Bniteiilandsche aanvraag!
BOEK- EN CODRANTDRUKKERU
PAIX.LAS,
voor Tuinbouw en Plantkunde,
PER TELEGRAAF.
Een standbeeld voor Pieter Adriaanszoon Van der Werf.
ADVERTENTIES.
NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
Scheepmakerssteeg bij het Rapenburg.
GEBROEDERS MURÉ.
SCHOUWBURG TE LEIDEN.
nand
had
'tiven
tuin
eeft.
iyna-
rnell,
ering
moet
I rijke
enen,
e reis
Bj
naar
o dat
riten,
mei
afwe-
Dl
laakt,
ma.
looft,
'epen,
ivoerd
aan-
:t dei
kabi-
'eginj
omen
rinden
verte
orden,
gezel.
:n Vil
k van
e der
was
az
edaan,
de dei
bal ea
selijki
is, ii
als di
erhan-
ig der
ubbel-
aeerei
of dl
gevolg
voel
heden
gram,
s vai
jewjjs
ver-
ck ii
et eei
Graal
laagde
iiirek-
ir dei
vecht,
kW
noord
r han
te#
ar Bi'
d hem
st en sloeg hem herhaalde malen met een hamer op het hoofdwaardoor
weldra den geest gaf De moordenares werd onmiddellijk gevangen ge-
men en hare arme kinderen zijn er nu ellendiger aan toe dan ooit.
HOME. 3 April. De ministeriëele Italië verklaart, dat het Rcuter-telegram
ireffende het bestaan van een verdrag tusschen Oostenrijk, Duitschland en
Ü8 onjuist is. Alleenlijk hebben de genoemde mogendheden drie gelijklui-
inde protocollen uitgewisseld, waarin zij hare houding voor de eerstkomende
jaren bepalen.
DUBLIN3 April. De instructie in zake de onlangs te Cork in hecli-
iis genomen personen wordt met gesloten deuren voortgezet. Men ge-
l dat de beschuldigden werkzame agenten der dynamietpartij in Ierland
welke in betrekking staat met de dynamietpartij in Amerika.
BERLIJN, 4 April. {Part. Tel. B.) Behalve Vollmar zijn nog de afgevaar-
,ije Frokme en vier andere socialisten gisteren te Kiel in hechtenis ge
nen; de afgevaardigden zijn echter gisteren beiden vrij gelalen.
Hedenvoormiddag zijn de koningin en de kroonprins van Zweden te Ham-
irg aangekomenop reis naar Amsterdam.
HIEL, 4 April. Volgens de Kieler Zeitung is de heer Vollmar, lid van
u rijksdag, welke gisteren in hechtenis werd genomen, in den loop van
weder op vrije voelen gesteld.
BERLIJN. 4 April. (Part. Tel. B.) Te Neumiinster (Holstein) zijn door
beambten der Berlijnsche crimïneele politie de uit Kopenhagen komende
cialistische rijksdag-afgevaardigden Bebel, Diez en Auer gevangen genomen,
een verhoor hetwelk een uur duurde en waarin zij weigerden in licht in-
ie geven betreflende het congres te Kopenhagen en na het in beslag
incn hunner papieren volgde hunne invrijheidstelling.
IltClfiXUAIDEN.
'Sommighe quamen oock op desen lijdt by den Burgemeester Pieter
Iriaensz. van der Werf, hem voorhoudende heuren grooien honger-noot,
sij Item met claeclieken ende dreijchlicken woorden vertoondenmeijnende
I sy hem hierdoor beweghen souden, dat hij middelen soude soecken om
Hen vyanden te handelen. Hij anlwoordede hun cort ende vromelick:
lieve medeburgers, ick hebbe eedt gedaan, die ick verhope door den
ter aller goeder gaven standvastelick te houden: soo ghy met mijn doot
bolpen zyt, ick moet eens sterven ende het is my even vele oft ghyt doet
alsulcker mate ofte vyandt: want mijn sake is goed. Sijt ghy dan met
d doot beholpen, neemt mijn Iichaem, snydet ontstucken ende deylt
arvan, soo vele als strecken magh, ick bens ghetroost".
Ziedaar dan het Romeynsche antwoorde van Pieter Adriaensz. van der
erf, zooals wij zulks lezen in het werk van den Leidschen burgemeester
Orlers in zijne Beschrijvinge der stadt Leijden met groote moeijten
I verscheijdene Schriften ende Papieren byeen vergadert ende beschreven
welk manhafiig gezegde door het nageslacht zoo hoog geschat wordt,
het den moedigen en dapperen vaderlander een standbeeld waardig heelt
keurd.
