5
PER TELEGRAAF.
4
4
4
gehouden, heeft een tekort van ruim 51,000 fl. veroorzaakt, dat de 66
heeren van het waarborgfond* moesten dekken. Het waarborgfonds bedroeg
ruim 111,000 fl.
PANAMA, 19 Dec. Door eene Londensche firma is het contract onder
teekend, waarbjj zjj aanneemt vijftien duizend nijjlen van de Culebra-s»ctie
voor het Panama-kanaal te graven Het werk zal minder dan acht francs
per meter kosten en binnen twee jaar voltooid zjjn. Een groot aantal
Eoropeesche arbeiders zal in dienst genomen worden. Het droge seizoen is
ingetreden. De gezondheid der werklieden is goed. Hee werk komt vooruit.
I (BB SIC W W.
Voor eenigen tjjd werd op de commissie voor het Huldebetoon aan den
Burgemeester, bij diens benoeming tot Ridder in de Orde van den Ned.
Leeuw, een beroep gedaan, om na het volbrengen barer taak middelen te
beramen ter voorziening in deu nood van de werkeloozen.
Nadat met het aanbieden van bet album van deelnemers aan dat huldebe
toon, de werkzaamheden waren atgeloopen, heelt de commissie rijpeljjk de
vraag overwogen, in hoeverre aan die roepstem gehoor kon worden gege
ven en is zy na langdurige besprekingen tot het besluit gekomen 'dal op
dit oogenblik hier Ier stede de toestand van werkeloosheid niet van dien
aard is, om aanleiding te geven tot buitengewone maatregelen"zooals
door den inzender werd bedoeld.
Een in uitgebreiden kring door de commissie ingesteld onderzoekwaar
aan werd deelgenomen door personen van allerlei stand en van uiteenloo-
pende richting op godsdienstig en staatkundig gebied, vestigde de overtuiging,
dat b(j de meeste ambachten minder gebrek aan werk zich doet gevoelen,
dan wel ongelijke verdeeling van den arbeid, tengevolge van de overhaas
ting, waarmede veelal de werken moeten worden opgeleverd, om te vol
doen aan den te korten by de aannemingsbestekken gegttudeu termijn; over
matige arbeid en Ijjdeljjke slapte wisselen daardoor elkaar voortdurend al
en een beter overleg tusscheu architecten en werkbazen zou daarbjj niet
alleen den werkman, maar ook het werk ten goede komen.
Bij het fabriekwezen wordt voorts slechts bij uitzondering schaarste van
werk aangetroffen, in welk geval door fabrikanten zooveel mogelijk geheele
staking van aroeid wordt vermeden door tijdelijke vermindering van de ar
beidsuren i gebrek wordt zoodoende dan nok voorkomen, doch de verdiensten
eh weekloonen tjjdelijk aanmerkelijk minder, waarom de werkman daarin
veelal niet wil treden en tot eigen schade geen verdienste verkiest boven
eehe geringe.
Overigens kenleekent zich ook de algemeene toestand evenmin als zoo by
uitstek ongunstig, want het cijfer der aanvragen om onderstand by de ver
schillende liefdadigheidsinstellingen is niet merkbaar hooger dan vroegere
winters en het aantal personendat zich uit gebrek aan werk daartoe aan
meldt aan het stedelijk werkhuis, bedraagt nog geen 100, tegenover een
tienvoud, dat eertijds daar wel eens plaats bekwam. Zoolang die laatste
instelling dan ook niet te kort schiet om door werkverschaffing den nood
te helpen lenigen van hem die tot werken in staat is. achtte de Commissie
den tijd niet gekomen om nieuwe instellingen in het leven te roepen, die,
wat .inrichting en werkkring betreft, toch bij de bestaande noodwendig
zoude achterslaan; doch het besluit werd genomen om het oog gevestigd
te blijven houden op den toestand en op te treden, wanneer de behoelte
daaraan zich zou doen gevoelen.
Namens de Commissie voornoemd,
A. G HES^ELS. Voorz.
Leiden, 18 December 1884. M'. P. A. VAN BUTTINGHA WICIIERSSecr;
PENSIOEN VOOR GEMEENTE-AMBTENAREN.
