I
Volgens eenige Parijsclie bladen hebben Amerikaansche boekhandelaars
last gegeven hun den inhoud van het nieuwe boek van koningin Victoria,
te telegrapheeren; een arbeid waartoe 24 uur zullen noodig zijn.
De Parijsche bankier, wijnkooper, wisselaar en opkooper John Arthur,
die door Alphonse Daudet in zijne "Rois en exil" onder den naam Tom
Lévis wordt geschetst, heeft het noodig geacht zich door de vlucht aan de
vervolgingen zijner schuldeischers te onttrekken. Volgens de Parijsche
bladen heeft hij eene schuld van drie a vier millioen francs achtergelaten,
terwijl hjj alles heeft medegenomen wat hij aan geldswaarde bezat.
In de groote spinnerij te Dussonville is eergisteren een vreeselijke brand
uitgebarsten, waardoor groote schade veroorzaakt is. Twintig werklieden,
die door de vlammen omringd waren, wisten echter te ontkomen.
lie dezer dagen gemelde moorden op missionarissen, in de provinciën
Than boa en Nghaen, schijnen ongelukkig de eenige niet, welke in Tonkin
op de Christenen plaats hadden. Mgr. Caspar, apostolisch vicaris in noor- j
delijk China, verzekert, dat ook in de omstreken van lltié, hoofdstad van
Annam, verscheiden kerken zijn vernield en meer dan 50 Christenen ter
dood gebracht. Talrijke bend n doorkruisten het land, overal roepende:
«Dood aan de Christenen! Oorlog legen Frankrijk!" hetgeen in Tonkin één
beteekenis schijnt te hebben. In oostelijk Cochinchina is het niet beter ge
steld: de Christenen uit den omtrek van Tourane verlaten in massa hun
dorpen om naar de plaatsen te vluchten waar de Franschen garnizoen
houden.
DVITIGHLASB.
De Pruisische minister van binnenlaudsche zaken, de heer Von Puttka-
merheeft aan een der algevaardigden verklaard, dat zeer spoedig een wet
zal worden ingediend, waarbij de quaestie der gemeentebelastingen zal wor
den opgelost. Wanneer de regeering niet zulk een wetsontwerp had inge
diend, dan zou door de vrrje-conservalieve richting het initiatief zijn geno
men om bij zelfstandige weisvoordracht de regeling der gemeente-heffingen
voor te stellen.
Men verzekert, dat het thans bij de rijksregeering een uitgemaakte
zaak is, dat zij de verlenging van de werking der socialistenwet bij den
rijksdag zal aanvragen, liet is nu nog maar de vraag: voor hoe lang zal
de verlenging worden aangevraagd? Daaromtrent schijnt prins Von Bismarck
nog seen besluit te hebben genomen De regeering stelt zich voor, haar
ontwerp met zulk een groot aantal feitelijke gegevens te rechtvaardigen,
dat zij geen verwerping der wet behoeft te duchten.
Eene groote schilderijen-tentoonstelling van hedendaagsche meesters uit
alle lamlen zal in Augustus en September a. s. te Berlijn gehouden worden
in het gebouw der lygiène-tenloonstelling.
lie brievenzakken die ten paar weken geleden op het station te Leip
zig gestolen werden, zijn teruggevonden; zij waren buiten de stad in een
veld onder losse aarde verborgen en kwamen bij het bewerken van den
grond te voorschijn. Alle brieven, ook die met geldswaardige stukken,
waren ongeschonden gebleven en kunnen aan hun adres bezorgd worden.
De rficlwaarvan bet spoor nog niet ontdekt is, heeft zich tevreden gesteld
met hel bare geld dat de zakken bevatte en dat eene som van ongeveer
26000 mark bedroeg.
RV§LAHfD.
in antwoord op een artikel van de Times merkt het Journal de St.
