m^é je:
c: mm ~wlj~ jbi nr TT»
in onze bezittingen gestreden en nóg te
strijden. Aan den heer Leeudertz was het
schetsen van de toestanden in onze Oost,
met het oog op dien strijd, uitstekend toe
vertrouwd, ook om de wijze waarop hij door
verklaring van meegebrachte voorwerpen en
uitlegging van wat niet meegebracht kon
worden, het geheel bracht onder het bereik
van het gehoor waarvoor de lezing bestemd
was.
Zeer eigenaardig zagenwe op de gaande
rijen, die bij andere volksbijeenkomsten on
bezet plegen te zijn, de flinke jongens van
onze kweekschool voor zeevaart geschaard.
Eigenaardig vooral omdat ook zij wellicht
in 't verre Oosten getuigen zullen zijn van
de werkelijkheid, waarvan we nu alleen de
tafereelen opgehangen zagen, omdat 't voor
hen vooral van belang is te weten wie hen
zijn voorgegaan in het aanbrengen van lau
weren aan onze vaderlandsche driekleur,
door moed, beleid en trouw.
De beer Leeudertz schetste in 't algemeen
de Bandjerma8insche expeditie en den Atjeh-
oorlog en eenige tafereelen daaruit in 't bi
zonder. Waar we de meegebrachte krijgs
werktuigen voor ons zien en hooren verklaren
en waar ons in gepaste kleuren de verwoesting
geschilderd wordt, door die wapeuen aange
bracht, waar we hooren van koppensnellen
en scalpeeren, rijzen ons de haren te berge
van afgrijzen, maar zijn we tevens verheugd
dat ten minste onze haren die evolutie nog
kunnen maken en niet in lange tressen ver
bonden zijn aan den klewangknop.
Behalve het onderhoudend verhaal, zijn
zeer velen aan den spreker van dien avond
nog verschuldigd een beter begrip van onze
stellingenen vorderingen op Sumatra's Noord
kust, van de redenen die tot dien bloedigen
en langdurigen strijd hebben geleid, en
vooral ook meer eerbied voor onze sol
daten in onze Oost-Indiën, die door hunnen
moed ouder zooveel ontberingen dien eerbied
ten volle verdienen.
MUZIEK, LETTERED E\ HUK ST.
Sterfdag (1827) van W. Hauff.
De Portefeuille belooft een zeer aan
trekkelijk Kerstnummer met composities o. a.
van Nicolaï, bijdragen o. a. vau Ten Brink,
Fiore della Neve en Gram, illustraties van
Braakensiek en Steelink, een ets van Van
Essen enz.
Door de officieren van de verschillende
wapens te Bergen op Zoom in garnizoen is
aan den kapelmeester bij het 3de reg. inf.
een zeer fraai y milieu de table" aangeboden,
waarop de volgende inscriptie:
,/De officieren van het 3de reg. inf. en
die van andere wapens in garnizoen te
Bergen op Zoom aan den kapelmeester N.
A. Bouwman, ter herinnering aan den, op
het internationaal concours van muziekkorp
sen te Mechelen behaalden eersten prijs.
Bergen op Zoom, 3 October 1887.
Sedert eenigen tijd wordt bij het korps
genietroepen te Utrecht eene proef genomen
om een fanfarekorps op te richtenbestaande
uit vrijwilligers van die troepen. Leden van
het muziekkorps der Utrechtsche schutterij
geven aan de soldaten onderricht, en de
zaak wordt ondersteund door de genie-offi
cieren. Wanneer het blijkt dat een zoo
danig korps levensvatbaarheid heeft, zal aan
den minister van oorlog vergunning worden
gevraagd, om het tot stand te brengen.
Het bericht, in eenige bladen vermeld
dat de kapitein J. De Waal, van den gene-
ralen staf. de redactie van het Militair-
Blad zou nederleggen, wordt bevestigd. De
naam van zijn opvolger, in dat bericht ge
noemd, is echter onjuist. De heer C. De
Wit, kapitein der veld-artillerie, zal zich
in 1888 met de redactie belasten.
(I), v. N.)