I.
De zitting van den Leidschen Gemeenteraad van den 4 December II. was
in meer dan een opzicht merkwaardig en huogsthelansrijkzoo in de ge-
houden beraadslagingen als in de genomen besluiten. Zij verdient uit dien
hoofde eene opzettelijke bespreking en eene meer dan gewone belangstelling,
al is het ook, dat de onderwerpen in beginsel en strekking zeer verschillen
en de bevoegdheid van den Gemeenteraad vooral blijkt in het eene geval
zéér ruim en breed te kunnen worden opgevat, in hel andere uiterst
beperkt.
De Gemeenteraad heeft door eene herziening van de in 1876 vastgestelde
Verordening, op het verleenen van pensioenen aan gemeente-ambtenaren en
bedienden bekrachtigd het besluit van zijn voorganger en hulde bewezen
aan het beginsel, om voor gemeente-ambtenaren te zorgen, dat zij op hun
ouden dag en ingeval van ongeschiktheid door lichaamsgebreken niet broode
loos zouden zjjn. 't Is zeer opmerkelijk, dat de Gemeentewetgever auto
nomie der Gemeentebesturen op dit punt zoo onbeperkt heelt erkend, zoo
dat geen hongere goedkeuring vereischt wordt op eene verordening, die voor
de toekomst rechten schenkt, veikregen rechten erkent en een schuld op de
gemeente legt, die laarltjks op de plaatselijke begrooiing wordt gebracht
en voor de goedkeuring der provinciale macht geen hinder of bezwaar
oplevert.
Maar daarentegen en gelijktijdig heeft de Gemeenteraad een besluit ge
nomen lot verhooging van jaarwedde, dat, niets meer en niet» anders is dan
een bloot advies, een welgemeende wensch ol een uitgedrukt gevoelen,
waaromtrent een hoogere macht eigendunkelijk en oppermachtig beslist,
nadat het gezag, dat voor de gelden zorgen moet. daarop slechts is gehoord.
De Gemeenteraad is bevoegd tot de benoeming van de Wethouders, den
Gemeente-Secretaris en den Gemeente-Ontvanger, maar onbevoegd die naar j
bekwaamheid, verdienste, yver en trouw te bezoldigen, lie gemeenteraad
heeft geen der miuUen invloed op de keuze van een Burgemeester en van
een Commissaris van Politie, maar is verplicht de bezoldiging door hooger
gezag bepaald uit te betalen, ook ingeval een opvolger of nieuwe titularis
nog moet doen bljjken zjjn voorganger in alles te evenaren. De bevoegd
heid van den Gemeenteraad is door den Gemeentewetgever in d;t opzicht
niet oordeelkundig geregeld en was vatbaar te maken om ter voorkoming van
misbruiken, veeleer repressief dan preventief te worden. Is het verstandig
en verdedigbaar een opvolgenden Burgemeester of Commi-siris van P.ditie,
ren nieuwe Secretaris of Ontvanger reeds dadeljjk toe te kennen de waarde
van hun voorgangers en eene belooning te verzekeren voor diensten en be
kwaamheden, die eerst uit de ervaring kunnen bljjken met die geljjk te staan,
waarmede de belooniug in billjjke verhouding werd geregeld f Alleen dan
wanneer uit 's Rjjks Schatkist bezoldigd wordt de Burgemeesters en de
Commissarissen van Politie, omdat zjj door den Koning worden benoemd,
kan een vaste maatstaf van bezoldiging naar het cijfer der bevolking worden
aangenomen, bijv. 10 cents 'sjaa'S per ziel voor een Burgemeester en 7
cents voor een Commissaris van Politie. Maar wanneer de Gemeentekas
belast wordt met de bezoldigingdan late men aan den Gemeenteraad de
vrjjheid onbepaald, die bij art. I3S der Gemeentewet voor alle ambtenaren
geldt, zoodat het bjj». mogeljjk is aan den Commissaris van Politie een per
soonlijke toelage te verleenen voor de jjverige en trouwe plichtsbetrachting
bij vermeerderde werkzaamheden als eenig overgebleven hulp-Officier van
Justitie of aan den heer De Laat de Kanter een jaarljjksch erkentenis van
duizend gulden voor de aanzienlijke geldelijke voordeelen die bjj der Gemeente
bezorgd heeft als Commissaris van de Leidsche Duinwatermaatschappjj. Aan
hunne opvolgers komt die erkenning van buitengewone verdiensten niet toe,
dan zoodra zjj zulks waardig maken. En daarmede zou dan ook nel bezwaar
zijn opgelost dat bij meer dan eens scheen post te hebben gevat, tegen eene
duurzame verhooging of eene ongelijkmatige regeling der bezoldiging van
Gemeente-ambtenaren of een onevenredige lastdie op de schouders der belas
tingschuldigen werd gelegd.