Weldra zal Leiden dan het grootsche monument als eene herinnering
n zijn roemrijk verleden in zijn midden zien, weldra zal onze sleutelstad
beeld van den man mogen aanschouwenaan wien zij eens haar behoud
•sonenjithans nog haar roem, haar trots, haar eer, de Leidsche akademie, de
isle hoogeschool van Nederland te danken heeft.
Mei vreugde en ingenomenheid hebben dan ook Leiden's inwoners hel plan
jroet, deze hulde aan de nagedachtenis van den grooten man le brengen.
Het besluit echter om het standbeeld op de Ruïne te plaatsen mag zich
bier niet in dien algemeenen bijval verheugen en zulks zeer zeker niet
onrechte.
Meestal toch wordt een standbeeld düar geplaatst, waar het als het ware
ids het roemrijke feit doet gedenken, dadr, waar dit heeft plaatsgehad,
is dit door verschillende omstandigheden onmogelijk, dan daar waar
eeds een ieder het beeld kan aanschouwen.
Aan geen dezer beiden vereischten voldoet de Ruïne.
Noch Van der Werl, noch iemand zijner tijdgenooten heeft ooit aan een
raitschip (ten minste niet aan het bedoelde) en dus ook niet aan eene
nine gedachtde plaats, die thans bijna ophoudt eene effen, dorre, leelijke
jen ontsierende vlakte te zijn, na dit gedurende drie kwart eeuw te hebben
olgehoudenwas in 1574 eene straat als vele anderen en niet in het
ninste verband met het antwoord van Pieter Adriaensz. Van der Werf. Zjj
levert dus in casu niets bizonders, niets merkwaardigs op. Ook als een
pk bezocht terrein zal zij nimmer kunnen voldoen. De toekomstige ver-
Mielplaats toch van jeugdige gymnasiasten en lieve hoogere burgerscholier-
Itrs zal zich niet kunnen verheugen in een druk bezoek van ouderen van
ren.
I het oog op liet historische feit zelve heeft de Van der Werfstraat
KigetwQfeld het meeste recht, de meeste aanspraak om het beeld in haar
bidden le zien verrijzen. Daar is het dat de zelfopofferende man woonde,
aar is het dal hij zijn leven lot redding van de hem toevertrouwde ves-
ing aanbood, zooals wij zulks kunnen aanschouwen op het groote doek,
ich bevindende in het Stedelijk Museum in de Lakenhal. Hier is het dus
II het monument zoude moeien geplaatst worden, wilde men de geschic-
enis getrouw blijven, het is echter te betreuren dat de ligging van dit
edeelte der stad, de zoogenaamde stand, zich hier tegen verzet, deze plaat-
ng niet toelaat, niet gedoogt. Oneindig veel beter zou in dit opzicht de
Vnstraat voldoen.
Het beeld, daar geplaatst, met het front naar de Breêstraat gekeerd, zal
eel grooter indruk te weeg brengen. Elk en een iegenljjk, hetzij ingeze
tte o( vreemdelingzal daar den grooten man kunnen aanschouwen en op
«odanige wijze zal het onophoudelijk de herinnering verlevendigen van
eidens roem. De groote, ruime en breede straat, die dagelijks duizenden
menschen, zoowel te voel als in trams, ziet voorbijgaan, zij biedt zich als
liet ware aan; de meestal ledige groote oppervlakte, door liet weinige ver
keer in de straat zelve, zoude voorzeker hierin ten mitjsle spoedig eenige
verandering zien.
Niet alleen derhalve dat de Papenslraat een uitstekend geschikt, ja zelfs
het meest geschikte punt mag genoemd worden tot het oprichten van
Van der Werfs standbeeld, met het oog op de buide, het eerebetoon, welke
het nageslacht den vroegeren burgervader wil bewjjzen, maar ook Leiden
zal daardoor eene schoone straat, met meer drukte en meer vertier, rijker
worden.
Moge men derhalve, wanneer zulks ten minste mogelflk is, het eens ge
nomen besluit laten varen, om het te verwisselen met een beter en dege
lijker plan.
ISurgerlijfcc
Van 39 maart tot en met 41 April 1883.
