NIEUWS- EX ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Hete f oiira ui verschijnt dadelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
A338HEB!EfïT:
Maandag 11 Maart 1889. - N#. 59,
AO VERTE iTIEi:
Bureel: Scheeiiinakerssteeg 6.
Uitgevers; Gebroeders Muré.
Vooi Leidenper 3 maanden1.25.
Kranco door liet gelieele rijkper .i maanden !.t»0.
Prijs per Nummer 80 Ont.
Van i6 regels0.90.
Elke regel meer0.15.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingena contantzonder rabatper regel 0.10.
«is-Berichten
Jacht en Visscherij.
l)e COMMISSARIS DES KONINGS in de
Provincie ZUID HOLLAND
Gezien bel besluit van de Gedeputeerde
Stalen van den 12den Februari 1881), nü. 01
Gelet op art. 11 der wet van den 13den Juni
1857 Staatsblad no. 87);
Brengt ter kennis van belanghebbenden dat
bij voornoemd beslud door de Gedepuleerde
Slalen is bepaald:
lo. dal de uitoefening der jachten op wa
terwild opgenoemd in ail. 15, lilt. d, en
li t der wet van den 13ileu Juni 1857 (Staats*
blad no. 87), wordt gesloten op Woensdag dm
13dm Maart aanslaande;
2o. dal de uitoefening van bel welspel van
kw;uleien met steekgaren of vliegnet (uil. 15,
lill. e, der bovengenoemde wel) is toegelaten
van den 25sten April aanslaande lot en mei
den Aden Juli daaraanvolgende, docli dal hel
vliegnet in geen geval tol hel lirasseeren van
kvvaileien mag worden gebruikt;
3o. dal de visscherij in de binnenwateren,
waaronder ook worden verslaan rivieren door
sluizen afgesloten, zal zijn gesloten van den
\slen April aanstaande tót en met den 1 sim
Juni daaraanvolgende, mei uitzondering:
van de visscherij door middel van lui
ken, aalscharen, aalkorvendobbers en
door peuren naar aal en paling;
van de visscherij met de gebbe om kleine
vischjes te scheppen tol aas voor de
dobbers;
4o. dat liet vissclien met kuilneltcn, waar
onder ook belmoren ankerkuilen en slaalboo-
men, van den \sten April aanslaande lot en
mei den 15den Juni daaraanvolgende is ver
boden
5o. dal de kooiliedeu hunne kooieenden in
dit jaar moeten opsluiten of opbokken van bet
tijdstip der sluiting van de jacht op eenden
tol en met den 21 sten April en van den id en
Juli lot de opening der jicht op waterwild.
En zal deze kennisgeving, in plano gedrukt,
worden afgekondigd en aangeplaktwaar zuiks
Ie doen gebruikelijk is, alsmede in liet Pro
vinciaal Blad en in de Nederlandse/ia Staats*
courant worden geplaatst.
De Commissaris des konings voornoemd
F O C K.
's Graventiageden lödeu Februari 1889
Vergadering van den Gemeenteraad van
Leiden, op Donderdag 14 Maart, des na
middags te 2 uren.
LKI9KA 9 Mauri
Toestand des Rollings.
Men schrijft aan het 1). v. Z-II. en
's Gr. uit Apeldoorn, in dato 7 Maart:
De toestand van den koning blijft steeds
zeer zorgelijk. Vooral gedurende de paar
laatste dagen waren de verschijnselen be
paald verontrustend. Dezen nacht bracht de
koning onrustig docr; het gebruik van voed
sel, zelfs in den vorm vair melk enz. blijft
onvoldoende; de krachten nemen langzaam af.
Aan de bloedvergiftiging, waarvan het
laatsverschenen officieel bulletin melding
maakte, schijnt op zich zelf niet te veel ge
wicht te moeten worden toegekend, maar
meer te moeletj worden beschouwd als een
gevolg van 's koning kwaal.
