4%
iêkla he m. mm s mzz
mz: mzz mm xj mm. jm. p^a: r*c.
niet zeer groot en zijn erfgenamen hebben
ook niet buitengewoon van zijn talent ge
profiteerd.
Yan 1795 tot zijn dood ontving Göthe,
de boeken der firma Cotta wijzen het uit,
in het geheel 233,969 flor. 21 kr.; zijne
erfgenamen ontvingen van zijn dood tot
1865 ongeveer 270,973 florijnen.
Een welsprekend modern cijfer daarente
gen is hetgeen de Engelsche vertaler van Yon
Mosers Bïblothekar aan tantième van de op
voeringen genoten heeftruim een half
millioen gulden.
PER TELEGRAAF.
LONDEN, 15 Mei. Daily News zegt:
„Het antwoord der Russische regeering op
het haar door den heer Von Staal voorge
legde voorstel betreffende de Afghaansche
grens is te Londen ontvangen. Rusland
neemt de ontwerp-overeenkomst in het alge
meen aan, en verlangt dat over slechts
enkele punten van ondergeschikt belang
nader onderhandeld worde/'
De Standard verneemt, dat, ofschoon het
vormelijke antwoord uit St. Petersburg nog
niet ontvangen is, aan de Britsche regee
ring werd medegedeeld, dat de Russische
regeering het haar voorgelegde ontwerp
niet aannemelijk acht. De voorbereidende
onderhandelingen worden dus voortgezet,
om te bepalen welke veranderingen in de
overeenkomst gemaakt kunnen worden.
De Russische regeering weigert echter stel
lig de aan haar oordeel onderworpen voor
stellen goed te keuren. Indien Engeland
niet nog meer concessiën doet, zouden de
onderhandelingen nog lang kunnen duren.
LONDEN, 15 Mei. (Part. tel. II.) De
Times bevat een telegram uit Calcutta, waarin
„uit de beste bron" gemeld wordt dat de ge
ruchten betreffende het staken van de oor
logstoebereidselen onwaar zijn.
LONDEN, 15 Mei. (Part. tel. D.v.N.)
Generaal Komaroff bericht, dat de Sarykhs-
Turkmenen zich verzetten tegen de nieuwe
voorgestelde grenslijn, waardoor al de beste
landerijen aan de Afghanen zouden worden
toegewezen. De raacl van oorlog te St. Pe
tersburg besloot de aanspraken der Sarykhs-
Turkmeneu te ondersteunen; dientengevolge
zijn nieuwe onderhandelingen tusschen En
geland en Rusland noodzakelijk.
De Muzelmannen van Kashgar zijn tegen
de Chineezen opgestaan, en roepen de be
scherming van Rusland in.
SAN ERANCISCO, 14 Mei. Men ver
zekert dat een verdrag van vrede en bond
genootschap gesloten is tusschen Honquras,
San Salvador, Corstarica en Nicaragua.
De president van Sail-Salvador dringt aan
op de verdeeling van Guatamala in 't belang
van den vrede en stelt voor deze staat alleen
zooveel grondgebied te laten als noodig is
om het evenwicht tusschen Guatamala
en de andere staten van Midden-Amerika te
bewaren.
CA.IRO, 15 Mei. De Agence Havas
meldt, dat de heer Saint René Taillandier
aan de Egyptische regeéring heeft medege
deeld, dat de Fransche regeering het decreet
als onwettig beschouwtwaarbij nu reeds
het afhouden van 5 pCt. korting van het
bedrag der coupons is voorgeschreven, ter
wijl de financiëele conventie nog niet door
de onderteekenende mogendheden is gera
tificeerd.
Men houdt het er voordat de overige
consuls van hun regeeringen instructiën in
gelijken geest zullen ontvangen.
BERLIJN, 15 Mei. De zitting van den
rijksdag is gesloten.
SCHOOL- EM" HEKMIIDVWS.
Bij het Woensdag te 's Hage gehouden
acte-examen voor lager onderwijs werden
geëxamineerd voor de acte als onderwijzer
8 candidaten. Afgewezen 3. Toegelaten de
hh. J. C. Kleyn, A. Den Haan, D. Van
Brouwershaven, M. W. J. Isarin en A.
