worpen. Volga. 143, kosten der kweekschool voor onderwijzers enz. moet
verminderd worden met ƒ100, uitgetrokken voor eene toelage aan eene onder
wijzeres, die hier geen recht op heeft.
Volgn. 144, kosten van de inrichting voor de opleiding van Oost-Indische
ambtenaren. Ook hierover verlangde de heer Cock eenvoudige stemming.
De heer Van Dissel stelde voor dat de raad burg. en weth. zoude verzoeken
voor de indiening der begrooting van 1886 de opheffing dezer inrichting
voor te stellen. Hij deed dit, omdat volgens hem de inkomsten niet in even
redigheid staan met de onkosten aan deze inrichting verbonden. De inrich
ting telde slechts 19 leerlingen; in het algemeen genomen komt ieder der
leerlingen de gemeente op eene belangrijke som te staan. Spreker noemde
zelfs een jaar op, dal ieder leerling op eene som van over de 4000 komt
te staan. De voorzitter wilde den spreker niet in de rede vallen, ofschoon
hjj van meening was, dat het thans gesprokene niet bij de behandeling der
begrooting behoorde; ook met de formuleering kan hij het niet eens zijn,
het gaal toch moeielijk aan burg. en weth. te verzoeken een voorstel in te
dienen, waarmede zij het volstrekt niet eens zijn. Hij geloofde dat de heer
Van Dissel beter had gedaan om, evenals de heer Donner, voor te stellen
dit punt in eene nadere raadsvergadering in behandeling te nemen. De heer
Buys was het volkomen met den vorigen spreker eens, hjj hoopte dat het
volgende jaar deze school zal opgeheven worden; maar zoolang deze nog
bestaat wil hjj ze eerbiedigen en zoude derhalve ook niet gaarne zien dal
deze post zoude afgestemd worden. De heer Bool erkende, dat de bespro
kene inrichting werkelijk de gemeente op eenig geld komt te staan, of
schoon dit in verre zooveel niet bedraagt als de heer Van Dissel beweerde.
Het aantal leerlingen verminderde niet en de ontvangsten worden steeds
grooter. Ten sterkste ontraadde hij om toch steeds het oog te hebben op
directe voordeelen of nadeelenmen moest evenzeer te rade gaan met de
indirecte voordeelen en dan zal ongetwjjfeld de instandhouding dezer inrich
ting, die tot roeme dezer gemeente strekt, verzekerd zijn.
Over hoofdstuk Vil (kosten voor onderwijs enz.) verlangde de heer Le
Poole stemming; hjj achtte het noodzakelijk, dat het schoolgeld voor de
burgerschool voor meisjes verhoogd werd en zoolang dit niet geschiedde,
iets wat in zrjn oog niet anders dan billijk kon genoemd worden, zal hij
hier tegenstemmen. De heer Donner zou ditmaal voor het hooldstuk stemmen,
mocht echter het volgend jaar niet bljjken, dat er meer neiging voor zuinig-
beid in het beheer der gemeente-financien bestaat, dan zal ook hjj zijne
stem hieraan onthouden. De heer Bool zeide, het moge waar zjjn dat de
onderwjjskosten hoog zijn; door de wetten en verordeningen is men hieraan
gebonden, bezuiniging in deze is derhalve onmogelijk. In stemming ge
bracht werd het hooldstuk aangenomen met 21 stemmen tegen 1die van
den heer Le Poole.
Bjj volgn. 148. Kosten van verpleging van arme krankzinnigen. De heer v. Dissel
verzocht burg. en weth. wel degelijke ernstige inlichtingen te vragen naar de
verpleegden te Gheel in België. Het is hem bekend dat zij in Braband bij
onvermogende menschen worden uitbesteed en het lot dezer arme krank
zinnigen is bepaald betreurenswaardig; zij worden bepaald geëxploiteerd. De
voorzitter zeide, dat dit niet te vergelijken is. In Gheel zjjn de krank
zinnigen, ook die uitbesteed zjjn, onder toezicht van het gesticht, buitendien
zal deze uitbesteding spoedig ophouden door het gesticht dat in Medemblik
zal geopend worden.