Als vervolg op hetgeen we omtrent
de interpellatie-Nieuwenhuis in de zitting
van de tweede kamer van gister hebben
gemeld diene het volgende:
De minister van justitie zegt verder:
Natuurlijk is daarmede eeuige tijd ver-
loopen. De minister ontkent ten sterkste,
dat de politie niet alles gedaan heeft om
den overlast te voorkomen, sedert zij ter
plaatse kwam. Intusschen de vergadering
is niet gehouden. Den volgenden avond
zijn een aantal sociaal democraten uit Den
Haag gekomen om Becht voor Allen rond
te venten. De menigte nam toen een ?,66
dreigende houding aan, dat de politic ge
noodzaakt was de rondventers Ie beschermen,
door hun te verzoeken de wijk te nemen in
het politiebureau, anders was de politie niet
in staat hun tegen de verwoede menigte te
beschermen. Alle rondventers waren ge
wapend, sommigen met stokken met lood
en een schoenmakers-els. Zij hadden die
wapens bij zich om zich tegen aanranding
te verdedigen. Bij de drukte van de
studeiiteiiviering, zongen een 50-tal jongens
nationale liederen en rukten planken af van
de woning; die troep is door de politie
uit elkaar gejaagd.
Een volgenden avond heeft de politie on
gereg-ldheden voorkomen bij een andere
woning. Daar is met een steeu een ruit
ingeworpen zonder dat de dader ontdekt is.
De politie heeft liet huis verder bewaakt;
daags daarna heeft zij met getrokken sabel
een troep voor het eerste huis op de vlucht
gejaagd. Verder is er niets meer gebeurd;
thans is alles rustig.
IJlt het rapport blijkt, dat ook te Lei 'en,
evenals elders, zondra de politie kennis
krijgt door rustverstoring, door oi tegen wie
gepleegd, zij zonder aanzien des persoous is
opgetreden tot herstel der orde. Ten op
zichte der politie is niets gebleken, dat de
regeering aanleiding zou geven om tusschen.
beide te komen. Een andere vraag is: wie
aanleiding geven tot de ongeregeldheden en
wie ze plegen. Eu dan moet de minister
vermelden, dat alleen de rondventers Maan
dagavond de ongeregeldheden hebben ver
oorzaakt, omdat ze kwamen met een blad
waarvan ze wisten dat noch de arbeiders,
noch anderen te Leiden gediend wilden zijn.
't ls niet te verwonderen, dat dc arbei
der afkeerig is van hetgeen dit blad ie lezen
geeft, en dat hij in zijn gevoel diep geschokt
wordt als hij leest wat in Becht voor Allen
stond onder het hoofd ^aanstaande couran
tenberichten." Deze artikelen hebben alle
aanhangers van het koninklijk huis diep ge
schokt op een oogenblik, dat ieder Neder
lander een angstiger! blik richt naar hel Loo
waar dc koning op het ziekbed ligt en ieder
op helerschap hoopt. Wanneer dan derge
lijke artikelen ouder het volk worden ver
spreid, dan is het natuurlijk-, dat de ver
spreiders zijn blootgesteld aan den afkeer
en u'e verachting van het volk niet alleen, i
maar dat de politie niet in staat is zulke
menschen tegen de wcede des volks te be
schermen. De minister zegt dit niet ter
veidediging, maar ter verklaring.
De heer Douiela Nieuwenbuis meent, dat
hier hoofdzaak is of de politie de woning,
door wegblijven, aan plundering prijs gaf.
De buien, die noch vrienden, nocb partij-
genooteu zijn, verklaarden, dat de inan een
rustig burger is. De politie heeft als het
ware gezegd: laat ze den boel maar stuk
slaan, en dat dient onderzocht te worden.
Waarom geen maatregelen genomen tot be
scherming der vergadering, evenals die vao
hel Heilsleger? Als de soc.-democraten ver
gaderen ziet men geen politie. De politie
is geroepen maar weggebleven, en dus me
deplichtig aan de ongeregeldheden. De
sociaal-democraten zijn medegenomen door
de politie en niet vrijwillig meegegaan.
