weder bijeenroepen der muntconferentie tot herstel van den dobbelen stan
daard. De bondscommissaris betoogde, tegenover de rede van den voorstel
ler, dat de pessimistische beweringen over den Duilschen goudsomloop geen
steek hielden. De rijksbank was in de laatste jaren steeds in staat, zonder
eenige bezorgdheid over de vraag hoe men goud in het land zott kunnen
houden, zich nieuw goud aan te schallen. De vrees, dat speciale bescher
mende maatregelen noodig zouden zijn om Duitsch goud in het land Ie hou
den, was ongegrond. De overige posten der gewone staatsbegrooting wer
den daarop goedgekeurd.
De Belgischede Portugeesche en de Spaansche vertegenwoordigers op
de Congo-conferenlie te Berlijn zijn dezer dagen als getuigen verschenen voor
den rechter van instructie aldaar, in eene zaak, die voor hen wellicht eene
onaangename herinnering zal blijven aan de conferentiedagen. Zij zijn de
slachtoffers van een brutalen diefstalte hunnen nadeele gepleegd in het
hotel waar zij hun intrek hadden genomen. Den eerstgenoemde heeft men
4000 mark ontvreemd.
Het Berliner Tageblalt meldt, dat de Fransche stoomboot Tonquin
van Cardiff naar Marseille bestemd om aldaar troepen voor Tongkin aan
boord te nemen, bij Malaga met de Fransche boot Maurice et Reunion in
botsing gekomen en gezonken is. De kapitein en 23 man der equipage zijn
verdronken, 38 personen werden gered.
De kabeljauwvangst bij de Lofodden is in vollen gang en belooft voor-
deelig te worden, daar ze reeds vóór het einde van Januari omstreeks één
millioen visschen, 2000 ton kuit, 2000 ton lever, behalve 100 ton levertraan
opleverde, terwijl op denzelfden tijd van het vorige jaar zoo goed als niets
gevangen werd. Den 31'"11 Jan waren bij de vischplaatsen 2200 booten en
51 schepen van opkoopers verzameld. Het levergehalte is ook beter dan
in de twee voorgaande jaren; in 1883 waren op 21. Jan. 900 a 1000 visschen
noodig voor eene ton lever, in 1884 den 3ll,n Febr. omstreeks 600 en nu
400 a 520.
RiiiLiifa
De scherprechter Froloff die de moordenaars van Alexander II ter dood
bracht, is in hechtenis genomen. Hij ontving van de nihilisten eene maan-
delijksche toelage van 200 roebels voor het onderscheppen van stukkenhet
gemakkelijk maken van ontvluchtingen en andere diensten.
Onder de Albanische bevolking der districten Prisrend en Kossova is
een oproer tegen de Turken uitgebroken, naar aanleiding van het innen
van belastingen. Er zijn troepen gezonden tot herstel van de rust.
PER TELEGRAAF.
LEIPZIG, 7 Maart. Het proces wegens landsverraad tegen Janssens en
Knipper is afgeloopen. Janssens werd wegens hoog verraad en verleiding
van Duilsclte officieren lol het schenden van het dienstgeheim lot acht jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Knipper werd vrijgesproken.
LONDEN, 7 Maart. Daily IVews meldt, dat de Brilsche regeering gis-
terenochlend uit St, Petersburg dépêches ontvangen heeft, welke de hoop
op eene minnelijke schikking der geschillen met Rusland over de Afghaan-
sche grens versterken.
KORTI. 6 Maart. Generaal Wolseley heeft een dagorder uitgevaardigd,
waarin hij den troepen dank zegt voor hun moed en toewijding en de ver
wachting uitspreekt, dat hij hen legen het eind van het jaar naar Khartoem
zal brengen. Nu kan men vooreerst een tijdperk vas betrekkelijke rust ver
wachten, daar het leger niet is uitgerust met het oog op eene belegering
van Khartoem. Voorloopig moest de generaal zich tevreden stellen met het
treffen van toebereidselen tot het aanbreken van den herfst.
IStGEZHIllDEIÏ.
Voorstel BllEDIUS.
G az-Con tröle.
Mijnheer de Redacteur
Hel deed vele ingezetenen genoegen dat door den heer Bredius een voor
stel is gedaan lot wederinvoering van de contróle op het gaz, hetgeen bij
de verlaging van den prijs niet alleen voor de gaz-verbruikers, maar ook voor
de andere ingezetenen, met het oog op de slechte straatverlichting, hoogst
wenschelijk is; want als het gaz 25 pCt. in prijs lager wordt en hel licht-
vermogen vermindert 30 pCt.dan is die geheele prijsverlaging maar een
wassen neus en dan is men nog verder van de wijs, zoodal men bij slot
van rekening nog meer zal moeten betalen en de straatverlichting nog
slechter wordt. De geschiedenis van onze vroeger gerenommeerde gazfabriek
leert ons dal daarvoor wel degelijk gevaar beslaat.
