jVOEGSEL, behoorende lot de Leidsche Courant j
van Maandag 60 September 3883il70. 233.
Naar men verneemt, zullen HH. MM. den koning en de koningin op
14 September aanstaande van Oranje-Nassau's-oord naar 's Hage terug-
keeren.
Dp de prijsvraag, uitgeschreven door de Nederl. Vereeniging tol be
scherming van dieren, zijn 23 antwoorden ingekomen. De commissie van
beoordeeling. beslaande uit de lieeren mr. Komijn, jhr. M. v. d. Bcrch van
Heemstede, Van Heel, Sehadée, V. d. Brandeler en Salomon, heeft met de
vervulling van bare taak een aanvang gemaakt. Nadat is bepaald welke
antwoorden uit diereubeschermend oogpunt de bekroning waardig worden
gekeurd, zal de waarde, die er als leesboek op lagere scholen aan kan
worden toegekend, aan het oordeel van deskundigen op dat gebied worden
onderworpen.
1111. MM. den koning en de koningin, vergezeld van graaf Dumonceau en
baron Taels van Amcrongen van Nalewisch. benevens de holdame jonkvrouwe
Van de Poll, hebben gisteren weder de tentoonstelling bezichtigd, voor
namelijk de Ncdcrlandsche afdeeling. IIII. MM. werden begeleid door den
heer én mevrouw Van Tienboven, alsmede de heer Cordes en de commissaris-
generaal Agostini. Aan hel déjeuner van 14 couverts namen, behalve's konings
gevolg, ook de prins en prinses van Zweden met gevolg deel, benevens de
heer en mevrouw Van Tienhoven en de heer Hordes. Nadat van den kroon
prins van Zweden en zijne gemalin afscheid genomen was, vingen de koning
en koningin de wandeling weder aan, en brachten daarna nog bezoeken
aan de schilderij van Garnier, Ȇe slag bij Samalangan" in hel Panorama-
Vondelspark en aan het Broekerhuis onder Nieuwer-Amslcl en vertrokken
te half zes weder naar Oranje-Nassauoord.
Van 20 tot 30 September zal eene groote vruchtententoonstelling plaats
hebben in het gebouw voor tuinbouw op het terrein der tentoonstelling te
Amsterdam. Opgaven van inzendingen kunnen worden gedaan vóór den 151*'0
September, aan den l'1"1 secret, der tuinbouwtentoonstelling te Amsterdam.
Z. K. 11. de vorst van Waldeck Pyrmonl heeft den burzemecstcr van
Amsterdam, den heer Van Tienhoven, bcgiltigd met het commandeurskruis
van de Orde van verdienste van Waldeck-Pyrmont.
Gisteren werd het internationale congres van geneeskundigen te
Amsterdam voortgezet. Nadat in de seclies onderscheidene zaken waren
besproken werd in de algemccne vergadering een uitvoerig debat gevoerd
«ver de quarantaine, waaruit bleek, dat, hoe groot ook het verschil van
zienswijze moge zijn, hierover allen, zonder onderscheid hel eens waren,
dat de quarantaine zooals zjj thans wordt toegepast, ondoelmatig en verkeerd
is. Ten slotte werd door den voorzitter eene commissie benoemd tot onder
zoek van het voorstel van prof. Van der Corput, lot het oprichten van een
internationaal verbond ter bestrijding van besmettelijke ziekten.
Gisterenmorgen viel een kind van omstreeks 4 jaren uit de derde ver
dieping van eene woning in de Planciusstraat te Amsterdam, met het treurig
gevolg, dat hel onmiddellijk op de plaats dood bleel.
V. M'. gaflelschoener Argus, onder bevel van den luit. t./zee le kl. A.
G. Ellis, verliet gisteren ochtend de haven van Nieuwediep tot het doen van
een tocht in de Noordzee ter bescherming der zeevisscherij.
