philanthrope» doch langs verschillende wegen hun doel trachtend ie bereiken, wegen we derom verschillend van den weg di<J spreker zich voorstelde te volgen; maar de mensch heid beter te maken was aller doel. De wegen velschillen dus. Spreker wist dit nog zoo niet, maar wel wist hij dat heui de steun der zeer bemiddelde 2usler niet zou worden ontzegd, waar 't gold middelen te vragen voor het bereikeu van zijn doel langs den weg der beschaving, langs den weg van het onderwijs, door te zorgen voor het geestelijk voedsel van de kinderen der karig met aardsche goederen bedeelden, om hen beter te maken voor de maatschappij eu ge- Inkkiger voor henzelve. Zoo dacht hij althans. En de goede uiau greep naar zijne stoute schoenen, die hij, waar 't de zorg voor auderer welzijn gold, steeds bij de hand had staan. Hij gaf van zijn voorgenomen bezoek kennis en ontving de welwillende toezegging dal men hem reverentelijk ontvangen en aanhooreu zou. We volgen spreker op den voet naar Be- verbrug en vinden daar met hem twee aller beminnelijkste menschen, den heer Van Axel die nimmer, zijne zuster die éénmaal gehuwd was geweest. Beiden beoefenden de philan thropic, doch, zooals we zeiden, langs ver schillende wegen. De rijke weduwe had veel sentiment; ze achtte eene ledige maag het afschuwelijkste wat er te bedenken viel, vooral waar die darmverwijding aan kinderen toebehoorde. Een Itêg hoofd was bij haar verre te verkiezen boven eene ledige maag en het vullen van het eerste teu koste van de laatste, wat volgens de goede ziel maar al te veel in zwang kwam, was haar eeu doorn in 't oog. liet verstrekken van voedsel aan kindereu van behoeftigen kon haar geen vrede geven, wanneer dit op enkele dagen der week ge schiedde, omdat dan de kindermaag, des Maandags geprikkeld en tot uitzetten ge noopt, des Dinsdags en Woensdag in toe nemende mate bare ledigheid deed gevoelen en tot inkrimpen gedwongen werd. Haar ideaal was, dat men haar voorbeeld volgen zou en ie :er bemiddelde naar ziju vermogeu de zorg voor een of meer behoeftige kinderen op zich nam. Daar had domiue wel wat tegen. Mocht men de edelste band tusscben ouders en kinderen verbreken, mocht men de ouders de zorg voor hunne liefste panden uit de handen nemen Ja antwoordde zij dan weer ter snede wél, waar 't ouders geldt die door luiheid of dronkenschap hunne kinderen verwaarloozen. Neen, spreker gaf haar te kennen dat het hoofd moest worden gevoeden daarmeê was mijnheer Van Axel 't eens. Na't mid dagmaal togen dus de twee heeren naar 's heeren Van Axel's keurig gemeubelde kamer, om evenwel weldra te ervaren dat ook zij 't over de voeding des geestes niet eens waren. De voedingswijze van spreker ging den gastheer te langzaam. Met stoom en electriciteit moest daar achterheen gezeten worden. Onze jongens waren te laat ont wikkeld; hij wist voorbeelden aan te halen van vaders in zijn stadje die hunne jongens op de door hem bedoelde wijze opvoedden. De jongens moesten worden aangepakt; de meisjes zouden dan wel van zelf volgen. De meisjes liepen immers altijd de jongens achterna. Nu brengen we met de heeren een be zoek aan één dier model famieljes en vinden daar niemand thuis dan drie 16jarige heeren die sigaretten rooken eu bier drinken en afbreken wat er schoon en edel is iu de kunst en in de letterkunde. De guillotine staat niet stil en 't bloed van de onthoofde vaderlandsche letterkundigen van naarn druipt er bij Deêr; nieuwe-gidsmaunen van den echten stempel. Die famielje