijven van de
Liberale Unie bleek dat zij zou weuschen
over te gaau tot het toelaten van subsi-
dieering, mits het onderwijs er niet onder
zou lijden. En aangezien aan deze voorwaar
de moet worden voldaan, stelt bij voor een
tegenstander van het ontwerp af te vaar
digen.
De voorzitter wenschte het ontwerp nu niet
meer ter sprake te brengen.
De heer C. II. Kouw meent dat het be
paald een affront zou zijn voor onzen afge
vaardigde Daar de tweede kamer, wanneer
hier tegen het ontwerp zou worden ge
stemd.
De heer Mr. F. Was meent dat eerst
moet worden uitgemaakt of er afgevaardigden
zullen worden gezonden, en zoo ja, met welk
mandaat.
De heer prof. Mr. S. J. Fockema Andreae
doet opmerken dat er bij het bestuur der
Liberale Unie niets bekend is van voorstellen
die znllen worden gedaan.
De heer prof. Dr. A. Keunen is tegen
het geven van een mandaat aan een afge
vaardigde. Dit is tot nogtoe ook nooit ge
schied.
De voorzitter beaamt dit en wijBt er op
dat de afgevaardigde voor twee jaren be
noemd wordt.
De vergadering besloot nu dat er afge
vaardigden zullen worden gezonden naar de
vergadering der Liberale Unie.
De heer Mr. J. H. Goudsmit vraagt of
t niet mogelijk iB te stemmeu of 't vóór-
of tegenstanders van het ontwerp zullen zijn,
om daardoor uit te maken, in welke richting
de afgevaardigden zullen gekozen worden.
Bij stemming bleek dat van de 90 leden
zich 62 voor tegenstanders en 26 voor vóór-
stauders van het ontwerp verklaarden, zoodat
ook tegenstanders zullen worden afgevaar
digd.
Alsnu werd tot afgevaardigde benoemd de
beer prof. Dr. M. J. De Goeje, terwijl nog
drie heeren in denzelfden geest zullen worden
gekozen. Nog vóór tien uur was de ver
gadering geëindigd.
De staatscommissie voor de artsexa
mens heeft in hare heden alhier gehouden
zitting tot arts bevorderd den heer J. P.
Vermaas, en voor het eerste gedeelte toege
laten den heer E. W. Melchior.
De heer mr. 8. Van Houten, lid van
de tweede kamer der staten-generaal zal op
Dinsdag 3 December a. s. des avonds te 7
uren, op de bovenzaal der sociëteit Minerva,
eene lezing houden voor het gezelschap
Doctrina
De fabriekbaas A. Hakkert van het
le gesticht Veenbuizen is met ingang van
1 Januari a. s. benoemd tot magazijnmeester
aan de rijks-werkinrichting voor vrouwen
te n"~"'
We weuschen nog de aandacht te
vestigen op drie winkels in onze goede stad
waar St.-Nicolaas zijn intree heeft gedaan,
en waar eene uitmuntende gelegenheid bestaat
zich tegen het aanstaande feest van het
noodige te voorzien.
Beginnen we met het eetbare gedeelte
dan moeten we onze lezeressen en lezers
beeuwijzen naar den Ouden Rijn n° 2, bij
de Doukerateeg. Daar heeft de heer B.
H. J, Aalberse een bizonder welvoorz.enen
winkel met een groeten voorraad van alles
wat tot het gebied van suikergoed eu St.
Nicolaaslekkernijeu behoort. De gevestigde
naam der firma Aalberse verzekeit ons den
verkoop van uitsluitend uitmuntend goed.
Van geheel anderen aard is 't wat de
heer F. E. Feld, Alaarsinatissteeg u° 6 voor
dit kinderfeest in grooten voorraad en niet
minder groote verscheidenheid heeft inge
slagen. Men weet dat in dezen welvoor-
zieueu winkel steeds een prachtige voorraad
fijn mandenwerk en bontwerk voorhanden
is en vooral ook huishoudelijke artikelen
daar in groote collectie gevonden worden.
Maar voor dit groote kinderfeest is 't
eene prachtige collectie andere artikelen
waarop waarlijk de aandacht wel eens mag
worden gevestigd, 't ls de schoone keuze
poppen en poppenwagens in allerlei grootte
en allerlei kleeding, de groote hoeveelheid
kinderspeelgoed tegen de minst mogelijke
prijzen, eu ten slotte een bizonder be
geerlijk St. Nicolaasgeschenk, een cadeau
waaraan de kindereu voor goed een kostelijk
amusement hebben, 11. I. tuoverlantaarns van
goede kwaliteit.
