I
If®
I
I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
e e i'uiirviitt verschijnt da^el y k s, belialve op '1«- ea Fees til a gei
Maandag 4 November 18S9. )f 259.
Uitgevers: Gebroeders Muré.
h-
V.]
iTIi
■s-m
I
5J
P
f-1-
>5^?
A 3 0 i I E i E i T
v'coi Leidenper rnaanden t J 1.25.
Franco door het geheele rijk, er t\ maanden 1*60.
Prêjs per Suiamier 10 Vimt.
A 8 V" E B T E 8 T I E i!
Van 16 regels0.90.
Elke regel meer0.15.
(iroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, a contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Bureel: Ncheepniakerssteeg 6,
203» Jaargang.
Bij dit Nummer behoort een
BIJVOEGSEL.
Staiis-Bcrich ten.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
der gemeeute Leiden brengen bij deze ter
kennis van da kiesgerechtigden, dat inge
volge art. 8 der wet van 29 Juni 1851
[Staatsblad n°. 85) de verkiezingter ver
vulling vau de vacature, ontstaan ten
gevolge van het door den Heer L. M. DE
LAAT DE KANTER, die in 1891 moest
aftreden, genomen ontslag, zal plaats lieb-
beu op Dinsdag den 26aten November
1889, van des morgens negen tot des na
middags vier uren.
En geschiedt hiervan openbare kennisge
ving door plaatsing in de Leidsehe Courant.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd
DE KANTER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden den 31 October 1889,
LEIDEN, 3 November.
Bij beschikking van den miuister vao
binnenlandsche zaken is, met ingang van 1
December a. s., aan dr. A. H. Van Andel,
te Medemblik, benoemd inspecteur voor
het geneeskundig staatstoezicht op krank
zinnigen en krankzinnigengestichten, als
standplaats aangewezen de gemeente Leiden.
De verantwoording van de „llolland-
Bche Club" te Antwerpen omtrent de uit
Nederland ontvangen gelden voor de slacht
offers der ramp van 6 Sept. j.l. is in druk
verschenen. Eeaige brieven, naar aanleiding
van de overdracut der gelden gewisseld
tusschen bel bestuur der Club eu den bur
gemeester, zijn daarin opgenomen; we laten
ze ook hieronder volgen
Antwerpen, 26 October 1889.
Hoogedel Achtbaren lleere
den Heer Leopold dr Wael.
burgemeester,
Antwerpen.
Hoogedel Achtbare lieer!
„Oude veeten zijn vergeten
„En gedempt de broil van twist."
Met deze woorden van broederschap be
groette in 1883, ten raadhuize, na de ramp
van „Krakatau," Antwerpen's burgemeester
onze laudgenooten, officieren van het korps
der grenadiers en jagers.
Met dezelfde hartelijke gevoelens bezield,
zijn wij gelukkig, namens Nederland, onze
dertiende tu laatste storting groot franken
3590,73 op het altaar van broederschap eu
weldadigheid te Antwerpen neer te leggen,
dankbaar aan ons vaderland dat ons een
gedeelte zijner offergaven toevertrouwde.
Met bijzondere hoogachting teekenen
Namens de Hollaudsche club te Antwerpen
De Secretaris, De Voorzitter,
P. Zwartendijk. S. Reijnders Bisdom.
Hierop antwoordt de burgemeester:
Antwerpen, 29 October 1889.
Aan de Heeren Voorzitter en leden van
de „llollandsche Club"
te Antwerpen.
Mijnlieereu,
Toen ik in 1883 de woorden uitsprak die
gij, in uw schrijven van 26 dezer, wel hebt
wiiieu herinneren, voorzegde ik dat de oude
banden van vriendschap eu broederlijkheid
tusschen uwe eu mijne laudgenooteu weldra
gansch zouden heraangeknoopt zijn.
