I
I
NIEUWS- EN ADVERTi NTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
gl e le Uo 5i r a in verse h if 111 da e 1 ij k sbe Si a 1 v e op Zon- e I"1 eestdagen.
ABfl»MEHEBT:
ADVERTENTIES:
Bureel: Scheepiaakerssteeg 6.
Woensdag 31 Juli 1889* ïf". 178.
Uitgevers; 8©broeders Muré.
Stads-Berichte:».
,w hv-icj-t."
Vooi Leidenper 8 maanden1 1.25.
Franco door het geheele rijk, per 8 maanden l.OO.
Prijs per Slimmer 10 feat.
Van 16 regels0.90.
Elke regel meer j 0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen, a contant, zonder rabat, per regel 0.10.
208' Jaargang.
Inkomstenbelasting 1889.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Leiden breDgen in herinnering dat met
81 Juli a. s. de tweede termijn vervalt van
de Inkomstenbelasting en dat alzoo op 1
Augustus a. 9. minstens twee zevende gedeelten
van den aanslag moeten zijn voldaan. Zij
noodigen mitsdien de belanghebbenden uit
om, ter voorkoming van vervolgingskosten
tot de betaling van het verschuldigde ten
kantore van den Gemeenteontvanger over te
gaan.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd
DE KANTER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 30 Juli 1880.
VOLKSTELLING.
In verband met de vernieuwing van de
bevolkingsregisters na afloop van de aan-
«taande zevende tienjarige volkstelling, wor
den de belanghebbenden herinnerd aan de
bepalingen van het Koninklijk Besluit van
27 Juli 1887 (Stbl. N°. 141), regelende
de verplichting der ingezetenen tot het doen
van afgifte van de bevolkingsregisters bij
vertrek uit of vestiging in de gemeente en
van art. 2 der Aigemeene Politieverorde
ning, krachteus welk ieder die binnen de
gemeente verhuist, verplicht is daarvan bin
nen veertien dagen na de verhuizing aan
gifte te doen op bet Bureau van den Bur-
gwlijken Slaud.
Burgemeester en Wethouders
van Leiden,
DE KANTER, Burgemeester.
E. KIST, Secretaris.
Leiden, 30 Juli 1889.
LEIDEN30 Juli.
VERSLAG
van den toestand der gemeeute heiden user
het jaar IASS.
Zooals we in ous nummer van Zaterdag
hebben gemeld werd door ons het verslag
ontvangen van den toestand der gemeente
Leiden over het jaar 1888 door burgemees
ter en wethouders aan den gemeenteraad in
1889 aangeboden. We zullen uit dat ver
slag datgene in one blad mededeelen wat
naar onze meening voor onze lezers wetens
waardig kan zijn.
HOOFDSTUK I.
Bevolking.
De werkelijke bevolking bestond op 31
December 1888 uit 21969 mannen en
24410 vrouwen, te zaaien 46369 zielen.
Hieronder zijn begrepen 574 mannen en 57
vrouwen behoorende tot bet garnizoen. De
bevolking is sedert het vorige jaar vermeer
derd met 300 zielen, ten gevolge van een
voordeelig verschil tusschen geborenen en
overledenen van 673 en een nadeelig ver
schil tusschen vertrokkenen en gevestigden.
Wat dit nadeelig verschil betreft valt op te
merken, dat het van eene niet onbelangrijke
'erhuizing naar de drie omliggende gemeen
ten het gevolg is. Daarheen zijn n. 1. ver
trokken 1170 personen, terwijl uit die ge
meenten naar Leiden zijn gekomen 756
personen, opleverende een verschil van 414
personen. De groote meerderheid van de
vertrokken personen heeft zich gevestigd in
de onmiddellijke Dabijheid der gemeente.
Geboren werden 795 jongens, 737 meis
jes. te zamen 1632 levende kinderen; leven
loos werden aangegeven 69 kinderen, te
zaïnen 1601. De verhouding van bet getal
overledenen tot het cijfer der bevolking wa
in 1888 1 op 53.6; een cijfer dat in 1872
nog 1 op 36 was en steeds gunstiger ver
houding aangaf. De gezondheidstoestand is
dus steeds vooruitgaande.
Het aantal buiten echt geborenen bedroeg
165. In het ziekenhuis der rijks universi
teit hadden in het afgeloopen jaar 145 ge
boorten plaats, waarvan 125 behoorende tot
de bevolking van andere gemeenten, als 105
onecht en 20 echt, en 20 behoorende tot
deze gemeente, als 13 onecht en 7 echt.
Het aantal onechte geboorten binnen deze
gemeente wordt dus verklaard door bet
groot aantal vrouwen uit andere gemeenten
daarvoor naar het ziekenhuis gekomen. In
het ziekenhuis zijn overleden 162 personen
en van hen 85 uit andere gemeenten. Het
aantal geborenen is 64 meer dan dat over
1887; het aantal overledenen was evenwel
vijf pCt. minder. De sterkte van het gar
nizoen bleef ongeveer dezelfde. De heeren
der gebuurte werden zooals men weet door
buurtcommissarissen vervangen. De nieuwe
organisatie met 1 Jan. 1889 in werking
getreden beantwoordt tot dusverre aiin jc
daarvan voorgestelde verwachtingen.
