mm
DE SCHOOLMEESTER
Humoristisch Goochelaar,
ónali
ADVERTENTIE N.
HEI HUISHOUDEN M JAN STEEN,
j. souninnw
PllBLICIETEIT
E ËCIEFi
Drijfwerken naar Stukprijzen.
Stads-Gehoorzaal.
Kinder- en Familie-Feestvoorslelling
Hen Examen op het Platte Land.
I). THEO». SCHRAMDE,
Universeel Metaal-Poetspomade,
Aan de Stads Bank van Leening
in de Provinciën.
D -E VEESTAPEL.
Flinke voorraad STALVOEDERING-MACHINES,
Bullivant's Staaldraadtauw,
LA „NATIONALE.''
Het goetiïBopste ie twïütelt
HOI23L,OC3-E.,
HOTEL PALAIS ROYAL.
PULS0METERS,
Machinefabriek BREDA.
C. C. BENDER, Leiden
PALMITINE ZEEP,
Gebroeders Sebbelee,
G.DIKKERS&C
ROTTERDAM,
AMSTERDAM,
Fabrót te Henplo.
Plaatijzeren Riemschijven,
Bind- en Paktouw, enz,
SANDERS Co s TOILET CARB0LZEEP
Sederl. Stooni-Kofliebranderij
Gecondenseerde Melk,
der Fabriek vao teonmeenle Vrucliten
Hotel Krasnapolsky,
ej -wRz
<r: mrm j urm. m. m
2312 5678 8604
2386 5723 8638
2394 5724 8838
2396 5729 8925
2416 5786 89/2
2417 5879 8087
2466 5887 8093
2487 5889 9053
2527 5968 9003
2643 5982 9178
2663 6079 9199
2696 6092 9230
2699 6142 9245
2848 6184 9299
11680
11686
11762
11770
11803
11837
11848
11849
11855
11872
11885
11904
11941
12019
14152
14167
14203
14287
14294
14298
14300
14577
14590
14693
14740
14795
14808
14828
17408 20526
17422 20529
17427 20560
17433 20596
17439 20628
17500 20651
17532 20662
17548 20680
17556 20691
17561 20709
17578 20797
17686 20826
17712 20849
17988 20994
Stukken buiten verantwoor
delijkheid der redactie.
IIONDFIID DUIZEND tiULDEN.
Gemeenteverslag 26 October 1886.
Mijn/teer de Redacteur!
Toevallig kreeg ik deze week in banden
het gemeenteverslag van 26 October jl.,
waarin hoofdzakelijk de begrooting voor
1887 werd besproken en afgehandeld.
Daarin vind ik o. m. eene vergelijking
met andere gemeenten betrelïende ontvang
sten en uitgaven. De spreker meent dat
wij vergelijkenderwijze zóó weinig door
belastingen worden gedrukt, dat hij er geen
bezwaar in zou vinden om de uitgaven in
het algemeen te vermeerderen.
Hoe juist het antwoord van den voor
zitter ook wasdat men niet te veel waarde
kon hechten aan vergelijkingen van inkom
sten en uitgaven van verschillende gemeen
ten en dat de begrootiug van elke gemeente
wordt beheerscht door eigenaardige toeval
lige en plaatselijke omstandigheden die dik
wijls grooten invloed hebben op de inkom
sten en uitgaven, schijnt het dat de spreker
daarmede nog niet overtuigd is, want later
maakt hij nog eene vergelijking tusschen
Groningen en Leiden, daar in Groningen
per hoofd f 33 en in Leiden maar f 16
wordt uitgegeven, waaruit hij resumeert er
een bezwaar in te vinden het kohier van
de inkomstenbelasting met een ton zegge
Honderd duizend Gulden te verhoogen.
Ik zal dat onbekookte denkbeeld laten
voor rekening van hem waarvan het is uit
gegaan, alleen stel ik mij vóór het bewijs
te leverendat vergelijkingen tusschen drie
door hem genoemde gemeenten nl. Gronin
genDen Haag en Leiden in de verste
verte niet opgaandoor het noemen van
mij zeer goed bekende toestanden, waaruit
zal blijken dat het antwoord van den voor
zitter alleszins juist was.
