LEID8CI1E
COURANT.
1883.
301.
VRIJDAG 21 DECEMBER
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
De Courant verschijnt dagelijksZon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars f 1.50, franco p. p. f 2.
afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prijs der Advertentiën is van 14 regels 1.iedere regel meer 26 cents, groote letters berekend naar plaatsruimte.
LEIDEN, 20 December.
Frankhuizen, de man, die, zooals wij gisteren mededeelden, in hope-
loozen toestand verkeerde, is in den afgeloopen nacht overleden.
»Le Songe d'une nuit d'éte' van Ambroise Thomas, woorden van
Rosier en de Leuven, is zeker geen nieuwe opera; want reeds tenjare 1850
verscheen zij op het Fransche répertoire, maar voor ons is zij nog betrek
kelijk nieuw, daar zij slechts weinige malen hier vertoond werd. Zij is in
de hoogste mate belangwekkend. Shaesspaere, »de zwaan van Avon" is
eene te prachtige verschijning in de geschiedenis der kunst om niet te wor
den opgemerkt en met geestdrift begroet, en waar de schrijver handelend
wordt ten tooneele gebracht, waar een maiden queen", als zijne bescherm
ster optreedt, daar mag men op de sympathie van het publiek rekenen,
vooral wanneer de onsterfelijke dichter door een Selrack, eene Elisabeth
door Mme D'Erviliy, eene Olivia door Mme Danglade worden voorgesteld.
Ook de rol van FallstafT werd uitnemend door den Heer Desgoria weêrge-
geven, terwijl Lord Latimer, hoewel zwakker gerepresenteerdden Heer
Guernoy geen oneer aandeed. De zaal was slecht bezet. Was de Kerstva-
cantie hiervan oorzaak? Zeker, de Heer Voittts Van Hamme verdiende een
beter succes. Moge hij op zijn looneelbiljet schrijven «hierna beter" en ons
in de toekomst zijne tegenwoordigheid en die van zijn gezelschap niet ont
houden! Hij schenkt ons iets goeds en dat hebben wij nog altijd noodtg.
Gisteren hield de heer dr. L. Bleekrode in het Nutsgebouw eene lezing
over de krachtsoverbrenging door middel van electriciteit. De commissie der
Nederlandsche Maatschappij tot bevordering van nijverheid had het verzoek
tot hem gericht om eene rede te houden over electriciteit. eene zaak die
tegenwoordig aan de orde van den dag is. Zijne rede bestond in twee deelen
1« over de oude toestellenwaarmede men door electriciteit beweging kan
overbrengen en 2" de wijze waarop men door electriciteit die bewegingen
kan overbrengen tot zelfs op groote afstanden. Niet alleen verhaalde hij ons
hoezeer deze eigenschappen op de praktijk kon toegepast worden, hoezeer
handel en nijverheid er door bevorderd werd, maar zelfs toonde hij ons zulks
door het laten werken van toestellen, door derhalve de theorie, die hij ons
gisterenavond verkondigde op practische wijze te leeren.
Met het stoomschip Zeeland zal op 24 December aanstaande, 's mor
gens te 9 uren, eene brievenmaal worden verzonden uit Rotterdam naar
Atjeh, Padang en Batavia.
Het stoomschip Utrecht, van Java naar Rotterdam passeerde 19 Decem
ber kaap Del'Armi. Alles wel aan boord. De Koning Willem 111, is 17
dezer te Padang aangekomen van Atjeh. De Nederland en Oranjevan Am
sterdam naar Java, arriveerde hedenmorgen te 7 uur Gravesend.
Bij de gisteren te 's Hage gehou len akten-examens voor middelbaar
onderwijs zijn voor Nederl. taal- en letterkunde 2 dames toegelaten; mej,
A. C. Bakhoven, van Gouda, en mej. M. J. G. Van de Watering, van 'sGra-
venhage. Een mannelijke candidaat afgewezen. Een candidaat voor aard
rijkskunde mede afgewezen. Afd. wis- en natuurkundige wetenschappen
enz. Geëxamineerd 8 candidaten voor de akte gymnastiek, middelbaar
onderwijs, toegelaten de hh. L. D. Labberté, van Sliedrecht; J. P. Mefïert,
van Den Haag; R. A. Roemer, van Amsterdam, en J. J. Speet, van Rotterdam.
Door de geneeskundige staatscommissie te Utrecht zijn tot arts bevor
derd de hh. B. H. Slephan, doctorandus; L. P. Van den Berg, D. J. Hil-
lenga, cand.-artsen. Toegelaten voor het eerste gedeelte de hh. J. A. L.
BoenenL. C. M. Goossens, doctorandi, A. J. H. Van der Vegh, cand.-arts.
Met het oog op het voorstel der heeren Van Delden c. s., heeft de
afdeeling Alkmaar der Holl. Maatsch. van Landbouw besloten tot het zen
den van een adres aan de tweede kamer der staten-generaalwaarhij ern
stig wordt aanbevolen, om bij de voorstellen tot dekking van het tekort de
belangen van den toch reeds zwaar gedrukten landbouw niet te vergeten.
De Haagsche stucadoor en ornamenlist A. Van Vlijmen heeft eene
brochure uitgegeven, om zich te verdedigen tegen de beschuldiging, dat op
onvergeeflijke wijze is te werk gegaan met het stucadoorwerk bij de herstel
ling van de vergaderzaal der tweede kamer, welke beschuldiging door den
heer Schimmelpennink van der Oije in de zitting van 30 November jl. geuit
werd. De beschuldiging hield voornamelijk in, dat sierlijke lijsten, welke
uit de hand geboetseerd waren, vernield werden en dat fabriekswerk, ge
goten lijsten, er voor in de plaats gesteld was. Volgens den schrijver wa-
ern die lijsten evenwel zelf ook fabriekswerk, zoodat alle gedachte aan
vandalisme vervalt.