Elachallen uit Gorinchem.
SCaiE&PSTI JDHVCEK.
Het stoomschip Conro.d, van Amsterdam
naar Batavia, arriveerde te Port-Said 13
Mei en zou 14 Mei het Kanaal ingaan.
Het stoomschip Marievan Amsterdam
naar Batavia, passeerde eergisteren St.
Vincent.
LAATSTE BERICHTEN.
Door het kiescollege der Ned. Herv.
gemeente te Leiden is uit het vroeger ver
meldde zestal het volgend drietal zamenge-
stelddd. E. E. Gewin, pred. te Utrecht;
J. W. II. Kalkman, pred. te Maassluis, en
E. Oberman, pred. te Ommen.
In de héden gehouden zitting van
den hoogen raad heeft de heer mr. J. L.
Van Sloterdijck, laatst kantonrechter te
Leeuwarden, de gevorderde eeden afgelegd
als raadsheer in het gerechtshof' te
Leeuwarden.
De Zweedsche kapitein De Ridder-
stadt heeft aan de officieren van het regi
ment grenadiers en jagers ten geschenke
gegeven eene kaart en relief van het slag
veld van Lutzen en eene beschrijving van
den veldtocht van Gustaaf Adolf in Duitsch-
land in 1632.
INGEBONDEN.
Leiden in liet laatst tier negentiende eeuw.
HERINNERINGEN EN OPMERKINGEN.
II.
Vijftig jaren geleden had Leiden met zijn bas
tions, poorten, waturboomen, kruidtorens enz. nog
het aanzien van een voormalige vesting; zestig
jaren geleden nog met zijn waterkeeringen en
sluizen van inundatieplanuentegen watersnood
door het Haarlemmermeer, en nachtelijke over
rompeling door het sluiten en bewaken der poor
ten en watergaten.
Overigens is Leiden niet veranderd in grondge
bied, vergroot noch verkleind; maar door 50 pCt.
aanwas der bevolking behoefde het toch een ver
grooting, die nu met het oog op den buitengewonen
aanbouw aan de grenzen, waardoor de bevolking
der omliggende gemeenten is gestegen, niet meer
noodig is.
'tWas niet enkel de verwoesting, die de ramp
van 12 .Januari 1807 een der aanzienlijkste ge
deelten van Leiden tot een groot open plein her
schiep: ook het Lootskerkplein, dat ontstaan was
door het uitgraven der fondamenten van de te
stichten Waarakerkvertoonde over vijftig jaren een
groote uitgestrektheid onbebouwden grond. En zoo
trof men iti de achterbuurten een tal van open
erven en pleinen, zooals in de Ververstraat, de
Haverstraat en de Looierstraat, die de afgebroken
werkmanswoningen hadden gevormd tot bouw
grond. De stedelijke raad trachtte door het ver-
leenen van vrijdom van belastingen gedurende een
zeker aantal jaren tot het bebouwen van die open
erven, sloppen en pleinen uit te lokken. Het
verval van de fabrieken had dien toestand doen
geboren worden en een Koninklijk besluit van
1820 getuigt van de middelen, die aangewend
werden tot opbeuring der nijverheid. De stoom
kracht kwam langzamerhand in toepassing, zoodat
op 3 October 1823 voor het eerst een proeve
van gasverlichting werd genomen op de Celle-
broersgracht aan den voorgevel der lakenfabriek
van de firma P. Koppeschaar en Zonen. Van
toen af nam de bedrijvigheid in het fabriek
wezen toe: laken-, grijn- en dekenfabrieken ver
kregen meer vertier, totdat de katoenfabriek op
het Waardkerkplein, de Koninklijke Nederlandsche
grofsmederij op den Vestwal en de grijnfabrieken
op de Langegracht, de Garenmarkt en de Heeren
gracht den roem van Leiden als fabriekplaats weder
herstelden en waardoor het bouwen van arbeiders
woningen zeer is toegenomen, zoodat ook de om
liggende gemeenten langs de singels meer worden
bewoond en de vroegere theetuinen in de singel
lanen en aan de singelpaden door woonhuizen zijn
vervangen. Men schat het aantal nieuwgebouwde
woningen, die in de kom der stad, in de laatste
tien jaren verrezen zijn, op 800.