Ik ben heden hoogst gelukkig te kunnen
vaststellen dat mijne voorzegging zich ge
heel heeft verwezenlijkt, eu het bewijs er
vau is door uwe Vereenigieg op doorslaande
eu schitterende wijze geleverd geworden.
De oproep, door de „Hollaudsche Club"
van Antwerpen aan zijne landgenooten ge
richt, werd bereidwillig en mild beantwoord.
In dertien zendingen heeft uwe Club meer
dan dertig duizend frank gestort ten voor-
deele der slachtoffers der ramp van 6
September.
In naam der ongelukkigen die door het
noodlot werden getroffenin naam van de
geheele Antwerpsche bevolking zeg ik dank
om uwe liefdadige werking, om uwe broeder
lijke gevoeleos, en ik aanzoek u die dank
betuiging te willen overbrengen aan al degenen
die u hebben bijgestaan met raad en daad.
Aauvaardt, mijne heeren, de verzekering
mijner hoogachting,
De Burgemeester,
Leopold de Wael.
Het boekje besluit met de volgende dank
betuiging aan „het Nederlandsche volk!"
Landgenooten,
Wat zullen wij toevoegen aan de hartelijke
taal van onzen waardigen burgemeester?
Wat anders als een woord van innigen dank
aan het vaderland dat ons zoo eenstemmig
en geestdriftig ondersteunde bij het werk
van weldadigheid eu broederschap.
Dank voor bet penningske van den visschtv.
landbouwer en werkman, dank voor het
zilver en goud van den burger dat uit Neder-
laud zoo mildelijk voor Antwerpen vloeide!
Dank aan Neerland's overheid, Neerland's
pers en Neerland's jongelingschap voor den
bijstand ons verleend
Door het eendrachtig sameuwerkeu van
groot en klein in den laude werd cus be
roep op den weldadigheidszin onzer laudge
nooten beantwoord door eene volksuiting in
deu waren zin des woords, die het schoone
visioen van onzen onvergeteiijkeu Van Lenuep
lot eene heuchelijke werkelijkheid maaklel
Leve Nederland!
De Hollandsche Club
te Antwerpen.
Antwerpen, 31 October 1889.
Gaan we de lijsten na van de ingekomen
gelden, dan zien we daarop Leiden voor
komen met een bedrag van fr. 1348,41
(ingezameld door de sludentenafdeeling vau
het Willemsfonds), terwijl de heer T. P.
Viruly, alhier, fr. 208,66 schonk. Verder
bomen op de lijst voor: Rijnsburg met fr.
42, Leimuiden met fr. 24.49, Sassenheim
met fr. 170,91 en Zwammerdam met fr.
66.74.
De commissie uit de afdeeling Leiden
van de Maatschappij tot bevordering der
Bouwkunst, voor een Wedstrijd voor Hand
werkslieden en Leerlingen werd reeds benoemd
in de vergadering van 26 Sept. 1889 eu
bestaat uit de heeren Adr. J. Van Achter
berg, G. Van Uriel, P. G. Cancel, II. J.
Jesse en J. Roem.
Haar rapport luidt nu iu hoofdzaak
als volgt:
De commissie heelt gemeend na rijpe
overweging te kunnen vaststellen dat iu het
algemeen elke poging, welke aangewend kan
worden om het handwerk tot eene hoogere
trap op te voeren, van harte moet worden
toegejuicht en dat een wedstrijd voor hand
werkslieden uiet alleen aanbeveling verdient,
maar dat erkend moet worden dat zulk een
wedstrijd, zooals de centrale commissie voor
wedstrijden bedoelt, zeker nuttig zal werken
en niet enkel bet handwerk ten goede zal
kouien, maar bovenal liefde tot den handen
arbeid zal aankweeken.
Eenmaal deze vraag beantwoord zijnde,
beeft de commissie gemeend, hiermede niet
te kunnen volstaan, maar tevens den weg te
moeten aanwijzen, welke bewandeld moet
worden om tot eene gewenschte oplossing te
geraken.
