NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
eze o ii ra til verschijnt dagelijks* behalve op Zon- eo
Feest d age 11.
Vrijdag 2 Augustus 1389. Ne. 180.
AOVERTEÜTIES:
UitgeversGebroeders Muré.
k 0 N a E W. E FJ T
Voor Leiden, per 3 maandenWS.
Franco door het geheeie rijk, per 3 maanden 1.60,
Prijs per Slimmer SO Osit.
203s Jaargang.
Van 16 regelsf 0.90.
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, k contant, zonder rabat, per regel 0.10.
Biareeï: Seheepmakerssteeg 6.
LËI1IEN, 1 Augustus.
V E H s L. A. G
ran toestand tier gemeente Leiden ever
hel jaar 18S8.
Vervolg.)
In de badinrichting op de Boommarkt
werden 5000 baden genomen. Het leden
tal tan de zwem- en balinrichting „Rhijn-
zicht" buiten de Morschpoort bleef hetzelfde;
21 leerlingen, waaronder 3 meisjes, dedeu
examen als geoefend zwemmer (zwemster).
Het getal badkamers werd met 20 vermeer
derd.
Gedurende het jaar 1888 werden ten
raadhuize aangegeven als aangetast door:
pokken geeue; diphtheritis 38 personen,
waarvan 14 overleden; roodvonk 16 perso
nen, typhus en febris typhoïdea 25 perso
nen, waarvan 2 overleden; mazelen 256
personen, waarvan 6 overleden. Geeue be
smettelijke ziekten werden epidemisch ver
klaard.
Het aantal lijken, op elke begraafplaats
in het afgeloopen jaar begraven is als volgt,
Algeuaeeue begraafplaats geeue; afdeeling
bestemd voor de Israëlieten geeue; begraaf
plaats aan de Groenesteeg 40, begraafplaats
aan de voormalige Marepoort 235, begraaf
plaats aan de voormalige Heerepoort 458,
II. K. begraafplaats 303, te samen 1036.
De bijdrage voor de verpleging van zieke
stadsarmeu is vastgesteld op het akademisch
ziekenhuis op f 0.75 per dag en per persoon.
In 1887 werden aldaar opgenomen 154 per
sonen tegen 133 in 1888, waarvan 49 over
leden zijn; het aantal vevpieegdagen bedroeg
401.) tegen 4696 in 1887. In enkele ge-
rallen is gebruik gemaakt van de lokalen
in het Caeciiia-gastliuis, in gereedheid ge
bracht voor de tijdelijke bewaring van krank
zinnigen.
Op 1 Januari 1889 werden in de genees
kundige gestichten voor krankzinnigen, voor
rekeniug der gemeente verpleegd: te Delft
31; te Medemblik 13; te 's Herlogenbosch
1; tc Coudewater 16 en te Ermelo, geslicht
Veldwijk, 2, te zatneu 63.
In het ziekenhuis der Waalsche diaconie
aan het Rapenburg zijn gedurende het jaar
1888 opgenomen 124 patiënten, waarvan
36 mannelijke en 88 vrouwelijke.
De levering der geneesmiddelen in de
stadsapotheek bedroeg f 2220.50, voor ge
leverde breukbanden enz. f 906.50. Het
aantal gereedgemaakte recepten beliep 30127,
tegen 27797 in 1887. De uitgave voorde
geheeie inrichting beliep f6339 00; de in
komsten, voortvloeiende uit leverantie aan
onderscheidene instellingen van liefdadigheid
f 55e.75.
Het aantal verrichte koepokinentingen aan
arme en behoeftige personen bedroeg 985,
waarvan 31 beneden 1 jaar. In het geheel
weiden in 1888 gevaccineerd 1237 perso
nen, waarvan 74 beneden 1 jaar. Een en
twintig kalveren werden ingeënt.
Verordeuingeu omtrent de keuring van
levensmiddelen bestaan in deze gemeente
niet.
De vereeniging lot verbetering van volks
gezondheid telt ongeveer 90 leden.
In het afgeloopen jaar moest tweemalen
het bevelschrift omtrent het muilkorven van
honden worden afgekondigd. Ongeveer 150
honden, die zonder muilkorf loopende ge
vonden werden, moesten worden afgemaakt.
