I
£'I
P 1
W
A B 0 R N E r#. E fi T
ADVERTENTIES!:
Donderdag 24 October I8S9. M', 250.
Uitgevers: Gebroeders Muré.
P
ES
m
.NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
8) cie «Jiir a fi 5 v ersh ij 111 dag eI ij k sbeha 1 ve op 'Ii*- e
Feestiiage m.
Vooi Leiden, per 3 maanden f.25.
franco door he! geheele rijk, er maanden 1.80.
Prijs s»er Summer M r« nt.
Van 16 regelsf 0.90.
Elke regel meer0.15.
'-ïroote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, a contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Bareel: Mcheepruakerssteeg 6
203» Jaargang,
LGIDES 23 October.
RAPPORT
van de Commissie van Financiën.
Ook het rapport van de commissie van
financiën omtrent de ontwerp-begrooting
dezer gemeente,- dienst 1890, is thans ver
schenen. De begrooting gaf de commissie
slechts tot enkele beschouwingen aanleiding.
Op ééue bedenking in de sectiën geopperd
wenscht echter de commissie terug te komen,
omdat deze in het verslag niet volkomen
juist is weergegeven en dan ook het antwoord
haar niet oplost.
Er werd daar nl. opgemerkt dat stijgende
rente bij dalende aflossing geen voorzichtig
financiëel beheer teekent. Hiermede is de
commissie het geheel eens, doch dat de
geldelijke toestand onzer gemeente zorg
wekkend is, zou zij zich niet gerechtigd
achten te beweren. De vergelijking echter
door burg. en weth. gemaakt tusschen het
rentecijfer van Leiden en van andere ge
meenten schijnt haar niet geheel afdoende.
Zal zulk eene vergelijking beteekenis hebben,
dan muet niet slechts, zooals door burg. en
weth. reeds is opgemerkt rekening worden
gehouden met de verschillende toestanden,
die invloed hebben op bet rentecijfer, maar
moet ook naast de grootte der bevolking
hare draagkracht worden in aanmerking
genomen. Dit laatste is in het betoog van
burg. en weth. geheel verzuimd en men
wachte zieh dus wel, hierop een optimistisch
inzicht in de Leidsche financiën te gronden.
De loop der bevolking en vau hare in
komsten in het jaar 1888 stemt veeleer tot
omzichtigheid.
Niettegenstaande toch in 1888 het aantal
Ier geboorten (1532) dat der sterfgevallen
(859) met 673 overtrof, is de bevolking
slechts met 300 vermeerderd, en znlks tenge
volge dat de emigratie (3294), de immigratie
(2921) met 373 heeft overtroffen. Is dus
het cijfer der bevolking met 300 vermeerderd
het aantal aangeslagenen iu de gemeente
belasting is met 94 en de som hunner
inkomsten met f 23,965 verminderd.
Van toenemeuden bloei der gemeente, van
vermeerdering van hare draagkracht dus geen
spoor. Tot verhooging harer uitgaven en
vermeerdering vau haren schuldenlast mag
dus niet dan bij hooge noodzakelijkheid
worden besloten. Met genoegen heeft dan
ook de commissie van financiën ontwaard,
dat de begrooting voor 1890 met de noodige
omzichtigheid is opgemaakt, wordt in den
loop des jaars geeue belangrijke verhooging
der uitgaven noodzakelijk, zoo bestaat in
zooverre reden tol tevredenheid over den
toestand.
Tot zoover de idgemeene beschouwingen.
Bij de besprekingen van de inkomsten zegt
de oommissie bij voign. 6, ,Nu het voor
gestelde bedrag der plaatselijke belasting
bijna het maximum heeft bereikt eu de be
grooting hier en daar doet denken aan be
zuiniging om overschrijding daarvan te voor
komen, blijkt op nieuw de heilzame bepaling
der verordening, welke dit maximum voor
schrijft."
