en zulks ter handhaving van recht en orde
lot bescherming van den arbeid der arbeiders.
(App/au» op alle banken.)
De regcering erkent gaat de minister
voort dat de gedwongen winkelnering reden
geeft tot grieven, omdat er misbruiken aan
kleven. Duarom wordt er op gewezen dat
het zeer moeilijk zal zijn aan die misbruiken
een einde te maken. Alleen als de arbeiders
al het noodige met contant geld betalen zou
aan die misbruiken een einde te maken zijn.
Wegens de moeilijkheid van het vraagstuk
beveelt het rapport eene enquête in de streek
als noodzakelijk vereischte aan. De minister
vraagt bovendien: is tusscheukomst van den
wetgever gewettigd? En dan zegt hij dat
in het algemeen partijen vrij moeten zijn
over de betaling van schuldeischcr door
schuldenaar, liet antwoord op de vraag van
den interpellant zijdat de regcering hare
aandacht zal blij «en wijden aan de door hem
aanbevolen punten en overwegen of ze wet
telijk te regelen zijn.
De heer Van Houten acht het beter te
vroeg, dan te laat met militaire hulp te
komendaarom acht hij 't niet verkeerd dat
de militairen zijn gezonden, nog vóór ernstige
rustverstoring voorgekomen was. Hij acht
echter de werkstakingen gewettigd cu vraagt
wie de minister bedoelt met de goed- en
wie met de kwaadgeziude bevolking.
De minister van justitie wil allen twijfel
opheffen. Hij sprak van het goedgeziude
deel der bevolking, omdat het hem bekend
was hoe tijdens de werkstaking een aantal
personen zich daarbij gedroeg. Zeker, ieder
werkman, ontevreden met zijn loon, kan het
werk staken. Maar gaal hij verder en be
dreigt hij anderen, die het werk willen voort
zetten en geen gemeene zaak willen maken,
dan noemt hij werklieden, die anderen bet
hervatten van het werk beletten, niet goed
gezind.
De minister wijst op een der in dien tijd
aangeplakte dreigschriften waarin iedereeu
werd gewaarschuwd zich te wachten voor
de gevolgen, indien zij weer gingen werken.
Hij verzekert dat de autoriteiten in deze
zeer streng zijn gebleven binnen de grenzen
en de werkstakers niet hebben beuioeiehjkt,
doch alleen gewaakt hebben voor instand
houding van rust en orde, er is dan ook in
Friesland door den commissaris des konings
bekend gemaakt dat elke poging om de vrij
heid van arbeid te belemmeren zou worden
tegengegaan en elke poging tot rustverstoring
zou worden onderdrukt.
De lieer Van der Feltz meent dat er nog
al een en ander tegen de stellingen van den
interpellant valt te zeggen. Als een goed
tacticus, die het niet al te nauw neemt met
de waarheid, heeft hij een toestand geschetst
die hem gegeven is, maar niet juist was.
Toch had hij zich moeten vergewissen v^u
de deugdelijkheid. Die zwarte schildering
van den toestand wekte bij spr. bet vermoe
den of zij geschilderd was om te komen tot
deze conclusie dat men iu die streken moet
komen tot werkstaking. Dal is een goed
keuren van een feit waarover nog niet te
beslissen viel, ook niet door interpellant, die
zelf nog inlichtingen vroeg. Zijdelingsche
ophitsingen of goedkeuring van feiten of
eventueele opstanden als waarop de interpel
lant wees, acht hij misplaatst in 's lands
vertegenwoordiging. (Toejuiching ter reek-
terzijde.)
De heer Van der Feltz meent ook, dat
iuterpellant den toestand van de veenbazen
veel te rooskleurig heeft geschetst alsof zij
daar goudmijnen vonden. Zij ondervinden
evenzeer de malaise der tijden als ieder an
der. De gedwongen winkelnering acht spreker
een dwang die men zich zelf oplegt. Daarom
meent hij is een wet niet uoodig om die
winkelnering af te schaffen. Men leere lie
ver het volk sparen. Dan bereikt men meer
dan door werkstakingen te vergoelijken,
rondreizende door hel land.