Eu in de Donkersteeg bij den heer J.
Van der Stok is 't ook een voorraad om
van te suizebollenzóó groot is daar zelfs
de hoeveelheid artikelen van den meest on
derscheiden aard, dat gedurende eeuige da
gen tegen veel verminderde prijzen eene
groote opruiming zal worden gehouden.
Maar de nieuwste artikelen, uiterst geschikt
voor St. Nicolaascadeaux, worden gevonden
onder de artikelen van één en twee gulden.
Zaken van zóóveel aanzien, dat men waar
lijk voor weinig geld een zeer voldoende
geschenk kan thuis brengen. Ook daér zal
't dus niet moeilijk zijn te slagen in de
noodzakelijke aankoopeu voor het groote
feest dat onverbiddelijk telkenjare weder
keert en hopen we steeds als een hoogst
gezellig feest zal blijven wederkeeren.
DEE1CIEEI.E EIEHICHTEN.
president der arrondissemeute-rechtbank te
Alkmaar;
is benoemd tot kantonrechter te 's Gra-
venhage mr. A. J. W. Van Roijen, thans
kantonreebter-plaatsvervanger aldaar
is benoemd tot griffier bij het kantonge
recht te Vianen mr. W. M. Van Haaften,
advocaat te Dordrecht, tevens beëedigd
klerk ter griffie van de arrondissements
rechtbank aldaar.
De luit. ter zee 2de ki. D. A. Van
Drooge, uit Oost-Indië in Nederland terug
gekeerd, is op non-activiteit gesteld.
BIMENLANDSCHJS BERICHTEN.
Bij Zr. Ms. besluit is benoemd tot raads
heer in het gerechtshof te 's Gravenhage,
mr. L. A. A. Van Wensen, thans vice-pre
sident der arroudissements-rechtbank te Am
sterdam
is beDOemd tot raadsheer in het gerechts
hof te Amsterdam, mr. J. G. Vogel, tbans
Uit het verslag van de zitting van
de tweeüe kamer van gisterochtend rest ons
nog het volgende te melden:
De heer Van Nuuen, zijne fiuantieele
beschouwingen volhoudende, betoogde dat in
Atjeh alleen heil te wachten is van blokkade
van alle havens zonder onderscheid en
schorsing van alle onderhandelingen tot
pacificatie.
De heer Van Houten huldigde de toe-
naderingszucht van den minister eu de woord
voerders der overzijde tot hervormingspolitiek,
die is: den inlander zijn grond en vruchten
zijns arbeids le verzekeren. In zake koffie
cultuur wilde hij geen renvooi van het
enquête-rapport naar Iudie, maar behandeling
der zaak in Februari. In de Atjeh-quaestie
blokkade niet mogelijk, omdat wij con
tracten hebben met staatjes om onze suze-
reiniteit te vestigen.
De heer Cremer echtte de ontvangen
telegram van den minister bedroevend.
Daaruit bleek dat de zending naar Kemala
mislukt is.
De beer Levyssohn Norman vroeg of de
overzijde op haar progiam bij de stembus
van 1891 zal stellen de uiting van den
heer De Savornin Lobman, dat Nederland
de Indische tekorten moet dekken. Hij
bleef bij zijne beschouwingen.
- Gisteravond werd te acht our in de
zitting van de tweede kamer de algemeene
beraadslaging voortgezet over de Indische
begrootiug, dienstjaar 189U. De heer Roose
boom beantwoordde den heer Van Nunen,
waar deze over Atjeh sprak en over het
stelsel van agressie. Men bedenke toch, zegt
hij, de gevolgen van stilzitten, zoowel voor
onze garnizoenen als voor de Atjehers.
Eenerzijds moedeloosheid, anderzijds meerdere
brutaliteit. Hij gelooft dat de concentratie
niet meer moet worden ingekrompen. Ook
tegen blokkade, welke dan ook, verheft
ipreker zijne stem.
De heer Rutgers van Rozenburg had op
tal van vragen aan den minister een meer
bepaald antwoord gewenscht. Heeft de gou
verneur van Atjeh troepen genoeg om den
vijand het hoofd te bieden? Welke is zijne
instructie; boe staal 't met de opinin-
quaeetie?