Door het ^Ljouwter Toanielselskip" zal
in het laatst dezer maand te Leeuwarden
een nieuw Friesch blijspel van den heer T.
"Velstra, te Marsum, worden opgevoerd, ge
titeld: Pikelfleskfet", (het pekelvleesch-
vat.)
De jComédie Fran^aise" te Parijs
heeft al haar geld in Fransche rente belegd.
Door de conversie van de 4J pCts. rente
zal zij circa 400.000 frs. verliezen.
BLNNKNLANDSOHK BERICHTEN.
De St.-Ct. bevat de volgende:
Publicatie van den 15den Novembei 1887,
betreffende de plechtige afkondiging van de
vastgestelde veranderingen in de Grondwet.
Wij Willem III, bij de gratie Gods,
koning der Nederlanden, prins van Oranje-
Nassau, groot-hertog van Luxemburg, enz.,
enz., enz. Aan allen, die deze zullen zien
of hooren lezen, salunt!
Gedurende den loop onzer regeering zijn
vele belangrijke maatregelen genomen, ten
einde de bij de Grondwet van 1848 gehul
digde beginselen leven en werking te geven.
Intusschen is bij de Grondwet zelve voor
zien dat haar herziening in den loop des
lijds noodig zou kunnen worden.
Na een nauwgezet onderzoek tot de over
tuiging gekomen zijnde, dat eenige harer
bepalingen voor de wetgeving en den gang
der regeeriug belemmerend waren, hebben
wij niet geaarzeld een nadere herziening der
hoogste staatswet te bevorderen en, dank
zij de ijverige medewerking der stateu-geue-
raal, zijn thans elf wetten tot herziening
der Grondwet op de door haar voorgeschre
ven wijze tot stand gekomen, welke in de
nummers 183 tot 193 van het Stbl. van
1887 zijn opgenomen.
Wij verklaren dat de in die wetten vast
gestelde bepalingen met de onveranderd ge
bleven hoofdstukkeu en artikelen der Grond
wet voortaan en wel van hel uogeubhk
harer plechtige alkondigiugde Grondwet
van het koningrijk der Nederlanden zullen
uitmaken.
Dn hebben wij goedgevonden en verstaan,
gelijk wij goedvinden en verstaan bij deze,
dat de wetten van 6 Nov. 1887 (SM.
n°. 183 tot 193) op den busten Nov. 1887
des middags te twaalf uren in een plechtige
openbare zitting van den huogen raad der
Nederlanden en van ieder der gerechtshoven
en der arrondissements-rechtbauken door den
griffier zullen worden voorgelezen en alzoo
plechtig afgekondigd, van welke voorlezing
proces-verbaal zal worden opgemaakt; als
mede dat deze publicatie op hetzelfde uur
in iedere gemeente zal worden afgelezen van
de puie of voor de deur van het huis der
gemeente.
Onze ministers van justitie en van biu-
nenlandsche zaken zijn belast met de uit
voering van deze publicatie, welke in het
Stbl. zal worden geplaatst.
Gegeven op het Loo den lbden Novem
ber 1887.
WILLEM.
Het stuk is gecontrasigneerd door al de
ministers.
Op de staatsbegrooting voor 1887 is
voor het eerst een post uitgetrokken om in
gemeenten, waar gebrek bestaat aan genees
kundige hulp, door subsidiëu de vestiging
vau artsen en vroedvrouwen te bevorderen.
Die subsidiën zijn aldus verleend.
Voor artsen: eene van f300 aan ieder
der gemeenten: Anna Paulowna, Hoedekens-
kerke, Baeksem, Grathem, Heel, Haelen en
Hunsel, Amstenrade, en eene van f 200 aan
de gemeente Hontenisse;
Voor de vestiging van vroedvreuwen:
eene van f 150 aan Hoofdplaat en Grauw;
eene van f 100 aan Wittem, Bergen, Stein,
Elsloo en Urmond.
Een zestal aanvragen zijn nog bij ged.
staten van verschilleude provinciën in on
derzoek.
