PER TELEGRAAF.
Verder werd door de kamer, in overeenstemming met de commissie en on
danks liet verzet der regeering, liet voorstel goedgekeurd om den post voor
de bezoldiging der pastoors met 72,000 Irs. te verminderen.
Le Gaulois meent te weten, dal Jéróme Napoleon in den vorm van
van een niet onderteekend artikel een nieuw, manifest zal uitvaardigen,
waarin de Napoleontische politiek, zooals Jéróme die verstaat, uiteengezel
zal worden.
Prins Jéróme Bonaparte denkt weldra eene langdurige reis te onder
nemen in hel Ousten. Vooraf echter zal hij zich naar zijne gemalin, prin
ses Clotilde, le Moucalieri begeven. Ook zal zijne partij vóór zijn vertrek
een feestmaal le Parijs aanrichten ter gelegenheid van den verjaardag der
verkiezing van zijn neef, prins Louis Napoleon, tot president der tweede
republiek.
Morin is in het ziekenhuis te Parijs overleden.
Van de 21 personen, in verband met de dynamiel-ontploflingen te
Montceau-les-Mines in hechtenis genomen, zijn 17 weder op vrije voeten ge
steld. De overigen zullen voor het bof van assises terechtstaan.
La Epoca deelt mede, dat naar aanleiding van den moord, door ren
inlander op den Spaanschen gouverneur der Mariaune-eilandenAustralië,
gepleegd, de gouverneur der Phillippijnsche eilanden een oorlogschip en ver
sterkingen daarheen gezonden hei ft.
ITAL1 E.
De minister Magliani heeft het verslag van den toestand van 's rijks
schatkist lij de kamer ingediend. Daarin wordt, met betrekking tot het
afschaflen van den gedwongen koers, medegedeeld, dat lot 20 November aan
bankbiljetten voor een bedrag van 232 millioeu in goud en 116 millioen in
zil>er werd ingewisseld. Nog een bedrag van 252 millioen moet worden
ingewisseld en vernietigd, lil 1833 hebben de inkomsten 24 millioen meer
dan het geraamde cijler beloopen; doch in 1884 werd, tengevolge van de
voorzorgmaatregelen tegen de cholera, slechts 300,000 fr. oieer giïnd dan ge
raamd was. De minister verwacht in 1885 eene hoogere ontvangst van 11
millioen, waarvan 9% millioen bestemd zijn tol amortisatie van afLishare
schuld. l!ij verzekerde, dat bet door hem ingediende ontwerp tot herziening
der belastingen, en de conventie voor de spoorwegen, de siaatsbegrootiug
voor goed zullen doen sluiten, daar alle onzekere posten er op komen te
vervallen. Aan een wetsontwerp op de driemaandelijksche couponsbetaling
wordt gearbeid. De minister drong aan op de noodzakelijkheid van een
organiek lichaam voor de amortisatie der schuld.
DUITS CII Li A IV D.
Uit Frankfort wordt van 8 dezer gemeld: Ten opzichte van het ontwerp
der rijkswet op hel verleenen van subsidie aan stoomvaartlijnen beeft de
kamer van koophandel alhier besloten, den minister van koophandel le ver
zoeken, alle hierbij bedoelde schepen, die van de üuitsche kust afvaren,
over Botterdam en Antwerpen te doen gaan, zoodat in deze zeesteden, die
voor den in- en uitvoer van Frankfort in aanmerking komen, speciale kan
toren voor gecombineerde spoorweg- en stoombootvrachten met vaste afleve
ringstermijnen, belmoren te worden, ingericht.
pe Wurtembergsche tweede kauicr heeft met 82 legen 5 stemmen zich
verklaard voor toetreding van Wurtemberg lot de instelling van rijks post-
spaarkassen, onder voorbehoud echter van Wurtembergs bijzonder recht der
posterijen, dat door deze toetreding geacht moet worden ongeschonden te
blijven. Ook zou de toetreding hiervan afhankelijk moe en zijn, dat de
rijksdag in liet ontwerp der posispaarkassenwel geene ingrijpende verande
ringen .rengi. Mocht dot geschieden, dan blijft Wurlemburg nog viij zjjne
toetreding nader te overwegen.
lil hel noordoosten van Pruisen heeft het in het midden der vorige
week zoo gesneeuwd, met feilen wind gepaard, dat de meeste spoortreinen
onderweg bleven steken. Te Koningsbergen bijv. was men twee dagen lang
zonder couranten en brieven.
De bevolking van llammerfest, de noordelijkste stad van Eu opa, be
droeg. volgens de jongste volkstelling, in Uctobtr. 2354 zielen, onder welke
342 Finnen en 4 Laplanders, liet vorige jaar waren op het zelfde lijdsiip
deze getallen onderscheidenlijk 2197, 317 en 2, zoodat de bevolking met
157 personen is toegenomen.