De heer Oppedijk verheugt er zich over,
dat juist de heer Nieuwenbuis in deze inter
pelleer!, omdat hij zelf de oorzaak is van
het ontstaan der werkstakingen. Spr. sluit
zich overigens aan bij den heer V. d. Feltz,
ten betooge dat de toestand te zwart is af
geschilderd. Maar werkstakingen helpen niet.
Had de heer Nieuwenbuis de werklieden
aangeraden spaarzaam te zijn, dan stonden
zij thans vrijer tegenover den werkgever.
Integendeel zijn stellingen verkondigd van
revolutionairen aard. Als oud-Lutliersch
predikant had de heer Domela naar Friesland
moeten gaan en de werklieden aanspreken
uiet het woord van den Apostel. Dan ware
cflect te verwachten, en hadde de sociale
quaestie opgelost kunnen worden.
De heer Domela Nieuwenhuis had niet
verwacht dat het debat zou aanlanden op
bet gebied van socialisme, communisme, enz.
Men behoeft geen socialist te zijn oin te
eischen wat hij wil, zegt spreker. Hij komt
verder op tegen de redeneering dal de veen
bazen het zoo arm hebben. Werkstakingen
a se» sw» - m 'Z
hebben dikwijls veel geholpen en eindigen
dikwijls inet algemeene verbeteringen. Het
beetje verbetering dat de arbeiders kregen
is te danken aan de werkstaking. Hij heeft
den toestand niet overdreven. Hij is zelf
getuige geweest van den toestand, o. a. te
(Jorredijk, waar men letterlijk holbewoners
vindt. Intusschen, de ministi r heeft erkend
dat de toestanden te wenschen overlaten.
Iteden dus 0111 daarin verandering te brengen
spreker dankt de regeering voor de verstrekte
inlichtingen.
De heer Ileidt vraagt de kamer verlof,
op eelt niJer te bepalen dag den minister
van marine te iulerpelleereu over de door de
regcering genomen maatregelen, tengevolge
waarvan vele vroegere vaste werklieden aan
's rijks marine-werven thans als tijdelijke
werklieden iu dienst zijn.
liet verlof wordt verleend, en de interpel
latie bepaald op a. s. Woensdag.
De kamer gaat hierop uiteen.
Het publiek toonde gistermiddag
groole belangstelling in de interpellatie van
den heer Domela Nieuwenbuis, en lang tour
de opening der openbare tribune der tweede
kuiner had eene grootc schare mannen en
vrouwen op het Binnenhof post geval, om
de beste plaatsen te veroveren. Om half
twee stormde tnen naar boven en in een
oogwenk was ailes bezet, tot groote teleur
stelling van de honderden, die buiten moch
ten blijven.
Het onderzoek van bet voorstel Lob
manSchaepman tot wijziging van het
reglement van urde is beden in de
afdeelingen vau de tweede kauier aan de
orde gesteld. Tegelijkertijd zal ook het
reglement vau orde in zijn geheel aan de
orde komen.
Het voorstel lot samenstelling van een
Analytisch verslag van de lieereu De lh-au-
fort, Van der Kaay, Verniers van der Loeff,
De Savornin Lobman, Schaepman en Schim-
melpcnninck van der Oye van Nijenbeek
luidt aldus:
De kamer besluite:
een kort verslag van hare zittingen te doen
vervaardigen;
eene commissie te benoemen van vijf leden,
die de ambtenaren, met het verslag belast,
zal benoemen, en voor de uitgave van dat
verslag de noodige maatregelen zal treffen;
de huishoudelijke commissie uit te uoo-
digen om zich met deze commissie te willen
beraden omtrent de veranderingen, tlie de
inrichting van de zaal der tweede kamer
zal moeten ondergaan;
der regeering van deze besluiten kennis
te geven eu haar uit te uoodigen de voor
deze zaak benoodigde gelden op de begrooting
te willen brengen.
Gisteren stonden voor de arrondisse
ment» rechtbank te 's flage terecht twee
varengezellen uit Katwijk aan Zee, die, vol-
geus de dagvaarding, een uit zee op het
strand, aangespoelde kist, nadat deze door
andere zeelieden was leeggeplunderd, naar
de woning van een hunner hadden gebracht
met het doel om die later Ie verkoopen.