Te Arnhem sloeg eergisteren een paard op hol, waarop een ruiter zat.
wien hel onmogelijk was zijn paard lot slaan te brengen. Midden in de
stad gekomen, werd eerst een wagen met kinderen omgeworpen, d.e erge-
lukkig afkwamen, doch een eind verder struikelde het beest en kwam terecht
op eene 72-jarige dame, die dusdanige wonden bekwam, dat zij eenigeuren
later aan de gevolgen overleed.
Onder begunstiging van droog weder en een betrokken lucht werd
Maandagavond, tusschen 9 en 11 uren. het terrein van liet kamp bij Olde-
broek verlicht door het vuren met lichtkogels uit den mortier van 13 cM.
hetwelk op de donkere heide een prachtig effect te weeg bracht. Men
vuurde op een afstand van pl. m. 400 M.en kon rondom het beschoten
terrein zeer goed de werken en de bewegingen van den veronderstelden
vijand gadeslaan. Deze lichtkogels dienen om in tijd van oorlog des nachts
de werken der belegeraars waar te nemen, om overrompelingen en verras
singen te voorkomen (Pr. Zw. Ct.)
Wijlen mevrouw Valkis-De Haas, vóór eenigen tijd te Ophemert
overleden, heelt hij uiterste wilsbeschikking ƒ5000 gelegateerd aan de Ned.
Ilcrv. diaconie en 5000 aan de kerkvoogdij aldaar, beide sommen te
plaatsen op het grootboek. De renten dezer laatste som zullen, in over
eenstemming met den wil der overledene, dienen ter verhooging van het
tracletneul des predikants aldaar, indien deze van orthodoxe of althans be
houdende richting is
De heer W. Van Zuylen zal met zijn tooneelgezelschap de openings
voorstellingen geven in den nieuwen schouwburg te Groningen, die van 8 tot
en met 13 October a. s. zullen plaats vinden.
Ter terechtzitting van het gerechtshof le 's Hertogenbosch van 6 en 7
dezer werd behandeld de strafzaak tegen Jan Servaas Schrijnetnakers, oud 24
jaren, landbouwer, geboren en wonende te Maastricht, beschuldigd terzake:
1'. dat hij in den avond van 19 April te Maastricht, na vooraf het plan
gevormd te hebben om Helena Spits te dooden en haar tot dal doel te heb
ben gelokt op een afgezonderd jaagpad langs de Zuid-Willemsvaartter
plaatse waar deze begrensd wordt door loodrechte steenen kaden, haar al
daar, met het doel om haar van het leven te berooven, moedwillig in dat
vaarwater geworpen of gestootcn heeft, tengevolge waarvan zij verdronken
is, en 2°. dat hjj in de laatste dagen der maand Maart jl. te Maastricht aan
Helena Spits, nadat hij haar een vijffrankstuk had gegeven en terwijl hij een
pistool in dreigende houding op haar aanlegde, heelt toegevoegd de woorden
»lk schiet je dood, wanneer gij mij niet zweert dat gij mij niet meer zult
nawjjzen ol naroepen". In deze zaak werden 31 getuigen gehoord, allen
door hel O. M. opgeroepen. Na een uitvoerig requisitoir zette de procureur-
generaal de aanklacht uiteen en door de gehoorde getuigverklaringen vol
doende bewezen achtte, en veroordeeling requireerde tot 20 jaren tuchthuis
straf en eene geldboete van f 50, te vervangen door 7 dagen gevangenisstraf,
en in de kosten.
Mr. Eugène Van Oppen, advocaat te Maastricht, droeg daarop de verdediging
voor, staafde door lal van argumenten zijn sustenu, dat hier in geen geval
aan moord, maar hetzij aan een ongeluk, hetzij aan zelfmoord moet gedacht
worden, en concludeerde tot vrijspraak wat betreft de beide punten van
aanklacht, subsidiair tot ontslag van rechtsvervolging van het tweede punt
van aanklacht.
De uitspraak is bepaald, op a. s. Donderdag.
