V
DE DOMME STREEK
i
'i
HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLAND,
Het li" Spijikojiie-Coiiccrl,
1
De Rotterdamsche
De Vrouwenhater,
advertentie n.
gevestigd te Rotterdam
SCHOUWBURG TE LEIDEN.
n
(Der Schwabenstreich.
G. G. L O G H E R,
1 F
bootje vervaardigd, anderhalve meier lang" en tuigagie D3ai' evenredigheid;
en voorzien van eene machinale beweging, waardoor het. ie water gelalen,
zich 8 uren kan voortbewegen, welke beweging hel op hel land 12 uren
kan blijven volhouden. Patienier heeft zijn klein kunstwerk den koning
aangeboden, die het welwillend heelt in ontvangst genomen. Hij was op
aansporing daartoe in persoon naar 's Hage gegaan.
's GRAVENHAGE 2 Maart.
Door Z. M. is benoemd tot ridder der Orde van den Nederlandsehen
Leeuw, mr. C. J. Sickesz, voorzitter van de Geldersche Maatschappij van
Landbouw te Lnchem.
Als een blijk van 'skonings hooge tevredenheid over het gedrag der
na te noemen rijksveldwachters die op de terreinen van de kruitfabriek te
Muiden bij gelegenheid van de ontploffing aldaar hebben dienst gedaan, zijn
thans door den minister van justitie geldelijke belooningen toegekend, aan:
de brigadiers N. Laniers en G. Tromp, de brigadiers-titulair P. De Jong,
II. Ragelli, P. Keys en J llogerheyde. de rijksveldwachiers P. Huisman,
A. de Vries, F A. Smalt, C. Van den Kommfr, J. B A M. Biicher, J. Kamp
huis, II. J. E. Ite Leur. ,1. F. Ilekker. .1. F. J. Blooker, II J. StiimpfF.
J. Huhbeliug, .1. A. Debo en J W. Teteiiburg.
Door Z. M. is aan den arts Joliann Friedricb Mfillergeboren (e liai-
serslautern (üuitscblaud)vergunning verleend de geneeskunst uil te oelenen
op Nederlandsche zeeschepen, met uitzondering van oo logs>aartuigen, onder
voorwaarde, dal bij de wettelijke bepalingen omtrent de uitoefening der
geneeskunst in Nederland stiptelijk nakome.
Door Z. M. is bepaald, dat in den loop van bet jaar 1883 voor den
lijd van 5 jaren zullen worden gedetacheerd: bij het leger in Nederl. Indié,
de kapiteins 11. J. F. hommers, van het reg. grenadiers en jagers, J. Van
Wijk, van het 3e en F. C. \V. Von Horn, van hel 5' reg. infanterie, als
mede \V. Hinguianvan het instructie-bataljonen bij het leger hier te
lande, de na te noemen officieren van het leger in Nederl. Indië. als: bij
het 3' reg. infanterie, de kapiteins 11. Bendien en YV. L. Mann; bij het 5"
reg. infanteriede kapiteins 11. F. G. Van Bijlevelt en YV. F. 11. S. Peller,
vóot laatstgenoemde thans met verlof in Europa.
Door Z. M. is dé kapitein M. J. Huiswil, van hel 6[ reg. infanterie,
op zijne aanvrage, op pensioen gesteld.
De minister van justitie zal op 6 Maart aanst. geen audiëntie v< rleeiieu.
De leden der eerste kamer zijn bijeengeroepen tegen Maandag 12 Maart
's avonds1 8 ure.
Er worden onder de ingezetenen alhier pogingen aangewend om Ie
trachten jli'. .1. Mock terug te brengen van zijn besluit tot nederlegging
van het lidmaatschap van den gemeenteraad.
Dc oud kolonel der cavalerie F. A. J C. baron Van Voorst tol Voorst,
ridder van de Militaire Willemsorde, van den Nederlandschen Leeuw en
van de Eikekroou, is alhier op ruim 8L-jarige leeftijd overleden.