De eerste beklaagde ontkende zich de
kist te hebben willen toeëgeneuhij erkende
evenwel door de kist niet bij den strand
vonder gebracht, of daarvan aangifte gedaan
te hebbcu gefaald te hebben.
De tweede beklaagde legde een volledige
bei entenis af en gaf armoede als reden van
verschooning op.
Substituut officier van justitie mr. baron
De Vos vau Steeuwijk achtte de schuld van
beide beklaagden voldoende bewezen en
requireerde voor het feit, dat Z.E.A. als
diefstal qualificeerde, voor elk hunner 10
dagen gevangenisstraf.
Mr Vau Praag, die voor den eersten be
klaagde als verdediger optrad, kwaui weder
met een niet onaardige exceptie voor den
dag. Iu het aan zijn cliënt betcekehde af
schrift der dagvaarding, waarbij diefstal
door twee persouen, in vereeniging, ten laste
werd gelegd, was ver uiuid de uaatn van
den tweeden beklaagde te .vermelden. Plei
ter trachtte door verschillende voorbeelden
aan te toonen dat dit verzuim vooreen be
klaagde hoogst nadeelige gevolgen kou
hebben eu concludeerde daarom reeds op
dieu groud tot nietigverklaring der dagvaar
ding en vrijspraak. Boveudieu bleek nu
niet door uien de diefstal eigenlijk was
gepleegd. Het O. M. was ook in gebreke
gebleven aan te toonen tegen, of ten na-
deele van wïeu de diefstal was gepleegd.
Na repliek van de zijde van het O. M.,
waarbij naar een arrest van het Gereclithof
te Amsterdam werd verwezen, ten bewijze
dat iets dat uit zee aanspoelt, zelfs al is
het ter verlichting over boord geworpen
niet als een res pro derelicto habila kan
worden beschouwd en mr Van Praag na
koite dupliek had geperssisteerd, bepaalde
de rechtbank de uitpraak op Donderdag
aanstaande.
- «S -WIJ BW zm. TWff TP»
Aan het D v. Z.-H. en Or. is,
naar dat blad bericht, bij vernieuwing ver
zekerd dat de gezondheidstoestand van Z. M.
den koning zeer veel beter is dan in Februari
jl., eu dat de geneesheeren hebben verklaard
dat de buitenlucht, op Het Loo te genieten,
vooral als het weder warmer zal geworden
zijn, Z. M. ongetwijfeld veel goed zal doen
Tot op dit oogeublik bestaat er dan ook
hoegenaamd geen reden vau bezorgdheid.
H. K. H. dn groothertogin van Saksen-
U eimar heeft een bijdrage van f 50 geschon
ken aan de 's Graveuhaagsche Vereeniging
voor Koepokinenting.
Op de Lijnbaan te's Gravenhage werd
gistermiddag een knaapje vau omstreeks 8
jaren door de Westlandsche stoomtram over
reden, met den trcurigeu atloup dat liet kind
overleed.
Een reiziger voor een Lnidensch huis
ontving, terwijl hij Zaterdag II. iu een hotel
ie Rotterdam dineerdp, het bericht, dat hij
ruim f 20,000 uil de Hamburger loterij had
gewonnen. Dat bericht kostte heui menige
fijue ffescli. Maasbode
Men meldt aan de N. R. Cl. uit
Slikkerveer
Hooit uien tegenwoordig overal klagen
over den kwijnenden staat, waarin landbouw,
handel en scheepvaart verkeeren, wanneer
de vreemdeling langs deze plaats komt, eu
een blik slaat op de groote bedrijvigheid,
welke zoowel te Bolnes als hier langs de
zijde der rivier van het begin tol hel eind
heerscht, dan komt hij tot de overtuiging,
- at de scheepsbouw een nieuw tijdperk vau
bloei is ingetreden.
Was het vroeger de koopvaardijvloot, die
voor een groot deel alhier werd aangebouwd,
thans is het de Rijnvaart, die aan honder
den werk verschaft.