Gistermiddag is te 's Qravenhage in
de Trèvészaal onderteekend de internationale
overeenkomst tot beteugeling van den drank
handel op de Noordzee. De onderteekening
geschiedde voor Nederland door den minister
van buitenl. zaken, mr. E. M. Rahusen,
voorzitter van het college van zeevissche-
rijen en voorts namens Engeland, frankrijk
België, Duitschland en Deuemarken door
vertegenwoordigers dier staten.
De conventie strekt tot verbod van den
handel van sterken drank, zoomede van
ruil van vischtuigen en andere voorwerpen.
Kruisers zullen belast worden met het op
sporen van overtredingen.
Het denkbeeld is bij de regeering in
overweging om, ten einde in 1888 eene
ruimere keus te hebben onder de adspiran-
ten voor adelborst, ook hen toe te laten
die op 1 Januari 1889 den 17jarigen leef
tijd nog niet zullen zijn ingetreden.
Ook is het wenschelijk voorgekomen, een
paar artikelen van bet keuriugsreglement in
milderen zin te wijzigen.
De minister van marine, erkennende,
dat het administratief personeel van het
corps mariniers betrekkelijk uitgebreid is,
zal eerlang een proef instellen om tot be
zuiniging te geraken.
Behalve aan 40 officieren der infan
terie, zooals reeds gemeld is, zal het kruis
van 15-jarigen offleiersdienst op 6 December
ook worden uitgereikt aan 8 luitenants der
cavalerie, 8 der artillerie, en 1 der kon.
maréchaussee.
De schepen die in 1888 buitenland-
sche reizen zullen doen zijn: de Zilveren
Kruis, die reeds op reis is om Kaap Hoorn,
langs de Westkust van Amerika, Japan en
China naar Oost-Indië, de Van Galen om
de Kaap de Goede Hoop naar Oost-Indië,
ter aflossing van personeel, de Johan Wil
lem Eriso naar Curasao, ter vervanging van
de Koningin Emma der Nederlanden, de
Sommelsdijk, die, na door de Bonaire te
zijn afgelost te Suriname, over Buenos-Ayres
om de Kaap de Goede Hoop naar de Zuid-
Oostkust van Afrika zal gaan, ter beharti
ging van onze internationale en handelsbe
trekkingen, en vau daar huiswaarts keert.
Wij lezen in Het Vad.: Dat Neder
land, zooals wel eens beweerd wordt, steeds
teil achteren is en in het nemen van fliuke
maatregelen eerst bij zijn buren ter school
gaat, is weder gebleken niet altijd waar te zijn.
Uit de officieele verslagen van bet onlangs
te Weenen gehouden hygiënisch congres
blijkt, dat daar behandeld is een voorstel,
om uit een sanitair oogpunt voortaan de in
de gasthuizen en hospitalen gebruikte ver-
banuen niet meer te doen wasschen, maar
te vernietigen. Deze maatregel is, eere wieu
eere toekomt, reeds maanden geleden, op
last van den inspecteur van den geneeskun
digen dienst der landmacht, den generaal-
majoor Timmerman, in de militaire hospi
talen in ons land ingevoerd."
Naar het 1). v. N. verneemt zal het
orgaan ven den Soc. Democratischen Bond
Recht voor Allen binnenkort dagelijks ver
schijnen.
Behalve door den gemeenschappelijken
maaltijd, waarvan melding is gemaakt, vier
den de ministers het tot stand komen der
Grondwetsherziening nog door een diner,
door den heer Heemskerk te zijnen huize
aan zijne ambtgenooten aangeboden op den
dag, waarop de wetten, bevattende de ver
anderingen in de Groudwet, in het SM.
werden uitgegeven. Avondp
Bij de rijles voor de officieren der
oubreden wapens te Den Haag, ontving de
le luit. der jagers B. een slag van een paard,
waardoor hij een vrij ernstige kneuzing aan
een been bek wain, zoodat hem in het mili
tair hospitaal heelkundige huip moest ver
leend worden.
De heer Domela Nieuwenhuis is, naar
wij vernemen, sedert eenige dagen in Den
Haag teruggekeerd. (H. v. N.)