Volgn. 163, pensioenen enz., moet met 200 vermeerderd worden, ten
gevolge van het pensioen verleend aan den gewezen concierge der H. B. school
voor jongens, den heer J. Noest; en volgn. 168, kosten voor openbare ver
makelijkheden enz.verminderd worden met 600, zjjnde de kosten te hoog
geraamd.
Volgn. 175, toelage aan de eigenaars van den schouwburg.
De heer Van Dissel heeft èn tegen dit artikel èn tegen de toelichting. Het
snbsidie, bij raadsbesluit van 15 September 1864 toegestaan, gold alleen voor
het jaar I860 en niet voor volgende jaren, hjj zag dusvolslrekt niet in dat
deze toelage de gemeente eenigermate zedelijk verplichtte om deze toelage
te handhaven. Hij stelde dus voor hier denzelfden weg te volgen als ingesla
gen is voor godshuizen en armhuizen, hij zag niet in, waarom aan publieke
vermakelijkheden meer voorrecht moet geschonken worden dan aan deze
andere inrichtingen. Hij zag dus gaarne dat ook voor den schouwburg de
toelage jaarljjks minstens in dezelfde verhouding verminderde, als bij raads
besluit van 1868 is aangenomen ten opzichte der godshuizen en armbestu
ren (dat is 5 pCt.). De heer Donner had liever eene vermindering gezien
van 10 pCt. De voorzitter had tegen de motie bezwaar, hij blijft volhouden
dat de gemeente zedelijk verplicht is die mannen, die hunne fondsen voor
den schouwburg hebben beschikbaar gesteld, eenigzins tegemoet te komen.
De heer Buys meende eene vergeljjking tusschen schouwburg en armhuizen
onmogeljjk. Mochten toch de bestaande armhuizen eenmaal ophoudendan
is de gemeente verplicht eene armeninrichting op te richten, zoodat het
bestaan van armenverpleging nooit in gevaar kan komen. Een stad als
Leiden moet een schouwburg bezitten; de renten der aandeelhouders is al
buitengewoon gering en mocht dus het subsidie ook nog ontnomen worden,
dan bestaat er veel mogeljjkheid dat de schouwburg niet in stand zal kunnen
blijven. De heer Van Dissel kon niet begrijpen dat eene vermindering van
f 75 dat bestaan in gevaar brengt, dan balanceert zij ongetwijfeld op de punt
van een naald en zal spoedig vallen. De voorzitter wees de vorige spreker
op het onlogische zjjner redeneering. Wel is waar wordt dit jaar slechts
75 ontnomen, dan zal dit niet veel invloed hebben, maar volgens de motie
zelve van den heer Van Dissel zal over 4 jaren 300 ontnomen worden.
Gaarne gaf hjj toe, dat met de kleine opbrengst voor de aandeelhouders
gerust kan aangenomen worden dat zjj balanceert op de punt van een naald;
aan ons is het derhalve die naald niet weg te nemen, zeide spreker. In
stemming gebracht werd de motie van den heer Van Dissel verworpen met
13 tegen 8 stemmen.
