BIJVOEGSEL, bchoorende iol de Leidsche Courant
van Maandag d9 JYovember dS83vV". C27S.
be
in
No-
9%
9 ISt
■6%
'3%
0
'6(4
!4H
!5I4
!3
14%
19 (t
13
)3
33&ft
99%
03(4
26 (t
41(4
10
20.9
11
uslai
BABI
LEIDEN, 17 November.
Maandag aanst. zal in de Stads-zaal optreden het gezelschap van den
lieer W. Pierre De Boer. Leidens ingezetenen hierop attent te maken is,
gelooven wp, onnoodigaangezien velen nog versch in het geheugen zal lig
gen, de wijze waarop dit gezelschap, bij gelegenheid van de laatste kermis
hare gasten wist bezig te houden. De heer De Boer heeft ook nu weder
.getracht nieuwe specialiteiten te engageeren, vandaar dat wij niet aarze
len hen, die daartoe lust gevoelen, aan te raden zich eenige uren in die
.zaal te g3an verpozen, in de overtuiging dat niemand onvoldaan zal huis
waarts keeren. (Men zie verder achterstaande annonce.)
Door de politie alhier is aangehouden en ter beschikking der politie te
Amsterdam gesteld den persoon van H. J. E., die zich aldaar vermoedelijk
aan diefstal van goederen heeft schuldig gemaakt.
Gisteravond is aan de Schrijversbrug bij ongeluk van zijne schuit een
schipper in het water geraakt, die echter onmiddellijk door den aldaar ge
stationeerde» brugwachter De G. en eenige schippersknechts op het droge is
gebracht.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 45 tot 72 volwassen personen en 8 tot 13 kinderen.
De minister van financiën brengt Ier kennis van ambtenaren der di
recte belastingen, invoerrechten en accijnsen, dat de mededinging naar het
opengevallen kantoor IJzendijke c. a. nog tot 30 November c. k. is open
gesteld. Ontvangers en andere ambtenaren der genoemde middelen, krach
tens de bestaande regelen tot die betrekking benoembaar, kunnen zich
daarvoor nog tot dien dag bij het departement van financien aanmelden,
onverschillig of zij overigens tot mededinging bevoegd zijn.
De Staatscourant van heden bevat het verslag |der verrichtingen van
den heer dr. J. W. Van VVijhe aan de Nederlandsche werktafel in het zoö
logisch station te Napels, midden Juni midden September 1883.
Blijkens een bij het departement van marine ontvangen telegram, is
Zr. M'. schroefstoomschip Halionder bevel van den luit. ter zee 1' kl. 11. G.
Hildebrandt, 14 dezer te Batavia aangekomen. Aan boord was alles wel. Stc
Met het oog op de stemming die in de tweede kamer schijnt te heer-
schen omtrent de voorgedragen belastingontwerpenwordt er eene petitie
«oorbereid, ten einde door een groot aantal dergenen, die in eene inkomsten
belasting voor een niet onbelangrijk bedrag zouden worden aangeslagen, op
aanneming van het voorstel Van Delden c. s. te doen aaudriRgen. Het initiatief
daartoe is genomen door de hh. J. T. Buys, G. Wilhelmy Damsté, P. L. C.
Priessen, R. Van Boneval Fanre, II. B. Greven, 11. Van der Hoeven, P. A.
Van der Lith, II. A. Neeb, II. L. A. übreen, F. Was en Fockema Andrae,
allen te Leiden. Het adres, hetwelk men in verschillende plaatsen des lands
ter onderteekening wil doen rondgaan, is van den volgenden inhoud:
»Aan de tw-eede kamer der staten-generaal.