Als men die geschiedenis nagaat, dan ziel men dat de gazfabriek is op
gericht in 1847; dat in de maand Januari 1848 de eerste gazlantaarns zijn
ontstoken; dat de prijs toen was 12% cenls, welke later is gebracht op
10 cents en vervolgens op 8 cents, terwijl het nu zal worden 6 cents.
Raadpleegt men echter de oudste gaz-verbruikers, dan komt men tot de
ervaring, dat, toen de prijzen van 10 tot 8 cents zijn verminderd, ook het
lichtvermogen van het gaz is afgenomen.
Een van de allereerste gaz-verbruikers in deze gemeente, wiens geloof
waardigheid boven alle bedenking is, heeft verzekert, dat hij in den beginne
de hoofdkraan van zijn gazmeler maar half open zette en de kranen van
de brauders insgelijks, dat hij toen voldoende en goed licht had; maar dat
sedert de priis van het gaz van 10 lol 8 cents is gedaald hij de kranen
geheel moest openzetten en dan nog niet zooveel en niet zulk goed licht
had als vroeger; terwijl hij nu nog meer betaalt als toen het gaz voor 12%
cent werd geleverd. Daarin is alleen eenige verbetering gekomen, tijdens
de lichtgehalte van het gaz werd gecontroleerd.
Het is een algemeen erkende waarheid, dat toen Leiden een gazdirecleur
had. die er, zooals men zeide, niets van wist. onze gemeente het allerschoonste
gazlicht had, dat wijd en zijd was beroemd. Maar nu onze gemeente zich
mag verheugen in het bezit van een directeur die polytechnisch is opgeleid,
en er alzoo als wetenschappelijk man alles van moest of kon wetennu is
Leiden berucht om het slechtste gaz dat 25 uren in den omtrek wordt
gestookt; en als in andere gemeenten de aanmerking wordt gemaakt dat
het gaz te wenschen overlaat, dan wordt er gewoonlijk gezegd: "Ga dan
eens naar Leiden zien, daar is het nog veel slechter."
Men beschouwde dit echter niet als eene beschuldiging van onbekwaamheid
aan het adres van den directeur; het tegendeel heeft hjj Iki
jaar nog bewezen, toen hij een séance in de gaz-, kook-, bak-j
stoofkunst heelt gegeven, waarvoor hem (onbegrijpelijk genoeg)s|i
douceur van Duizend gulden is gegeven; hjj had meer verdii
ondank is 's werelds loon. Nu zijn er wel enkele bemoeiallen dit gjl
dat het meer op den weg ligt van een gazdirecleur te zorgen 11 ,au
lichlgaz als om les te geven in de gazkookkunstmaar die menscl ge
geen begrip van polytechniek; het gaat boven hunne bevatting, di Ine
niet kan uitmunten in de hoofdzaakmen dan tracht naam te
eene bjjzaakvoornamelijk als men daarmeê zijn superieuren
inneemt.
Maar als het dan niet aan den directeur ligt, waar zit het dan1 >!"1
vragen. Er is toch geen gevolg zonder oorzaak, waar zit di
oorzaak, of ligt die zoo in het duister dat Leiden gedoemd is v»
slecht gaz te moeten hebben ,gjj
Er is niet gezegd dat het niet aan den directeur ligt; er is
geloond dal hij niet onbekwaam is kookgaz voort te brengen, j?'
heeft er wel degelijk deel aan. r"
De oorzaak is dat men de oorspronkelijke bestemming van dt|®,n!
uit het oog heeft verloren en opgeofferd aan winstbejag, zool"",
plaats van eene lichtzaak.er eene geldzaak van heeft gemaakt; oilwc'
winsten te behalen heeft men goedkoopere materialen gebruikt. F™
geschiedt in gemeenschapi elijke zamenwerktng van de commissi
directeur; of is de commissie door den directeur niet goed ingeli "j
de directeur niet voor zijn taak berekend? Een van drieën oioet i 'J.