BEVALLENA. M. Kremer, geb. Meumershein, D. S. Verpoorte, geb. v.
Djjke, D. J. Kleinhans, geb. Karreman, D. C. G. H. Mulié, geb. Nieuwen-
huysen, D. M. Robbers, geb. Van Welre, D J. C. Laverman, geb. Platteel,
Z. - S G. v. d. Mark. geb. v. Pijpen, Z. M. C. Treskes, geb. De Koning, Z.
A. E. Van Unen, geb. Lingerak. Z. J. Etienne, geb. Mark, D. W. Chaudron,
geb. Schipaanboord, D. H. P. Bonije, geb Kooien, D. A. Kok. geb. Althuis,
D. J. v. d. Bosch, geb. Snoeker, D. J. M. Kriek, geb. Simons, Z. M. H.
v. d. Boon, geb. Kimmel, D. - F C. Bernard, geb. Weijers, D. S. J. Plu, geb.
Plu, Z. A. A. Segaar, geb. Owel. Z. M. M. Stijnman, geb. Verhoeff, Z. J.
v. d. Steen, geb, Neuteboom, Z. E. C. M. Alofs.geb. v. Ulden, D. - C. Breede-
veld, geb. v. d. Burgh, Z. R. Van Gelderen, geb. Fontijn, D.
OVERLEDENA. Veerman, Z„ 3 j. S. J. Marsman, geh. met M. v. d. Berg,
63 j. M. Nollee. vr., 69 j. J. v. d. Broek, Z., 1 j. C. J. Franse, Z., 4 m.
C. v. Sonsbeek, D., 5 m. J. J. De Boer, Z„ 5 m. A. Paling, geh. met C. Later-
veer, 72 j. J. De Vlaam, Z., 15 m. E. Pipenbrink, vr„ 37 j. M. v. Rossen,
D., 3 m. L. B. A. Hoogenstraaten, Z„ 2 w. J. W. Heymans, D., 3 j. P.
Braggaar, Z., 6 m. J. v. d. Berg, Z., 18 m. A. Bavelaar, geh. met P. Overmeer,
77 j. - II. Trouwee, wedr., 72 j. A. C. De Graal, D., 27 j. - G. Ouwerkerk,
wede, 80 j. J. C. Duits Wesseling, Z„ 29 j. A. Oostveen, Z„ 7 i. H. M. v. d.
Feyst, D., 22 m.
GEHUWD: J. C. Hofkes, wed', en H. W. E. De Haas, jd. A. J. Togni, jm. en
A. De Haas, jd. A. Verhoeven, jm. en M. Ribot, jd. J. De Kort, jm. en M. W.
E. Brakel, jd. P. M. C. De Does.jm. en M. Brocaar, jd. L. A. Mesters, jm. en
C. H. Van Weizen, jd.
Afdeeling Leiden en Omstreken.
De TENTOONSTELLING VAN PRIMULA'S op 7 en 8 April a. s.
zal GEEN VOORTGANG HEBBEN.
Staande Klokken met Speelwerk, antiek Zilver, Schilderijen
in Olieverf, oud Porselein en Aardewerk, «fuweelen en Parelen,
antieke Pendules worden tot den hoogst mogelijken prijs ingekocht door
m. van itossvm du chattel.,
Haarlemmerstraat 2de huis van de Mare 114.
Ondergeteekenden bevelen zich beleefdelijk aan voor de leve
ring van alle soorten van DRUKWERK.
ROTTERDAMSCH TOONEELGEZELSGHAP,
Directeur WILLEM VAN ZUYLEN.
MAANDAG 9 APRIL. 1883,
Laatste Abonnements-Voorstelling van dit saisoen.
Ter benefice van den Heer WILLEM VAN ZUYLEN.
Drama in in 5 Bedrijven, naar het Fransch van d'Ennery enFournier, door
B. L., Muziek van W. Wijsman. Costumes van J. G. Durivou.
Aanvang te zeven uren.
PRIJZEN DER PLAATSEN.
Loges ƒ1.60. Baignoires ƒ1.40. Parterre ƒ1.00. Galerij 0.50.
Plaatsen kunnen eiken werkdag van 10 tot 4 uren, Zondag van 10 lot
12 uren, besproken worden bij de Bureeliste, Langegracht A N°. 1en op
den speeldag aan den Schouwburgvan 10 tot 2 uren a 10 cents extra
per plaats.