EEN BEPROEFD VRIEND.
conferentiën met de deputatie, maar hij zal lord Derby bijstaan in de onder
handelingen. De deputatie heeft een adres vastgesteld aan de //anti-slavery
Society" en aan de '/Aborigines protection Society". In dat adres worden de
beschuldigingen tegen de Transvaalsciie regeering betreffende hare behandeling
der inboorlingen wederlegd.
Naar de Pall Mall Gazette verneemtboden de Vereenigde Staten van
Amerika aan Frankrijk en China hunne bemiddeling aan, maar Frankrijk
jou geweigerd hebben.
Aan de Times wordt het volgende uit Durban gemeld: Joubert
is van Zoutpansberg te Pretoria terug; hij heeft veel succes gehad. Dertig
hooiden hebben hunne ingenomenheid met het gouvernement betuigd en hunne
bereidwilligheid om op den grondslag van een nieuwen census belasting te
betalen.
Het officiëele in de Arabische taal geschreven blad Wakaieelminye te
Cairo maakt twee dépêches van Duen bekend, waarin het rapport omtrent
de overwinning van Hicks-pacha op den Mahdi bevestigd wordt. Ter ophel
dering van het stilzwijgen van den generaal wordt thans verzekerd, dat hij
vóór zijn vertrek aan de Egyptische regeering geschreven heeft om haar te
berichten, dat het hem niet mogelijk zou zijn tydingen te zenden om
trent zijne bewegingen.
FRANKRIJK.
De kamer van afgevaardigden heeft met 365 stemmen tegen 101 het
wetsontwerp tot afschaffing van het monopolie der kerk ter bezorging van
het begrafenis-materieel, in zijn geheel aangenomen.
De Rep. frangaise bespreekt de rede door Gladstone op het lord ma-
yorsbankel gehouden. Het blad betoond zich verontwaardigd, dat Engeland
met elk bewind in Frankrijk genoegen wil nemenmits het vrede en ge
rechtigheid handhave. Het eindigt ten slotte met deze woorden: Engeland
schijnt zich nog niet aan het denkbeeld te kunnen gewennen, dat Frankrijk
insgelijks koloniale belangen vertegenwoordigt.
Volgens bericht uit Tamatave zou er eene omwenteling zijn uitgebroken
te Antanarivo. De eerste minister zou vermoord en de pas uit Europa te
ruggekeerde afgezanten zouden geworgd zijn. De Franschen maken zich ge
reed om de vijandelijkheden te hervatten.
ITALIË.
In verscheidene steden zijn Zondag volksvergaderingen gehouden, om
op uitbreiding van het stemrecht bij de administratieve verkiezingen aan te
dringen. Overal hebben daarbij orde en rust geheerscht.
Verschillende bladen beweren, dat de heeren Gairoli, Crispi, Zanar-
delliNicolera en Baccarini overeen zijn gekomen, om gemeenschappellijk
oppositie tegen het kabinet te voeren.
UriTIGHLANJU.
Volg ens de National Zeit. begeeft de ltussische minister Giers zich
Woensdag naar Friedrichsruhe tot een bezoek aan den rijkskanselier.
Dezer dagen overleed te Brunswijk eene stiefkleindochler van Lessing
mevr. Amalie Löbbecke, in den hoogeu ouderdom van 90 jaren. Hare moeder
was de in Lessings brieven meermalen vermelde Lotte König, eene dochter
uil het eerste huwelijk van Eva König, des dichters echlgenoote. De over
ledene, die door haar huwelijk met den nu reeds lang overleden bankier
Löbbecke een groot vermogen bezat, besteedde bij haar leven een aanzien
lijk deel harer inkomsten voor liefdadige doeleinden en heeft bij testament
300,000 mark vermaakt aan een geslicht voor weezen, dat zij had helpen
oprichten.
De Duitsche schilder prof. Oscar Begas is te Berlijn in den ouderdom
van 56 jaren overleden. Hij was het oudste lid van de bekende kunstenaars
familie Begas, waarvan nu nog drie kunstenaars leven: Reinhold, Adelbert
en Karl, allen, evenals de overledene, zoons van nu wijlen den genre-schilder
Karl Begas.
Een Duitscher, die voor zijne gezondheid verblijf moet houden op de
Canarische eilanden, deelt het volgende mede omtrent de wilde kanarie
vogels die hij bijzonder bestudeerd heeft. "Toen ik deze vogels voor den
eersten keer in vrijheid zag rondvliegen in hun geboortelandkon ik nauwelijks
gelooven dal het dezelfde soort waren als onze gele zangvogels, zoozeer
zijn deze door aankweekeu en tam maken in den loop der lijden veranderd.
