een CONCERT op Zomer zorg
Arabi beeft in het meer Mareotis geleid het kanaal Mahmoudielidat aan
Alexandria water verschaft. Men gelooft echter, dat de waterputten in de
stad nog onlangs gevuld zijn.
LONDEN, 20 Julij. In het lagerhuis zeide de heer Gladstone, dat hij
Maandag zal indienen een crediel om de regering in staat te stellen de
strijdkrachten in de Middellandsche zee te versterken. Ilij is van zins de
som te verkrijgen door wijziging der belasting.
PARIJS. 20 Jul(j. In de couloirs der kamer werd het berigl ontvangen,
dat Freycinet Grévy mededeelde, dat hel geheele kabinet het verzoek om
ontslag introk wegens de stemming in de kamer.
LONDEN, 20 Julij. In het lagerhuis zeide de heer Diike, dat Engeland
en Frankrijk den 17llen jl. de mogendheden voorstelden die mogendheden
aan te wijzendie, in geval van nood, bijzondere maatregelen ter bescher-
min" van het Suez-kanaal nemen zouden aan haar overlatende de wijze en
het tijdstip van het handelendat overeenkomstig het beginsel van het pro
tocol onbaatzuchtig moet geschieden. Dilke las eene depêche van Elliot
aan Granville, die bevestigde dat Kalnoky het bombardement volkomen ge
wettigd acht. Gladstone zeide, dat de Porie het voorstel om deel te nemen
aan de conferentie inwilligt; de depêche bevat geen woord, dat onmiddel
lijk slaat op het zenden van Turksche troepen naar Egypte.
ALEXANDRIE, 20 Julij. Omar Lufli, van Caïro hier teruggekeerd, heeft
aan den Khedive verslag van den toestand aldaar en in de omstreken uit-
gebragt. Hij zag te Damanbora, Santah en Mikallo Europeanen vermoorden
en hunne huizen plunderen. Arabi had al de pacha's, ulema's en notabelen opge
roepen tot eene vergadering, om hun de vraag voor te leggen of, in aanmerking
genomen de innige betrekkingen van den Khedive met de Eugelsche autoriteiten,
nog aan zijne bevelen betreffende de militaire toebereidselen gehoorzaamd moest
worden. De vergadering benoemde eene commissie, welke zich naar Alexan
dre moet begeven om te onderzoeken of de beschuldigingen tegen den Khe
dive gegrond zijn. Zij zou den 18tn Julij vertrekken.
INGEZtlIlfDEN.
Nog eens 't Ilijnlaiidslmis.
liet zij mij vergund de bemerkingen omtrent 't Rijnlandshuis, zie het
Leidsche Dagblad van 17 Juli II., naar aanleiding van het ingezonden stuk
van A. J. K., thans nader toe te lichten.
Het zjj verre van mij te beweren, dat ik het restaureeren van bedoelden
gevel onvoorwaardelijk afkeur, dan wel de wijze waarop men dat zal doen.
Want, wat is restaureeren van een gebouw? Het zooveel mogeljjk terug
brengen daarvan in zijn oorspronkeljjken staat en wel met behoud van de
nog bruikbare deelen en het bijwerken van het ontbrekende naar verschil
lende gegevens, 'daar nog aanwezig.
Gesteld dat de gevel niet meer in orde te brengen is, door afkrabben en
schuren met ijzeren boenders, hoewel 't aan verschillende gebouwen en met
goed gevolg is toegepastmoet men dan overgaan lot 't afhakken en weder
aanplakken van een halven steen? men kan dan wel voor versterking b. v.
om de v'\jf lagen eene zoogenaamde inkassing van een halvcn steen maken,
maar is dat constructie?
Is 't waarheid dat, op 'l ëénsteens verband afgaande, waarin toch
g<me:?eld moet worden, de muur minstens één steen schijnt en in werke
lijkheid een aangeplakte halve steen is, dan ware het beter den muur over
zjjne volle dikte te vernieuwen.
Is het verder voor het karakter van het gebouw niet gewenschtja zelfs
noodzakelijk, dat men er weder kruiskozijnen in plaatst; dit zal men even
wel naar ik verneem niet doen. Voor te weinig licht behoeft men toch
niet bevreesd te zijn, het is voldoende naar hel Paleis van Justitie te ver
wijzen, waar zelfs de grootste vertrekken door kruiskozijnen hun licht
ontvangen.
Indien aldus de gevel opgelapt is, want restaureeren kan men 't niet
noemen, daar 't niet aan de bovengenoemde stelling beantwoorden kan. zal
't een gebouw schijnen van den nieuwen tijd in Vlaamsch-renaissance
stijl opgetrokken.
