MANUEL A NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. «k« Courant verschijnt dadelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. ABOtBMEüEIT: Woensdag 31 Augustus 1887. Bureel: Scheepniakerssteeg 6. 204 Uitgevers: Gebroeders Mufé. ourant Voor Leiden, per 3 maanden1.25. Franco door het geheele rijk, per 3 maanden l.tit). Prijs per Numuier 10 Vent ADVERTENTIES: Van 16 regels 0.90. Elke regel meer0.15. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingena contantzonder rabatper regel 0.10. 201e Jaargang. STADilïIBBWS. In de gisteravond alhier gehouden gecombineerde vergadering van de liberale kiesvereeniging Het Algemeen Belang en van de Vereeniging tot Stemopwekking zijn voor de tweede kamer tot candidaten gesteld de hh. H. J. Bool en mr. F. Was. Van bevriende zijde schrijft men ons: De heer O. baron Van Wassenaer van Cat- wijck blijft in beterschap toenemen. De dokter staakt zijne bezoeken. De le luit. J. T. H. Mungels, te Leiden van het eskadron ordonnancen gede tacheerd, zal den 30n dezer bij het 3e reg. huzaren worden ingedeeld tot het bijwonen der practische oefeningen van genoemd re giment. Door den heer J. Kneppelhont te Alphen a/d Rijn is aan het Geologisch Rijks museum alhier eene verzameling van ge steenten mineralen en versteeningen ge schonken. De collectie bevat een zeer groot aantal van mineralen gesteenten en fossielen. Onder de mineralen zijn vooral ertsen (ge deeltelijk zeer kostbare) vertegenwoordigd, zoo bijv. een groot aantal specimina van goud- en zilverertsengedegen-koper en een meteoriet van Siberië, zoogenaamd Pallas- ijzer. Meer gewone mineralen zijn in de collectie eveneens aanwezig, zoo ook schoone qnartsvariëteiten. Van de gesteenten zijn vele geslepen, terwijl de fossielen doorgaans uit munten door gaven toestand. Onder de ver steeningen zijn de meest verschillende dier- groepen vertegenwoordigd, namelijk overblijf selen van zoogdierenvan beenvisschen en van kraakbeenige visschen (vele haaietanden) van kreeften, van ammonieten en belemnie- ten. Van de ammonieten zijn weder vele geslepen. Verder bevat de inzameling versteende zee appels, tweekleppige schelpen en slakken, benevens vele koralen, plantenafdrukken en versteend hout. Dezen morgen vertrokken de twee kinderen die verleden week door een dollen hond gebeten zijnonder geleidenaar Parijs om daar onder behandeling te worden gesteld van professor Pasteur. Ter zake van verzet tegen de politie is procesverbaal opgemaakt tegen de personen C. v. d. B.G. v. L. j en J. v. d. H. - Door de politie is gisteren eene kat afgemaaktwelk dier veertien dagen geleden gevochten heeft met den hond van den heer v. d. L.welk laatste dier dan ook wegens dolheid is afgemaakt. Van middag stond, zooals gewoonlijk voor slagerswinkels, een hond voor zulk een winkel op de H oogewoerd te loeren of hij ook iets kon bemachtigen. Een slagers jongen stak naar het beest met een mes. De steek was waarschijnlijk erger aange komen dan de jongen bedoeld had. Ten minste de hond liep zwaar gewond en bloedend heen en zakte op den Nieuwen Rijn ineen. Dezen morgen werd, ongeveer aan De Vink," eene koe door een voorbijsnel lenden trein overreden. Voor het verkeer had dit ongeval geen ernstige gevolgenvoor de koe we) eenigszins. Van een onzer stadgenooten komt in het Dagblad van Zuid-Holland en Gra- venhage van 23 Aug. jl. het volgende voor: „Het nieuwe kiesstelsel op eene gemeente (Leiden) toegepast." Op lo. September aanstaande heeft de buitengewone algemeene verkiezing plaats voor de leden van de tweede kamer der staten-generaal; volgens de bestaande kies wet voor het laatst, bijaldien de voorgestelde additioneele artikelen van de Grondwetsher ziening zijn aangenomen. Evenals bij de Grondwetsherziening van 1848 een voorioopig kiesreglement kon strek ken tot voorbereiding der vaststelling van de bestaande kieswetzullen de verkiezin gen, die ten gevolge der additioneele arti kelen geschieden, tot proefneming of leid draad kunnen dienen voor de stelling van het bij het nieuwe art. 80 der Grondwet bepaald kiesstelsel. De vraag is nu aan de orde, welke wij zigingen het bestaande kiesrecht vermoedelijk zal ondergaan Tot beantwoording daarvan kan dienen het voorbeeld van eene aanzien lijke gemeente, hoofdplaats van een enkel voudig kiesdistrict, dat één uit de 1000 gemeenten of één uit de 84 hoofddistricten wellicht in verhouding tot of gelijk aan de overigen tot voldoenden maatstaf Iran strek ken om over den nieuwen toestand een grondig oordeel te vellen. De bedoelde gemeente telt thans in 1887: 1308 kiezers voor de tweede kamer naar een census van f 50. 