De op het eiland Tenerifle inheemsche vogel heeft grijze vleugels, terwijl de
borst grijsachtig geel en de rug donkergroen gekleurd is. Hij bouwt zijn
nest tussschen hoog struikgewas, legt vier tot zes lichtblauwen eiertjes en
broedt somtijds zes maal in één jaar. Het viel mij bijzonder op, dat elke
schaar een ander gezang laat hooren, dat hel midden houdt tusschen het
hel zingen van een leeuwerik en een nachtegaal. De bewoners van het
eiland beweren, dat deze vogel zeer moeilijk op te kweeken is, en dat hij
gewoonlijk al spoedig sterft, wanneer men hem in eene kooi opsluit."
De kroonprins van Denemarken en zijne gemalin zijn voornemens
binnenkort een reis naar Neuwied te ondernemen.
De Europeesche Douau-commissie heeft zich den 5Jt0 November gecon
stitueerd. De heer Lavertujon, Frankrijks nieuwe gedelegeerde, heeft zitting
genomen, en de commissie besloot, alvorens hare werkzaamheden te begin
nen, de doorgravingswerken bij de Sulina-monding in oogenschouw te nemen.
Uit Belgrado wordt bericht, dat de opstandelingen geheel zijn versla
gen. De troepen vervolgen de vluchtelingen.
PER TELE GR A A
LONDEN, 13 November. De deputatie uit de Transvaal heeft hedennamiddag
een ondrehoud gehad met den heer Gladstone.
PETERSBURG, 13 November. De directie der rijksbank heelt heden be
kend gemaakt, dat te rekenen van 1—13 November de aflossing zal plaats
hebben der zevende uitgifte van schatkistbonds.
PARIJS, 13 November. De Agence Uavas heeft een bericht ontvangen
uit Aden, meldende, dat, volgens mededeelingen uit Soedan, de Egyptische
troepen, bij Voytskar, door den Mahdi (den valschen profeet) waren gesla
gen en daarbij een verlies hadden geleden van 350 gesneuvelden.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
(Voorstelling van 12 November 1883).
„Liefdeketenen", Tooneelspel in 5 bedrijven, van Eugène Scribe,
vertaling vau C. R. H. Spoor.
Het stuk, dat gisterenavond door het Rolterdamsche tooneelgezelschap,
ouder directie van Willem Van Zuylen, het Leidsch publiek werd vertoond,
is er een, waarmede Scribe, reeds in 1835, de lauweren oogste, welke
jaren lang zijn schedel omringden. Geen wonder! Men moge bezwaar heb
ben in eene werkzaamheid welke over-productie tengevolge had; toch kan
men niet ontkennen, dat Scribe over zeldzame gaven beschikte om de Parij-
zenaren èn de geheele beschaafde wereld met hente doen lachen en j
denken. Ook met «une chaine" is dit het geval. Wat al geestige wendin
gen, lachwekkende tooneelen en aardige dialogen worden hier aangetroffen,
't Is een vuurwerk van trucs, de een al bespottelijker dan de ander en
nevens deze welk eene diepe gedachte! Het kon een opmerker als Scribe
niet onbekend zijn gebleven dat zekeren liaisons, welke, zooals de Fran
schen zeggen door een coup de canif dans le contrat de mariage" geboren
worden, eenige onaangename hoedanigheden aankleven waardoor ze geene der
bandelende partijen bevredigen; dat zij hen steeds in een zwijmelkoorts van
betooveringen en onrust houden die geen waar genot toelaat, zelfs waar de
eischen der zedelijkheid zich niet doen gelden of door zoogenaamde wereld-
sche wijsbegeerte worden afgewezen. Hierbij komt dat een der partijen de
positie al spoedig moede wordt en dan ontstaat een toestand, die eene ver
taling van «une chaine" in "liefdeketenen", als zeer oneigentlijkdoet ver
werpen. Van "twee zielen gloènde aaneengesmeed" is dan geene sprake
meer, tenzij men, bij het resultaat van dat smidswerk, hier aan een slaven
keten denkt, welke de een stevig vasthoudt en de andere vergeefs poogt
los te veilen of te verbreken. Wanneer men een stuk ziet vertoonen dat
zulk eene verwikkeling ten tooneele brengt, dan weet men reeds vooraf
dat eene schrikbarende ontknooping wordt voorbereid, tenzij de schrijver
een philosoof is, die in het intieme zieleleven de Nemesis zoekt, welke
anderen het woord Tue la!", op de lippen legt. Scribe is er te goedhartig
voor. In deze comedie d'adulter-. gaat alles op zeer onbloedige wijze toe.
Wel ontvangt een praatzieke kwaêjongen een kogel in den schouder, maar
die kogel is de straf der snapzucht en niet van eene overspelige handeling.
Ook loopt alles best af Twee huwelijken bekronen den wensch der toe
schouwers, wiens zenuwen niet op pistoolschoten of dolksteken zijn inge
richt. Scribe is uit de goede oude school van le bonhotnme Lafontaine
wiens Coupe enchanlée" eene wijsgeerige waarheid voor alle tijden bevat.