Geven de ondergeteekenden met verschuldigdcn eerbied het volgende te
kennen. Zij hebben roet g-roote belangstelling kennis genomen van het voor-
itel lot tijdelijke helling eeuer inkomstenbelasting door de hh. Van Delden
c. s. ingediend; Zij zouden allen, werd dit voorstel «vet, tot een «enigszins
belangrijk bedrag worden aangeslagen. Juist dit geeft hun, naar zjjmeene»,
de bevoegdheid, op de invoering eeuer dergelijke belasting aan Ie dringen;
Zij gaan uit van de vooronderstellingdat hel niet mogelijk zal zijn, reeds
op het budget voor 1884 zooveel te bezuinigendal het tekort vervaltZij
laten in het midden of niet bij ernstig streven naar vereenvoudiging en be
zuiniging in het staatsbedrijf in de toekomst eene aanzienlijke vermindering
van uitgaven mogelijk zal blijken; Zij meènen echter dat, zoolang er een
tekort te dekken is. daartoe vooral door de meergegoeden moet worden bij
gedragen en dat eene tijdelijke inkomstenbelasting tevens een deugdelijke
grondslag zal zijn, waarop bij herziening van ons belastingstelsel kan wor
den voortgebouwd; Zij wensclicn in het midden te laten, of het ingediende
ontwerp in alle bijzonderheden aanbeveling verdient en bepalen zich tot het
betuigen hunner ingenomenheid met het beginsel dat er aan ten grondslag
ligt; Zij verzoeken u met aandrang tot het totstandbrengen eener wet op dat
beginsel ruslende uwe medewerking te verleenen, het ontwerp der hh. Van
helden c s. door amendementen te verbeteren, wanneer het in bijzonder uwe
goedkeuring niet mocht wegdragenmaar het in geen geval te verwerpen."
Hel stoomschip Prinses /imalia is 16 November Kaap Rocca gepasseerd
naar Amsterdam. De Limburg, van Rotterdam naar Java, is 16 November
van Port-Said vertrokken. De Koning Willem lil, van Amsterdam naar
Java, arriveerde gisterenmiddag te Port-Said en zal, na kolen te hebben in
genomen. de reis voortzetten. De Poorwaarts, van Amsterdam naar Bata
via, vertrok van Suez den 17i'a November. De Zeeland, van Java naar Rot-
leidam, arriveerde gisteren te Suez.
Uitslag van het te Utrecht gehouden examen in de Fransche taal op 15
en 16 Nov.: midd. onderwijs A. 2 cand.1 afgew., 1 toegel., de heer G. 11.
I)c Bock, van Aarlanderveen, 15 Nov. lag. ond.: 4 cand.; geslaagd 2, de
bit. L. De Groot, van Amsterdam en J. Hemmes, van Leiden; 2 afgewezen.
De 5"' jaarcolleclie voor de scholen met den bijbel heeft 116,577,70
opgebracht "of 12,000 meer dan het vorig jaar.
Op den Ned. Rijnspoorweg zullen voortaan alleen reizende officieren,
betzij in of buiten dienst, mits in uniform, in eerste of tweede klasse tegen
halve vracht vervoerd worden.
De commissaris van politie te Leeuwarden vestigt er de aandacht op dat
in den nacht van 5 op 6 November jl. te Leiden en later ook te'sGraven-
hage inbraak gepleegd is, nagenoeg ondergelijke omstandigheden als te Leeu
warden en Franeker. Het vermoeden dat men te doen heeft met een en
denzelfden persoon, vindt grond o. a. in de afmeting van den gebezigden
beitel.
Eene schoonmaakster, die eergisterenmiddag in de fabriek van de firma
Bensdorp G°., aan den Binnen-Amstel te Amsterdam, bezig was met gla-
zenwasschen, sloeg, door eene onwillekeurige beweging, van de vensterbank
tweede verdieping, waarop zij stond, achterover. Toen men haar vand»
straat opnam, was zij reeds dood.
Vanwege de directie der Holl. IJzeren spoorweg-maatschappij is tus-
«ben Zaandam en Hoorn de eerste proefrit op de nieuw aangelegde spoor
lijn Zaandam-Hoorn gedaan. Deze maatschappij zal de exploitatie van ge
noemde lijn op zich nemen. De opening voor het publiek wordt tegen 1
Juni 1884 tegemoet gezien.
Door mevr. G. A. Du Bois, wed. van den heer C. J. Blok, op 260clo-
6 der
her tc Arnhem overleden, is aan de «Prins Alexander-Stichting" tc Benoe-
kom eene som van 1000 vermaakt.