In Leiden brengt het ophalen van asch
vuilnis en puin, en het schoonhouden der
stratenbenevens het baggeren in de stads
grachten (hetgeen in andere gemeenten,
waar dit onder eigen beheer plaats heeft
openbare reiniging wordt genoemd) ongeveer
f 3700 per jaar op, terwijl de openbare rei
niging in Den Haag voor het jaar 1887
p. m. de kapitale som van f 130.000
zegge Honderd dertig duizend gulden
zal kosten; dit maakt dus tusschen die twee
gemeenten, voor het zelfde onderdeel van
huishoudelijk beheer een verschil van onge
veer f 134.000; zou men nu iu dit geval
Den Haag met Leiden willen vergelijken,
en omgekeerd Leiden met Den Haag, dan
zou in verhouding tot de bevolking Den
Haag moeten opbrengen f 77.400, terwijl
die zelfde tak van beheer aan Leiden zou
kosten f 42.000. Een gewoon mensch die
zich met aardsche zaken bemoeit, en zich
niet in hoogere sfeeren beweegt, zal hieruit
gereedelijk opmaken, dat vergelijkingen van
ontvangsten en uitgaven met andere ge
meenten in het geheel geen steek houden.
De groote, laat ik liever zeggen de
grootste, fout die men in 1871 in Den
Haag heeft begaan, en waaronder het Haag-
sche nageslacht ten eeuwigen dage zal ge
bukt gaan, was de vergelijking tusschen de
gemeenten Groningen en Den Haag, be
treffende de openbare reiniging.
Van 1848 1854 bracht Den Haag op
per jaar f 2600, van 18541861 f 900,
en van 1861 1871 koste die zaak aan de
gemeente per jaar f 5400 eensdeels om dat
de waarde van de a9ch was verminderd,
anderdeels om dat men den pachter meer
verplichtingen had opgelegd, die natuurlijk
moesten worden betaald uit de opbrengst
der zaak.
Daar las men in de couranten dat de ge
meente Groningen in één jaar van de open
bare reiniging een batig slot had gehad van
f 40,000, en evenals Pygmalion verliefd
raakte op het beeld dat hij gemaakt had,
evenzoo was men verbijsterd over dat gun
stige resultaat; men kon er 's nachts niet
van slapenmen zegt zelfs dat er een was
die *8 nachts opstond en volgens Bartjens of
Jan Van Wijk Roelandszoon (dat weet ik
niet precies) een regel van drieën maakte,
waaruit hem bleek dat als Groningen met
zijne toenmalige bevolking van 40.000, zielen,
kon opbrengen f 40,000, Den Haag, min
stens f 100,000 zou rendeeren; dat was zoo
klaar als de dag, en anders deugde deregel
Aan drieën niet; het gevolg van dien slape-
loozen nacht was dat 's morgens vroeg bij
wijze van breakfast eene vergadering werd
belegd waarin onmiddellijk werd besloten, in
navolging van Groningen, de zaak in eigen
beheer te nemenen op Groningerwijze
compostmest te maken, maar daar men
daarvoor iemand noodig had die daarvan
verstand hadook een Groninger directeur
te benoemen. Men vroeg zich niet af of
Den Haag wel geschikte grondstoffen ople
verde om compostmest te makenopdat de
compostmest aan de Rijnstreken waar men
zéóvele jaren vuilnis als bemesting had ge
bruikt, burgerrecht zou krijgen, of dat dp
mestprijzen tusschen Groningen en de Rijn
streken niet hemelsbreed verschilden. Neen
men had zich zóó blind gestaard op dat be
langrijke cijfer, dat men de locale toestanden
geheel uit het oog had verloren.
Het gevolg daarvan was dat men de zaak
iu eigen beheer namen dat er een Groninger
directeur werd aangesteld, die al dadelijk
begon met overdekte putten te maken die
zoo wat de som van f 140,000 hebben ge
kost, (en die nu weer voor een groot deel
zijn opgeruimd van wege de ondoelmatigheid);
maar wat beteekende f 140,000als men die
binnen twee jaren terug kreeg en dan nog
f60,000 overhield? Immers niets!
En wat was het resultaat? Dit was drie
ledig. 1°. bleek het dat Den Haag geen
goede grondstoffen op leverde om compost
mest te maken; 2°. dat de boeren aan de
Rijnstreken, de grootste afnemers van de
Haagsche vuilnis, van de compostmest niets
wilden weten, omdat zij niet deugde, en
omdat het hoogst moeielijk gaat (voorname
lijk bij boeren) traditioneele gebruiken te
wijzigen of' te veranderen3°. dat de mest
prijzen tusschen Groningen en de Rijnstreken
niet met elkander in verhouding stonden,
daar voor de zelfde hoeveelheid waar voor
in Den Haag f 1,50 werd betaald, bij de
publieke veiling te Wildervank soms 5, 6
7 gulden werd besteed.
