PRP» TELKGftAAF*
PORT-SAID, 1 September. Gedurende de beide laatste dagen hebben er
slechts ligte schermutselingen met de Egyptenaren plaats gehad.
KONSTANTINOPEL, 1 September. De dépêche van heden ochtend moet
in zoover verbeterd worden, dat de Porte voorgesteld heeft cene neutrale
streek te vormen rondom de tusschen Griekenland en Turkije betwiste pun
ten totdat de quaestie geregeld zal zijn. Dit voorstel is echter verworpen
en de vijandelijkheden duren voort.
DUBLIN, 1 September. De onderkoning heeft in eene proclamatie een
beroep op de burgerij gedaan om eene vrijwillige politie te vormen ter ver
vanging van de ontslagen ambtenaren.
DUBLIN, 1 September. Heden avond zijn reeds 400 personen tot de vrij
willige politie toegetreden. Het gemeentebestuur is heden avond urgent
bijeengeroepen; de lord-mayor gaf het voornemen te kennen eene procla
matie uit te vaardigen, waarin den burgers, wegens gemis eener politie-
magt, aanbevolen wordt voor het behoud der orde te waken.
LONDEN, 2 September. Van generaal Wolseley is een dépêche dd. 1 Sept.
ontvangen, waarin hij meldt, dat hij slechts op de volkomene organisatie
van de transportdienst wacht om op nieuw voorwaarts te rukken. Wol
seley had op den spoorweg en het kanaal gerekend, om mondbehoeften enz.
voor de troepen van het front te doen vervoeren; maar de vijand heeft deze
middelen van gemeenschap afgesnedendoor dijken over het kanaal te leg
gen en de spoorbaan onbruikbaar te maken. Deze hinderpalen zijn thans
uit den weg geruimd en drie locomotieven doen dienst. Een convooi muil
dieren is ran Cyprus aangekomen. Wolseley hoopt kameelen te krijgen
van de Bedouinen. De hitte is uiet zoo fel als men verwacht had. De ge
zondheid der troepen is goed.
DUBLIN, l September. Al de politie-agententen getale van 883, hebben
hunne dienst gestaakt. Alleen de hoogere ambtenaren, de inspecteurs en
de sergeanten, zijn op hunnen post gebleven. Gisteren avond is de open
bare rust verstoord geworden en de militairen waren op enkele punten
genoodzaakt met gevelde bajonet de ongeregeldheden te bedwingen. Nog
steeds worden speciale constables in dienst gesteld.
WEENEN, 1 September. Bij de heden gehouden trekking der Ooslen-
rijksche credietloten a 100 fl. zjjn uitgeloot: serie 969 n°. 68'150,000 fl.;
serie 3978 n°. 98 30000 fl serie 969 n°. 93 15000 6.verder de seriën
600, 807, 1310, 1371, 1401, 2100, 2167, 2403. 2418, 2722, 3017, 3336,
3370, 3721, 3923, 3952, 3978 en 4102.
MADRID, 31 Augustus. Een officieële dépêche uft Manilla meldt dat
eergisteren en gisteren aldaar aan de eolera overleden zijn 531 inboorlingen
en 7 Spanjaarden.
INGEZtilNOElllI.
DE DRANKWET.
Nadat langer dan een halve eeuw was te velde getrokken tegen het mis
bruik van sterken drank, deels door eerlijke afschaffers, die het oprecht
meenden, deels door napraters, die den vermogenden en eerlijken lui honig
om den mond smeerden (en de kat in het donker knepen), is er dan toch
eindelijk een drankwet in het leven geroepen, die bestemd zou moeten zijn
het misbruik van sterken drank tegen te gaan.
Ik zeg zou moeten zijn, in de vaste overtuiging, dat die wet, zoo als
ze daar ligt, het voorgestelde doel nimmer zal bereiken. Zij beteekent niets
meer dan een kluitje, waarmede de agitateurs in het riet zijn gestuurd; en
vreemd genoeg, zjj schijnen daarmede tevreden, of leggen er zich bij neer
met de logische gevolgtrekking; /'beter een half ei dan een leêge dop".