draagt den u niet onbekenden naam van Versnaajen. Ze krijgen er van langs, de ultra-geavan- ceerden, de opvoeders die de vrije uren der jongens bezetten met bijvakken, de weten schappen in de jeugdige hoofden kunstmatig oppompen tot op de bij het examen ver- eischte hoogte, om na dit pijnlijk onderzoek het pompen te staken. Ze krijgen er van langs de luidjes die wanen dat levenswijs heid en levenservaring zijn aan te leeren als een wetenschap, die meenen dat men vroeger dan op rijpen leeftijd man kan ziju en die het gezond verstand, geoefend en gelouterd in de leerrijke school des levens, niets tellen bij den jeugdigen overmoed uit den waan van het veel-weten geboren. Maar bij dit alles werd ook even een tipje van den sluier omboog getild, waar achter de gulden middenweg voor de voor standers van de uitersten verborgen ligt. Meegaan met zijn tijd, niet er bij achter blijven wil spreker. Maar ook niet vooruit hollen, woest en onbekookt, als de harddra ver, in het tweespan met het karrepaard. Daar komen ongelukken van. Wijze lessen, maar smakelijk gekruid op mn m d eis sn klbl cc gedischt. Eu ook in dit kruiden heeft spre ker den gulden middenweg niet verlaten. Geen specerij, die op de tonge bijt, maar fijne, smakelijke kruiden. Wel werd er met de speld gewerkt, maar éven maar, niet verder dan door de oppernuid; maar toch voelbaar. Na de pauze kwam spreker ons nog even vertellen van zijne goede tante t» den bloede, die ongeëvenaard, van koppelen hield, op levende en duode voorwerpen toegepast. Eén was geen getal; de mensch had twee beenen, twee armen, twee ooren, twee kinnen jawel: de onder- en de bovenkin, twee neusgaten, enz. enz. e:i naast hare twee borden stonden twee glazen steeds gepaard eu ze had twee menschen in huis, man en vrouw zonder kinderen, en ze vond 't éék niet goed dat de mensch alléén was. Maar zij zeil' was alleen; het waarom bleef voor de neefjes en nichtjes een raadsel waarachter droeve herinneringen vei borgen schenen te liggen. We eindigen waarimê we zijn begonnen; we hebben een' recht prettige» avond door gebracht. Sprekers spelen is leeren geweest. We mogen er hem dankbaar voor zijn. liKKiCiirn;». Door Z. M. is, inet ingang van 1 Jan. 1889, tot schoolopziener in het district Goes benoemd rnr. C. De Witt Hamer, thans schoolopziener in het arrond. Goes, te Goes, uit welke laatslgeinelde betrekking hem gelijktijdig eervol ontslag wordt ver leend. Door Z. M. is in zijnen rang en ouderdom in dien rang overgeplaatst bij het wapen der iuf. van het leger hier te lande en wel bij het 4e reg. inf., de 2e luit. W. K. Van Borselen, van het leger in Ned.- Indie, tot dusverre it la suite van liet kolo niaal werfdepot. BINNENLAND6CHE BERICHTEN. In de avondvergadering van de tweede kamer der staten-generaal van gister (wa- terstaatsbegrooting) is met 71 tegen 24 stemmen verworpen een amendement van de heeren Vos de Wael. c. s., voorstellende eene verhooging van f 10.000 als eersten termijn van een over drie jaren te verdeelen subsidie van f 30.000 aan de Zuiderzee- vereeuiging, als bijdrage in de kosten van onderzoek naar eene mogelijke droogmaking van de Zuiderzee. De beer Van Kempen merkte op dat voor f9000 parketvloeren in het buitenland zijn besteld, terwijl ze evengoed hier kunnen gemaakt worden. De minister zal dit on derzoeken en den wenk van den heer Van Kempen overwegen. Bij de afdeeling handel en nijverheid, bespreekt de heer Veegens de schipbreuk van de Ango voor Scheveningeu, waarbij