Alhoewel cr sedert den 30'" October jl. te Nijkcrk geen ongeregeld
heden of volksoploopen meer hebben plaats gehad, schjjnl de aanwezigheid
van militairen daar nog noodzakelijk, en beslaat het voornemen, ten einde
herhaling van ongeregeldheden tc voorkomen, de eerste 2 maanden nog een
detachement huzaren aldaar te doen verblijven.
Het is meer dau waarschijnlijk dat de heide mannen, die jl. Zondag
den moord te lleinoo gepleegd hebben, over dc Pruisische grenzen ontvlocht
zijn. Zondag hebben zich twee vreemdelingen te Vroomshoop vertoond, die
veel geld bij zich hadden en trachtten dit te verwisselen teg-cn Ouitsch geld
of bankpapier. Later op dien dag, 's avonds omstreeks negeu uur, hebben
zij zich vertoond te Sibculo, en ook aldaar geld willen wisselen. In het
huis van zekeren Berkhuis hebben zij eene poos vertoefd en o. a. koflie ge
dronken. Zij gaven zich uit voor veehandelaars, die in Pruisen koeten wil
den koepen. Een groot gedeelte van den nacht van Zondag op Maandag
hebben zij vertoefd in de herberg van zekeren Veldhof in de Wielerbergeu
op Pruisisch grondgebied. Naar men verneemt, zijn al deze bijzonderheden
aan de justitie bekend.
Naar men verneemt is de op de suikerfabriek te Lemele werkzame
broeder van den persoon die verdacht wordt van den moord te lleinoo, met
vermomde rijksveldwachters naar Duitschland vertrokken, om te trachten
dien persoon aldaar op te sporen. De vermoedelijke moordenaar, die al
zooveel op zijn boekje heeft, moet onder valschen naam en met valsche
papieren in Duitschland werkzaam zijn.
In de eergisteren gehouden crimineele zitting van het hof te Leeuwar
den stond terecht Sytza Uulz-inga, 17 jaren, kaaskoopman te Zwaagwesteinde.
die zijn broeder om het leven heeft gebracht. Het was eene hoogst treurige
en diepen indruk makende terechtstelling van dien jeugdigen knaap, want
meer dan een knaap is besch. niet, die zich had te verantwoorden wegens
doodslag, gepleegd op zijn broeder. Diep bedroefd zat de knaap in dchank
der beschuldigden het onderzoek aan te hooren. Hij bekende het feit te
hebben gepleegd, bekende dat het doel was. toen hij driftig werd, om zijn
broeder een slag toe te brengen; maar 't was niet zijn doel geweest, dal het
er een zoodanige zou zijn. Op dat oogenblik had hjj er niet eens aan ge
dacht, het broodmes in zijne hand te hebben. En dat broodmes, ter terecht
zitting aanwezig, was een breed groot mes, dat ruim 10 centimeter in het
been van den verslagcne moet zijn ingedrongen. Er werden 4 deskundigen
gehoord, en allen verklaarden, dat de wonde, zelfs bij dadelijk aanwezige
hulp, doodsgevaarlijk was, ofschoon de mogelijkheid bestaat, dal. indien
bij hel toebrengen der snede een geneesheer aanwezig geweest ware. het ge
vaar had kunnen bestreden worden. Veel waarschijnlijkheid voor welslagen
zou er echter niet geweest zijn, want reeds 5 minuten na het leil was er
geneeskundige hulp, doch de doctor vond toen reeds den patient zoodanig,
dat deze geen hoop op behoud meer had. Al wat wetenschap en kunst aan
de hand doet, is beproefd; er is een ader geopend, om inspuiting te doen,
maar het lichaam was reeds te bloedleJig, om het wijkende leven te doen
keeren. De adv.-gen. mr. G. A. Visscherdie de bekentenis van besch. in
allen deele bevestigd achtte door de verklaringen der getuigen en oordeelde
bewezen tc zijn, dat de dood van Alle veroorzaakt was door de in drift toe
gebrachte verwonding, vond eensdeels in de omstandigheden, welke deze
misdaad vergezellen, aanleiding om het minimum der bij de wet voorgeschre
ven straf voor te dragen; maar meende anderdeels, dat ook hier wederom
geblekeu is welke noodlottige gevolgen het heeft bij ruzie en twist gebruik te
maken van een mes, en dat er daarom geene termen aanwezig zijn tot toe
passing van verzachtende omstandigheden en rcqnircerde. dal liet hol besch.