Door den heer Vermeulen is eene memorie van antwoord ingezonden
®P z(jn voorstel lot wijziging van de artikelen 56, 61 en 65 der wet op
het lager onderwijs. De voorsteller zet uiteen dat, na aanneming van zijn
voorstel, alles blijft gelijk het bij de wel van 1878 is geregeld, met slechts
twee uitzonderingen: 1°. zal bij het hoofdonderwijzers examen geen wiskunde
meer gevorderd worden, maar de bevoegdheid, om dit vak op eene lagere
i schooi te onderwijzen, zal, evenals thans voor de talen, bij eene bijzondere
akte verleend worden; 2°. wanneer iemand eene akte wil verkrijgen voor
het geven van lager schoolonderwijs in deFransche, lloogduitsche of Engel-
sche taal, zal hel niet noodig zijn, eerst de hoofdonderwijzersakte te beha
len. liet bezit der (hulp-)onderwijzersakle zal voldoende zijn, om tot hel
examen in een of meer der genoemde talen te worden toegelaten.
De voordeelen van deze wijziging zullen, volgens den voorsteller zijn: ver
betering van de resultaten van het hoofdonderwijzers-examen, die thans
allerjammerlijkst moeten genoemd worden, behoud van vele jongelieden zoo
der aanleg voor wiskunde voor de school als uitstekende hoofdonderwijzers
en hoofdonderwijzeressen; tegemoetkoming aan de financiëele moeilijkheden
van vele gemeenten die bij het toenemend gebrek aan onderwijzers, alleen
door tegen elkander op te bieden, hare scholen van het vereischte personeel
kunnen voorzien; behoud der gelegenheid om op de lagere scholen onder
wijs in de moderne talen le genieten, welke gelegenheid bij handhaving der
tegenwoordige bepalingen, steeds schaarsclier moet worden, wat vooral ten
platten lande smartelijk zal gevoeld worden; invoering wederom van eene
klasse van onderwijzers in de wiskunde met speciale akte bij het lager
onderwijswelke akte meer en beter dan de tegenwoordige hoofdonderwij
zersakte, het bewijs levert van eene ernstige en degelijke studie, aan het
examen voorafgegaan; voordeel voor de opleiding der taalonderwijzers, die op
jeugdige leeftijd en dus beier en gemakkelijker de vreemde tahguullen kun
nen aanleeren en eindelijk zal de staal niet langer de volgorde der studiéu
van den onderwijzer binden aan eene dwanghepaling. die vooral ten opzichte
van de onderwijzers der bijzondere schoof, onder geen enkel opzicht kan
gerechtvaardigd worden.
De opportuniteit van het voorstel houdt de heer Vermeulen vol en hij be
toogt dal wanneer de wet over enkele jaren, ook wat het vereischte perso
neel betreft, volledig moet worden uitgevoerd, geen verbetering, maar wet
versiimmering van den bestaanden toestand zal zijn le verwachten, terwijl
reeds nu die toestand ongezond en onder vele opzielrrn volstrekt abnormaal
moet heeten, wat hij in bijzonderheden uiteenzet.
Overigens handhaaft de heer Vermeulen zijn voorstel onveranderd.
's GKAVENllAGE. 8 September.
Ingevolge 'skonings bevelen neemt hel hof 8 dagen lichten rouw aan,
wegens overlijden van Z. K. H. graaf Van Chambord.
Door Z. M. is mr. A. B. 11. Van ltijckevorsel, rechter in de arroudis-
sements-rechtbank le Maastrichtbenoemd tot lid van den geneeskundigen
raad voor Noordbrabant en Limburg, in plaats van mr. J. II. E. Wjjnans,
overleden.
De officier van administratie 2« kl. H. J. Verveen, dienende aan boord
Zr. M'. wachtschip te Hellevoetsluiswordt met 20 dezerop non-activiteit
gesteld. De luit. ter zee le kl. W. E. Hazenberg, behoorende tot de rol
Z'. M". opleidingsschip Anna Paulowna en belast met het bevel over Zr. M".
instructie-brik Castor, wordt met 18 dezer, op non-activiteit gesteld.
