PER TELEGRAAF.
van 200 fr. boete en 500 fr. schadevergoeding, wegens het afleggen van eene
valsche getuigenis ten nadeele van mevrouw Clovis Hugues, geb. Royannez.
Op grond van de verklaringen van Morin en anderen, had namelijk de on
langs overleden gravin d'Osmond, haar echtgenoot den heer Lenormand, dat
hjj in verboden betrekking had gestaan, tot mej. Royannes. De heer Lenor
mand protesteerde in eene brief aan Clovis Ungues, terstond tegen deze aan
tijging. Deze zaak zou Donderdag voor het hof worden behandeld daar Morin
tegen het vonnis van de rechtbank appel had aangeleekend. De advocaat Angeli.
die hem zon verdedigenverzocht evenwel wegens ongesteldheid om de behan
deling veertien dagen uit te stellen. De advocaat die den heer en mevrouw
Clovis Hugues bjjstond, had hier tegen bezwaar en zoo besloot het hof om
de aanklacht tegen Morin te verdagen. De heer Clovis Hugues toonde terstond
dat hjj niet met dit verleende uitstel was ingenomen, maar mevrouw bleef
uiterlijk geheel kalm en trachtte zelfs haar ongeduldige echtgenoot te kal-
meeren. Aldus verlieten aanklagers en aangeklaagden gezamentlijk hel hof.
De heer en mevrouw Clovis Hugues bleven bij de deur met hun advocaat te
praten, toen de heer Morin hen voorbijging. Terstond verliet mevrouw
Clovis Hugues het groepje, ging naar Morin en noemde hem ellendeling. Zij
was gekleed in een wijden mantel en droeg een breeden hoed, waarvan
zij met eene driftige beweging de voile tertigschoof. Plotseling haalde zij
van onder den mantel een revolver voor den dag, richtte hel wapen op
Morin, die zonder iels te antwoorden doorging, en loste vijf schoten op hem.
Twee kogels vlogen legen den muur, maar de drie anderen misten het doel
niet. De eerste trof Morin in het hoofd, de tweede in den hals en de derde
kwam in de borst terecht, zoodat de getroffene doodelijk gewond neerviel.
Eene algemeene ontsteltenis heerschte in het gebouw. Advocaten en rechters
in toga's, gendarmen en klerken kwamen terstond op hel schieten los, ont
wapende mevrouw Clovis Ungues en namen haar in hechtenis. Haar echt
genoot drukte haar de hand en riep opgewonden: Ik wenscli je geluk, mjjn
engel: Toen werd de afgevaardigde zelf eveneens in hechtenis genomen. Ik
ben onschendbaar als volksvertegenwoordiger riep hjj uit als gij mij ar
resteert scheut gij de constitutie. Mijne vrouw heeft geschoten op een schurk.
Daar deed zij wel aan. want reeds vijftien maanden lang heelt de kerel ons
belasterd, maar dit alles bate hem niet, zoodat ook hij moest naar de com
missaris. De toestand van Morin is hopeloos. Hij werd terstond naar het
hospitaal gebracht, maar de geneesheereu konden geen der kogels er uit
balen, zoodal hij terstond door de artsen werd opgegeven.
Een diefstal van juweelen is dezer dagen onder de volgende omstandig
heden te Parys gepleegd. Een zeer net gekleed persoon, C. genaamd, ver
voegde zich bij een juwelier in de rue Saint-llonoré en na eeuige aarzeling
zocht hjj een paar juweelen oorknoppen uit. De juwelier gelastte een zjjner
bedienden met den kooper in het rijtuig mede te gaan, die dit op den hoek
eener straat liet ophouden, even uitstapte en ziende dat hjj zich vergist had.
weer in het rijtuig plaats nam. Aan de woning van C. aangekomen, ont
dekte de bediende dal de doos met knoppen verdwenen was. Te vergeefs
werd het rijtuig onderzocht en niets gevot den. Het waarschijnlijkste is dat
C., toen hjj onderweg even hel rijtuig veriiel, de doos aan een medeplichtige
heeft overhandigd.