I'étersbourg op, dat de publieke opinie in Engeland schijnt terug te komen
van het vooroordeel, dat vroeger omtrent Merw heerschte. Verder verklaart
het blad dat Rusland door de bezetting de verplichting heeft aanvaard, om
de rooverbenden uit te roeien, en den weg te banen voor beschaving en
koophandel. De rechtstreeksche verbinding van Askabad over Merw met
Turkestan eischt niet dat Perzisch gebied aangeroerd worde. Het district
Atlrek behoort niet aan Perzië; overigens was het steeds een toevluchtsoord
voor de rooverbenden, welke Khorassan verwoestten. Daarentegen zal Se-
rakh nimmer door Rusland bezet worden. Rusland's betrekkingen lol Enge
land berusten op de waardeering der wederzijdsche belangen, welke volko
men vereenigbaar zijn.
Te Belgrado is eene ministeriëele crisis ontstaan. De koning heeft den
heer Carachanin ontboden.
eRIEKEWLASiD.
Volgens te Athene ontvangen bericht uit Konstanlinopel is de Tirnovo
(eene Lloyd-stoomboot) door de Porte gehuurd voor het overbrengen van
oorlogsmatericcl naar Dsjeddah, en is die boot den ll11"1 naar hare beslem
ming vertrokken. Den 9'" gingen 600 soldaten derwaarts.
Te Sphakia (op Candia) is geen oproer uitgebarsten, maar wel heeft er
eene indrukwekkende manifestatie plaats gehad ter gunste van de oecume-
nischen patriarch, liet bevel tot het zenden van troepen naar Candia is
ingetrokken.
PER TELEGRA A E.
CAIRO, 16 Fehr. Generaal Gordon is te Shendy, gelegen halfweg tus-
schcn Berbes en Kharthoem aangekomen.
De Engelsche consul te Soeakim seint, dat de spionnen dezen morgen heb
ben bericht, dat Osman Digma vermoedelijk Tokar, nog voor de aankomst
der Engelsche expeditie, zal aantasten.
EEIDSC1IE SCIIOUW BERG.
(Voorstelling van 15 Februari 1884).
„Zijn meisje komt uit", oorspronkelijk drama (uil het Indische léven)
in drie bedrijven, door Mr. P. Brooshooft, daarna „Het Sonnet",
oorspronkelijk blijspel in drie bedrijven, door Frederik Van Eeden.
Een tweetal nieuwe oorspronkelijke tooneelproducten, op één avond den
volke ten beste gesteven, mag wel een feit heeten dat geschikt is den toe
schouwer belangstelling in te boezemen. Immers wij zijn in den laatsten
tijd niet rijk aan orgiucele tooneelliteratuur. Jammer tnaar dat referent, die
altijd nog iels anders te doen heeft dan verslagen te schrijven, weinig lijd
vindt om die op den gestelden tijd gereed te hebben en zijne laak wel wat
al te bezwarend vindt. Ten minste wanneer hij met nauwgezetheid den
arbeid wil verrichten, welke hem wordt opgedragen, wanneer hjj op den-
zelfden avond twee nieuwe stukken aan te kondigen heeft. Doch beginnen
wjj met het begin.
/'Zijn meisje komt uit" is de titel van een goed doorwerkt drama, dat
evenals ieder menschelijk werk zijne gebreken heeft, al zijn vele verdienste
lijke regels en belangwekkende toestanden daarin over het algemeen te
vinden.
Wij zien in het stuk de Heer lloltzius zijn afscheidspartijtje vieren van
het jongelni'sleven en hooren hem mededeelen, dat weldra Freule Anna
Stuart tot hem zal komen als zijne aanstaande, om voortaan lief en leed
18?