Wat de sterfte binnen onze gemeente be
treft moest worden opgemerkt dat Leiden
hel gunstigste cijfer aangeeft van de geheeie
provincie Zuid-Holland, n. I. 21.94 op de
*«00 inwoners. Voor de provincie is dit
C1jfer gemiddeld 23.07 en voor het geheeie
''jk 22.25. Hetzelfde cijfer bedroeg voor
hiedam 23.30 voor Rotterdam 23.55, voor
's Gravenhage 22.16, voor Gouda 28.26,
voor Gorinchem 25.96, voor Dordrecht 23.08
en voor Delft 25.30. Deed zich niet het
geval voor dat op het akademisch zieken
huis een groot aantal der overledenen inwo
ners van andere gemeenten waren (dit jaar
85 van de 162) dan zou het cijfer nog veel
gunstiger zijn.
HOOFDSTUK VI A.
Gemeentepolitie.
De gemeentepolitie wordt uitgeoefend door
één commissaris, één hoofdinspecteur, drie
inspecteurs, 4 agenten van de 1ste klasse,
8 agenten van de 2de klasse en 40 agen
ten van de 3de klasse. Zesmaal moest eene
disciplinaire straf worden opgelegd, vijf wer
den wegens wangedrag ontslagen en aan
drie werd op verzoek eervol outslag ver
leend.
Acht nieuwe ageDten werdeu aangesteld,
terwijl er 17 benoemingen plaats hadden
tot onbezoldigd agent van politie, waaron
der 15 koetsiers en conducteurs der tram
weg maatschappij.
Wat de ongelukkeu betreft 46 perso
nen vielen in bet afgeloopen jaar ii. het
water en 5 verdronken. 23 personen be
kwamen door ongeluk of door ouvoorzicli
tigheid kwetsuren of verwondingen, waarvan
drie met doodelijken afloop; 1 persoon is
plotseling op straat doodgebleven, en één
heeft door ophanging een einde aan zijn
leveti gemaakt.
Verder zijn 411 personen ter zake san
openbare dronkenschap in politiebewaring
gesteld en is aan 598 personen nachtver
blijf verleend die verder lmar hunne woon
plaatsen zijn voortgeholpen.
in de brandweer is gc-eue verandering ge
bracht. Aangeschaft werden 680 meter ge-
vulcauiseerde slangen met geel-koperen kop
pelingen, 480 meter henuipslangeu met 18
stel metalen koppelingen, 2000 stuks toort
sen, een nieuwe slangenwagen, twee brand-
iantaars (uieuw model), 80 kardoezen, twee
VVeli'slampen op wagens, 3 zuigbuizen en
één elaugenreiuiger.
Er hadden 33 branden plaats, waaronder
drie van eeuige beteekenisde overige wer
den spoedig door eigen middelen gebluseht.
Hraudkraneu zijn thans aangelegd: vóór
het raadhuis 3, Gehoorzaal 3, Lakenhal 3,
en verder een op de Pieterskerkgracht, Lan-
gebrug, Noordeinde, Hooglandsche Kerk-
gracbl, bij de Ambachtsschool, Raamsteeg,
Nieuwe Beestenmarkt, Hooigracht, Middel
weg, twee aan de Van der Werfstraat,
Haarlemmerstraat bij de Vrouweukerksteeg,
Janvossensteeg bij de Van der Werfstraat,
4de Biniienvestgracht bij de Pakhuisstraat,
bij de Kraaierstraat en bij de Geeregracht.
Wat de gasfabriek betreft hebben we reeds
eenigen tijd geleden het in dit verslag voor
komende rapport in den breede besproken.
We berinneren nog even er aan dat door
de gemeente voor de straatverlichting werd
betaald f 26000, dat de winst bedroeg
f 71444.04 en dat verbruikt werd 3004487
Ms, dus ruim 7.43 pCt. meer dan it: het
vorige jaar. (We bedoelen hier verbruik
door particulieren).
De kosten van politie met inbegrip van
de wachthuizen bedroegen f41794.65 en
van de brandweer f8405.25.
HOOFDSTUK VII.
Nationale militie en schutterij.