We hadden van een lichaam als Rijnland, dat door de keurige inwendige
restauratie blijken heeft gegeven het goed met de kunst te meenen en er
ook wat voor over te hebben, iets beters mogen verwachten, en dat dus
ook thans een volledige restauratie, even als toen, aan een op dat gebied
bekwaam man opgedragen ware; want we behoeven toch niet door te gaan
op een fout in 't eerste gedeelte van deze eeuw begaan, door het zonder
negge of iets plaatsen van meer moderne kozijnen ter vervanging der kruis
kozijnen en het doorbreken der borstweringband.
Dan blijf ik bij mjjn beweren, en velen met mij, dat ik liever 't Rijn-
landshuis zie zooals 't thans is, dan later wanneer de poging tot restau
ratie voltooid zal zijn.
MULTIPLEX.
BINNEN EN BUITEN DE STAD.
Neen, ik heb het nooit kunnen gelooven, maar ik kom van mijn onge
loof terug, er is veel in de bouwkunde wat niemand begrijpt en blijkbaar
tol het innerlijke leven van den bouwmeester behoort. Het is te hopen dat
zulke, die door hunne hooge vlugt zich in het rijk der verbeelding geplaatst
gevoelen, hun eigen ontwerp zullen begrepen hebben. Eene van onze fraaiste
markten, in een van onze karakteristiekste, echt Hollandsche steden, werd
nooit zoo droevig bedorven als door hel oprigten van een gevaarte, waarbij
de bouwmeester zich duidelijk in eene Egyptische wereld moet gedroomd
hebben, liet is een verlengd vierkant, waarschijnlijk van een plat dak
voorzien, want door eene balustrade moet het beslaan van een dak geraden
worden, en het geheel zou best voor een tuighuis kunnen doorgaan, als
niet twee groepen van hetzelfde, pelikanen, die hunne borst openprikken
ten einde met hun bloed hunne jongen te voeden, er cp geplaatst waren,
welke teeder-aandoenlijke, uit het rijk der liefde gegrepen, voorstelling
Trouw moet blijken zinnebeeldig zou uitdrukken. Ondanks deze symbolo-
latrie staat dat kunst- en kleurloos meesterwerk vlak tegen een gebouw.
hoe kon hel zóó bedacht worden dat nog vermaard is om zijn echt
renaissancevroeger vleeschhal was en thans tot bergplaats van geweren
gebrnikt wordt. Als nu in het huis met de pelikanen, om zijnen bouw, de
ongebruikte geweren van onze landmast geborgen waren en de lieden, die
zich in het huis met de pelikanen diver teeren, daarin zelfs gelaafd worden
(het zinnebeeld zou nu meer bcteekenis krijgen), misschien wel als oude
patriarchen op het platte dak het spiedende oog laten rondwaren over de
dingen beneden,hun intrek hadden genomen in het andere gebouw, zou
ieder, dunkt mij, meer op zijn plaats geweest zijn. Maar het teekenachtige
van de markt in die echt Hollandsche stad is toch met zoo een log, vier
kant blok steen voor de helft bedorven.
Trekt door de voornaamste sleden van ons dierbaar vaderlander is overal
wansmaak, hoewel niet mag ontkend worden ook goeds op te merken.
Villa's, mijne heeren. en fatsoenlijke burgerwoningen zijn aan de orde van
den dag. In Leiden, waar steeds familiên uit de Indiên verwacht worden,
zoo zjj nog niet zijn aangeland, zijn zulke woningen eene ware behoefte
geworden. Men kan er dus niet spoedig te veel bouwen: eenvoudig en op
gedrild. Aan het Plantsoen heb ik er ontdekt van roode en gele baksteen,
die op mij den indruk maakten van eene opeenstapeling van grafmonumen
ten. De zware, van onder verbreede deurposten met het portiek doen mij
denken aan spelonken, zoo eng, zoo somber opgevat. Wat de dakvensters
moeten verbeelden, zjj bestaan ook uit zulke uitgerekte monumenten, met
zeer hooge bekapping, die ieder venster, als een helm met eene piek er op.