Sommige optimisten roepen al victorie, nu de couranten vermelden dat
er zóóveel minder accijns is betaald. Zij zien daarin een duidelijk bewijs
van minder verbruik, en verheugen zich daarmeê. Ik voor mij ben van een
ander gevoelen en denk meer aan de waarschijnlijkheid, dat de mindere
accijns geen uitvloeisel is van minder verbruik, maar wel doordien er meer
gesmokkeld wordt. Het is toch wel aan te nemen dat, voornamelijk in
grensplaatsen, de verkoopers van sterken drank in het klein zullen trachten
het door hen te betalen Iicentierecht terug te krijgen. Als men dan ook
de staten van iedere provincie nagaat, zal men wel tot de overtuiging ko
men, dat de minder betaalde accrjnsen hootdzakelijk voorkomen in grens
plaatsen en daar waar de meeste gelegenheid tot smokkelen of ontduiken
bestaat.
Voor zoo verre ik heb kunnen nagaan, is het misbruik van sterken
drank sedert de invoering van de drankwet niet afgenomen, maar integen
deel toegenomen, voornamelijk onder de laagste volksklasse, en hoofdzakelijk
op Zon- en feestdagen. De treurige tooneelen, die ik dagelijks zie in de
omgeving waarin ik mij beweeg, zoowel van mijn eigen werkvolk als van
anderen, geven mij daarvan het doorslaand bewijs.
Maar om dat alles te kunnen nagaan dient men te wonen in buurten,
waarvan fabriekarbeiders en sjouwerklieden de hoofdbestanddeelen uitmaken.
Een volksvertegenwoordiger komt daar in den regel nooit, en kan daarom
niet dan oppervlakkig over de volksklasse oordeelen.
Dat beteugeling van het misbruik van sterken drank, zoowel uit een
moreel als uit een physiek oogpunt, hoogst wenschelijk zou z|jnzal iedereen
beseffen, en wel voornamelijk bij die met werkvolk te doen heeft; maar
dat dit zal worden verkregen door de tegenwoordige drankwet, moet ik
ten stelligste tegenspreken.
Deze wet is alleen een kunstmatige geldmakerij, om de drankprijzen te
verhoogen en daardoor de huisgezinnen, die gezegend zijn met leden die
graag jenever lustennog armer te maken. Want als de drank duurder is,
wordt er daarom niets minder gedronken; maar het meerdere, dat voor
drank wordt betaald, is ten koste van de huisgezinnen.
De eenige goede bepaling welke in die wet voorkomt (nl. als zij streng
wordt gehandhaafd) is, dat er geen sterke drank mag worden verkocht in
bordeëlen. Voor het overige draagt de geheele wet het duidelijk merktee-
ken van totale onbekendheid met het leven, de zeden en de gewoonten
van de volksklasse. En toch is het hoofddoel van de wet geweest het mis
bruik onder de volksklasse tegen te gaan.
Als eenvoudig bewijs wil ik slechts ééne bepaling aanhalen, nl. die waarin
25 pCt. korting van het Iicentierecht wordt toegestaan aan die verkoopers,
die hebben verklaard tusschen Zaturdag avond 6 en Maandag morgen 6 uren
niet te zullen tappen of verkoopen. Hieruit blijkt dat men er prijs op stelde
dat het misbruik voornamelijk op Zondag zou worden beperkt. Vandaar
dat aan dengeene, die daartoe wilde medewerken, eene premie werd uitge
loofd. Maar wat beteekent die premie? Inderdaad niets zoo als het vol
gende aantoonen.
In eene gemeente zoo als Leiden, waar het Iicentierecht is bepaald op
ƒ25 van iedere ƒ100 huurwaarde of ondcrdeelen daarvan, zijn de meeste
krotten en kroegen aangeslagen naar eene huurwaarde van ƒ100 tot ƒ200,
zoodat zij voor Iicentierecht moeten betalen 50. Verkoopen zij nu niet
van Zaturdag avond zes tot Maandag morgen zes uren, dan krijgen zij
vermindering van 25 pCt of' U van ƒ50, bedragende per jaar ƒ12.50
of iedere week 24 centen. Neemt men daarbij in aanmerking dat die
kroegen gedurende de week zeer weinig debiet hebben en het bijna uit
sluitend van den Zaturdagavond en den Zondag moeten hebben, dan zal
het wel niemand met gezonde hersens in de gedachten komen, dat er een
van die kroeghouders zal zijn, die des Zaturdags avonds en des Zondags
zal sluiten, om eene premie van 24 centen te behalen, als hij wellicht acht
a tien gulden kan verdienen door Zaturdagavond en Zondag wel te ver
koopen.