Als een industrieel zich op één punt mis
rekent is het al erg genoeg, maar als men
op de drie hoofdpunten die de geheele zaak
beheerschen fiasco maakt, dan is men on
herroepelijk codille, en zoo is het met de
reiniging in Den Haag ook gegaan. Het
eerste jaar kwam men te kort f45,000; het
tweede f 60,000 en zoo is men op een hellend
vlak gekomen, tot men nu reeds voor een
te kort staat van Honderd dertig duizend
Gulden.
Ziedaar het noodlottig uitvloeisel van het
maken van vergelijkingen tusschen gemeenten
waarvan men alle toestanden onmogelijk kan
beoordeelen.
Het is duidelijk dat de spreker die de
uitgaven met f 100,000 wil verhoogen gaarne
wil beschikken over een ruime kas; en dat
is zoo dom niet; dat wil iedereen wel; (vraag
het maar aan de dames) dat is zelf heel
prettig; maar er is een groot onderscheid
of men daarover beschikt uit eigen middelen,
of dat die ruimet kas moet worden gevonden
uit de zuurverdiende penningen van de be
lastingbetalende burgers, danjjhoudt die pret
op, en wordt ^zij^een|grief.
Lbiden, 6 December 1886. P.
De Rangschikking in het Faillissement
van ANNA MARIA LÜCKE, Weduwe
J. DOB BE, Winkelierster in Manufacturen
te Leiden, is op heden nedergelegd ter
Griffie der Arrondissements-Rechtbank te
1s Granenhageten einde aldaar gedurende
14 dagen ter inzage van een ieder te blijven.
De Curator,
Mr. N. L. J. Van BUTTINGHA WICHERS.
NEDERLANDSCHE TOONEELISTEN
Directie: CH. DE LA MAR,
op Donderdag O December 1S8«.
op
daarna
Bureau-Opening 6 uur.
Aanvang 7 uur. Einde 10 uur.
ENTRÉE: Zaal voorste gedeelte fO.99;
achterste gedeelte f0.75; Gaanderij t'0.40.
leder Entree heeft het recht
gratis een kind mede te hrengen.
BEROEMD
geeft VOORSTELLINGEN in gesloten
Gezelschappen, Pensionaten, Scholen, Hu
welijksfeesten, enz. Te ontbieden in alle
plaatsen des Rijks.
Adres: Kerklaan 51, Rotterdam.
is alhier gearriveerd met eene
prachtige collectie SAKSI
SCHE KANARIEVOGELS.
Adres: den Heer DINGJAN,
Mandenmakerssteeg.
TE LEIDEN,
zullen op Dinsdag 14 December 1886,
voormiddags 9 ure, worden verkocht de
PANDEN welke beleend zijn in Juni,
Juli en Augustus 1885, welker verkoop
inmiddels kan worden voorkomen tot 9 De
cember a. s.door aanzuivering van de ver-
loopeu interessen.
l/oor den verkoop van Caoutchouc
STEMPELS worden in alle
plaatsen flinke AGENTEN gevraagd
door L. WOLFF, Schlachterstrasse
2te Hamburg,
Geïllustreerde Prijscouranten 20 Cl.
met ueveustaand merk „Jumbo"
is de beste en goedkoopste der
wereld. Doozen van dulbelde
grootte Cents, van drie-
trademark voudige grootte a 12Cents,
verkrijgbaar te Leiden bij H. E. VAN DER
HEIDE, Nieuwstr.Hoofddepot; GERNER
C°.J. J. F. v. d.' BERGH, Haarlem-
merstr.; G. BIK, Doesastr.J. P. VER
HOEVEN, Haarlemmerstr.J. F. WIL-
LENBORG, Lange Mare; te Hillegom bij
E. VAN MANSUM.
Chemische Fabriek te Ze veil a ar.
BRMDAUER A C08 Kantoorpennen.
BRA\DAUER C05 Pennen voor groot
schrift.
BRANBAUEK Cos Pennen voor klein
schrift.