338 huwelijken werden gesloten, waarvan
289 tusschen jongmans en jongedochters,
31 tusschen weduwnaars en jongedochters,
13 tusschen weduwnaars en weduwen, 3
tusschen jongmans en weduwen en 2 tus
schen gescheiden mannen en jongedochters.
In de maand Januari werden de meeste,
in Mei de minste kinderen geboren; 19
tweelinggeboorten kwamen voor.
Naar de verschillende godsdienstige ge
zindten was de bevolking aldus verdeeld
Nederduitsch Hervormden 29275, Roomsch
Katholieken 11636, Christelijk Gereformeer
den 1836, Evangelisch Lutberschen 1218,
Ftansch of Waalsch Hervormden 972, Ne-
derduitsche Israëlieten 605, Remonstranten
354, Doopsgezinden of Mennonieten 322,
Oud-Roomschen 62, Hersteld Evangelisch
Lutberschen 41, Anglikaansche Episcopaleu
3 en tot geene der genoemde gezindten be
hoorende 55.
HOOFDSTUK II.
Verkiezingen.
In verband met de wijziging der kieswet
tengevolge van de grondwetsherziening werd
de gemeente voor de verkiezingen van leden
van de tweede kamer, de provinciale staten
en den gemeenteraad in drie afdeelingen
gesplitst. Het aantal kiezers bedroeg 2361
voor de tweede kamer, 2359 voor de pro
vinciale staten en 2358 voor den gemeente
raad. Den zesden Maart werd als lid van
de tweede kamer voor het thans enkelvou
dig hoofdkiesilistrict Leiden met 1102 van
de 2135 uitgebrachte stemme» gekozen de
heer 11. J. Dool, wethouder dezer gemeente.
De kiezerslijsten voor 1889 wijzen aan voor
de tweede kamer en de provinciale staten
2375 en voor den gemeenteraad 2373
kiezers.
HOOFDSTUK III.
Gemeentebestuur.
Het gemeentebestuur bestond uit den beer
heer L. M. De Laat de Kanter, als burge
meester, de heeren 11. J. Bool, S. C. M.
Knappert en nu. N. L. J. Van Buttingha
Wichers, als wethouders en 23 raadsleden.
De burgemeester geniet eene jaarwedde van
f 4500, de wethouders van f 1000 ieder
en de secretaris, de heer nor. E. Kist, van
f 3600. De gemeenteontvanger wordt even
eens met f 3600 bezoldigd.
Den 27sten October overleed de gemeen
tebode en concierge J. Schreuder en den
23sten Maart daaraanvolgende de bode II.
J. Schneider; ze werden vervangen door de
bodes Schreuder en Voorbij. De gemeente
architect geniet eene jaarwedde van f2600,
de commissaris van politie eeoe van f 3000,
een hoofdinspecteur van f 1400, twee iu-
spectenrs van f 1200 en een van f400 en
voor het toezicht op de honden f 380, dus
f780. De directeur van het brandwezen
geniet f400, de onderdirecteur f150.
Een salaris van f3800 wordt genoten
door den rector van het gymnasium, f 2800
door den conrector, f4700 door den direc
teur der hoogere burgerschool voor joDgens
en f 2850 door de directrice der hoogere
burgerschool voor meisjes. De directeur van
de gasfabriek geniet f3500 en vrij woning,
vuur en licht.
Van de in den gemeenteraad gedurende
het jaar 1888 behandelde onderwerpen ach
ten we de volgende wel het belangrijkst
19 Januari. Verdeeling van de gemeente
in drie afdeelingen voor de verkiezing van
leden van den gemeenteraad.
I Maart. Besluit tot aankoop van het
Notarishuis aan de Laugebrug en tot op
richting aldaar van eene vierde school van
de derde klasse.
20 September. Besluit tot aankoop van
het perceel Oude Singel n° 39, met het
daarbij behoorend terrein naast de Laken
hal voor de som van f 10.000, onder be
paling dat hel aangekochte zal worden be
stemd in het belang van de beoefening van
de geschiedenis eu kunst der gemeente.
II October. Mededeeling dat door den
heer D. Hartevelt is verzocht hem te ver-
oorlooveu aan het Stedelijk Museum eene
kunstzaal toe te voegen, welk uaubod met
erkentelijkheid wordt aanvaard.
Aanneming van de motie van den
heer Was, strekkende dat met ingang van
1 Januari 1889 een schoolgeld op de Kweek
school voor onderwijzers zal worden ge
heven.