Neen! als men het inderdaad ernstig had gemeend, dan had men de zaak
flink moeten aanvatten en flinkweg moeten bepalen, dat alle lappen-kroegen,
krotten en slijterijen des Zondags onherroepelijk moesten gesloten zijn; wel
te verslaan die soort, die beneden zekere categorie van het patent vielen,
en met uitsluiting van passantenhuizen, logementen, sociëteiten en koffie
huizen, waar het fatsoenlijk publiek verkeert.
Dan zouden die kroegen die hel meeste kwaad stichten spoedig tot en
denkelijk wel beneden het bij de wet bepaalde maximum worden terugge
bracht. Door die bepaling alleen zdu meer nut worden gesticht dan door
de geheele drankwet.
Nu zal men wel zeggen: "dat kan niet" of «dat is niet uitvoerbaar".
Maar eilieve, wat kan niet, of wat is onuitvoerbaar, als men het ernstig
meent? Immers niets! Ten minste tegenwoordig niet meer. De geschiedenis
heeft in de laatste dagen wel geleerd, hoe het mogelijk was, een verdien
stelijk man, die de hoogste achting genoot en verdiende, in staat van be
schuldiging te stellen en op te ruimen, omdat hij een paar goede vrienden
in den weg stond. Waarom zou het dan onmogelijk zijn een volksramp
tegen te gaan, die de geheele natie in den weg staat? Het komt er maar
op aan of men wil. That is the question.
Leiden 1 September 1882. P.
PROGRAMMA VA» MUZIEKUITVOEUINCiEN.
Musis Sacrum. Zondag 3 September, ten twee ure, door het
Muziekcorps der dienstdoende Schutterij, Kapelmeester de heer C. G. Locnzi
lste afd.l.Marsch, Carl; 2. Concert-Ouverture Limnander; 3. Ivomet-Walzer,
Lanner; 4. Fantaisie "Le Caïd" Verdi. -— 2dt afd.: 5. Ouverture "Giralda",
Adam; 6. Cavatine fiir Piston-Solo, Suppé; 7. Fantaisie »Nabuchodonosor",
Verdi; 8. Alexander-Quadrille, Hermann.
ZWOLLE, 1 September. Tarwe 9.75 a ƒ10.50; rogge ƒ7.75 b ƒ8; boekweit
ƒ6.75 b 7.25, gerst ƒ6.25 b ƒ6.75; paardeboonen ƒ8.50 b ƒ9; aardappelen
2 a f 3, alles per HL. Boter. Aanvoer 675/8, 525/16 vaten en"940/2 KG.
stukgoed. Totale aanvoer 38440/2 KG. Middenmarkt 1 per KG. Handelswaarde
ƒ19220. Notitie van heden: per KG. 1 b 1.30; per 20 KG. of vat prime
kwal. 24 b ƒ25.50; afwijkende soort 22 b ƒ23; tweede soort ƒ17 b ƒ19.-
Eijeren: 2.75 b ƒ3.50 per 100 stnks.
Vee. Bij een totalen aanvoer deze week van p. m. 2000 stnks, was de handel
levendig en stegen de prijzen.
Varkens. Aanvoer, handel en prijzen als vorige week. Vette varkens 2 ets per
KG. duurder.
Huiden, Voor de maand Sept. zijn door de zouters dezelfde prijzen vastgesteld,
als voor Aug. zijn uitbetaald.
Russchen. Aanvoer ruim 4000 bossen. Markt gedrukt met lagere notitie.
Te Leiden ter Boekdrukkerij van J. C. DRABBE.