vele gebreken in het personeel der particu liere reddingsmaatschappij aan het licht ge komen zijn. Heeft de regeeriug een onder zoek ingesteld? Met welke uitkomst? Wat zal de regeering doen in het belang der ku8tveiligheid P Kan bet personeel van de kustwacht de kustbewoners niet tot de red ding organiseereii en tucht aanbrengen? Wal kan gedaan worden om goede roeiers te krijgen Den heer Rutgers biedt de rede van den heer Veegens de gelegenheid aan om, als voorzitter der Noord- en Zuidhollandsche Reddingmaatschappij, te zeggen dat liet materieel het beste is wat te krijgen is. De uitslag van nieuwe proeven was niet altijd zeer bevredigend. Hel personeel munt uit in ijver, iu moed, in goeden wil, maar het ontbreekt dikwijls aan kunde en ervaring, vooral roeien kunnen ze niet zooals het moest. De visschers roeien te laten leeren, stuit op talrijke bezwaren af; ze willen niet als jongelieden zich oefenen en zijn bovendien een groot deel van het jaar op zee. Eene vaste bemanning is eeue uiterst kostbare zaak, die door deze maatschappij met hare geldmiddelen niet is te ondernemen, het zou voor de 34 bestaande stations f 170/ 00 per jaar kosten. En men zou die lieden toch niet dag aan dag kunnen oefe nen; ze zouden, leegloopend aan het strand, demoraliseeren. Trouwens bij klachten gelden de omstandigheden. Bij eene gelukkige red ding zijn de redders helden, omgekeerd volgt eene even onverdiende beschuldiging, dan staan de beste stuurlieden aan wal. De grieveu na de mislukte redding te Scheveuingen zijn voor het meerendeel weerlegd, maar er waren fouten begaan, b. v. wat de plaats van in zee steken betreft. Er is eene theore tische kans van slagen geweest, maar daarbij waren 99 kansen van niet-slageu. De schuld van de ramp ligt bij den kapitein, die met zijn vermold schip nog een uur had moeten blijven op zee, om met eb te stranden. ci cb acjf tam cl <-mr rm?- De minister is met zijn ambtgenoot van marine in overleg getreden, hetwelk voort duurt, over de organisatie van een mogelijk reddingswezen. De spoorwegbegrooting werd zonder stem ming aangenomen. De gebeele begrooting van waterstaat wordt eveneens zonder stemming goedgekeurd. Bij Hoofdstuk Koloniën werd het wetsont werp aangenomen met 70 tegen 18 stemmen. De vergadering werd te 1.35 in den nacht geschorst tut 's ochtends 11 uur. Onlangs heeft te 's-Gravenhage aan het departement van justitie weder eene vergadering plaats gehad van de leden der staatscommissie ter voorbereiding eener wet telijke regeling van de vicarie stichtingen. De door de leden uitgebrachte verslagen, die thans reeds gedrukt zijn of nog gedrukt worden, moeten de geschiedenis der vicariën behelzen van elke provincie afzonderlijk. (N. It. C.) Het hof te 'sGiavenhage behandelde gisteren de zaak van den gewezen conducteur der 11. IJ. S. M., door de Haagscuc recht bank veroordeel.tol 1 jaar gevangenisstraf wegens verduistering, door een aantal plaats bewijzen die hij van de reizigers moest in ontvangst nemen, opzettelijk bij herhaliug wederrechtelijk zich toe te eigenen en ten eigen bate te Leiden te verkoope» of te doen verkoopen. Het O. M. meende, dat de opgelegde straf volkomen onevenredig was met het gepleegde feil en requireerde bevestiging van het vo»nis, met uitzondering der opge legde straf, en deze te verdubbelen enalzou te brengen op 2 jaar gevangenisstraf. Mr. W. A. Paap, advocaat te Amsterdam meende, dat hier geene verduistering bad plaats gehad. Volgens hem werd eerst, wan