De question bru'anle in de politiek van den laatsten tijd lokte gisteren
avond een aamal belangstellenden, leden en niet-leden van volksonderwijs,
afdceling 's Gravenhage, naar Diligentia, voor welken kring prof. VauVlotui
de stelling zou inleiden: «Art. 194 der Grondwet, geen partijleus maar een
staatsbelang." Onder het gehoor trof men verscheidene leden van de tweede
kamer en autoriteiten op het gebied van onderwijs aan
Na ei n woord van inleiding, door den voorzitter den heer Goeman Ror-
gesius, nam prof. Van Vloten bet woord en stelde op den voorgrond dat
het opgeven van art. 194 der Grondwet gelijk staat aan de overgave van
eene belegerde vesting.
De bepaling mag daarom niel worden losgelaten, omdat bet belang van
den slaat daarmede verbonden is. Al wer.l het beginsel van godsdienstvrij
heid niet al aanstonds volledig toegepast, de onmiskenbare strekking was
daar en heelt gezegevierd.
Dubbel welkom was het voor Item in den Haag te kunnen wijzen op het
heugelijk feit der godsdienstvrede hier, alwaar men het bronzen beeld van
prins YVillem I in tvveePrlei houding ziet verrijzen en opziet tegen het beeld
van den vorst, aan wien men de Grondwet van 1848 verschuldigd is. Dat
beginsel moet zich niet slechts in de Grondwet uilen, maar in ieder hart
worden ingeprent. De staat is geroepen tot eensgezindheid en vrede Ie
nopen. De staat alleen moet zich boven alle geloofsverdeeldheid verheven
achten en daarvan in zijn wetgeving getuigenis geven. Daaraan is art. 194
der Grondwet zijn aanzijn verschuldigd. Eerbiediging der eigenaardige be
grippen van ieiter blijve het begrip van den staat. O ntrent zulk een eer
biediging toont men niet altijd hel juiste begrip te hebben. En toch laat
dit zich zoo gemakkelijk vat en, gelijk spr. met voorbeelden trachtte duide
lijk te maken.
Hieraan verbond hij een schels van de verhouding van den staat tot de
verschillende geloofsbegrippen. Volkomen vrijheid voor de kerk van bewe
ging op eigen terrein, maar de grootste waakzaamheid daarbuiten, ziedaar
de roeping van den staat. Het voorbeeld van verdraagzaamheid door den
staat gegeven vindt hel best zijne afspiegeling in de scholen.
Nu herinnerde spreker wel dat er zijn die zeggen: liever dom dan godde
loos, dit neemt niet weg dat het de roeping is van den staat te waken
dat tic geschiedenis niet worde beschouwd op de school door een kerke
lijke bril.
In de kerk en op de catechisatie heeft men het recht een andere leer Ie
prèel.en. maar de Nederlandsche staat uiag de kinderen niet op geloofshaat
laten africhten. Gewetensvrijheid en Verdraagzaamheid behoort allerwege te
heerschen.
Van de zijde der hervormden wordt gerept van de school met den Bijbel.
Maar een school in dien zin is een catechisatie Niet op tie school, maar
op de catechisatie b. hoort de Bijbel tehuis. Hij achtte hel zelf wen-chelijk
hel getal dier scholen te beperken, {let Nederlandsche staatsbelang dat be
schaving en veredeling hoven liefdelooze geloofsverdeeldheid vordertbrengt
mede dat art. 194 geen pariijtcus zij.
lil de debatten meende de lieer mr G Beliulante o. a dat de klachten
over ongelijkheid io hel kiesrecht niet zijn te loochenen, doch wenschte
niet art. 194 der Grondwet prijs ie geven door eene uitbreiding van dat
recht. Daardoor zon dubbel onrecht worden gepleegd niet alleen aan de
voor- maar ook aan de tegenstanders van hei openhaar onderwijs. Overigens
meende spreker dat de inleiders in de beoordeeling van hel bijzonder onder
wijs te ver zijn gegaan en betwistte dal bei kerkeljjk onderwijs liefdeloosheid
len gevolge heelt.
De beer Van Eek. lid van de twrede kamer, verdedigde de stelling dal
hrt staatsonderwjjs niet in het leven was geroepen als verzet legen de
hartstochten en nooit ten doe! beeft gehad een anti-neutrale houding aan te
nemen en strijd te voeren tegen dc kerk.
De heer Van Vloten zette, naar aanleiding van liet gesprokene, nog uit
een, dat hij er nitt aan gedacht had te zeggen dal geloof opzettelijk baat
en liefdeloosheid preekt. Iljj geloofde wel dat hoofdzakelijk uit geloof lief
deloosheid is voortgesproten.