Dij volgn. 24 merkt de commissie nog
het volgende op: zonder thans reeds een
oordeel te vellen over den herbouw der Ge
hoorzaal, wenscht de commissie toch eene
enkele bepaling te maken. Indien mocht
blijken dat bijzondere personen of vereenigiu-
get genegen zijn tot het boawen en exploi
teren van de uoodige lokalen, zou dit on
getwijfeld voor de gemeente eene belangrijke
bezuiniging medebrengen. Naast andere mo-
t'eveu, die de commissie erkent het vol
mondig den raad bij zijne beslissing in
deze gewichtige zaak mede moeten leiden,
behoort ook de mogelijkheid dezer besparing
ernstig te worden overwogen.
Te meer, naar het de commissie voorkomt,
omdat het stichten van gebouwen als de Ge
hoorzaal eerst dan kan geacht worden op
den weg der gemeente te liggen, wanneer
blijkt dat particuliere ondernemers in de be
hoefte niet voldoende kunnen en willen voor
zien.
Ten slotte de Uitgaven. Of het wensche-
lijk zou zijn, zegt de commissie bij volgn.
88, overeenkomstig het antwoord van burg.
en wetb. het aanplakken op de openbare
straat tot een stedelijk monopolie te maken,
betwijfelen wij. Wel echter is de commissie
van meening dat, indien de gemeente voor
hare rekening aanplakborden plaatst, zij aan
plakking hierop eu op gemeentegebouwen slechts
behoort toe te staan tegen vergoeding en
mag verlangen dat hiertoe vau de diensten
van den stadsaanplakker worde gebruik ge
maakt.
De onderscheidene artikelen der begrooting
hebben de commissie overigens tot geene
opmerkingen aanleiding gegeven, terwijl zij
zich vereenigt met de wijzigingen door burg.
en weth. in hun antwoord op het verslag
voorgesteld. Bij aanneming vau die wijzigin
gen zullen de ontvangsten worden verhoogd
met f5260 en de uitgaven met f4600,
waardoor een voordeel wordt verkregen van
f660.
Vermits de post voor onvoorziene uitgaven
in den regel blijkt niet voldoende te zijn
voor de behoeften, geeft de commissie iu
overweging dat artikel (volgn. 183) thans
op de ontwerp begrooting uitgetrokken op
f6492, met genoemd bedrag van f660 te
verboogen en volgn. 6, plaatselijke directe
belasting op het voorgesteld bedrag van
f 149.000 te handhaven.
Nog wordt medegedeeld, dat tegen de be
grootingen voor 1890 van den schuttersraad,
de plaatselijke schoolcommissie en de kamer
van Koophandel en fabrieken bij de commissie
geeue bedenkingen bestaan. Aan het slot van
het rapport is opgenomen de staat van wijzi
gingen in verband met de mededeelingen en
voorstellen in de memorie van antwoord in
de ontwerp-begrooting aan te brengeu.
In de „Ingekomen Stukkeu" is op
genomen als n°. 215 de statistiek télkenjare
door den heer 11. J. Bool aan zijne medeleden
van den gemeenteraad aangeboden. De
statistiek is ditmaal meer uitgebreid dan
vorige jaren en bevat o. a. een overzicht
van da werking der Stedelijke Werkinrichting
sedert hare oprichting.
Benoemd tot hoofd der Nutsbewaar-
Bcbool te Zalt-Bommel, mej. A. Van der
Hoek, alhier.
Bij de hedenmiddag gehouden verkie
zing van een achouwburgcommissans is ge
kozen de heer W. C. Th. Van der Schalk.
Als vice-praeses van de Literarische facul
teit werd gekozen de heer Th. Goldenberg.
Ir. het eind van de maand Novem
ber zal door de Leidsche studenten afdeeling
van het Nederlandsch Tooneelverbond eene
voorstelling worden gegeven in den Schouw-
burg.