a/s»
met hem te deelcn. De luitenant Jolie is bij dat feestje tegenwoordig
haalt zijn hart op aan de vermelding van wapenfeiten door hem in dg
dienst van Venus verricht, zelfs waar deze niet door mindere godinnen ziji
uitgelokt, maar ook waar zij personen betrefïen. die er geen eer in vindei
op deze wijze beproken te worden. Is zulk eene handelwijze den m3n v#
eer altijd onwaardig en deze heer draagt nog wel den naam van Jolie
hoewel deze hem zeer slecht voegt in dit geval was zijne praai,
en snoefzucht alleronbelamelijkst, want het blijkt, dat hij, door vreemdi
omstandigheden misleid, Freule Stuart belastert op eene wijze, die een dat
met lloltzius uitlokt en onvermijdelijk maakt. Wij zeggen onvermijdelijk
naar de begrippen welke onder der officierenstand heerschen. lloewj
ik niet inzie dat een fatsoenlijk man zijn leven behoeft te wagen aan
eersten den besten praatjesmaker, die goedvindt zijn lastervermogen op eet
onschuldige te beproeven. Een fiksch pak slaag met karwats of ander kii
derljjk strafwerktuig ware aan zulk een Jolie beter geeigend. Hoe dit
zij, hel tweegevecht heeft plaats, Ilollius wordt gewond en zal zijne begrip
pen van officierseer waarschijnlijknaar het zeggen van den dokter, die eelt
ter in Indie niet onfeilbaar maar hier wel eenigszins verouderd schijnt te weze
met zrjn gezicht betalen. Juist »op dat pas" eigenlijk zeer ten onpas-
verschijnt de «uitgekomene", Anna, en nadat er opheldering verkregen 1
blijkt hare onschuld zonneklaar, zoodat alles op de meest gewenschte wijn
in orde komt, of zooals de sprookjes van moeder de Gans eindigen: »z:
leefden zeer gelukkig en tevreden vele jaren met elkander." Ik moet er not
bijvoegen, dat hiertoe nog veel bijgedragen wordt door de hope, welke ooi
wordt voorgespiegeld, dat ook des jongemans gezichtvermogen weder totdet
vorigen staat van welstand zal geraken, zoodat het toekomstige bruidspaat
en wijmet het meeste vertrouwen op de goede réussite van het huweljjk
de toekomst tegemoet gaan. Het spreekt van zelve, dat de korte schets vat
het pasgehoorde drama niet dan onvolledig en hoogst oppervlakkig kan we
zen, maar zij is voldoende om den lezer eenigszins op de hoogte te brengei
van een tooneelgewrocht, hetwelk met genoegen werd aanschouwd en
den Heer Brooshoolt een niet te versmaden plaats in onze letterkunde ver
zekert.
Dat de vertolking bij het Nederlandsch tooaeel, afdeeling Amsterdamover
hel algemeen genomen, in goede handen was, behoeft niet betwijfeld te worln
den. Vooral merkten wij op, dat de Heer De Jong als lloltzius, Mejuflr35
Marie Lorjé als Zephyre. de Heer Clous als Maas op hunne plaats waren;
terwijl ook Mejuflr. Josephine De Groot en Mevr. S. De Vries zeer verdien
stelijk de rol van Anna en van Mevrouw Goedhart vervulden, hoewel laatst
genoemde met mij verschilt in de opvatting der Indische kleeding, welkt
volgens HEd. op uren gedragen wordt, waarin naar mijne meening de gt-
wone Nederlandsche wel zoo verkieslijk is,
Het stukje dat nu volgde, "bet Sonnet" geheeten, brengt ons in kennii
met den student Karei Van Dordt. die als dichter het lot van alle jutitt
auteurs ondergaat. Hij wordt door zekeren dr. Willem D Trombone onver
diend gehavend. Een De Belfort berooft hem van zjjne beste veeren en einde-
Ijjk vervult dit alles hem met zooveel walging van het rijk der lettere»,
dat hij er afscheid en tevens van de studie neemtdat zijn moed geknakt en Itea
alle zelfverheffing ontnomen wordt. Die Karei Van Dordt. eerst bij Trom
bone ter dcure uitgejaagd, blijkt eene uitstekende aanwinst te ziji