De prachtige villa van den lieer P. Smit
Jr., welke vdtSr eeuige jaren hier werd op
gebouwd, eu waarvan de kosten op circa
f 160,000 werden geraamd, is nu verkocht
voor eene som van f 24,000 (uitgezonderd
het koetshuis met eenige meter grond),' ten
einde te vallen onder de hand des sloopers,
om ook alweer plaats te maken voor den
scheepsbouw. De firma wed. C. Boele
Zonen is thans eigenaar geworden, en heeft
daardoor hare werf aanmerkelijk vergroot.
Ongeveer 10 weken geleden werd dr.
Donkeisloot geroepen ten huize van den
lieer P. L. te Roou, die zich ongesteld ge
voelde. Niet denkende aan vergiftiging,
kon hij niet gissen wat L. mankeerde, en
ofschoon vele geneesmiddelen werden aan
gewend, mocht niets baten, de zieke werd
steeds erger. Dr. D. dacht toen aan kan
ker in de ingewanden.
Het toeval wilde nu, dat dr. Klinkert
uit Rotterdam te Roon moest zijn, en da
delijk werd deze door dr. Donkersloot bij
den zieke gehaald. Dr. K. bestreed de
zienswijze omtrent kanker, maar verzocht,
wanneer L. aan eene natuurlijke behoefte
had voldaan, hem de uitwerpselen te zen
den. Bij scheikundig onderzoek bleek nu
terstond, dat er vergiftiging had plaats gehad
met loodwit, waarvan natuurlijk de justitie
in kennis werd gesteld. De vrouw van L.
is herhaalde malen met het slachtoffer ge
confronteerd, maar blijft hardnekkig alle
schuld ontkennen. Inmiddels is het lijk
geopend en daarna in eene verzegeldo kist
voorloopig ter aarde besteld.
(N. R. Ct.)
Naar de Sport meldt; zal vermoedelijk
de heer Schilling van Amsterdam op den
internationale roeiwedstrijd te Deventer tegen
den Franscheu meesterroeier Rambure uit
komen.
Eergisternamiddag viel een vierjarig
meisje in de Nieuwe Vaart bij den Katleu-
burgerbrug te Amsterdam. Menscheu genoeg
met den wil om te helpen, doch de daad
volgde niet spoedig. Een twaalfjarige knaap
echter komt aangeloopeu, springt te water,
weet de kleine meid te gnjpeu en brengt
haar behouden aan wal. De wakkere knaap
is de zoon van deu vice admiraal, jhr. M.
W. Van Rensselaer Bowierafgetreden
directeur en commandant der Landswerf.
In de volgende week zal bij guustig
weder het duiken op de Lutinc weder aau-
vangeu. Eene der booten ligt reeds geheel
gereed voor bet werk.
De heer A. Moll, notaris le Arnhem
is door het hoofdbestuur der broederschap
van caudidaat-.iotarisseu in Nederland be
noemd tot redacteur van het tijdschrift voor
het notarisambt Recht en Wet, door die
vereeniging sinds 1849 jaarlijks uitgegeven,
en zulks ter vervanging van den heer 11.
VV. J. Salines, inspecteur der registratie eu
domeinen te Hoorn, die onlangs gekozen
werd tot voorzitter dier broederschap.
Zaterdag had te Varsseveld iemand
het ongeluk, bij het vellen van cenen boom
er onder te geraken, met het gevolg dat
hij spoedig daarna is overleden.
Men meldt aan de N. R. Ct. nil
Leeuwarden, dat er te Tijnje, onder Ter-
wispel, geen nieuwe werkstaking heeft plaats
gehad. De gelieele week is er rustig door
gewerkt. De toestand is zelfs zoo gunstig,
dal de troepen allerwaarschijnlijkst Terwispel,
Gorredijk en Beets Maandag of Dinsdag
zullen verlaten.
Te Eindhoven en omstreken is het
thans weder rustig. Men heeft sedert Don
derdag vau geen bald vdighedeu meer ver.
nomen. Hiertoe draagt de versterkte poli-
liemacht veel bij. In elke der omliggende
gemeenten Stratum, Woensel en Gestel zijn
lijdelijk maréchaussees geplaatst, die met
de gemeentepolitie den dienst moeten ver
richten. Het is te wenschen dat door dezen
maatregel de rust volkomen hersteld blijve.