Hedenochtend was hij t uitgaan van
de scholen op de Aalmarkt voor de woning
van den heer Van der W. aldaar een zoon
tje van den heer Z. op de Oude I/est aan
't tollen. Het ventje zag niet dat een hand
wagen met tonnen beladen en waarvan de
jeugdige voerman niet over de lading kon
heen zien, zoo dicht in zijne nabijheid was;
hij had als gewoonlijk bij dit spel
voor niets oog dan voor zijn tol.
Het knaapje dan werd door het voertuig
aangereden, viel en kreeg een der wielen
over zich heen. Terstond werd hij opge
nomen en bij den heer D. apotheker aan
de Vischmarkt ingedragen, waar hij verzorgd
werd om daarna naar zijne woning te wor
den vervoerd. De verwonding moet vrij
ernstig zijn.
«H I U IEU,! KERICnm.
Bij Zr. Ma. besluit is benoemd tot kan
tonrechter te Amsterdam (derde kanton),
mr. L. J. G. Van Ogtrop, thans kanton
rechter plaatsvervanger, advocaat eu procu
reur aldaar;
is benoemd tot kantonrechter te Goor,
mr. C. W. Vollgraff, thans griffier bij het
kantongerecht te Harderwijk;
is benoemd tot griffier bij het kanton
gerecht te Gouda, mr. C. A. Cau, thans
griffier bij het kantongerecht te Schagen;
is benoemd tot griffier bij het kantonge
recht te Oud-Beijerland, mr. D. Van der
Vliet, advocaat en procureur te Middelburg,
thans plaatsvervangend griffier bij het kan
tongerecht aldaar.
Bij kon. besluit is de le-luit. M. J. Sel-
hoist, van het korps topedisteu, voor den
tijd van drie jaren gedetacheerd bij de
landmacht in West Indië;
is, met ingang van 1 Nov. benoemd tot di
recteur van bet rijkstelegraaf kantoor te
Heerenveen, J. D. Doorman, thans direo
teur van het post- eu telegraafkantoor te
Renkum.
is, met ingang van 1 Januari 1890, aan
B, A. Van Dorp, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als rijksopziener op de
spoorwegdiensten.
is aan den Oost-Iudischeu hoofdambte
naar J. M. Van Vleuten, laatstelijk direc
teur van binnenlandsch bestuur in Ned.-
Indië, vergunning verleend tot het aanne
men der ordeteekenen van groot officier der
keizerlijke orde van den Draak van Anam,
hem door den vorst van dat rijk ge
schonken.
BIMENLAJSUSCHE BBRICHTEH.
Bij beschikking van den minister van
binnenlandsche zaken is bepaald, dat de
commissie, aan welke wordt opgedragen het
examiueeren van hen, die eene akte van
bekwaamheid voor het middelbaar onderwijs
weuschten te verkrijgen in wis- en natuur
kundige wetenschappen, boekhouden en
gymnastiek, voor het jaar 1889 zitting zal
houden te 's Gravenhage; en zijn benoemd: tot
lid en voorzitter dier commissie dr. A. T. Van
Aken, inspecteur van het middelbaar ouder
wijs, te 's Gravenhage; tot leden o. m.dr.
P. Van Geer, dr. A. P. N. Franchimont, dr.
K. Martin eu dr. G. K. Hoffmann, hoog
leeraren aan de rijks-universiteit te Leiden.
De afdeelingeu van de eerste kamer
hebben benoemd tot rapporteurs over de
onderwijswet de beeren Kappeyne (voorzitter)
De Vos van Steeuwijk, Rengers, Six en Al-
berda vau Ekensteiu.
Binnen eenige dagen wordt de memorie
van antwoord op het wetsontwerp betreffende
de pensioenregeling van ambtenaren en
hunne weduwen en weezeu te gemoet
gezien.
De vrijzinnigs vereeuiging „'s-Graven-
hage" te 's Gravenhage heeft gisteravond
candidaat gesteld voor de tweede kamer den
gepensioneerden kapitein ter zee Guyot, met
191 stemmen tegen 7 op het oud-kametlid
den beer Kielstra.