Vooraf diende evenwel overwogen: zal
zoodanige wedstrijd nog dit jaar kaus van
slagen hebben?
De commissie was eenparig van oordeel,
dat, hoewel de tijd zeker niet te ruim
is, er toch met ijver en goeden wil in
dien lijd veel tot stand gebracht kan
worden en, deukende aan het gezegde „van
uitstel komt afstel", besloot zij de
wenschelijkheid uit te spreken, dat zóódanige
maatregelen worden genomen, dat er zoo
spoedig mogelijk een wedstrijd voor hand
werkslieden en leerlingen worde uitgeschreven
om het a. s. voorjaar de resultaten daarvan
te beoordeelen.
De commissie stelde daarop deze motie
vast: „De afdeeliug Leiden en omstreken
schrijft een wedstrijd uit voor handwerks
lieden en leerlingen.
„Zij benoemt eene commissie van vijf
personen uit hare leden en vraagt steun
bij het gemeentebestuur en noodigt de de
partementen Leiden der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen, der Maatschappij
van Nijverheid, de Vereenigingeu Bouw-
kuusl eu Vriendschap, Nut en Genoegen
en de afd. Leiden van het Neder]. Werk
liedenverbond uit, elk een lid uit hun
midden te benoemen, die met de commissie
uit de afd. als commissie van uitvoering
optreedt.
„Deze commissie is, wat het administra
tieve gedeelte betreft, verantwoording ver
schuldigd aan het bestuur der afdeeling.
Zij houdt zich geheel aan eene, in overleg
met het bestuur op te maken nauwkeurige
begrooting. Voor bet overige treedt zij
zelfstandig op. Alle officiëele stukken ver-
eischen de teekening van den voorzitter en
den secretaris der afdeeling."
De commissie biedt verder, als resultaat
van haren arbeid, na herhaalde vergaderin
gen, aan het volgende rapport, dat, mocht
de vergadering het goedkeuren, als leid
draad voor een uit te schrijven wedstrijd
zou kunnen dienen.
Bekendheid. Hoe meer bekend deze wed-
strijd is, des te beter zullen hare resultatm
zijn.
De werkman moet op de hoogte we
zen van het doel, den aard en de strek-
king.
Dit kan bereikt worden door het plaatseu
van advertentiën in de Leidsehe bladen, de
Rijnbode, Volksbelang en de Rijn- en IJsel-
bode. Het plaatsen van verschillende hoofd
artikelen en in die bladen om den wedstrijd
uiteen te zeilen en het nuttige daarvan
nader toe te lichten. Het doen aanplakken
van reclame-biljetten in alle werkplaatsen,
openbare gebouwen enz.
Vau het voornemen wordt kennis gege-
veu aan de commissie, die zich ten doel
stelt wedstrijd ui voor handwerkslieden in
Nederland te bevorderen en voorts «au
alle haiidwerkslieden vereenigingen, liier en
iu omliggende gemeenten, eu vraagt zoo
wel hun zedelijken als geldelijkeu steun.
De commissie belegt tevens eene vergade
ring van Je besturen der verschillende
werklieden-vereenigingen en bespreekt daar
het nut eu het doel van deu wedstrijd, op
dat ook die vereenigingeu de werklieden
tot medewerking zullen aansporen. Eu einde
lijk dat elk lid het hare er toe bijbrengt,
waar hij kan, de zaak met hart en ziel
voor te staan.