Den 10,n September a. s. hoopt de heer li. Enthoven Lz. den dag te
herdenken waarop hjj voor 50 jaren optrad in de bekende firma L. J. Ent
hoven C°., waarvan hij thans de oudste firmant is. Op jeugdigen leeftjjd
mededcelgenoot geworden van deze omvangrijke labriekszaak, wijdde hjj
zijne beste krachten aan de uitbreiding dezer plelterij en gieterjj en mocht
hjj de voldoening smaken, dat ook door zijne zorgen en inspanning de
fabriek niet alleen een der belangrijkste nijverheidsinrichtingen in de resi
dentie is geworden, die honderden huisgezinnen brood verschaft, maar
tevens eene fabriek, die in het binnenland onder de eersten van dien aard
wordt gerangschikt en in het buitenland met eere wordt genoemd.
11 U 1 T EN LAW l)ö C II E 11E li 1 C11T E N.
BELGIE
Te Brussel heeft zich, onder beschermheerschap van den Nederland-
schen gezant baron Gerickc van Herwijnen, eene commissie gevormd tot
het ontvangen van giften voor de slachtoffers der ramp op Java en Sumatra.
Ook de Nederlandsche consuls le Antwerpen, Gent, Brugge, Luik en üstende
hebben zich bereid verklaard giften te ontvangen.
E N fi E 5- A 8*.
Door tusschenkomst van de Engelsche regceriug schijnen nieuwe onder
handelingen lussclien Frankrijk en China te zijn aangevangen, welke een
gunstiger loop nemen naar men meent. Men vermoedt, dat Frankrijk be
reid zal zijn het jongste vredesverdrag met Anaui eene wijziging te doen
ondergaan. Intusscben zendt Frankrijk ook de in Tunis gestationeerde
troepen naar Tonkin, zoodat de versterkingen groöter zijn dan officieel zjjn
opgegeven.
De Standard verneemt uit Congo, dat de Franschen den koning van
Loaugo verzochten de Portugeesehe vlag uit te leveren, die hij van een
Por'.ugeesch bevelhebber had gekregen. De koning weigerde, waarop de
Franschen de stad Loango aanvielen en in brand staken en de troepen des
konings op de vlucht joegen.
De Duilsch-Oostenrijksche alliantie, zoo wordt uit Berlijn aan the
Standard gemeld, is voor eene lange reeks van jaren verzekerd. Tijdens
de conferentifin te Salzburg, tusschen Von Bismarck en Kalnocky. moet de stel
ling van de beide stalen tegenover Frankrijk en Rusland liet hoofdonder
werp van de onderhandelingen hebben uitgemaakt.
De walvischvanger lira. die onlangs te St. Johns binnenliep, had 17
maanden aan één stuk in het ijs gezeten. De schipper verklaart, dat het
jongstvcrloopcn jaar in de Poolstreken het strengste is geweest binnen
menschenheugenis.
De uitvoer van struisvederen van de Kaap naar Engeland was verleden
jaar 253,000 pond ter waarde van 1,800,000 21.600.000). De invoer van
dit artikel is in Engeland gedurende de laatste jaren verzevenvoudigd.
In het laatste etmaal lot eergisteren stierven te Alexandrie 9 personen
aan cholera.
O'Oonovan Rossa sprak Dinsdag te New-York in eene meeting van
dynamietmannen. Hij vertelde o. a.dal hij niet geloofde, dal de Ameri-
kaansche Ieren een traan zouden vergieten, als de geheele Engelsche natie
in de zee geworpen werd. Het dynamiet moet de overwinning behalen. De
Engelsclien zullen het vinden, waar zij hel in 't geheel niet vermoeden. Deze
en andere speeches werden met daverend applaus begroet.
F R A A IA It IJ It.
De Temps meldt, dat de president der republiek alle besluiten van
