leidscüe
€011 ra kt.
v.
VRIJDAG 25 JANUARI.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
Jss*MU»i rA^r.«.:a?^&^r3Ha«»?ift*iaa?5=<s3E
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars f 1.50, franco p. f 2.
afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prijs der Advertentiën is van 14 regels I.iedere regel meer 25 cents, groote 'etters berekend naar plaalsruimle,
LEIDEN, 24 Januari.
Op 31 December 1882 bestond de bevolking van Leiden uit 20003 m.
22162 vr.totaal 42165. Gedurende het jaar 1883 is de bevolking ver
meerderd met 2768 m.2021 vr., te zamen 4789, en wel: door geboorte
met 780 m., 733 vr.te zamen 1513, door vestiging: 1988 m., 1288 vr.
te zamen 3276, en verminderd: met 2414 m., 1577 vr.te zamen 3991, en
wel door sterfte: met 567 m., 475 vr.te zamen 1042; door vertrek: met
1847 m., 1102 vr., te zamen 2949; derhalve is de bevolking gedurende het
jaar 1883 vermeerderd met 354 m., 444 vr.te zamen 798. Op 31 Decem
ber 1883 bestond de bevolking uit 20357 m., 22606 vr.te zamen 42963.
Door het departement Leiden der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
is ter behandeling op de algemeene vergadering te houden in 1884 aan het
hoofdbestuur een voorstel ingezondenstrekkende om terug te komen op
twee op de laatste algemeene vergadering genomen besluiten, inhoudende
nam. het eerste: schorsing gedurende één jaar van de uitgave van den volks
almanak, het tweede: ten doel hebbende de geheele afschaffing van dit werkje.
Niet alleen dat het hier gevestigd departement de wettigheid van het laatste
genomen besluit bepaald ontkent, daar zulks niet met het door de wet ver-
eischle aantal stemmen is aangenomen betreurt het echter ook de aanne
ming van het eerste punt. Het meent, dat zulk een jaarboekje eenwensche-
lijken band vormt tusschen de maatschappij en hare leden, een band, die
kan worden versterkt, indien die almanak, welke aan alle leden wordt
rondgedeeld, voorlaan ook mocht bevatten enkele bijzonderheden omtrent dc
maatschappij en hare departementen, met opgave van het ledental en den
secretaris van elk departement. Het gevolg der afschaffing zoude, volgens
het oordeel van het bestuur van het hier gevestigd departement, een belang
rijk verlies van leden tengevolge hebben, daar er in de laatste jaren al min
der en minder van wege de maatschappij is uitgegeven en het in de men-
schelijke natuur ligt, dat men wel eens iets voor zijn geld wil hebben.
Oneindig meer heil daarentegen ziet bet in het behoud van den almanak wel
licht zal hierdoor het getal der ledenmaar zonder twijfel de ijver vermeerderd
worden; de maatschappij kan derhalve slechts stoffelijk en zedelijk er door win
nen. Door deze overwegende redenen heeft het departement Leiden zich genoopt
gezien een voorstel te doen, strekkende om jaarlijks van wege de maat
schappij een almanak uit te geven, welke aan alle leden kosteloos zal wor
den uitgereikt.
De nacht van heden was voor velen zeer angstig. Het woei toch een
orkaan uit het westen, heviger nog dan die in den nacht van 12 Decem
ber 11. en de windstooten richtten dan ook overal belangrijke schade aan,
terwijl de rampen op zee door zulk noodweer met een tal zijn vermeerderd.
Op de binnenvaart ging geen schip van de touwen, niemand durfde het be
steken te varen en de pakschuiten kwamen niet of veel later dan gewoon
lijk af. Aan deze zijde van den LeidschendamRijnland, was in den Vliet
nauwelijks water genoeg overgebleven om te kunnen varen. Zóó was het
weggewaaid en aan gene zijde. Delfland, stond het water eenige voeten
hoog opgejaagd voor de sluizen, tengevolge waarvan doorschutten niet mocht
plaats hebben.
Naar men verneemt is bij het stormweder en den feilen golfslag heden
in den vroegen ochtend op de Zijl de schuit, waarin zich twee melkboeren
bevonden, omgeslagen, tengevolge waarvan beide personen jammerlijk den
dood in dat water gevonden hebben.
-- In den nacht van Dinsdag op Woensdag jl. is in 'e kantoren van de
hh. v. V., aan de Van der Werfstraaten van v. D.aan de Volmolen- j
gracht, ingebroken. Uit het kantoor van eerstgenoemden is slechts een
bedrag van 4 a 5 en uit dat van laatstgenoemde door den dader niets
medegenomen.