Zie verder het Bijvoegsel)
IS
Heden overleed na een langdurig lijden, na voorzien te zijn van de IIII.
Sacramenten der Stervenden
vader, de YVel-Edel Gestr.
Bidder van de Orde van den
diep betreurd door nagelaten
Leiden, 3 Maart 1883.
Bezoeken kunnen niet
onze geliefde EchtgenootVader en Belutwd-
tleer DOMINICUS ANTONIUS SCHRETLEN,
Nederl. Leeuwiu den ouderdom van 72 jaren,
betrekkingen.
YVed. D. A. SCHRETLEN, Bonzo.
A. D. D. SCHRETLEN.
J. C. SCHRETLEN, Seeuwen.
worden afgewacht.
Voor de vele hartelijken bewjjzen van belangstelling en deelneming,
ondervonden, tijdens de ziekte en bij het overlijden van onzen geliefden
Vader, den Heer JOHANNES HILLEBRAND BENSCHOP, betuigen zijn Zoon
en Dochter hunnen oprechten dank.
J. H. BENSCUOP 1'.
Leiden, 3 Maart 1883. J. A. C. BENSCUOP.
geeft gelden onder eerste hypothecair verband, op Huizen en Land in Ne
derland, aflosbaar in annuïteiten of op andere overeen te komen wjjze.
Inlichtingen en tarieven zijn voor 's Grarenhnge en omstreken Ie beko
men bij haren Agent, Mr. IV. VAX ROSIfDI Bz., Advocaat en
Procureur, te 's Gravenhagedie daartoe dagelijks Ie spreken is ten zijnen
huize aan de Huygensstraat X". 4, des namiddags van An// één tot
half twee en van zes tot acht ure.
Rotterdam. De Directie,
Mr. B. 91EES, B. VAX KOSSEM, E. C. M. HOVER.
F. 1
Mr.
De
op
lesei
nen
loor
lilgit
vast
lairs
lorre
Hel
Koninkrjke Vereeuigiiig „liet Xederlandscb Tooneel"
Afdeeling /'ROTTERDAM".
MAANDAG 5 MAART 1SS3:
Blijspel in 4 Bedrijven van Franz von Schönthan, schrijver van «Inkwar
tiering" enz. Vertaald door M. B. Mendes da Cosla.
(Groot succes vau Weencn, Berlijn en al tie overige Theaters van Duitschland.)
gevolgd doob:
Blijspel in 1 Bedrijf, uit het Duitsch van Rod. Benedix, door Arnold Isiug J'.
Aanvang te zeven uren.
P R IJ Z E N DER PLAATSEN.
Loges ƒ1.60. Baignoires 1.40. Parterre 1.—. Galerij 0.50.
Plaatsen kunnen eiken werkdag van 10 tot 4 uren. Zondag van 10 tot
12 uren, besproken worden bij de Bureelisle, Langegraclit A N». 1en op
den speeldag aan den Schouwburgvan 10 tot 2 uren a 10 cents extra
per plaats.
te geven onder directie van den ueer
met welwillende medewerking van Mevr. G. "V. (Zang) uit Amersfoort,
en TH. J, D. EXDEREÉ (Piano) uit Leiden,
zal plaats hebben op Vrijdag 9 Maart 1883 t des avonds te halfachl
IN DB GEHOORZAAL.
Ore li est ïv erkent
Symphonie C dur. vanL. ran Beethoven.
2 Melodien liir Streicliorchesler, vanE.Grieg.
a. Herzwtinden. b Der Friihlinz.
Extractes N4. 2 aus Rosammide, vanF. Schubert.
Ouverture «Don Juan", vanIF. A. Mozart.
De prijs is voor een lieer en eene Dame f 1.25voor elke Dame tutti
f 0.<5. Op den avond van bet Concert zijn kaarten aan bet Bureau It
verkrjjgen voor 1. den persoon.
Lijsten van inteekening lizgen bij de Hll. BLANKENBERG, Mare, ft
EGGERS, Botermarkt.
beri
CR]
cn
KA'
nog
L1N
LA1
(I
00
lU'i
511
3 ic
p ui
teiam
es te
'fj «1