De koning van Rumeiiië heeft het ontslag van het kabinet geweigerd.
Beide kamers gaven door toejuichingen hare tevredenheid te kennen, toen
zjj de verklaring vernamen, dal hel kabinet zijn ontslag introk.
Te St. Petersburg zijn weer een aantal personen wegens staalkundige
redenen in hechtenis genomen. Onder hen moeten zich vijf olTicieren be
vinden.
Vijf der Grieksche roovers, die onlangs twee beambten der Latirium-
mijnen vermoordden en beroofden, zijn in hechtenis genomen. Zij ontken
nen wel het misdrijf gepleegd ie hebben, maar weten niet le verklaren
hoe zij aan de ruim 40 000 francs in banknoten gekomen zijn, die bij hen
werden gevonden. De gerooide som bedroeg 100.000 francs.
UtM T-l 15 a E.
BATAVIA. 5 November.
Bij de regeering is van den resident der Wester-afdeeling van Borneo
bericht ontvangen, dat ernstige ongeregeldheden zijn uitgebroken onder de
Chineezen in Mandoltr. lie door den resilient gevraagde versterking wotdt
met spoed gezonden. Matidolir ligt ten noorden van Pontianak aan den
anderen oever van de riviermonding landwaarts in.
Omtrent de Chineezen-beweging op Borneo deelt bet /V. v. il. D. nog
het volgende mede ml Pontianak Westerafdeeling van Borneoonder dagteeke-
ning van 7 November. De Chineezen te M nidhor zijn in opstand gekomen na bet
overlijden van den kapitein der Chineezen te Mandhor. liet Nederlandscli
gouvernement wil geen nieuwen «capty" aanstellen, maar dat gewest
onder ons direct bestuur brengen. Ook is tarn ontevreden wegens de over
haaste begrafenis van den capty en het weguemen van de Tepekong (mini
atuur tempel, waarin een afgodsbeeld geplaatst is) uit den Thang Kongsie
of vergaderhuis. De controleur Kijk aldaar en verscheidene politie-oppassers
zijn vermoord; Bencayang is inge-loten, de passer aldaar verlaten; de ge-
hecle omirek is in opstand. Van Satnarang zijn te Pontianak aangekomen
300 soldaten en naar Sinkawan vertrokken, vermoedelijk om van daar op
te rukken naar hel ingesloten Bencayang. Pontianak is zonder gevaar.
CAIBO, 9 Dec. In het proces door de beheerders van de kas der schuld
der Egyptische regeering aangedaan is thans in eerste instantie uitspraak
gedaan. De rechtbank heeft de regeering veroordeeld tol terugbetaling der
gelden, die zij op onwettelijke wijze in ontvangst heeft genomen en den minis
ter van financiën, de murdirs, die als algemeen ontvanger in de provinciën voor
de kas der schuld optraden, en de lieeren Lcmesurier en Caillars persoonlijk
aansprakelijk gesteld voor de sommen, die zij aan regeering in plaats van
aan ne kas der schuld hebben uitbetaald. De aansprakelijkheid van Nubar-
paclia werd ontkend.
LEIDSCIIE SCHOUWBURG.
(Maandag 8 December 1884.)
„Een Satanskind", bekroond blijspel in vijl bedrijven, naar het
lloogduitsch van B. Kneisel. door Lion Van Lier.
Eene voorstelling van het Rolterdamscli tooneelgezelschap, onder directie
van Alex. Faassen, had gisterenavond alhier moeien plaats hebben. De di
recteur verklaarde echtertengevolge van de contractbreuk van den heer
W. Van Zuyten. niet in staal te zijn op het oogenblik een looneelsink te
doen opvoeren, dat in den smaak zoude vallen van het beschaafde Leidsche
publiek. De commissie van den schouwburg, niettegenstaande de vele op
en aanmerkingen die gedurig baar len deel vallen, sieeds ijverig in de weer
om de goede en degelijke stokken, welke zich op het Nederlandscli reper
toire bevinden, ook hier voor het voetlicht te brengen, wendde zich tot
den heer Van Lier, te Amsterdam, met het verzoek hel in alle dagbladen
der hoofdstad zoo gunstig beoordeelde stuk «Medée" bier ten tooneele te
brengen, liet daaropvolgend antwoord, dat deze rol mevrouw Frenkel te
veel aangrijpt, duidde aan, dat de geuiite wensch niet ingewilligd mocht
worden. Ook thans zullen waarschijnlijk velen te velde trekken tegen het
nit het Dttitsch vertaalde stok. ook thans zullen de afwezig gehlevenen de
lade aardigheden in het algemeen aan de Duiische possen verbonden uit
krijten, zij maken er echter de commissie geen verwijt van, hare schuld
is het geenzins. Wij mogen integendeel haar onzen oprechten dank be
tuigen, dat zij ons de gelegenheid heeft gegeven de talenten van eene ons
weinig bekende doch beroemde Nederlandsche actrice te kunnen bewonderen
en wel van mevrouw Frenkel
liet stukwaarin zij de liielrol vervulde, kon niet bepaald bogen op
nieuwheid van stof. Cisimir Delavigne in zijn «Louis XI", Molière in zijn
«Tartulle". ooze Justus Van Matirik in «Fijne Beschuiten", allen hebben
hunne pen aan dit onderwerp gewijd, allen hebben reeds aangetoond, dat
dikwijls onder den dekmantel van godsdienst de laagste. de vuilste harts
tochten verborgen zijn. Ten dezen opzicliie scheidden zich de wegen door
O zooeven door ons genoemde schrijvers betreden. Delavigne schelst ons
wreedheid. Molière wellust. Van Maurik en Kueiscr beiden henzucht.