neer van zoodanige reeds gebruikte kaartjes gebruik wordt gemaakt misdrijf gepleegd, en zou bekl. in zoodanig geval alleen mede plichtige wezen. PI. concludeerde tot vrij spraak, omdat het feit waarvoor is gedagvaard niet aanwezig is; subsidiair tot opleggen van eeue lichtere straf. Na ie- en dupliek werd de uitspraak be paald op 27 dezer. De rechtbank te 's Gravenhage behan delde gisteren de volgende zaak. In hel laatst van September dezes jaars verscheen bij een student te Leiden een man, die vertelde, dat hij zooveel had te danken aan den vader van dien student, eu nu uil dankbaarheid aan den zoon kwam aanbieden eenige druiven enz. Hij verkeerde tegenwoordig in goeden doeu, wijl hij voor het geld indertijd ham geschonken eene kar had kunnen aanschaffen, waarmede hij nu te Leiderdorp een handel iu aardap pelen dreef. Toch zou hij, wanneer hij f 10 had, een aardigen inkoop kunneu doeu en vroeg die som ter leen. De student koesterde geen wantrouwen en gaf het gevraagde. Eeuige dagen later kwam de man terug telde de tien gulden uit, maar beweerde, uu als hij er nog f 15 bij had, dan zouden de zaken eerst recht goed gaan. De student aarzelde ook nu niet en gaf wederom het gevraagde enzag den man nimmer terug. De zaak werd„aangegeven"en gistereu stond de man terecht. Hij was een oude bekeude van de justitie, want te Rotterdam was hij veroordeeld tot 9 maanden, te Amsterdam voor ééu jaar, te Haarlem voor twee jareu en steeds voor dezelfde feiten. Wegens oplichting vroeg nu het O. M. veroordeeliug tot twee jaar en zes maanden. De verde diger, mr. Kappeijne v. d. Ccppollo zag hier geen oplichting, maar eene gewone geldleening of vermomde bedelarij. Voor oplichting loch worden gevorderd listige kunstgrepen of een samenweefsel van verdichtsels, terwijl de leugens vau dezen beklaagde zóó klaarblijkelijk „leugens" waren geweest dat geen //goed huisvader" er iu had kuunen loopen. Hij vroeg dus outslag van rechtsvervolging. Z. K. H. prins Albert van Pruisen heeft twee schilderijen en een keurig be werkten üuweelen lap voor een canapé-kussen doen toekomen aan de Dorcas-vereeniging te Voorburg, om te dieuen tot prijzen in de door die vereeniging te houden verloting. Zondag zal door R.-Katholieken te Rotterdam weder eene openbare vergadering worden gehouden, om op te komen tegen het gebeurde in de Leo-meeiing van Zondag voor acht dagen. De heer Brouwens is uit- geuoodigd, die bijeenkomst bij le wonen. Gisterennacht is de eerste zolderver dieping van den windkorenmole» Washington aan de Westvest te Schiedam, waarop onge veer 40 last rogge geborgen lag, ingestort. De naar binnen slaande deuren van den molen, tegen den sterken drang niet bestand sprongen, zwaar beschadigd, naar buiten open, waardoor de rogge zich spoedig een uitweg over de straat baande eu een gedeelte in de Nieuwehave» terecht kwam. Persoon lijke onheilen hadden er niet bij plaats. Bijna alle Numansdorpers, die het plan gevormd hadden naar de Argentijnsche re publiek te vertrekken, hebben van dit voor nemen afgezien. Thans is benoemd tot kapelmeester van het gemeentelijk-muziekkorps te Haarlem de heer C. P. W. Kriens te 's Hertogeubosch. Door de aan de landswerf te Amster dam sedert eenige maanden tijdelijk aange nomen werklieden werd met blijdschap het bericht ontvangen, dat het voornemen be staat hen ook na uit. dezer, althans voor- loopig, aan den arbeid te houden. Op de N'ederlandsche zink fabriek van den heer A. D. Hamburger te Utrecht, heb