Bij de sluiting van de Polytechnic te Londen is de heer Maju, van
Amsterdam, door aankoop eigenaar geworden van het bijzonder sterke
mikroscoop dier inrichting. Dank zij dien fraai werkenden toestelgenoten
de bezoekers van »Odeon" in de hoofdstad onlangs reeds het belangwek
kend schouwspel der reusachtige vergrooting op doek van een aantal voor
werpen uit het dieren- en plantenrijk. De bacteriën of splijtzwammen, die
in den laalsten tijd in de wetenschappelijke wereld zoo druk besproken
werden, trokken daarbij niet weinig de aandacht. Hoewel de bacteriën zoo
klein zijn, dat vele millioenen in één droppel waler of bloed voorkomen,
terwijl zij zoo snel ontwikkelen, dat zij zich bij gemiddelde temperatuur
in twintig minuten verdubbelen, konden zij in hare verschillende stadiums
en vormen, alsook hare inwendige zamenstelling met kiemen en spieren
duidelijk worden waargenomen. Ook de levende wezens, zooals die in
kaas, in water enz. worden gevonden, en de lichtbeelden op het gebied
van land- en volkenkunde hadden groot succes. Blijkens achterstaande
advertentie zal de heer Maju Dinsdag en Woensdag aanst. in de Stads-ge-
hoorzaal alhier optreden. Wij vertrouwen dan ook, dat den heer Maju,
die zich hier ter stede at meermalen van eene gunstige zijde bij zijne voor
stellingen heeft doen kennen, met een druk bezoek vereerd zal worden.
De minister van binnenlandsche zaken maakt bekend, dat het examen,
af te nemen van hen, die voor de betrekking van commies van staat bij
den raad van state wenschen in aanmerking te komen, zal aanvangen op
Vrijdag 29 Februari 1884, des middags te twaalf uren. in een der lokalen
van het departement van binnenlandsche zaken. Zij die zich aan dit exa
men wenschen te onderwerpen, worden opgeroepen zich uiterlijk op 15
Februari e. k. bij voornoemd departement schriftelijk aan te melden, met
opgave van naam, voornamen en woonplaats. Bij die opgave moet gevoegd
worden hunne geboorte-akte, alsmede, zoo zij den graad van doctor aan
eene universiteit hebben verkregen, hun doctoraal diploma. Zie verder Staats
courant van heden.
De aandacht van belanghebbenden wordt gevestigd op de in bijvoegsels
der Staatscourant van heden opaenomen staten, betreffende: den in- en uitvoer
der voornaamste handelsartikelen op Java en Madura, gedurende de maand
September en de eerste negen maanden van 1883, vergeleken met dien over
gelijke tijdvakken van de beide voorgaande jarenden invoer der voornaamste
katoenen en wollen manufacturen te Batavia, Samarang en Soerabaiage
durende de maand September en de vorige maanden van 1883 te zamen.
Gisteren is het volgende telegram van den gouverneur-generaal van
Nederlandsch-Indië bij het departement van koloniën ontvangen: Op zeven
Januari zijn de troepen te Tenom geland. Volgenden dag is de Gedei, na
een hevig gevecht, stormenderhand genomen. Padang-kling. dat buitenge
woon versterkt was, werd van twee kanten aangevallen, genomen en ver
brand. Simpang-Olim. de verblijfplaats van den Radja, werd platgeschoten
en Tenom voorbeeldig getuchtigd, waarna de troepen naar Kotta-Radja zijn
teruggekeerd. Leger en marine wedijverden in moed en volharding. Bij
zonder onderscheidde zich kapitein jonkheer Leyssius, van de infanterie, die
de stormcolonne aanvoerde. Luitenant graaf Schimmelpenninck was de
eerste bij de bestorming en het nemen van de loopgraven en de Gedei,
hij werd gewond door twee lichte klewanghouwen. De Amboineesche fuse
lier Patty was de voorste die den gewonden luitenant beschermde. Luit.
ter zee le kl. Prager nam stormenderhand eene door den vijand bezette
versterking. Matroos 1' kl. Barent redde met levensgevaar, onder een hevig
vuur, het leven van een onderofficier. Luitenant Snijder en twee mindere
militairen gesneuveld; twee minderen vermist en vier minderen, waarvan
drie van de marine, gewond. De Radja trok met de gevangenen van de IVisero
landwaarts in Stc
Het stoomschip C. Fellinger, van Amsterdam naar Java, ligt sedert
gisterenmiddag zeilklaar te Londenmaar wordt wegens den storm verhin
derd te vertrekken. De Koningin Emma van Amsterdam naar Batavia,
vertrok van Southampton 23 Januari. De Soerabaia van Rotterdam naar
Java, vertrok heden uit Southampton. De IVoord-Brabandvan Java naar
Rotterdam, arriveerde gisteren le Suez.
Een aantal visschers en vischhandelaars te Huizen hebben, daar de
opbrengst der visscherij over het algemeen weinig bevredigend is, een adres
ingediend aan de tweede kamer, inhoudende het verzoek, dat de wet op
de Zuiderzee-visscherij van 21 Juni 1881strekkende om het ontvolken der
zee door het visschen met verboden vischtuig tegen te gaan, met gestreng
heid gehandhaafd moge worden.
Er is sprake van dat baron Van Zuylen van Nyevelt zijn ambt van
gezant te Parijs wenscht neder te leggen, om ziel: in Den Haag te vestigen.
Als zijn opvolger noemt men den oud-minister Rochussen.
Naar men verneemt, zal de uitreiking van de bewijzen aan de Neder-
landsche inzenders, die op de internationale tentoonstelling te Amsterdam be
kroond zijn niet vóór half Februari kunnen geschieden. De volgorde van de ver
schillende landen is zoo genomen dat zij die hel minst ingezonden hadden, voor
gaan, zoodat Nederland onder de laatste behoort die aan de beurt komen.
De heer F. 11. Schuver, te Amsterdam, ontving een schrijven van dr.
Behm, den bekenden directeur van //Perthes'geographischc Anstalt" te Gotha,
tot wien hij zich gewend had om inlichtingen nopens de wijze hoe zich in