BIJITENLANDSCHE BERICHTEN,
k l. i
In de gisteren gehouden zitting rsn
het lagerhuis verklaarde sir James Fergusson,
dat het unie-verdrag tusscheo de Trausvaai
en de nieuwe republiek uog niet door de
Engelsche regeering is bekrachtigd. Nasr
aanleiding van de concessie, door de regee
ring van Transvaal aan een Duitsch Nedet-
landsch syndicaat verleend voor een spoorweg
van de Portugeesche grens naar Pretoria,
deelde de spreker mede, dat een der voor
waarden den vrijen invoer van koopwaren
bepaalt, en dat de Engelsche regeering on
derzoekt of dergelijke concessie bestaanbaar
is met de aan Engeland bij traclaat verze
kerde rechten. De briefwisseling, over dit
onderwerp met de Transvaal gevoerd, kan
eerst na afloop der zaak aan het Parlement
overgelegd wordeu.
Het Parlementslid Dillon is den lln
Mei jl. tot zes maanden gevangenisstraf ver
oordeeld. Hij was het, die met zijn ambt
genoot O'Brien het vaderschap van het
„veldtochtsplau" aanvaardde, en zoodoende
de iudirecte oorzaak werd van veel troebe
len en onlusten.
I< HAAK El IJK.
Volgens sommige Parijsche bladen ii
generaal Boulanger niet de schrijver van bet
boek, dat op zijn naam door deu Parijschee
uitgever Rouff wordt verspreid; alleen de
voorrede is van Boulanger en de generaal
kreeg hiervoor 100,000 frs. Het boek is
geschreven door den heer Bartbélemy, een
gewezen officier, bekend door eenige werken
over krijgszaken, o. a. „Avautla Bataille",
,1'Ennemi" en ,La guerre."
Bij het bezoek van Boulanger aan
Duinkerken wierp zekere Debaker hem een
brool naar het hoofdde man werd door
het volk mishandeld. Een jonge man werf
omvergeworpeu en brak zijn been. Iemand,
die aan het station floot, werd geheel vin
zijn kleereu beroofd en naakt achtergelaten;
zijn kleeren werden in het water geworpen.
Bij het vertrek van Douai haddeu wanorde
lijkheden plaats; het kwam tot vechtpartijen
tusschen de troepen, die de menigte wilden
uiteendrijven, en de vrienden van Boulanger.
Deze stapte met Laguerre uit het rijtuig
om tusschenbeiden te komeu, maar de troe
pen zorgden, dat het volk hen niet kot
volgen. Een Parijsch journalist werd gear
resteerd.
In eene nota van de Jgence HM
leest men: ^Sommige dagbladen laten
Agence Havas voor Boulangistisch doorgaat.
Dit is ten eenenmale onjuist. Het agent
schap stoort zich aan geen enkele partij,
maar put wel hare inlichtingen bij allen.
Zijn doel is het mededeelen van berichten;
zijn grondregel: onpartijdigheid."
DUITMCH LAN D.
Aan Le Temp» wordt uit Berlijn P
seind: Naar men verzekert, heeft DuiW-
land geweigerd, zich bij den nieuwen star
van Rusland tegen prins Ferdinand
Saksen-Coburg aan te sluiten. De diploma
tieke verhouding tusschen beide landen
daardoor zeer gespannen zijn geworden.
O «ITEN RIJ K.
Meu verzekert, dat de keizer
Oostenrijk zich moeite geeft een verzoen^
tot stand te brengen tusschen den kom*
en de koningin van Servië, maar kosuf
Milan blijft onverbiddelijk en hij i»
zegt men, van plan bij de kamer echt*»*
ding aan te vragen, hetgeen hij verkw»
jaar op aandrang van keizer Frans
naliet.
K IIILAtH I».
Volgens de Weener bladen
een jong luitenant op den Czaar bj
revue te Tsarkoe Selo; een ander o»*
zag het in tijds eu wist den arm o
wenden, zoodat de kogel in den S'°
recht kwam. De luitenant werd gearmd
hij schijnt krankzinnig te zijn.