Aan het Spui, nabij de Amsterdamsche
Veerkade, te 's Gravenhage werd gistermiddag
een schippersknecht van de Leidsche schuit
door een zware mand, die aan boord ge
bracht werd, getroffenzoodat hij achterover
in het water viel en onder eene daarnevens
liggende schuit geraakte. Met veel moeite,
door middel van vaarstokken, mocht het
gelukken den drenkeling te redden.
Eergisterenavond liepen eenige socia
listen in de Gouvernestraat te Rotterdam te
zingen. Spoedig kregen zij een troepje jon
gens achter zich, dat steeds aangroeide. Uit
dien hoop jongens werd met steenen en vuil
naar de socialisten Aeworpen, terwijl voort
durend de kreten: ^Oranje boven!" en Weg
met de socialen 1" werden aangeheven. De
socialisten verweerden zich niet, maar zoch
ten zoo spoedig mogelijk eene wijkplaats.
Een hunner had een steen in het aangezicht
gekregen en bloedde dientengevolge hevig.
Men bericht van Maassluis aan de
Roti. Cour.: Zoudag zag de rijkspolitie te
Maassluis twee polderjongens over de Hoog
straat vluchten. De politie maakte zich van
hen meester en vernam daarna, dat door
hen zekere J. W., bakker te Maassluis, iii
het water was geworpen om hem te doen
verdrinken. De politie deed al het moge
lijke om den man te redden, waarbij zij
werd bijgestaan door twee burgers, die ge
kleed te water sprongen. Zij zouden waar
schijnlijk echter ook zijn verdronken, als
niet de brigadier-majoor A. Wielaard er bij
ware gesprongen en hen met behulp van
anderen op het droge had gebracht. J. W.
scheen reeds het leven te hebben verloren
doch de politie behandelde hem met groote
zorg naar de bekende voorschriften voor de
behandeling van drenkelingen, waardoor zij
er in mocht slagen om den ongelukkige in
het leven terug te roepen. De daders zijn
in handeD der politie.
Gisteren heeft zich te Dordrecht eene
commissie geconstitueerd, om gelden in te
zamelen ten behoeve der oprichting van een
standbeeld voor Jan Pieterszoon Coen, in
zijne geboorteplaats Hoorn.
Op de veemarkt te Gorinchem heeft
men van eenen landbouwer een zakje met
eene som van f 158 aan bankpapier en
specie gerold.
Uit Amsterdam wordt aan de N. R.
Ct. gemeld: Op last van de regeering wer
den gisteren een aantal personen door den
commissaris van politie der 4de sectie, mr.
Zur Mühlen, gehoord, om verklaringen af te
leggen aangaande de voor de regeeriug en
een lid der tweede kamer beleedigende uit
drukkingen, door den sociaal-democraat Van
der Stadt gebezigd in de onlangs alhier
gehouden vergadering, door »De Unie" be
legd, en waarin de heer Willink Ketjenzijn
grieven tegen de regeering nader toelichtte.
Onder de gehoorden waren een 8-tal ver
slaggevers. De afgelegde verklaringen zullen
waarschijnlijk mede den grondslag moeten
uitmaken voor eene vervolging tegen Van
der Stadt,
-Volgens het Nbl. v. Ned. heeft de po
pulaire Willemstrater Jacobus Mens, die,
naar men weet, in het Binnen-Gasthuis
verpleegd wordt, aan zijn broeder Leenden
het verlangen geopenbaard omzoo bij sterft
te worden begraven door de leden van het
Indische Kruis. De vrees, dat hij er het
leven zal afbrengenis nog niet geweken.
Aan gezicht, hals en handen bekwam hij
ernstige brandwondenzoodal men zelfs uil
een der kuiten een stuk vleeseh heeft ver
wijderd en door kippevleesch vervangen.
Overmorgen zal het andere been eenzelfde
operatie ondergaan. De 82jarige moeder ge
voelt zich, naar omstandigheden, vrij wel.
Dat Jacobus zoo deerlijk gebrand werd, wordt
hieraan toegeschreven, dat hij, toen de pe-
tioleum-lamp tuimelde, van schrik in on
macht viel. De brandweer vond hem bewus
teloos op dezelfde plekwaar hij zich had
te slapen gelegd.