1887 kiezers voor den gemeenteraad naar een census van f 25. Volgens art. VII It. a der Additioneele artikelen wordt het kiesrecht toegekend aan de aangeslagenen in de huurwaarde der per- soneele belasting booger dan f 70 van het bewoonde huis. Met bij berekening van den aanslag naar de drie eerste grondslagen, mag men daarvoor aannemen een census van f 10, zoodat reeds dadelijk de 1887 kiezers voor den gemeenteraad nu ook kunnen kie zen de leden van de tweede kamer der sta ten-generaal, daar toch bijna allen, die voor f 25 en hooger in de directe belastingen zijn aangeslagen, den aanslag van f 10 in de personeele belasting betalen. Evenzoo is het met den aanslag van minstens f 10 in de grondbelasting voor hoofdsom en rijksopcenten, die geheven wordt van een kadastrale huurwaarde of belastbaar inkomen van f 125 (i). En nu komen nog in aanmerking die naar litt. e bedoeld huurders zijn van een ge deelte der woning, die tevens door den eigenaar wordt bewoond en waarvan de rijks wet geeu splitsing van aanslag veroorlooft, maar die nu door schatting splitsing der huurwaarde kunnen verkrijgen. Het bovengenoemd aantal van 1887 kie zers moet derhalve nog vermeerderd worden met de aangeslagenen in de personeele belas ting van f 10 tot f 25 en dat getal be draagt volgens de kohieren van 1886 ruim 350, zoodat het nieuwe aantal kiezers zal klimmen tot ongeveer 2250 of ruim zeventig pCt. meer. Nu komt het er op aan, of door die ver- hooging de bepaling van art. 80: „het be zitten van kenteekenen van geschiktheid en maatschappelijken welstand en geschiktheid" geacht kan worden te zijn verkregenmet andere woorden, of de stand der kiezers die nu voor het eerst het kiesrecht zullen er langen, daarvoor pleit; of men niet meer moet afdalen en van het algemeen stemrecht te ver verwijderd is. De hoofdvraag blijft: of de kiezers voor den gemeenteraad, die naar den census van f 25 tot f 50 het kiesrecht verkregen, ook bekwaam en geschikt zijn voor het kiezen van leden voor de tweede kamer der staten- generaal Het beste antwoord, dat op die vraag kan gegeven worden, vindt men in de vergelij king van de verhouding tusschen het aantal kiezers, die bij de gemeenteraadsverkiezingen opkomen of wegblijven. Dat aantal wordt nu vermeerderd met velen, die op het kiesrecht gelijke aanspraak kunnen maken, bijv. rijks- en gemeente ambtenaren, waaronder met f800 tot f 1000 bezoldiging, vele winkeliers, werkbazen, kleer makers, timmerlieden, metselaars en andere ambachts- en handwerkslieden, fabriekwerkers, gepensioneerde onderofficieren, gehuwde mi litairen, die afzonderlijk wonen en vrij al gemeen in ontwikkeling gelijkstaan met die reeds kiezers waren. Zooveel is zeker, dat er nog een breeder zoom van de mannelijke bevolking overblijft, die geen kiesrecht ver krijgt, maar waarvan toch ook een groot deel het algemeen stemrecht op hervormd kerkelijk gebied bezit. Volgens art. X der Additioneele artikelen is een nieuwe regeling van het kiesrecht voor den gemeenteraad te wachten en kan, naar de geopenbaarde zienswijze der regee ring, ook daarvoor dienen een kohier der plaatselijke directe belasting. Zou dat niet de beste maatstaf kunnen worden, waardoor rechten en belangen in overeenstemming kunnen worden gebracht? De admissie-examens van het gymna sium alhier zijn gehouden, vóór de vacantia op 78 en 9 Juli, na de vacantie op 29 en 30 Augustus. Het geheele aantal exami nandi was 35, nl. voor de lsle ki. 28, voor de 2de kl. 8, voor de 3de kl. 2, voor de 4de kl. 1 en voor de 5de kl. 1. Toegelaten tot de 4de klasse: A. W. I. Fockens; tot de 3de klasse: B. W. Rutgers van der Loeif en A. Van Waveren; tot de 2de klasse: J. J. Kutsch Lojenga en C. J. Warners; tot de 1ste klasse: A. Van de Sande Bakhuyzen, P. W. Van der Burg, P. J. J. Coebergh, A. Collée, J. Cornelissen, E. B. Couvée, J. A. I. Greidanus, D. A. Heynsius, G. H. Kaiser, H. Knnemann, J. D. Rutgers van der Loeff, G. J. Pool, S. Van Ronkel, H. Schippers, C. A. Schoemaker, W. F. Tiemeijer, M. De Visser, A. C. Vreede, G. J. H. Wagener, J. G. Wuyster en A. L. Zaalberg. FEUILLETON. OF DE WRAAK EENER EDELE VROUW. 