ben eenige buitenlaudsche arbeiders het werk gestaakt om een verschil over het looi). Van het geval dat een winkelbediende te Utrecht, geheel onverwacht, van een hem genoegzaam onbekenden bloedverwant een som van 3J millioen gulden zou hebben gtërfd, is aan 't Utr. Dbl. niets bekend. èi vernam het blad, dat een jongtuensch, geboortig uit Leiden, te Haarlem kennis maakte met iemand, die indertijd in be krompen omstandigheden leefde, doch later de beschikking erlangde over een aanzienlijk vermogen. De aangeknoopte vriendschaps betrekkingen bleven bestaan, en bij de be zoeken, die bedoeld jouguienscl), later naar Utrecht vertrokken, nu en dan bij zijn vriend bracht, kwam hij in kennis met de zuster van dezen, die, dezer dagen overleden, hem genoeg vermaakte, om hem in stut te stellen voortaan onbezorgd te kunnen leven in den kring, waarin zij hem wenscht geplaatst te zien. De N. Prov. Gron. vertelt van een catapult-duel in het SterreuboschfIn de laatste korte, mistige en nog geen vacau- tiedagen aldus schrijft inen ons ge voelden zich twee kleine Goliaths iu bon eer gekrenkt. Er werd tot een formeel duel besloten, secondanten werden verzocht, en de keus der wapens werd volgens recht en wet aan de beleedigde partij overgelaten. Zij koos de catapult, eu de uitslag was, dat de een aan de hand eo de in zijn eer gegriefde aan den tnoud, met verlies vau een paar lauden, werd gewond." Op last der justitie te .Maastricht hebben de maréchausseé een kind, dat bij zijne grootouders werd grootgebracht en te vergeefs door de wettige moeder was opge- ëischt uit de grootouderlijke woning gehaald en aan de moeder overgegeven. Vooraf echter had deze laatste, die te Parijs woont, beproefd het kind zonder medeweten der grootouders uit de school mede te nemen, waartegen zich de onderwijzer had verzet, op grond, dat hij de moeder niet kende en het kind hem door de grootouders vu toevertrouwd. -j BÜITENLAND8CHE BERICHTEN BËLGIE. Bij de beraadslaging in de kamer van vertegenwoordigers over het voorstel betref fende het contingent verklaarden graaf d Oultremont en de generaal Jacmart, dit zij binnenkort een nieuw voorstel bij de kamer zullen indienen, betreffende den per soonlijken militairen dienstplicht. evuolawu. De politie te Londen heeft Dinsdag de hand gelegd op een maker van valsc'oe banknoten van de bank van Engeland, dit ingericht was om de zaak in het groot M kunneu drijven. Men veronderstelt, dat hjj reeds een groot aantal valsche 5 notenio omloop zal hebben gebracht. Fit ANHK1J K. In de gisteren gehouden zitting van den senaat trok de heer Léon Say zijn voorstel in, om de rede van den heer Challemel Lacour door aanplakking in geheel Frankrijk bekend te maken. De heer Naquet beklom daarop de tribune, doch te midden van een ontzettend ramoer hoorde men verschillende senatoren schreen- wen: „hij zal niet spreken!" De beer Naquet was genoodzaakt het spreekgestoelte le verlaten. Hij nam het voorstel-Say over en sprak van zijue plaats te midden van het tumult eenige woorden, waarvoor hij tot de orde werd geroepen. Zijn voorste! om de bedoelde rede te doen aanplakken, werd verworpen, en het debat over de staatsbegrootiug voor 1889 nam toen een aanvang. De nalatenschap van de hertogiD vw Galiiera is thans ten deele bekend. Talrijk® schenkingen zijn door de overledene gemssN aan het personeel barer verschillende kas- teelen. Van haar roerend vermogen komen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1888 | | pagina 2