voor de redactie van zeker dagblad, waarvan de doktor redacteur
zekere Van der Pluim medereJacteur is. Gelijk veelal worden ten I;
ste zjjue verdiensten erkend en hij door de Redactie in genade aan
genomen. Eudia aan wie het besproken Sonnet gewijd is. vereert hem, ft
als onze devinationsgabeons niet bedriegtdan zal zij spoedig meer aai
den eerst miskenden, daarna verheerlijkten literator verbonden wordei,
Het blijspel van den Heer Van Eeden is zoo afwijkend van hetgeen mei
anders in zooveel stukken aantreft, dat ik niet weet of wij hier met eertei
werkeljjk blijspel te doen hebben, waarbij handeling hoofdzaak is en blijlt(or;
Wel ben ik van oordcel dat de inhoud er van veel aanleg voor het saliriektLg,
verraadt. Mocht mij tijd en ruimte geschonken worden, dan wil ik 41tll
Sonnet" nog eens ter sprake brengen; men ziet daarin den vinger gclegdol"'
menige wondeplek onzer letterkunde en, zoo het als blijspel verdienste mat""1
hebbenvoorzeker heeft het die in dubbele male als vertoog over de rici; 10
ting, welke thans in onze nationale literatuur heerscht. Met tolken al>|Jm
Morin (Trombone) als Mejuflr. Lorjé (Eudia) en als Clous (Karei), om van! -
anderen niet te gewagen, is des schrijvers triumf verzekerd, en nu mo«i^e,
men veel bezwaar hebben tegen zonderlinge gedragingen en onverwachte fami-Ej
Rariteiten des dichters, tegenover vele handelende personenwelke zekerniel"
in een tweeden druk zullen voorkomen, toch ben ik zeer met «Het Sonnet"
ingenomen. Ja, ik heb alle achting voor den mij persoonlijk onbekende!
auteur, die wel zal willen gelooven dat ik, als schrjjver dezes, niet lot dt
zoodanigen behoor die eene critiek schrijven zonder iets van het stuk gc- |en
zien te hebben, maar tot hen die volstrekt niet meenen dat men het publiek
mag aanzien als slikkende hunne critiek als orakeltaal, zonder welkt
dit zich geene eigene opinie vormen kan.
Al de plaatsen waren goed bezet, terwijl de vertooners vele bewijzen vu
tevredenheid ondervonden. Zoo ontving Mevr. De Vries een bouquetMejuffj9
Josephine De Groot twee bloemruikers, Mejuflr. Lorjé een bouquet; terwijl,
onder algemeen applaus, de auteur Van Eeden werd ten looneele geroepti
en hem twee bloemkransen werden aangebodenals een bewijs van waar
deering van zijn inderdaad benijdenswaardig talent.
Leiden, 16 Februari 1884. J. M. E. D,
ebru
evan
aire
er,
>i }j
een
erk
an
gen
O;
an
iaat
in;
tot
AKABEMIE-XIEITWS.
ap
ver
gei
bes
alg
va:
PROMOTIE AAN DE LE1DSCHE UNIVERSITEIT.
Den 16dtD Februari de heer C. P. Burger Jr.geb. te Gouda, in de klas
sieke letteren, na verdediging van zijn akademisch proefschrift: De i
cum samnitibus secundo.
Denzelfden dag de heer H. J. C. De Jonge, geb. te 'sGravenhage, na ver
dediging van zijn akademisch proefschrift: De uitlevering van eigen onder
danen in verband met de bestraffing van buiten 's lands gepleegè L
delicten.
MAATSCHAPPIJ TOT BEVORDERING DER TOONKUNST.
Afdeeling Leiden. Vrijdag 22 Februari. Solisten: Mej. L. V. (Alt), Je
Heer Joh. Snoer, te Amsterdam, (Violoncel). Koor: de zangvereeniging <1»
afdeeling. Directeur de heer Dan. De Lange. 1. Dithyrambe voor koor ei
Pianoforte, Richter; 2. Concert n". 1, voor violoncel, G. Goltermann; 3.«
Schone Wiege, Schumann; b. Meine Liebe ist gtün, Brahms; 4. a. Psalffi jj,
XXI11 voor Vrouwenkoor, W. Bargiel; b. Psalm 75, a capella, Sweelinck
5. Liederen voor Koor, Jensen; 6. a. Lebewohl (voor Violoncel), Popper;'
a la Ilongroise, Fischer; 7. Minnespiel voor Koor (Piano 4-mains), Hofmam
Tc Leiden ter Boekdrukkerij van GEBROEDERS MURÉ, voorbeen J. C. Djsab#
ci
k
v