Gister herdacht de hoogleeraar dr. C.
H. D. Buys Ballot te Utrecht zijn 40-jarig
professoraat. Leerlingen en oud-leerlingen
vereerden hem op den dag belangrijke ge
schenken, o. a. eene medaille in goud,
zilver en brons, aan de eene zijde de wel
gelijkende beeldtenis drageude van den jubi
laris, en aan de keerzijde een toepasselijk
opschrift. Nog werd hem overhandigd eene
oirkonde van de stichting eener Buys Ballot
medaille, elke 10 jaren uit te reiken aan
den binnen- of buitenlandschen geleerde die
zich op het gebied der meteorologische we
tenschap het meest verdienstelijk zal hebben
gemaakt.
Te Tiel brak in den nacht van 14 op
15 dezer een felle brand uit bij den siga
renfabrikant Van Steennis. Van de woning
is het bovengedeelte geheel uitgebrand. De
brand is ontstaan door het drogen van siga
ren op den zolder. De schade is vrij groot,
hoewel van den inboedel het meeste gered is.
Zijn wij wel ingelicht dan bevond
zich Maandagnamiddag de justitie uit
Zutphen te Deventer, ten einde een onder
zoek in te stellen naar een ten huize van
mevrouw de wed. T. aldaar plaats gehad
hebbenden diefstal van eene zekere som geld
uit de brandkast. (Zutf. Ct.)
Eergisterennamiddag te 2 uren ont
stond er brand in een hooiberg achter de
schuur, belendende aan het ongeveer drie
honderd jaren oude kasteel Ahnem, gelegen
bij Wijhe en toebehoorende aan mevr. de
gravin Van Rechtereu te 's Gravenhage. Al
spoedig stonden de andere hooi- en zaad
bergen en de schuur in volle vlam en maakte
het vernielende element zich van het kasteel
meester, dat binnen weinige uren geheel in
de asch lag. De brandweer was zoo spoedig
mogelijk aanwezig, doch kon weinig uit
richten. Het vee en het grootste gedeelte
van den inboedel werden gered. Huis en
inboedel waren verzekerd, doch de aanzien
lijke oogst niet, waardoor de bewoner, de
landbouwer R. Rijks, groote schade lijdt.
Naar men verneemt, is tegen S., een
boekbinder te Groningen, rechtsvervolging
ingesteld wegens beleediging van den per
soon des konings.
Deze week zijn op eene ijzergieterij
te Tilburg, naar men zegt, acht werklie
den wegens gebrek aan werk ontslagen. De
patroon ziet zich genoodzaakt eerlang ook
het overige personeel te ontslaan. B. C.)
Te Stratum is een landlooper gearres
teerd, die de huizen binnendrong, om zich
dan met bedreigingen eten te doen ver
schaffen. Met een mes in de hand joeg hij
eene vronw uit haar eigen huis op de vlucht.
Sedert eenige dagen wordt te Roer
mond weder een persoon vermist, en wel
de werkman S., die zich op eene geheim
zinnige wijze verwijderde; zijne vrouw en
drie kinderen niets achterlatende dan een
brief, waarin hij mededeelde, dat hij eene
reis naar Londen, Jeruzalem en de vijf
werelddeelen ging doen.
Dinsdagnacht heeft te Krawinkel, gem.
Geleeneene hevige vechtpartij plaats gehad,
waarbij één persoon doodelijk gewond werd
en twee anderen min of meer gevaarlijke
wonden werden toegebracht. De vermoede
lijke daders moeten zich reeds in handen
der politie bevinden.
S., wonende te Wansum, verloor ïd
de Maas nabij Maashees het leven. Een
plotseling opkomende wind deed de te vol
geladen aak, waarin S. en zijn knecht zich
bevonden, kantelen. De knecht kon zich
nog bijtijds redden.
PER TELEGRAAF^
CAIRO, 17 Nov. Baker-Pacha is heden
te Tel-el-Kebir aan de koorts overleden.
IAAWII1 BKKICHTBM.
Op den 16en dezer had de aanbe
steding plaats vanwege het departement van
kqloniën van 58 wollen dekens. Minste