want het is eene uitgemaakte zaak dal de Leidsche gazfabriek got
leveren, als het gazlicht wordt gecontroleerd door een onpartijdig
Toen men verzadigd was van de vroegere olielantaarns (alias
spijkerkoppen) werd besloten dat men in navolging van andere; F
eene gaztaoriek zou oprichtenen onder den verschen indruk van dit,
s|)jjkerkoppen" legde men zich er op toe helder lichlgaz te gevei,
uitstekend gelukte. Maar toen die indrukken door den tijd to
wischt, werd niet het licht maar hel geld hoofdzaak. De winstwe',1
de gazprijzen werden verlaagd, maar het lichtvermogen werd t
houding minder, zoodal men met den prijs van 8 cents nog dog BI
had als met den prijs van 12% cent; en als nu de verlaging «U=
zonder contróle doorgaat, dan is het te vreezen dat hel gaz»
zulke inferieure kwaliteit zal worden, dat de lantaarns evenals it
jaren, niet meer dienen om verlichting aan te breng-en, maar i<op
om de duisternis nog meer te doen uilkomen, vandaar dat hel io o, 5(
de gaz-verbruikers als voor de andere ingezetenen van het hooi
is dat de gaz-coniröle weder wordt ingevoerd, want zonder dit
gedoemd zijn zich voortdurend met slecht gaz te moeten behelf 11
hel is ook in het belang van de commissie en van den directi
daartoe medewerken, want dan zijn zij van alle verantwoording
Men heeft hier eene controle op het gaz gehad. Waarom ii|
schaft? De een zegt hel was te duur, een ander zeide de gan
wilde niet op de vingers gezien worden, en de derde merkte
een blijk van wantrouwen en eene beleediging voor de commit
den directeur. Wat daarvan zij, het is een uitgemaakte zaak
tróleur en de gazcommissie nog al eens in gevoelen verschilden,
hoop lagen, en daarom heeft het alle schijn dal het alweer de
is geweest die er als een «enfant terrible" is voorgespannen om
te doen ophouden.
Maar aangenomen dat de onkosten werkelijk de hoofdzaak wt
is dat dan nu nog een reden om de belangen van de gaz-verbt
te geven aan het welbehagen van de gazcommissie enden direcla verv
neen! Men volgt hier zoo gaarne andere groole gemeentenmi
men dat dan ook niet teH opzichte van de controle op het git
in den Haag, te Haarlem en andere groote steden; daar schjjit
zooveel geld niet te kosten dat men er tegen op ziet de burgtri
borgen tegen slechte verlichting.
Leider, 5 Maart 1885.
BECLADIEg.
diet
tl de
Voor het platte land. Wie op het plane land wood!
niet genoeg op het hart gedrukt worden te zorgen, steeds eti 111
Zwltsersche Pillen van Apotheker R. BRANDT in huis tel Ma®
bij voorkomende gevallen van storing der ingewanden (Opgeblaied
drang van bloed naar het hoofd. Lever- ol Galaandoeningen), dil |s'g,
kende en geen pjjn veroorzakende huis- en geneesmiddel te kun»
Verkrijgbaar te Leiden bij Nf. K. S WEDER, Mare, i 701 j
Bij het veelvuldig hoesten der kinderen blauwe hoest,kl „"'{j
stickhoest wordt hiermede opmerkzaam gemaakt op de
reeks van jaren beproefde en ook geneeskundig als zoodanig erhn
echte R'nlandsche Drutren-Borsthonlg van W. H. Zl i 'Iet
MER te Mainz, den door de wet erkenden uitviuder.
(Zie de advertentie in 't nummer van heden)
TER MARKT TE LEIDEN AANGEVOERD.
7 Maart.
verkochte
hoeveelheid.
Laagste.
OudeTarwe
Mindere soort
Nieuwe Tarwe
Oude Rogge
Nieuwe RoggeI
Gerst (zomer)I 5
Chevalier-gerstI
Zware HaverI 4
hectol.
6
Lichte
Duivenboonen
I'aardenboonen
Boter (I»» qualiteit 54 vat)
(2le 54 -
(l!le per kil.)
(2"v -
Turl haardbr. 1"< soort
(grauwe)
Lange zwarte
I
2
2
5620 kilog.
dubb. heet.
11000
vloot
Beste
let
'o?
Ibgscl
lees
tan a,
mini
!!d,
liicil
10 M
k de
t. 14
11 ofü
le l
1
werden
ti de
Lindei
7.50
7.-
5.50
4.- P*ral
2 50 et lel
7.25 rerl,
«h25 t°"eD
*1 w
58.—
1.65
1.45
0.24
i.
'ring
•>r doe
Te Leiden ter Boekdrukkerij van GEBROEDERS MURÉ, voorheen
UI li
'te reel
als