Leiden is dan ook voor vele oude Leidenaars,
die in de laatste 30 jaren metterwoon de stad
verlietene bijna onkenbaar geworden, zoowel door
het afbreken der poorten en de daardoor ontstane
nieuwe buurten, als door het verbouwen en ver
fraaien van winkels en woonhuizen, het stichten
van akademische gebouwen, openbare scholen en
heerenhuizen, het leggen van ijzeren draaibrug
gen, de straatverlichting door loopend gas, het
aantal bierhuizen, slaehtwinkels, sigarenwinkels
en manufactuur- zoowel als galanteriewinkels.
Alles is veranderdmaar ten goede, immers wat
den uiterlijken toestand betreft. In hoever de steeds
toenemende concurrentie tot nadeel strekt, is moeie-
lijk te bewijzen, want buiten tegenspraak strekt
zulks ten voordeele van de verbruikers, en de toe
nemende weelde in de uitstalling en de uitpakking
kan toch niet tot bewijs strekken van gebrek aan
debiet en vermindering van winst. Niet te ontken
nen is het, dat Leiden bij vergelijking met naburige
steden bekend staat als in het bezit van solide en
tegelijk goedkoope winkels, waartoe ook mede
werkt het groot aantal marktbezoekers en de be
gunstiging van de zijde der omliggende gemeenten.
Bij openbare aanbestedingen en op algemeene
nijverheidstentoonstellingen blijkt nog steeds van
den aloudenroem der Leidsche dekens en sajetten,
minder van de voortbrengselen der laken- en grijn
fabrieken, die vervangen zijn door fantaisie-stoffen.
Hoogst opmerkelijk blijft nog altijd, dat, niettegen
staande de stoomkracht zoo uitgebreid is en den
handenarbeid heeft vervangen, toch nog altijd de
overgang blijkt zoo geleidelijk te zijn geweest, dat
daaruit geen gebrek aan werk de arbeidersklasse
tot werkeloosheid heeft gebracht.
Zoo is het ook gegaan met de vervanging van
veer- en marktschuiten door stoombooten, van
diligences door spoortreinen, van bakkerijen door
stoombroodfabrieken, van korenmolens door stoom-
meelfabrieken. Men heeft reden zich daarover te
verbazen. Maar 't is toch waar. En wanneer
men een onpartijdig oog slaat op den toestand
der mindere standen van de burgerij en tevens
niet vergeet, dat de levenswijze duurder is dan
vroeger, dan bespeurt men niet die armoede, die
behoefte aan ondersteuning der armenkas, die
ellende in de huisgezinnen en die havelooze en
verarmde personen, waardoor Leiden vroeger een
bevolking telde, die zich met bedelarij, met ar-
menbedeeling moest voeden en die vaak buiten
af Leiden deed voorkomen, als belast met een
armenlast van twee derden der bevolking.
AMSTERDAM,
15 Mei 1885.
Staatsleeuingeu.
pCi
nederland.
Cert. Nat. Werk. Sch. 2
dito dito3
pito dito4
Oblig. dito 1884 4
belg1e.
Obligatiën4
ditoi 2
hongarije.
Obligatiën ;667 5
dito Papier5
dito Goudleening 5
dito 18814
italië.
Inschrijv. 1862/81 5
Pjus. Leen. 1860/64 5
OOSTEN RIJK.
Mei/November5
Febr./Augustus 5
Zilv. Januari/Juli 5
dito April/October5
in Goud4
polen.
Oblig. Schatk. 1844 4
portugal.
Buitenland 1853/80 3
dito 18815
rusland.