Aandeel der gemeente in de lichting 98;
ingesenreveu in de gemeente, waarnaar het
aandeel is berekend 332; ingelijfd bij de
landmilitie 96, by de zeemilitie 2. Tot de
ingelijfden behoorden 77 lotelingen, 13 plaats
vervangers en 8 nummerverwisselaars. Hel
aantal lotelingen bedroeg 860. Van dezen
werden vrijgesteld van den dienst: als be
neden de maat 7, wegens ziekelijke gesteld
heid of gebreken 45, als eenige wettige zoon
41, wegens eigen dienst 29, wegens broeder-
dienst 98, op grond van art. 52 der wet
geen, te zamen 220één overleed tusscheu
de loting en de eerste zitting.
Aan de loting in 1889 hebben deelge
nomen 327 ingeschrevenen. Voor de lichting
in 1890 zijn ingeschreven 332 personeu,
waarvan in Maart dén overleed. Gelegenheid
tot inkwartiering bestond alhier voor ongeveer
3959 minschappen en tot stallen in den
zomer van 501 en in den winter, wanneer
het rundvee in de stallen huisvest, van 314
dienstpaarden.
De sterkte van de schutterij bedroeg (met
inbegrip van 60 man staf, muzikanten en
vrijwilligers), 828 man en 565 reserve te
zamen 1393; de actieve sterkte bij de wet
gevorderd is 814.
Wordt vervolgd.)
Beroepen bij de Ned. Herv. gem. te
Delftshaven ds. J. J. Van der Lip alhier.
13y hot op gistereu te *8 Gravenhage
gehouden acle-examen, Hoogduitsche taal
(1. o.) is geslaagd mej. E. S. Kuenen van
Leiden.
Bij de Leidsche Spaarbank werd in de
maand Juli ingelegd f 60498,97-J, terugbetaald
f40996.09, terwijl zijn afgegeven 110 nieuwe-
en geheel afgelost 89 boekjes.
Op 31 Juli bedroeg bet gezamenlijk te
goed der 8661 inleggers f 1,753,777.86.
Zondag 4 Augustus a. s. zal tc Soeter-
WGiido des voormiddags te halftien ds. Gijs
man bevesiigd worden door ds. Gobius du
Sart, predikant te Benthuizen. Dieuzeifden
middag Ie twee uren zal ds. Gijsman voor
de gemeente zijne intreerede houden.
Hedenochtend is aan den Nieuwen
Rijn tegenover de Visclimarkt een jongen
van ongeveer 14 jaren te water geraakt.
De heer P. F. II., aldaar woonachtig, begaf
zich onmiddellijk gekleed te water en was
zoo gelukkig den drenkeling behouden aan
der: wal te brengeneene daad die waarlijk
allen lof verdient eu tot navolging opwekt.
Aan de Oranjegracht is hedenmiddag
tegen half twee een jongen van ongeveer
twaalf jaren te water geraakt en spoedig
daarop door zijne moeder gered.
oiTfioiEKLt; uicuauriiv.
Tengevolge van den uitslag van het
onlangs gehouden vergelijkend examen der
adspiianten voor eene plaatsing als cadet
aan de Koninklijke Militaire Academie te
Breda, komen voor eene plaatsing bij die
inrichting tegen 1 September e. k. in aan
merking:
Infanterie bier te lande: J. M. Sluys, H.
K. Hardeuberg, C. C. De Gelder, 11. Van
Maaren, A. A. Klercq, jhr. A. G. Vau
Nispen, jhr, J. A. Tulleken, A. A. Van
Mourik, A. Ferf, P. J. G. Steenberghe,
11. Polvliet, W. O. T. Van OudheusdeD,
J. Tersteeg, N. W. Van Gelder, jhr. E.
VV. Van Hoithe, J. P. Van der Meulen,
L. C. Beyneu, J. H. I. Le Cocq d'Armand-
ville, tl. Meytvert, J. P. J. Yerberne, R.
llaauebeek, K. Koning, H. A. Schadée, E.
J. L. J. Jans, jhr. M. C. F. J. De Rotte;
cavalerie bier te lande: C. F. R. baron
Van Hardenbroek van Lookhorst, D. H. Van
Moll, C. J. Nierstrasz, J. M. Lagerwerf!,
A. Maas Geesterauus, E. L. G. Marcus,
L. H. Eberson, G. W. Vreede, G. J.
Blokhuis;
artillerie hier !e lande: H. J. Van Eyck,
J. U. H. Feiketna, J. C. J. Kempees, A.
E. Kist, C. L. Tondu, M. C. Van Hoboken,
H. G. RamboDnet, J. C. Stuffkei).
Genie hier te lande: T. Bodenhausen, J.