Be Wedstrijd. De wedstrijd-commissie
noodigt alle werklieden hier ter stede eu
in omliggende dorpen uit aan een liaud-
werkswedstrijd deel te nemen, welke de
navolgende vakken zal omvatten:
BoetBeerders, beddenmakers, behangers^
boekbinders, cementwerkers, decorateurs (vol.
geus pigen werk), rijtuig- en wapenschilders,
goud- eu zilversmeden, glasschilders, hout
draaiers, instrumentmakers, kantwerksters,
kleedermakers, koperslagers, kuipers, leder-
werkers, lood- en zinkwerkers, machine-
weikers en metaaldraaiers, mandenmakers,
mattenvlechter8, metselaars, meubelmakers,
uettenknoopeis, passementwerkers, photogra-
len, scheepmakers, schilders, schoen- en laar
zenmakers, smeden, spiegel- en lijstenmakers,
steeugraveurs, steenhouwers, stoffeerders,
stukadoors, timmerlieden, touwslagers, typo
grafen en wagenmakers.
Behalve uit de hiervolgende gemeenten,
kunnen ook zij mededingen, die hun voorne
men daaromtrent kenbaar maken
Leiderdorp, Zoeterwoude, Oegstgeest, Voor
schoten, Valkenburg, Rijnsburg, Katwijk a./d.
Rijn, Katwijk aan Zee, Wassenaar, Koude
kerk, Alfen, Oudshoorn, Woubrugge, War
mond, Voorhout.
Aard. De wedstrijd zal zijn: vrij, d. w. z.
dat geene enkele bindende bepaling voor de
deelnemers gemaakt wordt, zoodat ieder kan
inzenden wat hij wil2°. gebonden, waarbij
nauwkeurig de voorwaarden omschreven
worden, waaraan de inzender moet voldoen.
Aan hen, die wenschen hieraan mede te
dingen in deze wedstrijden, wordt eene geheel
volledige teekening verstrekt op de ware
grootte, met nauwkeurige aanduiding en om
schrijving van de onderdeelen. Bij de beoor
deeling dezer naar teekening vervaardigde
werkstukken behoort gelet te worden op
juiste opvatting van de teekening, degelijke
uitvoeiing en bewerking, goeden smaak, zoo
wel wat den vorm als de verbinding der
kleuren betreft en deugdelijk materiaal.
Evenwel zal het aanbeveling verdienen, de
gebonden wedstrijd zooveel mogelijk in de
hand te werken, daar door goede leekeningen
de smaak van den werkman meer bevorderd
wordt dan door de fantaisie van den werkman
den vrijen teugel te laten vieren.
Voor den vrijen wedstrijd kunnen alie
voorwerpen worden ingezonden, welke op de
iu liet rapport genoemde vakken betrekking
hebben. Knutselwerk wordt geweerd. Voor
de bekroonde werkstukken wardt voor elk
vak beschikbaar gesteld: eene bronzen me
daille, zoo mogelijk met eene geldelijke be
looning; een diploma.
Iu den gebonden wedstrijd kunnen mede-
dingeu
le pr. verg. zil. med.
Ie pr.
2e
3e
zilveren
bronzen
diploma.
zilveren med.
bronzen
diploma.
1. instrumentmakers
2. decorateurs en glas
schilders
3. gond- en zilversm.
4. meubelmakers
5. smeden
6. timmerlieden
7. metselaars
8. koperslagers
9. steenhouwers
De vakken I, 2 en 3 werken naar schetsen
eu opgaven, de overige naar teekeningen
en details.
Aan de medailles zullen nader te melden
geldelijke belooningeu verbonden worden.
Tijdstip. De wedstrijd wordt uitgeschreven
dadelijk na de commissie-samenstelling; de
werkman heeft dan gelegenheid de winter
avonden nuttig te besteden. De voorwerpen
moeten vrachtvrij worden ingezonden vóór
20 Maart 1890 en worden tentoongesteld iu
een nader aan te wijzen lokaal alhier, van
1-15 April 1890. Zij moeien binnen 8 dagen
na de sluiting der tentoonstelling worden
afgehaald; zoo niet, dan worden ze het eigen
dom der commissie, die ze voor hare reke
ning zal verkoopen.
Prijzen. De medailles zullen worden
aangevraagd aan de commissie, die zich
ten doel stelt wedstrijden voor haudwerks.