Obl. Hope 1798/1815 5
Cert. Ins. 5e Ser. 1854 5
dito dito 6e Serie 1855 5
Oblig. 1862 50/100 5
dito 1864 ƒ1000 5
dito 1866 ƒ1000 5
dito 1877 20-100 5
dito Ooster-Leening 5
dito 2de Serie 5
dito '72 Gec. £50/100 5
dito'73 Gec. 50-100 5
dito 18S4 gecons. 5
dito 1850 leLng.£l00 4\
dito 1860 2eLng.£ 100 4.'
dito1875Gec £50-100 4\
dito 1880 Gecons 4
Obl.-Leen. 1867/69 4
Oblig. in Goud 1883 6
spanje.
Buit. Perpet. S Obl. 4
Binn. Perpetueele 4
turkije.
Geprivileg. Oblig. 5
Oblig. Geregistreerde
dito Gecv. Serie D.
dito Geregist. 1869
dito Gecv. Serie C.
egypte.
Leaning 1876
ver. staten.
1877
dito 1876 4»
Mexico. s
*1851
•dito 1864 3
Vorige
Koers.
aagste
Koers.
oiste
44 ars.
66%
101%
101%
66 14
793/4
l007/8
101
66%
101%
993/8
i 68%
96
743/8
88
78%
78%
-
891/4
89
89
66%
65%
663/s
663/s
87
663/10
66
66%
663/is
667/io
84
84I/2
-
«s/l6
84
44%
84
45%
98%
577/8
83l/i
903/4
961/4
96%
947
56%
56%
92%
92%
921/4
903/4
89
84%
75%
81%
101%'
98%
58%
827/8
901/4
963/4
96
943/4
56%
91%
91
91%
90%
88%
843/8
747/8
80%
101
98%
683/4
83%
97%
91%
91%
903/4
88%
84%
75l/l6
803/4
101%
56
537/8
55%
553/4
73%
1 6%6
16%
63/4
16%
72
16%
163/io
72%
16%
16%
65
64
IO9I/0
•7%
7%
7
7%
pCt.
ZUID-AMERIKA.
brazilië.
Londen 1865 5
dito dito 1860 4£
dito dito 1863 4i
dito dito 1883 4^
dito goud 1879 4£
columbia.
♦Oblig4»
ecuador.
♦1855 I
peru.
*Obl. 1870 6
♦dito dito 1872 5
venezuela.
18814
Prov. en Steel. Lcening
Amsterdam Oblig. 4
Noordzeekanaal 3
'sGrav. Leen. 1884 4
Groning. Prov. Leen. 4
Leiden 1882 4
Rotterdam, 1882 4
Utrecht, 1879/83 4
Zeeland, 1878/81 4
Iud. cuFin. Ontlcrn.
Air. Hand.-V. Aand.
Amst. Bank dito
dito Kanaalm. Aand. 2
dito dito Oblig. 4
Dorrep. Bk.d.V.-L.A.
dito dito Obl6
Gem.-Crediet. Oblig. 4\
dito dito4
Ilandelsv. Amst. Ad.
Havenst.bootd. dito
Java-Bank dito
Koloniale Bank dito
Nat. I-Iyp.-Bk. Pbr. 5
Ned. Bank Aand.
Ned. Handelm. dito
N.-Ind. Handb. Aand.
dito dito Oblig. 5
dito Landb.-Mij. dito 5
Ned. Fanopt. Aand.
Pal.v.Volksv./200 do.
Parkschouwburg dito
St. v.-M. Insul. Aand.
dito Java Aand.
dito Nederl. Aand.
dito Zeeland Aand.
Twentsche Bank dito
West. Suikerr. dito
Ad. Maxw. L. G.C. C.
♦dito Incomebondsdo.
Spoorwcgleeiiiugen.
Aken-Maastricht. 4
Haarl.-Zandv. Aand.
IIoll IJzeren Aand.
dito dito Oblig. 4
Exploit. St. Sp- Aand.
dito 1879/81 Oblig. 4
Ned. Centraal Aand.
dito Oblig. Gestemp.
Bew. Uitg. Sch ƒ100
Ned. Ind. Sp.-Aand.
dito Oblig. 1879 3
dito dito 1869 4^-
N. Rijn. Volg. Aand.
Vorige
Laagste
Koers.