Daarbij is dit stukje een echte type van den «Esprit gaulois", die harte
lijk doet lachen, waar misschien stof tot ernstige bespiegelingen bestaat, en
dat wel, dank zij de manier om verwikkelingen te scheppen en het
ridendo dicere verum der ouden in ruime mate toe te passen. Vooral
hier, waar een arme Procureur zich verwikkeld ziet in liefdesintrigues,
waaraan de man //part noch deel" heeft, waar een "belecdigd echtgenoot"
adviseert in de zaken van zijne vrouw en haar sterk gecompromitteerden
amant, waar.... maar, ik bid u, neem Scribe's compleete werken zelf
ter hand en zoek er «Une chaine" in op, want een overzicht van een
tooneelspel te geven, welks verdiensten voornamelijk in de détails bestaan,
is, zoo al niet onmogelijk, toch al te tijdroovend voor iemand die zich niet
geheel aan de litteratuur mag toewijden, en bovendien onnoodigwaar het
een tooneelgewrocht geldt dat tal van jaren bij het publiek kan bekend
f wezen.
Ik heb bovendien nog een woord over de uitvoering te zeggen. Willem
I: Van Zuylen was, als Ballandard, voortreffelijk. Minder gelukkig was Moor,
I die, vooral toen de jaloersche Louise hem hevige verwijtingen deed over
hetgeen zij ontrouw noemde, er zoo paciflek bij stond alsof hem een com
pliment over zijn nieuwen hoed het voorwerp zijner//aanhoudende zorg"
gemaakt werd. Louise zelve, door Mevrouw De Graaf voorgesteld, had
goede oogenblikkenzeer goede zelfs, maar was hier en daar te veel soubrette
om hare tragische rol behoorlijk op te vatten, Faassen was een uistekende
Saint Géran, krachtige type van den Franschen edelman. Jammer maar dat
hjj zulk een zonderling begrip heeft van het dragen zijner decoratie het
I Legioen van Eer dat hij op zijn overjas vasthecht en bovendien «en
sautoir" om den hals draagt, waarschijnlijk «puisqu'il avait voulusauter",
I namelijk in de lucht springen als de vijand hem te zeer benauwde. Mejuf-
I frouw Vink was als Aline allerliefst en hare bijzondere terugroeping eene
1 verdiende hulde aan haar voorireffelijk spel. Spoor (Glérambeau) beviel mij
t minder. Hij vertegenwoordigde meer een kruideniertje uit eenige Amster-
I damsche binnenste of buitenste dwarsstraat, dan een rijk koopman uit Bor-
I deaux. De overige Heeren laat ik onbesprokenzelfs de //zwijgende"
notaris, wien een applaudissemenl ten deel viel, wellicht als succes d'esiime
voor zijnewitte das.
De zaal was al weder slecht bezet.
Leiden, 13 November 1883. J. M. E. D.
R ECLAMES.
Men vindt tegenwoordig in bijna elke familie een middel dat ongemeen
snel populair geworden is; het zijn de door de eerste autoriteiten der ge-
neeskunde onderzochte en aanbevotene Zwitsersche Pillen van den Apotheker
j Rich. Brandt. Met eene doos, die voor meer dan eene maand toereikend is
en in de Apotheken 70 cents kost; is iedereen in het bezit van een kracht
dadig en onschadelijk huismiddel. De talrijke resultaten en de vele aanbe
velingen hebben dit preparaat overal burgerschap verleend; het reinigt het
I bloed en is bij vele chronische ziekten zeer werkdadig. Men gelieve natiw-
I keurig acht te geven dat elke doos als etiket een wit kruis op een rood
I veld draagt en voorzien is van de handteekening van Rich. Brandt.
OPGAVE VAN BRIEVEN,
j welke in de eerste helft der maand October door het postkantoor te Leiden
ziju verzonden en die niet besteld zijn, omdat de personen, aan wie zij
geadresseerd waren, op de aangewezen plaatsen onbekend waren.
Ij Mej. D. A. Kaneman, Barning, mej. Kortemyer, allen te Amsterdam; mej.
S. Koorenhof, H. Collet, beiden te Arnhem; mej. E. A. Hendriks, te Eist;
I J. Verhoefen. wede Van Berkel, Krans, allen te 'sGravenhage; T. J. Jong,
I te Uoogezand; A. H. Spruit, te Leiderdorp; G. H. Kuypers, te Nijmegen;
I Tetterode, te Rotterdam. Briefkaarten; W. K. Kerings", mej. Lombogaard,
mej. Kershof, allen te AmsterdamA. Verhoef, te Driebergen. Engeland-.
1. V. Bosch, te Londen, Frankrijk: J. Rotthoff, te Parijs.