drukt. Wat verder op langs die wandelplaats wordt de opvatting bij meer
verscheidenheid gunstiger en daar bevinden zich met dakvensters versierde
gevels, die evenredig aan 'proportion gelukkiger zijn zamengesteld of met
een balkon, dal op kolommen rust, eene aangename l.jjn vormen, waar,
zooals men dat noemt, gedachte in zit. Dat op enkele perceeleu de echt
ond-Hollandsche stijl zou zijn toegepast, wenschte ik iu het midden te
laten, gelijk ik aan anderen hunne ingenomenheid zou overlaten met nok-
versieringen van zinken figuren, en wel op zulk eene schaal, op koepel- of
schinkeldaken; met gegoten ijzeren hekken zoo hoog alsof er giraffen en zoo
forsch alsof er olifanten achter gehuiden moesten worden; niet te verge
len verandaaijes met Chineesche daakjes. ol die rusten op jjzeren kolom
metjes met Romaansche kapiteeltjes, alsof deze. als bij de lurvenljes er bij
gesleepte dingetjes, overschotjes waren van kleine stationnetjes. Hierbjj
valt echter te betwijfelen, of al deze en dergelijke motieven maar zoo in het
Rauhandwerkers Skizzenbuch voorkomen, uit welke vraagbaak, naar men
beweert, wel eens stoutweg gecopiêerd wordt, en die derhalve ongeveer dezelfde
dienst zou doen als Claudius' Brievenboek, waarin naar allemansgading, dus
ook voor minnende harten, gezorgd is voor modellen van stijl, onder bet
motto: aan den sljjl herkent men den man, en met de vraag: wie zou niet
gaarne een fatsoenlijken brief willen schrjjven? Gelukkig wint de gewaar
wording veld dat door het gebruik van baksteen de portlandcementplakkerjj
meer en meer verdrongen wordt. Het grenst dan ook aan het ongeloofe-
Ijjke, hoe hel bjj iemand kan opkomen, bij wien nog een sprank kunstgevoel
in den boezem gloort, ingenomen te zijn met of zich te laten begoochelen
door zulk eene koude, van alle kunstbesef beroofde nabootsing, waarbij
strekken ol bogen aan ramen of portieken, als zij zóó van gehouwen steen
waren zamengesteld, absoluut uit elkander moesten vallen. Doch de vreugde
van het denkbeeld achter een gevel Ie huisvesten, die hardsteen uitdrukt
en dat is een trotsch denkbeeld verstikt zelfs ieder beter gevoel voor
het ware. Ja. op dergelijke wijze schept men zich een eigen kunstgevoel,
waarvan het hoofdbestanddeel kinderlijke tevredenheid uitdruktniet vreemd
bjj het bezit van altijd bloeijende hyacinthen en gloxinia's van gekleurde
katoentjes, benevens begonia's en tulpen van blik gemaakt. Wil men voor
beeldenhoe menigmaal schjjn boven waarheid gesteld wordt?
{Wordt vervolgd.)
PROGRAMMA VAN MUZIEKUITVOERINGEN.
Xomcrzorg. - Zaturdag 22 Juljj, Concert, ten voordéete van de nage
laten betrekkingen der verongelukten van Z'. M'. rammonitor «Adder."
le Afd.: 1. Ouverture «Zampa" van llérold, arr. Oostelaar: 2. "Une lête de
Flora", Valse, Grentzius; 3. Adagio" uit de D-dur Suite van Bacil; 4. Fan-
taisic uit de Opera "Traviata", Verdi; 5. "Hamburger Kinder-Polka", Rein-
hold. 2le afd.: 6. "Marche Funèbre", Grentzius; 7. "Ouverture Roman-
tique", Kéler Béla; 8. Fantaisie voor Oboe, Oostelaar; 9. Potpourri "Rigo-
letlo", Korn.
A V K r K iM I I K N
Heden overleed, ua eene kortstondige doch hevige ziekte, onze jongste
lieveling WILHELMUS GERARDUS, in den aanvalligen Iccltijd van 3 jaar
en 8 maanden.
Leidex, 20 Juli 1882. W. G. DE GRAAF
Algemeene kennisgeving. en Echtgenoote.
De Ondergeleekenden, bewogen met hel lot der achtergebleven betrekkin
gen van de bemanning van Zr. M*. Monitor «de Adder", wenschen op
ZATERDAG 22 JULI a. s., 's avonds tc 7 nren,
te geven, waarvan de geheele bruto-opbrengst, na aftrek van eenige
kleine onkosten, aan de Commissie kan overgemaakt worden, daar zoowel
de MUZIEK door HII. Officieren van het 4'1' Regiment Infanterie, alhier
in garnizoen, als de TUIN door den Heer COUVÉE, daartoe gratis ver
strekt zal worden.
C. H. DE GOEJE.
H. G. HAGEN.
J. HOOG.
L. M. DE LAAT DE KANTER.
H. P. KELDER.
D'. C. J. VAN KETWICll.
F. J. G. W. LEERS.
H. G. J. MAAS GEESTERANUS.
Mr. S. C. J. W. VAN MUSSCHENBROEK.
M'. II. L. A. OBREEN.
M'. S. LE POOLE.
A. C. QUANT.
C. D. 11. SETHE.
F. G. DE WILDE.
W. J. ZEGERS RIJSER.
