LIlIIKSilli:
COURANT.
1883.
MAANDAG 23 APRIL.
sr. os.
STADS-BEIUCIITEN
Rampen van Moddergat en Paesens en van Urk.
BIN NE N L A N DS CM E B E R IC If TB N.
Be Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars f 1.50, franco p. p. f 2.
afzonderlijke nummers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prijs der Adverlenliën is van 14 regels 1.iedere regel meer 25 cents, groote letters berekend naar plaatsruimte.
BÜ deze Courant behoort een Bijvoegsel.
ste
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN brengen, ten vervolge
op de laatste opgave, ter algemeene kennis dal bij ben alsnog is ingekomen
voor de nagelaten betrekkingen te Moddergat en Paesens van N. N. ƒ25,
door lusschenkomst van bel Leidsch Dagblad, onder het motto: «Onder ons
voor jullie" f 7.75. van een kaartenpol ƒ4 25, van F. ƒ10 en van F. f5,
voor die te Moddergat. Paesens en Urk van J. .1. II /3, B. ƒ10 en C L.
25. en voor die Ie Urk van het Leidsch Dagblad ƒ5.50 en ƒ3, van een
gezelschap ƒ4 22.
Bttrgemecsler en Wethouders voornoemd
DE KANTER, Burgemeester.
Leides, 21 April 1383. E. KIST, Secretaris.
.50
.50
'.45
..25
1.31
Aï»
LEIDEN, 21 April
Uit het zoo even verschenen verslag van den toestand en de werking
der stedelijke gasfabriek, gedurende het jaar 1882, ontleenen wij het volgende:
De publieke verlichting werd door de uitbreiding der gemeente aan de
zijde der Plantage vermeerderd met 18 lantaarns, waarvan lö op liet Plant
soen en op de Singel vest en 2 aan de Biiiuenvestgracht. Daarenboven w er
den 2 lantaarns bijgeplaatst in de llaverstraat1 in de Dwars-Torensleeg en
1 op de Binueuvesigracltthoek Levendaal bij de coupure; 1 aan de school
bij het Plantsoen.
liet cokes-deiiet was gedurende het gelieele jaar zeer slap, tengevolge
ran het gemis van flinke koude. De gemiddelde prijs bedroeg over het 'ge
lieele jaar gerekend niet meer dan 33.04 ets. per I1L. Geklopt werden
10311 I1L. afgeleverd. Uannelcokcs werd niet meer afzonderlijk verkocht,
omdat de distillatie in gemengde hoeveelheden, dc afzondering van gewone
tn Cannelkolen onmogelijk maakte.
liet was de commissie onmogelijk gedurende dit jaar een grondig onder
zoek in te stellen naar de hoedanigheid van hel gas, vooreerst omdat de
werkzaamheden aan de fabriek zelve nagenoeg den geheelen dag in beslag
namen, zoodat de avonduren aan andere werkzaamheden moesten worden
gewijdien andere omdat door verbouwing de vertrekken, voor die waarne
mingen ingericht, veelal zoo ontredderd waren, dat voor ernstige geregelde
waarnemingen geen ruimte beschikbaar bleef en de gasleidingen onderbro
ken waren.
De drukking van het gas werd het geheele jaar voldoende gehandhaafd,
natuurlijk met uitzondering van de drie avonden in September, daar de
geringe voorraad belette vollen toevoer fe geven.
In vergelijking met liet vorige jaar is het verbruik van gas aanmerkelijk
gestegen en wel met 137492 M3, of ruim 6.71 pCt. meer dan het vorige
jaar; ook het aantal geplaatste meters werd met 83 stuks vermeerderd,
zoodat op het einde des jaars in het geheel 2220 stuks in gebruik waren,
vertegenwoordigende, gerekend naar de capaciteit der meters, 14022 lichten.
Bij liet hoofdstuk straatverlichting vinden wij dat op 1 Januari 1882 hel
aantal lantaarns 635 stuks bedroeg met 637 vlammen, waaronder de 3 van
bet Elisabethshof en 9 op den ringmuur der fabriek niel begrepen zijn. ilet
geheele aanlal vlammen werd vermeerderd met 24.
Voor distillatie werden gebruikt 121182 HL. of 9652700 KG., welke
2954184 M% gas of 24.37 M3 per 11L. of 30.64 M3 per 100 Kg. kolen ople
werden. De geheele productie is 148292 M3 of 5 4 pCtmeer dan in 1381.
Harst werd dit jaar niet gebezigd. De opbrengst per 11L. was 0 81 M3 en
per 100 Kg. kolen 2.11 M3 hooger dan in het vorig jaar.
Het gezamenlijk bedrag der baten bedroeg ƒ242,989.31 en dat der lasten
184,363.40zoodat een batig saldo overblijft van ƒ58,625.85.