Koers.
95
99
«r—
937/8
84
84
83%
161/3
16%
6l/2
-
7%
713/l6
6%
6
293/4
287/8
IOOI/4
IOII/4
89l/o
89
1003/4
1003/4
100
100
101
1007/2
100
1491/2
125
51
IOOI/4
56
843/4
847/8
1021/2
100
70
fi 1
70%
1921/2
50
503/s
1021/2
236
106
106*
447/8
43%
83
92
92
27
25
40%
8
15
6
51
86I/4
1031/4
8015/16
57/s
8%
8%
67%
146
1441/2
100
1003/4
108
100%
1003/4
343/;
-
71%
71V2
'6%
144
144
82
821/4
101%
91
92
Hoogste
Vorige
Laagste
Hoogste
Koers.
pCt.
Koers.
Koers.
Koers.
dito Oblig. 1865/83 4
99%
99%
dito dito 1875/78 5
105
N. Br.-Bokstel Aand.
8%
dito Obl. gest. 1875/80
50
Zuid Ooster Spoorw. 4
1003/4
1003/j
101
l0l3/4
863/4
86%
581/16
867/s
Zuidital. Spw. Oblig. 3
5S3/i6
583/ig
Wars.-Bromb. Ad.4
461/2
463/.
46%
Wars.-Weenen dito
64
63%
Groote Maats. Aand. 5
122
121
122
dito Hypoth. Oblig. 4£
94
93%
93%
Baltischè Aand. 3
55
551/4
55%
Brest-Grajewo Oblig. 5
971/4
97
Chark.-Az. 100 do. 5
91 Va
91%
91%
291/2
Iwang. Dombr. dito 4|-
82
Jelez-Griasi dito 5
88%
Jelez-Orel 1000 do. 5
923/4
933/4
Ivurs Char, 1000 do. 5
927/s
933/8
K.-Ch. Az. 100 do. 5
86
87%
87%
Los. Sew. ƒ1000 do. 5
833/8
83
883/4
Morsch.-Sysran Aand. 5
55
54%
Mosk -Jaroslaw Obl. 5
991/4
98%
99%
Mosk.-Kursk. dito 6
1013/4
Mosk -Smol. dito 5
94
94
94%
Orel-Vitebsk Aand. 5
86
85%
86%
dito ZR. 1250 do. 5
85I/4
85%
86
dito Oblig5
90I/4
901/4
907/g
Poti-Tiflis ƒ1000 do. 5
93
93 s
933/4
dito dito 100 dito 5
88
RiaschkWiasm.Aand. 5
53%
53%
53%
85
Zuid-West. Sp. Aand. 5
577/16
57
573/8
ditoZ. R. 3000 do. 5
57
Atchis.-Top. Aand.
71
Atchis. Top. Oblig.7
116l/2
Atl. Pac. (W.D.) leH. 6
69l/o
70%
Buff. N.-Y.Ph. Aand.
4%
4%
51%
Buff. N.-Y. Ph. pref.
7
7
7%
Centr. Pacif. Aand.
291/4
29
29%
IO8I/0
Calif. Oregon do. 6
981/;
14
San Joaq. Valley do. 6
1033/g
Caiif. Pac. 2c Hyp. do. 6
971/4
96%
921/4
Canada-St. Certif.
271/4
38%
26%
Canad.Pacific. C.v. A
38%
39
Chesap. Ohio Obl. 6
61
60%
dito lste Hypoth. 5
641/4
64
65
Chic. Atlant. C. v. O. 6
6 U/4
60%
do. Jowa Midi. do. 8
127
do. Madison Ext. do. 7
125%
do. Menominee do. 7
1251/2
do. N.-W. Union do. 7
l25l/o
126%
do. Win. St. Peter do. 7
1233/;
1 233/4
Burl. Qin. C. v. Ad.
120
do. Gr. Tr. 2e H Obl. 5
72
8%
Chic. R.-Isl. Certif.
1157/ig
dito South West. Obl. 7
122%
CI. Akr. Col. Certif.
28
28%
29
Denv.-Rio-Grande do.