Nabij het station Loos, op de lijn van Rjjssel naar Bethune, is Dins
dagochtend een personentrein op een goederentrein geloo|>endie niet sjioe-
dig uit den weg kon om den eerste te laten voorbijrjjden. Drie rjj uigen
zjjn verbrijzeld en 17 reizigers gewond, waaronder verscheiden zeer ge-
vaarljjk.
Bij Taranto is een Pullman-slaapwagen in brand geraakt. Er waren
twee reizigers in, waarvan één verbrand is.
DUIT8C11LAND.
Naar aanleiding van aanmerkingen in den loop van het begrootings-
debat op de militaire administratie gemaakt, verklaarde de minister van
oorlog Bronsart in den rjjksdag, dal het Duiische krijgswezen uitstekend ts
en wederlegde hij de bewering, dat de pensioenen steeds toenemen. Voor
het vcrleenen van pensioenen worden bijna altijd altesten van ongeschiktheid
voor den dienst overgelegd. De minister wees er verder op, dal men steeds
in militaire zaken de strengst mogelijke eischen moet stellen. De plaats, die
Duitschlaud in de rjj der volken inneemt, dankt het voor een groot deel aan
zijne sterke krijgsmacht. Daaraan moet men dan ook niet tornen.
In de zitting, welke de commissie der Coitgo-conlereutie gisteren heeft
gehouden, werd zij het eens over een deel der bijzondere vraagpunten, welke
haar ter regeling waren voorgelegd. De overige konden niet algedaan wor
den, omdat enkele vertegenwoordigers nog insirticliëti alwachien. De heer
Lambremont bracht verslag uit over de wijzigingen, welke de commissie in
de ontwerp verklaring wil brengen; ze werden alle afgehandeld en vastge
steld. Heden komt de commissie opnieuw bijeen. Waarschijnlijk houdt de
conferentie zel>e aanstaanden Maandag eene zitting.
Naar aanleiding van de polemiek, welke in de bladen gevoerd wordt
over de Brunswriksche erfopvolgings-quaestie. merkt een der BetItjnsche cor
respondenten van de Köln. Ztg. op, dat bij deze zaak vooral niet vergelen
mag worden, dat de hertog van Cumberland in oorlogsverhouding verkeert
tot den koning van Pruisen (keizer van Duitschlaud).
Te Triberg is de typhus uilgebroken, liet aantal lijders bedraagt reeds
126, dat der overledenen 7. Bij onderzoek is gebleken, dat de ziekte is
veroorzaakt door slecht drinkwater. Bij kennisneming van dit resultaat
heeft het gemeentebestuur maatregeleu genomen om in de behoefte aan
beter water te voorzien.
MADRID, 28 Nov. Wegens den naamdag des konings blijft de beurs heden
gesloten.
De onderteekenaren van het manifest der studenten zullen in rechlen ver
volgd worden. Een officieele depêche meldt, dat de politic te key West
(Florida) eentge personen, die vroeger tot de Cubaatiscbe opstandelingen be
hoorden in hechtenis heelt genomen, toeu zij zicti gereed maakten naar
Cuba Ie vertrekken.
ROME, 28 Nov. Hel officieele blad meldt de benoeming van een-en-twintig
nieuwe senatoren.
RECL A11E8.
Nflcuwe geneeskundige ontdekking. De PAL.ATIXOPIIILE
van AD. COTILS, Apotheker-Scheikundige, Avenue Quentin Massys, 37,
(Park) Antwerpen, geneest radikaal en met eene verwonderljjke snelheid
hardnekkige asthmas en chronische bronchitis.
INCEXONOEN.