Want, en nu volgt het pensioneeren van Gemeente-ambtenaren, de
daarover gehouden beraadslagingen en de daaromtrent plaats gehad hebbende
stemmingen getuigen van eene booge waardeering der Gemeente-amhtenareo
door al de Raadsleden. «Het verleenen van pensioe» is voor den ambtenaar
«van veel belang, maar het is van niet minder belang voor de gemeente,
«omdat men ambtenaren moet hebben, die niet bezwaard zjjn met zorgen
«voor de toekomst, daar zjj onder deze omstandigheden gewoonlijk onbruik-
'baar zjjn. Ook nog om een andere reden is het verleenen van pensioen
«zoo nuttig. De gemeente behoudt daardoor de vrjjheid om ambtenaren,
«die ongeschikt blijken, te ontslaan, iets waartoe men niet licht komt,
«als men weet, dat men een ambtenaar door zjjn ontslag prjjs geeft aan
«gebrek." Die gunstige gezindheid bleek bovendien bij de beraadslagingen
over het bedrag dat zal worden bjjgedraaen voor het recht op pensioen en
niet het minst ten aanzien van de voorgestelde verhooging ten aan'ien van
nieuw aan te stellen Gemeente-ambtenaren, zoodat zelfs geheele ontheffing
der bjjitrage ter sprake kwam.
üntegenzeggeljjk wordt reeds nu de gemeente met een aanzienljjke last
voor peusioneering bezwaard tegenover de buiten verhouding lage som van
pensioens-bjjdragen maar voor hoe lang M.
Sedert Januari 1824 bedroeg de bezoldiging van den Burgemeester 2200 's jaars,
van iedere Wethouder 900, van twee Secretarissen ieder f 2400 en van den Ont
vanger ƒ3000, die de hulp had van een Ontvanger voor de plaatselijke accijnsen
inet 1700 en een Ontvanger voor de beschreven middelen met ƒ800. Met 1833
overleed de Secretaris Cunseus en de bezoldiging van den Secretaris Du Pui werd
niet verhoogd. Met Augustus 1839 werd de Ontvanger belast met de beschreven
middelen en met 1866 werd de heffing der accijnsen afgeschaft, maar de bezoldiging
Ideef dezelfde. Met ls"3 werden de bezoldigingen verhoogd van den Burgemeester
met J 1400 en van den Secretaris met ƒ600.
TER MARKT TE LEIDEN AANGEVOERD.
20 December.
VERKOCHTE
HOEVEELHEID
PRIJZEN.
Laagste, j Hoogste.
Oude Tarwe
Mindere soort
Nieuwe Tarwe
Oude Rogge
Nieuwe Rogge
Gerst ^omer)
Glievalier-gerst
Zware Haver
Lichte
buiveiihoonen
I'aardenboonen
doter (1'" qualiteit it vat)
(24t it
(1'" per kil.)
(211'
furl haardbr. 1"' soort
Lange zwarte
i hectol.
6090 kilog.
dubb. hect.
4000
t
7.75
7.i 0
5 50
5 50
5
5 50
4 -
2 50
7 25
6 25
56.
48
140
1.20
W
0.34
9.-
8.50
6.-
B.25
5 75
675
5 -
3 50
7.75
6 75
62 -
54.-
155
1.35
e
0.38
Te Leiden ter Boekdrukkerij vau GEBROEDERS MORÉ, voorheen J. C, Dbau».