Volgn. 177, aankoop van inschrijvingen op het grootboek. Dit moet ver
meerderd worden met eene som van 2280, zijnde deze afkomstig van on
gebruikte gelden door geldleening verkregen, en welke de commissie van
financiën had voorgesteld niet aan te wenden tot bestrijding van gewone
uilgaven op den dienst 1885, maar bestemd moest worden tot kapitaalbe
legging of aflossing van schuld, met welk voorstel het dageljjksch bestuur
zich had vereenigd. De heer Cock zag meer voordeel in het aflossen vt
bestaande schuld. De voorzitter daarentegen zeide, dat, mocht de gemeen
wederom geld noodig hebben, het voor haar oneindig voordeeliger zoude zj
geld bij de hand te hebbendan eene nieuwe leening te moeten sluite
De heer Van der Hoeven verklaarde zich thans volkomen tegen hetgevoeli
van de commissie van financiën en het dagelijksch bestuur; nadat hem ei
vooruitzicht voor oogen was gesteld dat er eene nieuwe leening zal moeti
gesloten worden; als een protest daartegen stelde hij derhalve dan ookvo
deze som van ƒ2280 niet bij deze post te voegenmaar daarentegen in b
volgnummer 162, handelende over de aflossing van de geldleeningen ter voo
ziening in buitengewone werken. De heer Groll zeide, wanneer wij nu
de noodzakelijkheid komen om te leenen, dan zal het de gemeente veel me
te staan komen dan indien wij dit geld behouden. De heer Van der Hoen
zeide niet te willen leenen; hij zal steeds zijne stem aan elke voorgestel
leening onthouden, zoolang de financiëele toestand der gemeente niet bet
is. De voorzitter bleef het door hem voorgestane gevoelen verdedigen. H
amendement van den heer Van der Hoeven werd daarop verworpen met
tegen 5 stemmen.
Na de behandeling der uitgaven ging men tot die der ontvangsten ove
waarmede de begrooting was afgehandeld. Morgen deelen wij den uitsla
daaromtrent mede.
Gisteren ^ijn alhier voor het l"s gedeelte van het geneeskundig staat
examen toegelaten de heeren Th. J. H. Snijders, doctorandus en P. Westra
candidaat-arts.
De minister van binnen), zaken brengt ter algemeene kennis, dat vei
zoeken om toelating tot de in November en December e. k. te houden exa
mens ter verkrijging van akten van bekwaamheid tot het geven van mii
delbaar onderwijs in de Fransche, Hoogduitsche en Engelsche talen en har
letterkunde, niet meer kunnen worden ingewilligd.
De aandacht van belanghebbenden wordt gevestigd op de in bijvoegsel
der Staatscourant van heden opgenomen staten, betreffende: den in- en uil
voer der voornaamste handelsartiken op Java en Madura, gedurende d
maand Juli en de eerste zeven maanden van 1884, vergeleken met dien ove
gelijke Ijjdvakken van de beide voorgaande jarenden invoer der voornaamst
katoenen en wollen manufacturen te Batavia, Samarang en Soerabaia, gedu
rende de maand Juli en de vorige maanden van 1884 te zamen.
Hel stoomschip Batavia, van Rotterdam naar Java, arriveerde 29Oct
te Port-Said. De Prinses Amnliavan Amsterdam naar Batavia, vertrol
van Suez 28 Oct. De Poorwaarts vertrok gisteren van Batavia naar Am
sterdam.
Het provinciaal kerkbestuur te Groningen heeft tot de evangeliebedie
ning toegelaten de candidaten De Boer te Leiden en Wieringa le Groningen.
Op een schrijven dd. 16 Oct. van het Ned. Genootschap t/b der Chris
telijke heiliging van den Zondag aan den minister van waterstaat enz.,
waarbjj verzocht werd meerdere beperking van den dienst der posterijen op
Zondag, is onderstaand antwoord ingekomen van den minister, dd». 24 Oct.:
'Naar aanleiding van zijn nevenvermeld schrijvenheb ik de eer het genootschap
te kennen te geven, dat het voornemen bestaal om, waar dit met de be
langen van den dienst is overeen te brengen, door beperking van het brieven
vervoer en van de uren van openstelling der postkantoren, zoowel als door
vermindering van het aantal bestellingen en buslichtingen op Zon- en feest
dagen, den dienst der postambtenaren te verminderen, en dat bereids ten
aanzien van vele postboden aan dat voornemen begin van uitvoering is ge
geven." (Std.)
Een kiezer van Kinderdjjk is Dinsdag, toen hij met paard en wagei
van de stembus kwamop hol geraakt en met den wagen in de Noord ge
raakt; het paard verdronk.