Niets is onaangenamer dan den plicht van Censor te vervullen over de
welgemeende pogingen van goede vrienden, die zich hebben opgemaakt om
iets nuttigs. naar hunne opvatting, tot stand te brengen en die toch, door
hun ijver gedreven, gevaar loopen hun doel voorbij te streven en daardoor
schade te veroorzaken. Die gedachte kwam bij mij op. toen ik in de Leid-
sc/ir Courant van 28 November las. dat de Besturen van eenige Werkmans-
vereenigingen bijeengekomen waren om te spreken over de bestaande werke
loosheid en de middelen daartegen aan te wenden. Ik vroeg mijzelven af
ol ik, deze poging minder goedkeurende, mijne opinie maar niet liever voor
mijzelven zoude bewaren en de zaak haren loop zou laten in hei vertrouwen
dat zij toch niet veel kwaad zon kunnen stichten en het toch altijd onaan
genaam is over zulke welwillende gezindheden een afkeurend oordeel uit te
spreken, hoe vriendelijk en min kwetsend dit oordeel ook moge worden
ingekleed. Bij nader bedenken evenwel meende ik niet verkeerd te handelen
met mijne zwakke stem te doen hooren bij hel bespreken dezer zaak, die
in mijne oogen van ver uitziende gevolgen kan zijn en ons dreigt in een
verkeerd spoor te leiden. Ik ben dus zoo vrij te zeggen wat mjj op het
hart ligt, er de verzekering bijvoegende dat ik alle eer geef aan de goede
motiven, die de gezegde besturen zeker leidden, en dat geene geringschat
ting daarvan invloed uitoefent op mijne zienswijze.
Vooreerst dan de vraag: Is er weikelijk zulke Werkeloosheid hier ter
st-de, die zulke buitengewone maatregelen zou wettigen? Ik meen dit te
moeten betwijfelen. Zoover mij bekend is, is de fabriekmatige Industrie
hier in een gezonden toestand: de fabrieken werken geregeld en van afdan
king van massa's werklieden is geen sprake: integendeel zjjn er fabriekanten,
die meer werklieden zouden kunnen gebruiken, indien zij bekwame werk
lieden konden vinden, maar zij zoeken die te vergeels! Maar misschien
schuilt liet kwaad bij de ambachten en verkeeren de bouwvakken in een
exceplioneelen toestand? De lijd voor bouwen is voorbij: in de laatste jaren
hadden wij zachte w inters en kon er gedurende de winterdagen hier en daar
zelf buitenwerk verricht worden zonder schade voor het werk en tot groot
voordeel voor den werkman: maar in den regel staan die vakken 's winters
nagenoeg stil. Dit is eene schaduwzijde van die vakken, maar die komt
ja rlijks aan den dag; daarop kan en moet des zomers gerekend worden:
waar zijn de buitengewone omstandigheden, waaronder die vakken dit jaar
verkeeren? Ik gplool niet dat men ze zal kunnen aantoonen Maar dit
woord Iferkeloos/ieid klinkt door de lucht, en waait ons van alle kanten
en door alle kranten toe. Er zijn plaatsen, waar dit woord in vollen zin
toepasselijk is. liet zijn de zoodanige, waar groote Industrieele inrichtingen
gevesiigd zijn, die moeten leven van groote werken en die door de enorme
concurrentie in hun vak bij de niet te ontkennen kwijning in de groote
handelswereld thans lijdende zijn. Het zijn ook dezulke, waarheen eene
vroeger ongekende bottwmanie eene massa vreemde werklieden heeft gelokt,
waarmede men, nu die koorts afnemende is verlegen zit. Dat men in zulke
plaatsen tot buitengewone maatregelen zijn' toevlucht neemt, laat zich be
grijpen en misschien verdedigen. Maar hier te Leiden, waar alles altjjd
zulk een bedaarden tred volgt (gelukkig!) bestaan zulke buitengewone om
standigheden niet en zijn, mijns oordeels, daarom ook geene buitengewone
maatregeleu noodig, v»el minder nog gewettigd. Is hier mede gezegd, dat
hier niemand behoefte aan werk zou hebben? voorwaar niet! daargelaten