In het internationaal verkeer kunnen
voortaan stukken, door de schrijfmachine
vermenigvuldigd, niet meer als drukwerk
verzonden worden.
Het rijkstelegraafkantoor met tele-
phoondienst te Lisse wordt, met ingang
van 23 October aanstaande, tijdelijk ge
sloten.
De gemeenteraad van Alkemade, heeft
den heer F, H. Van Wichen, burgemeester,
benoemd tot ambtenaar van den burgerlijken
stand en tot secretaris.
De werkstakers aan de suikerfabriek
te Houtrijk en Polanen hebben gisteren den
arbeid weder aangevangen.
Men schrijft aan de Haar/. Ct. uit
Rheden, 20 October: Hedenmiddag weer
klonken in de bosschen van het landgoed
de Heuven alhier herhaaldelijk schoten
wel 50. Het bleek, dat achter eene boer
derij in het bosch, op eene open plek, door
jongens een kuil was gemaakt, waarin een
groot vuur was aangelegd. Hierin werden
gevulde losse patronen verbrand, die de
jongens, na de jongste manoeuvres, nog
herhaaldelijk vinden, soms bij heele pakjes
te gelijk. Het is waarschijnlijk, dat enkele
soldaten zich onder den marsch van een
deel der hun toevertrouwde patronen hebben
ontdaaD, om wat minder te behoeven te
dragen.
Een machinist van de stoomtram Heereu-
veen Drachten stak Maandagochtend op de
Beetserzwaagsterlaau zijn hoofd te ver buiten
de locomotief. Hij sloeg daardoor met kracht
tegen een boom, en viel zwaar gekneusd be
wusteloos neder. De opzichtermachinist die
gelukkig in de tram zat, stapte toen op de
locomotief, terwijl de gekwetste machinist
naar zijne woning werd vervoerd.
Te Surhuizerheide (Fr.) verkocht
iemand zijn huis en inboedel wegens vertrek
eu bracht een en ander de som op van....
85 centen.
BU1TENLANDSCHE BEBICHTÈaT
BELGIË.
Prins Ferdinand is gisterenochtend te
Brussel aangekomen, doch heeft onmiddel
lijk de reis naar Duitschland aanvaard.
In het Handelsblad van Antwerpen
leest men het volgende:
Eene afzonderlijke zaak, behoorende tot
het proces-Gorvilain, werd gisterochtend voor
onze rechtbank behandeld, namelijk het ver
voeren zonder machtiging van buskruit van
de fabriek naar de schuit Elevator.
Mr. Ryckmans, voor den beklaagde optre
dende, vroeg verdaging der zaak tot op
14 November, aangezien deze met de hoofd
vervolgingen, wegens manBlag door onvoor
zichtigheid, nauw iu verband staat. Onder-
tusschen verzocht hij dat de rechtbank de
noodige maatregelen zoude nemen om het
kroit onder water te doen zetten en het
aizoo schadeloos te maken.
Da heer Berrë, procureur des konings,
willigde dit verzoek in.
Mr. Rigidiotti wees er vervolgens op, dat
de heer Corvilaiu sedert verscheidene weken
begonnen was het kruit op te lossen, maar
dat hij nu uit hoofde zijner aanhouding de
noodige maatregelen niet meer nemen kou
welke de openbare veiligheid vereischten.
Het is daarom dal met de toestemming zelf
van den heer Corvilain üe zaak vroeger voor
de correctioneele rechtbank is aanhangig
Men doet ons bet volgende opmerken.
De stad heeft eenige dagen geleden Cor
vilain gelast, de nog overblijvende kardoezen
die door het werkvolk der openbare reiuiging
op hoopen gestapeld en op braak liggende
gronden neer geworpen wordt, weg te ruimen.
Daar nu Corvilain preventief (gevangen
zit kan hij dit bevel niet nakomen, en hier-