Het N. v. d. D. herinnert, dat het heden 25 jaren geleden is, dat de
heer J. K. Haskarl, thans te Kleef, honoris causa tot dokter werd bevorderd,
ter waardeering van het feit, dat die beroemde kruidkundige den kinaboom
uit Peru naar Java overbracht. "De geschiedenis van de acclimatatie en de
cultuur der kina buiten haar moederland zegt het N. v. d. D. strekt
Nederland tot eer; want de regeering van onzen koning Willem III schroomde
moeite, kosten noch bezwaren, toen Engeland en Frankrijk vruchlelooze
pogingen hadden in het werk gesteld en aan Nederland de taak en het voor
recht schenen voorbehouden, aan de menschheid een onschatbaren dienst te
bewijzen". «Toen de Nederlandsche regeering een man zocht, die aan weten
schappelijke ontwikkeling en practische ervaring den moed en de kracht
paarde ter aanvaarding van de hoogst moeielijke taak, om //uit Peru een
voor de menschheid onontbeerlijk geworden schat naar Azië over te brengen",
werd hare aandacht gevestigd op Haskarl, die zich toen na retour uit Indië
te Dusseldorf gevestigd had. Haskarl volbracht zijne missie met eere; het kan
zijn roem niet schaden of verminderen, dat na hem anderen onder gunstiger
omstandigheden en met rijper ervaringen gelijke missies met succes volvoer
den. Tot en met 1883 zijn op Java omstreeks een millioen kilogr. kinabast
geproduceerd. Wat anderen na hem ook) te strijden hebben gehad en gewrocht
hebben, Haskarl was de baanbreker van eene gezegende toekomst."
Naar men aan het Dagbl. v. Z. en 's Gr. mededeelt is eergisteren van
eene kleine hoeveelheid dynamiet, welke door de genie in de duinen onder
Loosduinen is verbrand, een patroon ter grootte van een rolletje van 50
centen met zóó hevigen knal ontploft, dat alle ruiten in het strandhuis te
Loosduinen, ruim 5 minuten van de plek verwijderd, zijn gesprongen. De
slag werd nog verre boven Monster gehoord. De kuil waarin het verbranden
geschiedde was ruim tweemaal zoo groot geworden als te voren.
De duinen langs de kust hebben in de laatste stormen veel geleden. Door
de werking van zee en wind, is van den duinvoet gemiddeld 5 meter,onder
Noord wijk zelfs 8 meter, afgenomen. Bij zorgvuldig toezicht en door het
beplanten van de rauw gewaaide duinhellingen, herstelt de natuur dikwjjls
door aanstuiving het verlies. Het gebeurt echter ook, dat de schade niet
kan teruggewonnen worden en de zee een groot deel van het veroverd ge
bied niet weergeeft.
Volgens bericht uit Duinkerken van kapt. Svenson, gezagvoerder van
het stoomschip Atlantic, 29 November van Kroonstad naar Rotterdam ver
trokken met eene lading tarwe, is gemeld stoomschip den 15dt0 December
in de Noordzee verongelukt. Bijzonderheden ontbreken.
Aan het stedelijk museum te Haarlem is door mr. A. J. Enschedé
ten geschenke gegeven een portret van Frans Hals, door dezen zelf ge
schilderd.
Door wijlen den heer J. L. Van der Burch, oud-burgemeester van
Haarlemmerliede en Spaarnwoude, is aan de Ned. Herv. gemeente te Haar
lem, ten behoeve van het kerkfonds aldaar, vermaakt een legaat van ƒ2000,
onder den last van vruchtgebruik.
In tegenwoordigheid van een zeer talrijk publiek deed het gerechtshof
te Amsterdam gisteren uitspraak in de bekende strafzaak wegens het maken
en in omloop brengen van valsche bankbiljetten. Het hof heeft de schuld
der vier beschuldigden Salzedo, Vlietstra, Doorenbosch en Exter aan de hun
te laste gelegde feiten bewezen verklaard, en hen veroordeeld ieder tot eene
tuchthuisstraf van tien jarenen betaling van twee geldboeten elk groot 50.
Maandagochtend werd uit een privaat van een perceel aan de Utrecht-
schestraal, te Amsterdam, hel lijkje te voorschijn gehaald van een pasge
boren kind. Onmiddellijk werd door de politie een onderzoek ingesteld
waaruil bleekdat de keukenmeid voor ongeveer 4 weken geleden te Baam.
alwaar zij dienstbaar was, in het geheim was bevallen, het kind in een
kofier herwaarts had vervoerd en in het privaat had geworpen. De onge
huwde vrouw, moeder van 2 kinderen, werd onmiddellijk naar de cel ge
bracht.
Van de in het Vondelpark te Amsterdam tentoongestelde schilderij
Samalangan zijn onlangs twee fraaie photographiën naar Oost-Indië gezonden
waarvan de eene voor de cantine der soldalen te Kotta Radja, de andere
voor die te Weltevreden bestemd is. Deze toezending ging vergezeld van
twee geëncadreerde brieven, onderteekend door de heeren J. E Oijens, J.
Hartsen, L. B. Wertheim. Th. Sanders en A. Mesritz; de eene gericht//aan onze
soldaten te Atjeh", de andere //aan ons dapper Oostindisch leger", en waarin
hulde wordt gebracht aan den moed en de toewijding van ons O.-I. leger.