de menigte sjouwers, die hier rondloopen menschen, die in hunne jeugd
niets deugdelijks leerden en die op verderen leefiijd buiten staat zjjn gere
geld werk te vinden, indien zjj dit al willen, zoo zullen er zeker wel ar
beiders zijn, die het moeielijk genoeg hebben om rond te komen en die
verdienen geholpen te worden. Maar voor de zoodanigen behoeven geene
lijsten ter inieekening rondgezonden ie worden, en daar zal toch de poging
der benoemde Commissie wel op neder komen: want van werk te geven
w aar geen werk is (er bestaat immers weik--loos\wi\ zal wel tot de vrome
wenschen belmoren. In tijden van waarachtige werkeloosheid, toen hon
derden wevers hier broodeloos rondlie|ien is hier. dank de zorg en energie
van eenige bekwame mannen gesteund door hel Gemeentebestuur, eene in
richting in hel leven geroepen, die aan alle eischen voldoet ter leniging van
gebrek door tijdelijke werkeloosheid: ik bedoel het /ferkhuis. eene inrich
ting, die bewezen heeft op deugdelijke grondslagen gevestigd te zijn, die
ongelonfelijk veel nut heeft gesticht in bange dagen, en die als model voor
zulke inrictiliiig'ii wordt be.-chouwil door velen, die elders trachten ten be
hoeve der arbeiders wat deugdelijks en blijvends Ie stichten. Daar is de
wettige toevlucht dergenen, die door tijdelijke werkeloosheid worden ge
kweld. Zij vinden er onderhoud, behoorlijk verblijl en, wat zjj zoeken,
werk, dal hun betaald wordt en waarmede zij schoon karig toch in de
noodzakelijkste behoeften builen het Geslicht kunnen voorzien. Alvorens
men gaat zoeken naar uuiitlnozen arbeid of pogingen gaat doen om gelden
bijeen te b>engin, aller ter leniging van een nog niet bewezen gebrek door
eene nog steeds te verwachten of te vermoeden werkeloosheid, grjjpe men
bij vo rkomende gevallen de bestaande wel doordachte en beproefde middelen
aan en verwjjze de werkeloozen naar het Werkhuis, lli.nne voorgangers
in vrorgere jaren vonden aldaar hulp en steun zonder onteering door aal
moezen. Zij bevonden er zich wel bij eu de Gemeente kon met voldoening
op hare inrichting zien. Eu indien zoodanige behoefte weder mocht keeren,
grjjpe men die hulp aan: zij zal zeker weder goede werking doen. Wie
liet oog houdt op de wekeljjksche aaiiteekeningen omtrent de opgenomenen
in het Werkhuis kan daarin den Thermomeier vinden voor den werkelijken
arbeidsnood hier ter slede: de laatste opgave luidde, dat er van 42 tot 70
volwassen personen dagelijks werden o|igenomen: zijn dit cijfers, die ge
tuigen van weikelnosheid in het groot (bijna eene bevolking van 40/m zielen,)
waar legen buitengewone maatregelen door Commissieu tol vinding van
werk moeten worden beraamd en oiiderstandsgelden moeten worden bijeen-
gegaard ter uitreiking van altijd toch eenigszius onteerende aalmoezen? En
is inen eenmaal op dien weg. dan zijn twee kwaden te vrcezen: eerstens 1
dat de onwaardigsten zich lijj het verschaften van hulp op den voorgrond t
zullen dringen ten nadeele der bi scheiden eu schuchtere hulpbehoevenden, 4
men weet hoe het daarbij gaat; wie daarvan ondervinding heelt opgedaan,
wacht zich lielst voor eene herhaling van de treurige kennismaking met die
mrii-cheljjke zwakheden: en iwe deus, dat de jjdelheid van de hulpver-
schaflers zal worden gaande gemaakt en dat wij het onverkwikkelijke bij-
spel der milddadigheid zuhen moeten aanzien in den vorm van tooneelver- 1
tnoniiigen. bals, concerten en loterijen, alles uit liefde tot den naaste! f
Demorali-eering dus van ondersteunden en ondersteunersMogen wjj daar
voor bewaard bljjven!
Z.
Te Leiden ter Boekdrukkerij van GEBROEDERS MURÉ, voorheen J. O. I>r\£h.