Jonkheer Van Koslati. een rijk grondeigenaar, wordt geëxploiteerd, eer
stens door eene zich noemende weduwe Dorothea Van Bernack, zjjne huis
houdster, en verbolgens door zijn neef Ferdinand Van Warrenberg, de
eerste met het oog op bet testament van den jonkheer, de andere op zjjne
talrijke scluildeischers. Eene jonge looneelspeelster, een levendig, vroolijk
en dartel meisje. Clara Walfried genaamd, komt op aanbeveling van een
oud vriend en krijgsmakker van den |oukheer eenigen tijd op het vreed
zame, stichtelijke slot vertoeven. Zij is bei die Iner de erienis en geld na
jagende monsters dwingt liet valsciie masker van bedrog en huicbelarjj af
te leggen, zij is liet die hun oogmerk, bun doel ontsluiert, zij is het die
geluk brengt en liefde en weldaad rondom ziclt been verspreidt, len slotte
zij is het kind, dal door den jonkheer reeds lang werd dood gewaaud, zjj
is zijne eenlre dochter en natuurlijk ook zijn eetiiee erfgenaam.
Een woord van oprechte buide aan mevrouw Tltéo Frenkel-Bouwmeester
voor de wijze, waarop zjj ons liet vroolijk, jeugdige ett onschuldig meisje
te aanschouwen gaf. Dartel en naicf, vol vuur en levenslust bij aardige
scènes. gevoel ><»l en krach'ig bij meer ernstige passages, wist zij steeds de
bijvalsbetuigingen van liet belaas niet talrijk publiek le verwerven. De
scèae, waariiij zjj baren gastheer verleidt dc zonde le begaan een glas wjjn
le drinken ter eere van zijn vorst, bet gesprek met den caudidaat Weiland,
waarin zij betoogt
Wat voor den hemel is het blauw.
Wat voor de bloemen is de dauw,
Is voor den mensch de liefde,
beide tooneeltjes muntten uit door natuur en waarheid. Na haar moet de
eert palm gereikt worden aan den lieer lsouard Van Lier, als de candidaat
Weiland. Olsclioon, naar ons bescheiden oordeel, de rol van jeugdig zielen
herder een weinig chargcerendverdient bij onzen vollen lof. Onze vrees,
dat bij in deze opvatting niet tot liet einde zoude kunnen blijven volhar
den. bleek jjitel te zijn; geen enkel oogenblik beeft hij deze type ver
loochend; ook zjjne oekceriugen. zijne bekentenis aan Clara, dal hij haar
lief heeltverdienen voorzeker in het bijzonder vermeld te worden. De
heer Joseph Van Lier, als Galnoot, beviel ons minder; deze voelt waar
schijnlijk eene bepaalde neiging om de hilariteit van liet schellinkje op te
wekken, ten minsie enkele zijner aardigheden waren beneden peil. De lieer
Vos, in wiens banden de rot van jonkheer Van Kostau was, bad een on
aangenaam stemgeluid, daarbij te weinig actie en met genoeg verve; enkele
goede oogcnbltkkeii waren echter ook hein niet te omzeggen. Mevrouw
Van Bossurn, als Dorothea Van Bernack, alias Truitje Kooopenmakerwas
te natuurlijk, zij legde bare inwendige gemoedsaandoeningen te veel bloot
voor eene vrouw wier karakter dat eener huichelaarster was. Zij behan
delde haar heer en meester met te weinig onderscheiding, met le weinig
ontzag, kortom hare houding tegenover den jonkheer Van Kostau was niet
die. zooals men zoude verwachten van eene vrouw, zooals zjjdie eer,
deugd, karakter, alles met voelen heelt getreden en slechts zint op één
prooi, slechts één doel zoekt te hereiken, eene erfenis.
Met een enkel woord van lof aan de overige acteurs en met de hoop dat
spoedig nog eenige voorstellingen vau dit gezelschap onze schreden naar
den schouwburg zullen doen richteu, meenen wjj thans te kunneu be
sluiten.
11'. L. H.