Gisteren hield de afd. Leiden van de Ned. Vereeniging tol bevordering
van Zondagsrust eene openbare vergadering in de Stads-Gehoorzaal, waarin
als spreker optrad d\ Buytendijk, uil IJselstein. Tot onderwerp had'hij
gekozen«De Zondagsrust". Evenals in de natuur, zoo ving spreker zijne
"Je aan. verschil bestaat, men vergelijke slechts de groote en trotschc
celer met hel nederige klimop, de olifant met de mug. zoo ook
®oet er verschil bestaan tusschen de verschillende standen. Niet iedereen
pan zicli in weelde baden, niet iedereen kan zich elk jaar het genot van
eene Zwitsersche reis veroorloven, maar hetgeen wel allen kunnen genieten,
hetgeen wel aan allen gegeven kan worden is de Zondagsrust, de
Zondag, de dag, waarop allen kunnen gevoelen dat zij mcnschen zijn,
de dag, die allen vreugde en genot schenkt, zoowel aan ouden als jongen,
zoowel aan grooten en kleinen, aan mannen en vrouwen. Neem dien dag
weg, laat den werkman werken en sloven en het geheele leven is, volgens
het oordeel van spreker, slechts proza. De Zondag maakt de armen rijk,
de treurigen opgeruimd, de ongelukkigen tevreden. Niet alleen dat de
maatschappij er een buitengewoon groot belang bij heeft, dat men zich
houde aan den Zondag, maar ook bjj het zich niet hieraan honden, maakt
men.,.zich schuldig aan het gebod des Heeren: Gedenkt den Sabbath. Spreker
noemt het dan ook betreurenswaardig dat dit in ons land niet het geval is,
dat men alhier den Zondag niel heiligt, niet eerbiedigt,, vooral daar wij in
dit opzicht zulk een uitstekend voorbeeld vinden bij het naburige en mach
tige Engeland. Daar toch wordt des Zondags nooit gewerkt, nooit gear
beid, zelfs de premier van dit groote rijk, de wereldbeheerscher Gladstone,
beroemt er zich op des Zondags nooit eenig werk te verrichten. Spreker
noemde hel een buitengewoon gelukkig verschijnsel, dat hem reeds van de
zijde der regccnng hulp en bijstand was toegezegd en spoorde dan ook alle
aanwezigen aan om zich aan te sluiten bij de Vereeniging tot bevordering
van Zondagsrust. -
De lieer Oonner meende dat sprekers woorden geheel en al.in strijd waren
met de statuten der vereeniging voor welke hij trachtte propaganda te maken.
Het was toch niet het doel der vereeniging om des Zondags te ritsten om-
Code te-behagen, om dien dag aan Hem te wijdenmaar er werd tloor haar
alleen bedoeld verkrijging van den Zondagsrust, in hel belang van den werk
man. Hij kon zich dan ook niet begrijpen dat ook spreker, als predikant,
zich met dit standpunt kon vereenigem
De heer Buytendijk antwoordde, dat hij, zonder zijne eigene overtuiging
eenigzins te kwetsen, best zich kon vtreenigen met het streven van de
Vereeniging tot bevordering van Zondagsrust. Beide wilden toch hetzelfde
tol een bepaald punt, slechts zijne pogingen strekten verder. Door Zondags
rust toch wilde hij de heiliging van den Zondag bereiken.
Na nog repliek en dupliek tusschen verdediger en opponent,-, werd deze
vergadering besloten, terwijl aan het talrijk opgekomen publiek.het vooruit
zicht werd gegeven spoedig wederom eene vergadering in ons midden te
hottdeu.
De aflevering van de bij de Naiionale Militie voor lichting van dit
jaar in te lijven manschappen uit de gemeenten, zal o. a. plaats hebben: te
'sGravenhage, Vrijdag 4 Mei; Delft, Zaterdag 5 Mei; Rotterdam, voor n". 1
tol en met 324. Vrijdag 11 Mei, voor de overige opgeroepen nommers,
Zaïerdag 12 Mei; Schiedam, Woensdag 9 Mei; Leiden, Dinsdag 15 Mei;
Dordrecht, Woensdag 2 Mei.
Hel getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 48 lot 64 volwassen personen en 8 tot 12 kinderen.
Morgenavond te halfacht uren zal de Tooneelvereeniging «Harmonie"
in de Stadszaal hare laatste uitvoering geven in dit seisoen.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op eene door den 65 jarigen
mechanicus A. I). Ramberg op Woensdag 25 April te geven kinder-voors'.el-
ling in de Stadszaal. Wij vleien ons, dal velen deze gelegenheid, om hunne
kleinen eene aangename verpozing te verschaffen, niet zullen laten voorbij
gaan. Wacht hun reeds genot bij het aanschouwen van zijne aardige goo
cheltoeren, niet weinig wordt dit verhoogd door het geestige marionettenspel.
Moge eene goede recette hem het bewijs leveren, dat Leidens ingezetetien
hem nog niet vergeten hebben.
Men meldt ons: De Koninklijke. Nederlandse!)® weerkundigen maakten
gisteren op, dat er onweer kon verwacht worden, «hoewel het daartoe nog
te vroeg in hel jaar is." De wind kTi"bmp echter naar het oosten en het
onweer verteerde, anders zon het ongetwijfeld gevallen zijn, terwijl het
voor onweer zelden te vroeg in liet jaar is als dc temperatuur in uitersten
valt. Het is en blijft zeer droog en dc tuinder verlangt nog meer dan dc
landman naar regen. Kwgjii er regen, binnen weinige dagen had liet wei
land gras en zou er iu het gepote en gezaaide groei ontstaan. De bloem
trossen der nu bloeiende hyaciiithcn zijn klein, gedrongen gebleven, omdat
de strenge vorst van Maart lol zelfs den bol heeft aangetast, waarbij het
wel bekend is dat wegens de ziekte onder de hyacint hei» duizenden bollen
verleren gaan. De tulpen zijn er met de koude beter afgekomen, hoe kw aad
zij er ook bij stonden; men was bevreesd voor het zoogenaamde vuur onder
[Zie eerder het lijvoegsel)