De minister van koloniën (de beer Keuche-
nius) erkende dat hij enkele vragen niet be
antwoordde, omdat hij begreep daartoe later
in staat te zullen zijn. Hij maakte thans
geen bezwaar over te leggen het rapport van
den heer Te Mechelen, in zake de opium
pacht. De audere stukken zullen volgen, doch
kan hij nu nog niet missen. De instructie
van den generaal Demmenie is voor den
gouverneur Van Teyn aangevuld in d eu
zin dat agressief optreden naar buiten wordt
ontraden, doch vrijheid wordt gelalen voor
optreden in onvermijdelijke gevalleü, mits
zonder prijsgeven der postenlinie.
De heer Cremer wordt door het gehoorde
in de meening bevestigd dat de gouverneur
verre vau vrij is.
Ook de heer Levyssohn Norman meent
dat met die instructie de gonvernenr niet
actief kan optreden, alleen zoo noodig op
zijne verantwoordelijkheid agressief buiten de
linie. De minister overwege eens hoe daarin
verandering aan te brengen.
De heer Van Houten meent dat de minis
ter onderscheidene vragen verkeerd begrepen
heeft. Ook wat de koffie betreft, acht spreker
spoed noodzakelijk en vertraging nadeelig.
De heeren Seret en Rooseboom wisselen
eenige meeniugen over de vraag wat hier
met actieve verdediging wordt bedoeld.
In zijn antwoord verklaart de minister ten
slotte dat de regeering aan den gouverneur-
generaal vrijheid wil laten te zorgen voor
de rust en orde in Indië, onder verant
woordelijkheid van het opperbestuur.
De algemeene beraadslaging werd hierop
gesloten, waarna de vergadering uiteen ging.
Door den minister van koloniën zijn,
de heeren C. Swarthof en C. J. Evers ge
steld ter beschikking van den gouverneur-
generaal van Nederlandscb-Indië, om te
worden benoemd tot opzichter 3de kl. bij
den waterstaat en 's lands burgerlijke open
bare werken daar te lande, eu is de reso
lutie, waarbij voor de genoemde betrekking
de heer J. S Wind ter beschikking van den
gouverneur-generaal werd gesteld, op zijn
verzoek, ingetrokken.
Het telegram over Atjeh, door den
minister van koloniën van den gouverneur-
generaal ontvangen en gisteren in de tweede
kamer voorgelezen, luidt als volgt:
Reis naar Kemala van Toekoe Nei en
andere hoofden is afgeloopen.
Volgens gouverneur geven de voorloopige
mededeelingen nog niet uitzicht op spoedige
onderwerping, maar bewijzen dat wij op den
goeden weg zijn. Grootste tegenstand Pedir.
Blokkadegebied noordkust wordt daarom
eerlang door gouverneur uitgebreid. Vloot
aldaar wordt versterkt met drie schepen.
Naar Ret Vad. verneemt, zal het
ministerie van oorlog electrisch verlicht
worden.
Wegens de in Dnitschland in de
nabijheid der Hollandsche grens heerschende
veeziekte moeten de in Engeland landende
Hollandsche runderen eene driedaagsche
quarantaine ondergaan, alvorens geslacht te
worden. (N. R. Ct.)
De heer C. De Bruyn, ingenieur van
den waterstaat 1ste klasse, te Amsterdam,
is, in de plaats van den heer L. E. Asser,
benoemd tot ingenieur van den weg, chef
der afd. »weg en werken" bij de Holl.
IJzeren Spoorweg-Maatschappij.
In het onlangs verschenen November
nummer dor Revue Brittannique komt voor
eene correspondentie uit Konstantiuopel
Correepondauce de l'Orient), waarin de
schrijver, na van wreedheden in het Oosten
te hebben gesproken, een relaas geeft van
eenige gruwelijke wreedheden die in onze
Oost-Indische bezittingen en wel in de
Molukken, zouden zijn voorgevallen. Een
viertal jonge negerslaven, 2 jongens en 2
meisjes, zouden aan een slavenhouder al
daar zijn ontvlucht en door dezen weder
zijn gevangengenomen. Hoewel eenige Eu
ropeanen aangeboden hadden hen vrij te
koopen, zou de meester dit hebben gewei
gerd daar hij een voorbeeld wilde stellen.
Deze vier slaven werden toen onder gruwe
lijke mishandelingen ter dood gebracht.
Aan de meisjes werden vóór zij gedood
werden eerst neus en ooreu afgesneden eu
de oogen uitgestoken.
Het artikel eindigt met te zeggen, dat
de Hollanders beste, brave meuschen zijn,
die niet gaarne een ander lastig vallen,
doch dat zij wèl zouden doen met te zorgen