Besluit tot overdracht in onderhoud en
beheer aan de provincie Zuid-Holland van
de Noordelijke sluishoofden, sluisdeuren en
remuiiiigswerkeo van de Naakte- of Nek-
sluis, tegen uitkeering aan de provincie
van f 2905.
25 October. Besluit tot vermindering
van het kapitaal der gemeente in de bank
van leening, met f 14000.
Vaststelling van het salaris van den
stadsarchivaris op f 1600.
Aanstelling van drie buurt-commissaris
sen die f 1300 bezoldiging te zamen zullen
genieten.
Toekenning van een subsidie van f 400
voor de Practische Ambachtsschool.
Handhaving van het subsidie van f300
voor de Volkszangschool.
Ten behoeve van bet congres der Maat
schappij van Nijverheid met de tentoonstel
ling in 1889 te houden f 850 toegestaan.
Vaststelling van de plaatselijke directe be
lasting op f 136.500 eu van de begrooting
in ontvangst en uitgaaf op f 766.559.
10 November. Verwerping van het voor
stel tot oprichting van een Doolhof op den
Burg.
Besluit tot aangaan van eene 3£ pCt.
Conversieleening groot nominaal f600.000
20 December. Mededeeling dat voor de
2^ pCt. geldleening ad f600.000 is inge
schreven voor f 1.849.800 waarvan f 332.200
conversie.
In het gemeente archief is thans het in-
veutariseeren van de oude rechterlijke ar
chieven waarvan in het vorig verslag werd
melding gemaakt, afgeloopen en de inven
taris aan den minister van binnenlandscbe
zaken opgezonden.
HOOFDSTUK IV.
Geldmiddelen.
Ouder de plaatselijke inkomsten zijn be
grepen 40 opcenten op de hoofdsom der
belasting op de gebouwde eigendommen
f 26264.60 (hierin begrepen 10 opcenten
op de hoofdsom der belasting op de onge
bouwde eigendommen); 50 opcenten op de
hoofdsom der personeeie belasting f 67414.17;
plaatselijke directe belasting f 135,456.98;
uitkeering van het aandeel der gemeente in
de personeeie belasting f 118,843.68J-.
Verschillende heffingen hebben opgebracht
in 1888 als volgt:
Groentemarktf 92.60
Wekelijksche markt 615.00
Bloem- en Boommarkt 62.20
Korenmarkt9.65
Uitdraagsters29.J5
Kermis1526.05
Ooftmarkt59.85
Zeevischmarkt146.60
Riviervischmarkt 83.20
Beestenmarkt6371.05
Aardappelenmarkt 249.95
Liggeld van vaartuigen 503.00
Weegloonen 1714.35
Leges ter secretarie u 1438,85
Belasting op de honden 1911.00
Bruggelden8497,45
Museum Lakenhal 404.60
Te zamen f 23714.45,
of in 't geheel f 543.95 meer dan in het
vorige jaar.
De kermis bracht f 550, de Beestenmarkt
f 40, de leges ter secretarie f 250, de brug
gelden f 200, het Museum f 50 meer op dan
het vorige jaar; behalve beesten-, riviervisch-
en aardappelmarkten brachten alle Week
markten, het liggeld van vaartuigen en de
belasting op de honden minder op dan het
vorige jaar; de belasting op de honden alleen
ruim f 300 minder.
Wordt vervolgd.)
Bij de sluiting van de stembussen
heden te 5 uren bleek dat waren ingeleverd
1767 stembriefjes, en wel 539 op het bu
reau op het raadhuis, 559 op het bureau
op den Burg en 669 op het bureau aan de
Mare. 205 briefjes werden méér ingeleverd
dan de vorige maal, en wel 45 op het
raadhuis, 63 op den Burg en 97 op de
Mare. De vorige maal bleven 808 kiezers
van de stembus weg; thans dus nog 603.
Voor het Nederlandsch museum is
ten geschenke ontvangen: van den heer
dr. W. Pleyte te LeideDeen raam met in
lood gezette ruitjes. Gildeproef vau het
St. Lucasgild te Leiden.
Aan den schenker is de dank der
regeering betuigd.
Mevrouw de wed. dr. W. Bisschop,
geb. Van Dorsser, heeft de bibliotheek van
de maatschappij der Nederlandsche letter
kunde te Leiden dezer dagen verrijkt met
een aanzienlijk geschenk, bestaande in een
door wijlen dr. Bisschop nagelaten verza
meling, keurig geordend, van excerpten uit
verschillende Ned. schrijvers, inzonderheid
uit de 17e eeuw.
Bij het te Utrecht gehouden acte-
exainen, zijn o. m. geslaagd voor Engelsch
l.o. mej. M, P. H. Kuyl te Leidscheudam
eu voor Fransch 1. o. mej. L. J. Indemey
te Voorburg, en de heer B. A. E. Van
Dijk te Rijnsburg.
OFFICIEELE BERICHTEN.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot kantonr.-
piaatsv. in het kanton Oud-Beierland P. J.