6%
515/l6
6%
♦DesMoin Frtd le II. 6
64
Flor. Cent.W.Cert.v. A.
14
dito dito Obl. Lr. B. 5
46
Illinois Cert. v. A.
1243/4
125
Kansas Pacif Oblig. 6
105
St.LouisCaïro Cert v. d.
dito dito Incomeb. C.
33
Louisv. Nashv. Certif.
30%
317/g
32%
dito dito Oblig. 6
99%
100
S. Franc. Ad. le pr.
761/4
921/2
dito dito 2e pref.
27%
pCt.
Mich. Cent. Certif.
Milw. St. Paul Aand.
Miss.Kans.Tex. Aand.
dito dito Oblig. 7
dito Alg.Gec.IIyp. do. 5
dito Un. Pac. S.B. Ob. 6
dito Pac. South.Oblig. 6
New.-Y. ErieW. Aand.
dito Cert. v. Pref. dito.
do.Ontariam Com.-Bew.
do. Pensylv, Ohio Ob.
Oregon Calif. Aand.
dito dito pref.
St. P. en Man. Cert.
dito dito Oblig. 7
St. P. en Man. Oblig. 6
St.P.enMan.2eHyp.0.6
dito Dakota Ext. dito 6
Pensylv. Cert. v. Aand.
Southern Pacific Obl. 6
♦Tol.Peor.2eHyp.Incb. 4
Union Pac. Hoofdl.Cert. 4
dito dito Oblig. 6
dito Coll. Trust Bonds 5
Wab. St. L. P. Cert.
Brazilië. Spoorw. 5
Tramwegmaatsch.
Amst. Omnibm. Aand.
dito dito Oblig. 4\
Gooische Stoomtr. dito
dito dito Oblig. 4
Ned. Tramw. Aand.
dito Oblig4£
N.- en Z.-HoIl.Trw.do.
Zuider-Stoomtram do.
Premielcciiingeii.
Amsterdam 1000 3
dito f 1003
dito Kanaal-M. C. v. A.
Rotterdam3
Gemeente-Crediet 3
Pal. v. Volksvlijt 1867
Antwerpen 1874 3
Brussel 1879 3
Hong. Staatsl. 1870
Theiss4
Oostenr.Staatsl. 1854. 4
dito I860 5
dico 1864
Boden-Cred -Ansr.Ob. 3
Stad Weenen 1874
Pruis. L. 1855 Th. 100 3^
Keulen-Minden-Spw. 3£
Rusl. Staatsl. 1864 5
dito 1866 3
Madrid 1868 3
♦Turksche Spw. leen. 3
Prijzen der Coupons. Oostenr. pap. ƒ20.26
dito zilv. 20.22%; diverse in 11.60—; dito;
dito met affidavit f\ 1.90Portugeesche 11.60—
Franscho 47.35; Belgische 47.35div. Reichs-
mark 58.55; Hamb. Rusland fRuss. zilv.
Roebels 1.19—dito papier. Roebel j Poolsche
per zilv. Roebel Spaansche Piaster buitenl.
dito dito Juli francs 47 35; dito dito
binnenl. f dito dito Juli 2.28 Amerika
gouden Dollar fdito papieren Dollar/2.45—
Koers van het geld: Beleen. Prol. a 4 pCt.
De met gemerkte Fondsen z\jn noodlijdend.
Vorige
'Laagste
Koers.
Koers.
51
95
18%
173/4
1037/8
104
57
57
1041/3
101%
•0%
10%
22
7%
951/3
53/s
12%
831/2
82%
109
1021/a
1023/4
1091/4
109
108
1041/2
931/2
16
94
109
z
85
85
6>5/l6
7
79%
79%
193
'023/s
63
791/4
74
983/4
98%
35
102%
'01%
'053/4
105
1003/4
100
97
98
108
109%
99
97
IOH/2
100
941/4
96%
'92%
112
139
139
79l/o
79%
991/2
142%
1223/,
131
130
1267/8
471/4
4 7%
9%
9%