30.) „Hoe gaat het je, Tony, jou oude, goede ziel. Laat ons wat binnen. Ik breng je hier mijnheer Alexander De St. Claire. Je hebt toch zeker al wel over hem hooren spreken?" „Ja, zeker heb ik dat, freule, en ik hen blij, dat ge hem eens hierheen ge bracht hebt." „Je gezicht geeft anders niet veel hartelijk heid of blijdschap te kennen 1" »Ik ben geen groote dame en versta de kunst niet om te huichelen. Men zegt, dat ge dien jonkman wilt trouwen, is dat zoo?" „Ja, en je hebt zeker medelijden met hem. Ik ben lang genoeg aan je hoede toevertrouwd geweest, dat je zoudt weten, vat een lastig baantje het is met mij rond te springen!" fik heb medelijden met u," antwoordde de oude vrouw, terwijl zij den verloofde van haren lieveling een langenouderzoe kenden blik toewierp. „Zoo jong en reeds grijnst u het spook der zorgen aan." Alexander De St. Claire was gewoon zich niet zoo makkelijk van zijn stuk te laten brengen, doch voor den basilisken blik der oude moest hij de oogen nederslaan, of hij wilde of niet. „De duivel hale die oude heks," prevelde hij tusschen de tandenterwijl hij zich naar het venster toekeerde. „Wees nu niet zoo zonderling Tony, en kijk mijnheer De St. Claire niet zoo onaf gebroken aan. Vertel me liever, totdat de regen ophoudt, hoe het je gaat en wat je voor van den winter al zoo van noode hebt." „De regen houdt al op, Manuela," merkte haar verloofde op. „Wij kunnen best door rijden. Ik zal maar eens naar de paarden gaan zien." Hij kon geen reden opgeven voor de koortsachtige haast, die hij had, om het „Zwarte huis" weder te verlaten, evenmin als voor den afkeer die er in zijne ziel opwelde voor die oude vrouw. Hij verliet het vertrek en Manuela zag hem verwon derd na. „Is hij niet knap, Tony," vroeg zij met schitterende oogen. „Beken het maar ge rust, Tony, dat het de schoonste man is, dien je nog ooit gezien hebt." „Hij is zeer schoon, mylady, maar vertrouw hem niet. Hij heeft geen gezicht dat men vertrouwen kan; hij is even valsch als hij schoon is." „Tony, ik kan zulke woorden niet langer aanhooren. Ik dacht ten minste, dat je me van harte geluk zoudt wenschen. De heele wereld spreekt kwaad van mijnheer De St. Claire. Men noemt hem een gelukzoeker en ik weet niet wat al meer, alleen omdat hij arm is. Dat is eene beleediging!" „En toch is het de waarheid, mijn kind. Neem u in acht en treedt terug, zoolang het nog tijd is." Manuela stond driftig op. Zij achtte het beneden zich om tegenover de oude Tony haar geduld te verliezen. „Ik ga maar liever beenTony. Je bent heden in een onaangename stemming en onaangename menschen verlaat ik maar het liefst zoo gauw mogelijk. Tot ziens dus De regen had inmiddels werkelijk opge houden en Alexander De St. Claire wachtte buiten bij de paarden vol ongeduld op de terugkomst zijner verloofde; in het schemer licht van dezen donkeren Octoberdag zag zijn gelaat er zonderling vaal en onaange naam uit. „Kom, Manuela, het kan weer spoedig beginnen te regenen en de schemering breekt aanhoe spoediger wij van dit „Zwarte huis" wegkomen, des te beter!" „Je schijnt er al even bang voor te zijn als het kind voor de roede 1" zeide Manuela lachend. „En waarom toch?" „Ja, waarom? Wanneer men voor elke gewaarwording maar altijd dadelijk dereden wist. Waarom haat jij bijvoorbeeld mevrouw Von Waldau? Zij heeft er je toch geen aanleiding toe gegeven. Ik kan je niet zeggen, wat mij met zulk een weerzin voor dat „Zwarte huis" vervult; in elk geval is het mijn vurigste wensch het nimmer meer in mijn leven te betreden!" Verwonderd keek zij naar hem op en be merkte nu tevens welk een sombere uitdruk king er in zijne trekken lag, een uitdrukking, die zijn schoonheid aanmerkelijk benadeelde, en gedurende den geheelen rit hoorde zij on willekeurig de waarschuwing, die de oude vrouw haar toegeroepen had en die haar voorspelde, dat Alexander De St. Claire even valsch als schoon was 1" Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1887 | | pagina 1