zal schuldig verklaren aas moedwillige» doodslag en veroordeeleti lot 5 jaren
tuchthuisstraf De verdediger, m'. L. G. Verwer, toegeveude.dat het bewijs
voor het materiCele feit geleverd was, bestreed het O. M. in diens meening.
dal dit zou daarstellen moedwillige doodslag. Hier is provocatie van de zijde
van den verslagcne; de daad, welke besch. deed, mocht hij doen. waul het
was eene afwerende beweging. De gevolgen, welke die daad gehad hebben,
zijn niet door den dader gewild, en diens straf is reeds zoo groot, dat hjj
niet nog met tuchthuis behoeft gestraft te worden. Ongewild en onwille
keurig is het geschied, waardoor besch. zjjn geheele leven zal gebukt gaan
ouder het drukkende besef, dat hij onwillekeurig de oorzaak is van zijns
broeders dood. En mocht het hof oordeelen, dat in dezen moedwil moet
aangenomen worden, dan wijst pleiter op tal van verzachtende omstandig
heden. Na re- en dupliek is de uitspraak bepaald op 22 Nov. a. s.
Het gerechtshof te Leeuwarden heeft arrest gewezen tegen Grietje Bott-
wes, weduwe van Egbert Van der Kooi, breister en naaister te Suameer..
beschuldigd van moedwillige brandstichting in een gebouw, waarbij te voor
zien was dat eenige menschenlcven daardoor in gevaar kon worden gebrachL
Zij is schuldig verklaard en veroordeeld tol eene tuchthuisstraf voor den tjjd
van 5 jaren.
Te Groningen beslaat eene ijsvereenigingdie misschien de blociendste
is van geheel ons land. Heeft men aldaar, door het slechten van de ves
ting en het dempen van de grachten, geene geschikte ijsbanen voor hard
rijderijen meer, de ijsclub heeft daarin voorzien door een stuk land in de
onmiddellijke nabijheid van het station aan te kooprn, hetwelk bij vriezend
wrder in korten tjjd tot ijsbaan kan ingericht worden. Bij een ledental
van 940, bedraagt het actief der kas 10600, tegenover ƒ6500 passief. De
verceuiging is lid van den schaalsenrijdersbond geworden.
Men meldt uit 's Hertogenbosch: Het water is weder langzaam vallende;
de deuren van de schutsluis te Crevecoeur zijn tot lossing van water in de
rivier de Maas weder geopend.
's GHaVENHAGE, 17 November.
Door Z. M. is aan den voor den dienst in Indië bestemden soldaat
J. A. 0. llaedicke. van het koloniaal werfdepot, vergunning verleend lot
het dragen van de Duitsche medaille, ingesteld ter herinnering aan den veld
tocht tegen Frankrijk in 1870/71.
Door Z. M. is de kapitein ter zee P. Ten Bosch, thans belast met het
bevel over Zr. M». schroefstoomschip Tromp, op reis tot het doen van een
oefeningstocht, met 1 December 1883 benoemd tot adjudant in gewonen
dienst van Z. K. H. den prins van Oranje, met bepaling, dat hij na terug
komst in het vaderland, den dienst bij Z. IC. II. zal aanvaarden en in af
wachting daarvan als gedetacheerd van Zr. M'. militair huis zal worden
gevoerd.
De heer K. A. Niemann, benoemd tot consul der Nederlanden te St.
Paulo de Loanda, is in die hoedanigheid door de Portngeesche regcering
erkend.
Bij resolutie van den minister van kolonie?» is de hoofdonderwijzeres
mej. M. D. Westenberg gesteld ter beschikking van den gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Indië, om te worden benoemd tot hulponderwijzercs voor
den dienst daar te landeen is de hoofdonderwijzer A. W. Hoescu gesteld