Zoolang het blad te Leiden mocht verkocht
worsen, moesten de veniers beschermd wor
den. Maar het is alsof men die menschen
rechteloos verklaart. De politie was er
eenvoudig niet; het gewoue praatje is altijd,
dat de politie haar plicht deed, maar het
publiek is daarvan niet overtuigd; het meent
dat zij niet zonder aanziens des persoons te
werk gaat. Hare houding draagt 's ministers
goedkeuring weg; dit doet voor spr. een
licht opgaan. De socialisten maakt men
tot zondebok voor alle ongeregeldheden,
ook daar waar zij zonder andersdenkenden
vergaderen. Of een blad niet gewenscht is,
is de vraag niet; door propaganda heeft zij
zich langzamerhand een meerderheid weten
te maken; geenerlei beweging vermag iets
tegen waarheid en recht. Als het volk niet
wordt opgezet, als de politie zieh niet ont
trekt, blijken geen ongeregeldheden te ont
staan. Maar stelt men de socialisten buiteD
het recht, dan komt het volk t«*geu hen in
verzet. Hij dringt er op aan, dat tegenover
de socialisten zonder aanzien des persoons
wordt gehandeld. Doet men dit uiet, dan
zal het blijken, dat noch met den stok,
noch met de sabel een beweging, steunende,
op waarheid en reent kan worden onder
drukt.
De heer Kerdijl; wijst op de hoogst
meeielijke taak voor de politie om, waar zij
getergd wordt door de sociaal-democraten,
tegen volksuitbarstingen te waken. De vraag
is echler of zij haudelt zooals ze handelen
kan en of zij het goed doet. Wat nu is
het geval na het gebeurde ie Leiden? dat
tegen de politie twee beschuldigingen zijn
ingebracht1°. dat zij 1 j uur wegbleef, 2°. dat
een inspecteur van politie, toen hulp werd
gevraagd, gezegd heeft: ;/Laat ze den boel
maar stuk siaan." En nu herinnert spr.,
dat de minister ten aanzien van oen tijd
tusschen het hulp vragen en hulp verleenen,
weifelend is geweest. Hij noopt dat de
minister de zeer stellige beschuldigingen zal
onderzoeken. Zijn ze onwaar, dan behoort
hij ze tegen te spreken, en zijn ze juist,
dan naar eiscli te handelen.
De minister van justitie herhaalt, dat het
onderzoek der justitie nog niet is afgeloopen.
De heide punten zijn daarbij aan de aan-
dacht der autoriteiten aanbevolen. Mocht
blijken, dat de politie uiet naar behooren
iieeft gehandeld, dan heeft zij daarvan
rekenschap te geven en zijn de handelingen
afkeurenswaardig, dan zal afkeuring niet
uitblijven.
Na dankbetuiging van den minister woidt
de interpellatie besloten en de zitting op
geheven.
In de Stel. (n°. 58) zijn opgenomen
de statuten van de naamloozc vennootschap:
Chemische fabriek „Hollaudia" te Leiden.
Doel: het koopen, versoopen en bereiden
var. zwavelzuuranbydrit en verdere bijko
mende producten. Aangegaan voor 50 jaren,
aauvaug nemende op den dag van het pas-
seeren der akte vau oprichting. Kapitaal
f 160,000, in 2 seriën, A groot f90,000
en B groot f 70,000. De eerste serie, ver
deeld in 90 aau teelen van flOOO, is geheel
geplaatst. Serie B, in 14 aaudeeleu van
f5000 is gegeven aan den heer 11. J. Heu
ve'iuk, die daarvoor eene zwavelzuuraubydrit-
fabriek met toebehooren te Leiuschede in
breng Directeuren de beeien E. F. Van
Zanten Jut en A. Peters (te Leiuschede).
Commissarissen de lieeren jhr. W. Albarda
van Ekeuslein te Amsterdam D. v. d. Horst,
en A. L. De Sturler, beiden te Leiden.
Tot aanvulling van het bericht om
trent de promotie van den heer C. O. Segers
tot doctor iu de rechtswetenschap aan de
universiteit alhier dient, dat die promotie
plaats had cum laude.
Bij de gister gehouden verkiezing van
voorzitters uit de studeuten van de ver
schillende faculteiten zijn gekozenvoor de
juridische faculteit de heer J. J. Van Troosten
burg de Bruyn, voor de litierarische de heer
G. J. Nyhuis, voor de medische de heer L.
F. Driessen, voor de theologische de heer
B. P. Plantenga en voor de philosofische de
heer J. Van Breda de Haan.