C. Van Staden, H. Walaardt Sacré, W.
Sturms, L. H. Van Wely:
Infanterie in Oost-Indie: J. P. De Jos-
selin de Jong, M. J. Nix, A. W. A.
Michielsen, T. H. Wefers Bettink, G. J. H.
Van Steyn van Hensbroek, A. F. Stemfoort,
W. A. Van Aken, A. A. Dijkstra, G. L.
Heeris, J. H. C. Vastenou, B. B. Visscher,
H. A. Van Marie, P. Van Genderen Stort,
J. H. A. L. Kruyt, jhr. V. E. A. Boreei,
G. B. Noothoven van Goor, J. Canters,
W. M. E. Bervoets, J. A. Rouflaer, H.
Pek, J. M. Engel, H. A. Messenmaeckers
van de Graaff, A. Hoorweg, A. Hartevelt,
J. F. Croockewit, A. E. J. Cavaljé;
cavalerie in Oost-Indie: H. C. De Waal,
J. De Koningh, J. J. De Witl;
Artillerie in Oost-Indie: J. C. Pabst, H.
E. Visscher, A. Van Lith;
Genie in Oost-IndieJ. I. Goudswaart,
W. F. Booghmans.
Z. M. heeft benoemd tut adolbuie;
le kl. bij de zeemacht, de adelborsten 2e
ki. le afd. bij het kou. instituut voor de
marine te Willemsoord, W. A. J. Van den
Hurk, J. L. H. Luymes, C. Fock, J. E, De
Visser, A. F. Gooszen, O. H. Van Persijn,
J. Wolterbeek Muller, C. II. Van Asperen,
P. Koster, G. A. Van Vloten, L. T. Van
Heusden, G. J. Kuiphorst, H. C. Dudok
van Heel, G. F. Noordhoek Hegt, A. W.
Tirion, F. H. baron Van Dedern, jhr. J. H.
O. Van den Bosch, W. M. K. B. Van
Idsinga, C. F. Kruisinga, P. C. Coops, P.
E. Van Musscbeubroek, G. Den Berger, A.
H. Van Deursen, A. J. De Graaf, jhr. W.
C. Van Panhuys, C. D. De Haes, jhr. C. A.
L. Van der Wijek, M. C. Van Assendelft de
Couingb, F. Van Wageningeu, G. A. H. Van
der Stok, L. J. C. L. De Vriese, J. Zur
Mtrillen; en tot 2e-luit, bij het korps mari
niers, den adelborst 2e kl, le afd. bij ge
meld instituut J. Van der Kop.
Bij kon. besluit is A. Beijen benoemd
tot burgemeester der gemeente Pernis;
is de aanstelling van dr. J. A. Korteweg,
hoogleeraar aan de rijks universiteit te Gro
ningen, tot gewoon hoogleeraar aan de ge
meentelijke universiteit te Amsterdam be
krachtigd;
zijn, met ingaDg van 2 Augustus a. s.,
benoemd tot adjunct-administrateur bij de
zeemacht, de adspiraut-admiuistrateurs J. C.
Hoorweg, W. Nanr.ing, J. W. Broers, J. H.
Van Trooijen, J. F. W. In de Betou, C,
Mathol en J. Van Rijn van Alkemade.
is de heer P. J. M. Van Seters, arts,
benoemd en aangesteld tot off. van gez. 2e
kl. bij het personeel van den geneeskundigen
dienst van het leger in Ned.-Indie.
Ingevolge machtiging des konings is de
heer P. Smith erkend en toegelaten als
vice consul vau Spanje te Vlissiugen en
Middelburg.
BINN EN LAN DSCHË BERICHTEN.
In de Staatscourant wordt het ver
slag aan Z. Exc. den minister van binnen-
landsche zaken over den staat der konink
lijke muziekschool gedurende 1888 openbaar
De conferentiën tusscheu den minis
ter van binnenlandsche zaken en de com
missie van voorbereiding voor de onderwijs
wet zijn afgeloopen. Naar men wil, zou de
minister in zijn ontwerp deze wijziging heb
ben gebracht, dat de bijdragen van bet rijk