In den nacht van Maandag op Dinsdag heeft er te Schoonhoven een
vrij belangrijke diefstal plaats gehad. Bij den koopman in gouden en zil
veren werken A. K. zijn acht horloges en eenige andere gouden en zilveren
voorwerpen, eene totale inkeopswaarde van ruim 200 vertegenwoordigende,
gestolen. Door verbreking eener glasruit, die men vooraf behendig met een
met zeep besmeerd papier had bedekt, heeft men de voorwerpen, die voor
het raam uitgestald waren, weten te bereiken. De politie doet onderzoek,
maar men is den dader of daders nog niet op het spoor.
Het gerechtshof te Amsterdam veroordeelde gisteren J. Wijtman lot
eene tuchthuisstraf van 5 jaar.
De kroonprinses van Zweden is Dinsdag van Amsterdam naar Keulen
vertrokken, van waar zij over Hamburg en Kiel naar Stockholm terugkeert.
De kroonprins blijft nog eenigen lijd onder behandeling van dr. Mezger. Ni
een verblijf van 6 weken te Amsterdam, vertrokken gisteren de Russische
grootvorst Michael en zijne gemalin Olga per Rijnspoor van 10.35 naar Baden-
Baden, om van daar over eenige dagen over Stuttgart en Berlijn naar Rusland
terug te keeren. De in het Doelen-Hotel vertoevende bloedverwantenalsmede
prinses Hendrik met gevolg en de kroonprins van Zweden, de consul van
Rusland te Amsterdam en de leden der Russische legatie te 's Hage waren aan het
station om bij de afreis tegenwoordig te zijn. Naar men verneemt komen
de vorsten vermoedelijk begin Januari nogmaals te Amsterdam.
Dinsdag kreeg een werkman in de zwavelzuurfabriek aan de Nassau-
kade te Amsterdam een gedeelte van het vocht door eigen onvoorzichtigheid
over het lichaam en moest hij met hevige brandwonden in het Binnengast
huis worden opgenomen.
Te Alkmaar is gevankelijk binnengebracht zekere M. v. W.koopmao
te Heiloo, die heeft erkend gedurende vier jaar zijn toenmaligen patroon,
den gemeente-ontvanger S., herhaaldelijk bestolen te hebben. De ontvreem
dingen hadden plaats met behulp van een valschen sleutel. Het gestolen be
drag gaat, zooals reeds bleek, de som van ÏOÖO te boven.
Gisterennacht is ingebroken in de R. K. kerk te Nieuwendam. De diel
of dieven waren blijkbaar met de gesteldheid bekend, daar eene trap, dit
achter het gebouw in eene steeg stond, gehaald is en achter tegen het ge
bouw is geplaatst. Eene ruit werd met zeep ingesmeerd en uitgenomen,
waardoor niet anders dan een jongen heeft kunnen binnendringen, die dns
de deuren van binnen ontgrenteld heeft, zoodat een ander grooter persoon
kon binnenkomen. De deuren stonden des morgens alle wijd open. Alleen
van één offerbus hebben zjj zich meester kunnen maken, de sieraden waren
alle goed weggesloten; zij hebben daar vergeels naar gezocht.
Onder het dorp Bakkeveen is Maandag jl. een arbeider onder weg door
den bliksem doodelijk getroflen. Hij laat eene hulpbehoevende weduwe met
vier kinderen na.
De vlashandel neemt in Friesland alle jaren belangrijk af, zoodat hij
van weinig beteekenis meer is. Vele boeren zien van de vlas-cultuur geheel
af, omdat de oogst jaren achtereen slecht was, ja! soms nauwlijks de kos
ten van verbouw opbracht. Jammer ook dat daardoor tal van arbeiders ge
durende het winter-seizoen werk verliezen en de armvoogdjjen bezwaard
worden.
Uit Leeuwarden wordt aan het Hbl. gemeld: Het i* thans gebleken;