Tot redacteuren van den Leidschen
Studentenalmanak zijn gister gekozen de
heeren J. J. Van Troostenburg de Biuyn,
C. W. Maris, C. L. Modderman, W. F.
Byleveld en J. W. J. Taets van Ame-
rongen.
Men zal zeker met belangstelling ver
nemen, dat de heer J. G. H. Mann van
plan is eene Hollaudsche opera te compo-
neeren. Hij is voor den tekst reeds in
overleg getrede met een onzer gunstigst
bekende auteurs. (Vad.)
Voor de levering van 12000 een-
mansdekens, in 6 perceelen elk van 2000
stuks, en één perceel van 500 tweemans
dekens, alles voor het rijkscentraalmagazijn
voor militaire kleeding en uitrusting te
Amsterdam, was ingeschreven voor édn
perceel van 2000 eenmansdekens elk, door
de firma's: Jan Zuurdeeg en Zoon il f4.40,
gebr. Van Wijk en C°. A f 4.42, J. Schei-
tema Jansz., A f 4.42^, J. C. Zaalberg en
Zoon, it f 4.43 en nog een perceel door de
firma Jan Zuurdeeg en Zoon A f 4.43, allen
j fabrikanten alhier en door de firma J.
Regout C0.. te Maastricht A f4.41!-.
Bovendien is door de firma J. C. Zaalberg
en Zoon alhier voor de 500 2 mans-dekens
ingeschreven A f 5.63, Al die inschrijvingen
zijn toegewezen. De dekens moeten vddr
einde Juli geleverd zijn.
De bouwterreinen van de Maatschappij
Vreewijk zijn heden voor 't eerst van duin
water voorzien. Bij de opening van de
leiding waren van de Bouwmaatschappij en
van de Duinwatermaatschappij bevoegde
autoriteiten tegenwoordig. De huizen op
die terreinen zijn door dezen maatregel zeer
zeker niet weinig in huurwaarde voor
uitgegaan.
Uit de opgaven betreffende de sterfte en
de geboorten in de maand Jan. blijkt,
dat o. a. in de gemeente Leiden waren ge
boren 133 kinderen, waaronder 10 levenloos
aangegeven, overleden 124 personen, en wel
beneden 1 jaar 2 5, 15 jaren 13, 514
jaren 2, 14—20 jaren 20—50 jaren 15,
50—65 jaren 19, 6580 jaren 36, boven
80 jaren 4, op onbekenden leeftijd
Als oorzaak van den dood werd
opgegeven: gebrekkige ontwikkeling 4,
lichaamszwakte, tering 16, klierziekte,
rhachitissyphilis absc. ulc. gangr.
pyaem. haem. 1kanker 4waterzucht,
scheurbuik typhus en febris typhoï-
dea aanhoudende koorts tus-
schenpoozende koorts pokken rood
vonk mazelen 5, huidziekten 1, stui
pen, trismus, epilepsie 2, apoplexie 5,
hersenziekten, krankzinnigheid 3rugge-
mergslijden, paralysis 1, keel- en longte
ring, bloedspuwing 12, croup —.kinkhoest
2, acute ziekten der ademhalingsorganen 8,
chron. ziekten der ademhalingsorganen 21
hart- en vaatziekten, rheumat. arthrit 1,
organ, hartgebreken, aneurysma 5, angina,
diphtherina diarrhoea, dysenterie 2,
cholera nostras acute ziekten der spijs-
verteringswerkt. 3chron. ziekten der spijs
verteringswerktuigen 2, ziekten d. organa
urogenitalia 3, ziekten van het kraambed
gewelddadige dood 1verdrinken l
onbekende oorzaak, plotseling 11.
- In de Stedelijke Werkinrichting zijn
opgenomen
Z. 3 Maart 60 volw. en 18 k., totaal 78.
M. 4 ff 79 ff 12 ffr ff 91.
U. 5 ff 89 „21», 110.
W. 6
D. 7
V. 8
Z. 9
92
95
93
84
n 20
20 ff,
21 ff,
e 20
112.
115.
H4.
104.
Op den hoek van het Rapenburg en