BRANDAUJtiR «ft Cos Pennen voor roode
Inkt.
BRAATBA1JER «ft Cos Pennen met ronde
punten.
BRANDAUEK «ft Cos Teeken- of Orne-
mentpennen.
BRAADAUER «ft Cos Schoolpennen.
BRA\DAÜER «ft C08 Pennen uitsluitend
om Hollandsch pa
pier te beschrijven.
BRANDAUER A O8 Pennen die men
bezigen kan zonder
penhouder.
Zijn allen uitsluitend te bekomen bij de
Hoofdagenten voor Nederland en de Koloniën
TH. J. DORRE en ZOON,
Utrecht.
Inlichtingen omtrent het annonceeren in
de op deze pagina voorkomende rubriek,
worden verstrekt door de firma NIJGII
VAN DITMAR, afdeeling „Algemeen
Advertentie-Bureau", te Botterdam.
1« Nederlandsche (Zeeverzekering-Maatschappij tegen vaste premiën.
Goedgekeurd bij Koninklijke beskuiten van 24 Nov. 1885 en 23 Jan. 1886.
bevestigd te HOORN.
Alle schaden worden binnen 8 dagen ten volle vergoed.
Information bij de Directie te Hoorn of hare Agenten.
bakers wanmolens (esrste prijs Gouden Medaille tentooistelllog Guriidei),
bij de Agenten
HOOGLAND Sc MASSEE Dordrecht.
HOOGERWERFF Co.,
Kinderdijk en Vlaardingeru
verkrijgbaar (met certificaat van occ-
sprong) by alle solide Horloge maker3
en Byoutiers.
van H. J. WALKATE,
leveren p ra oh ti ge kwaliteiten
Hozijnazijn en hooge graden
Azijnzuurtegen lage prijzen,
met garantie voor inleggers en
export.
Grand Café Restaurant,
Paleisstraat 2, over den Dam,
AMSTERDAM.
BO Kamers volgens tarief.
Table d'hóte 54 uur.
DUSTERS van af f 1,en hoog er.
E MEUER.
steeds in alle grootten voorhanden bjj de
GKOOTE MAGAZIJNEN van
Piano's en Orgels.
Catalogus gratis op aanvraag.
DE ECHTE
Fabrieksmerk^Aivker", door ons uitge
vonden in L867, blijft steeds de meest
geschikte Toiletzeep. Ze is do zachtste
en aangenaamste die men zich denken
kan; volkomen vrij van alle scherpte,
kan zo ook voor het wasschen der fijn
ste Btoffen dienen.
OEBRs. DOBBELMANN.
STOOMGEMALEN.
Plannen, Bestekken en Begrootin
gen voor Stoombemaling en andere
Ingoniourswerken.
H. PAUL Jz., Civiel-Ingenieur,
ZevonUuizen, bij Gouda.
AMSTERDAM.
Nieuwe aanvoer van Prima Q Bez.
Gr. Am. Balken van af /2I,pr- Ms.
Boompjes 4.
Singel 207.
^3oor£)artóm:
Kranen,
Afsluiters,
Stoompompen,
Peilkranen,
Condensatiepotten,
Injectenrs,
Mano- en Vacunm-
meters, enz.
DK
te Gouda.
üiRlseh en Amerikaanseh systeem
billijk en sterk.
l>c <wou«l*chc
te GOUDA,
levert, in concurrentie met alle
Buitenlandsche Fabrieken,
Schoen-, Zeil-, Weef-, Kam
en Visschersgaren,
m kluwens of strengen.
Komnk/ijke Stoom-Zeepfabriek.
L E I D E M.
is eene zacht schuimende, bijzonder
voor ontsmetting aanbevolen Zeep.
AMSTERDAM.
Alle soorten KOFFIE dagelijks
versch gebrand.
Monsters op aanvraag franco.
S TOOM-CHOCOLADEFABRIEK
VAK
A. J. THYS, Maastricht.
HOLLANDIA'S
met en zonder suiker.
FABRIEK te VLAARDISGEN
Vraagt «ie JAMS
„POMONA",
te AKNHEM.
CREMER Co., Bolsward
Zilveren Medaille Amsterdam 1883.
Loodrecht geperste WATERLEI
DINGBUI/EX, DRAIXEERBU1ZEX i
HOLLE MKT8ELSTE EX EX.
AMSTERDAM.
CAFÉ-REST A UR ANT.
