LEIDSCHE
C WURARIT,
1881.
ZATURDAG 19 NOVEMBER.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
«Ij;,
inraij
Rtfl.
fnaj
dkoof
272
De Courant verschijnt dagelijksZon- en Feestdagen uitgezonderd, De prijs der Courant is per vierendeel jaars 1.50franco p. p. f2.-
ffionderlijlte nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cents.
De prjjs der Advertenlifn is ran 1—4 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN, 18 November»-
Het departement Leiden der maatschappij lot Nut van 't Algemeen gaf
gisteren avond eenc openbare vergadering met dames, waar de heer Bool,
ggd-directeur van het departement van financiën in Java, als spreker optrad.
Alvorens hiertoe over te gaan werd door den president der vereeniging,
den heer de Loos, aan vier personen, die door hunne trouwe en ijverige
«liglsbetrachling gedurende 50 jaren en steeds bij denzelfden patroon, zich
todden onderscheidenmedailles uitgereikt als belooning voor dit langdurig
dienstbetoon.
De namen der jubilarissen zijn: D. Klinkenberg, die gedurende 50 jaar
steeds werkzaam is geweest bij de heeren Schooneveldverwers Ie War
mond, J; A. Kettenis, gedurende 50 jaar werkzaam bij den heer la Lau
se diens opvolgerJ. Turnhout, welke gedurende 56 jaren in dienst is
geweest van de firma Zuurdeeg en Zonen, en ten laatste A. J. Le Cler,
gedurende 55 jaar werkzaam bij de heeren Le Poole.
De heer de Loos wenschle de gouden feestvierders geluk met deze schit
terende onderscheiding, welke door hen zeer zeker mogt in eere gehouden
worden, daar gedurende een tijdvak van negen jaren deze medailles niet
waren uitgereikt. Na de toespraak van den voorzitter drukten de be
stuursleden den jubilarissen de hand en wensebten zij bun geluk met deze
eervolle onderscheiding
Vervolgens betrad de heer Hooi het spreekgestoelte. Niet de zucht om
zicli te doen hooren, neen alleen het gevoel van dankbaarheid voorde
le hartelijkheid, waarmede hjj na eene lange afwezigheid weder in het
moederland was ontvangen, noopte hem, daar de president tot zijn leed
wezen had moeten zeggen, dat zich voor dezen avond geen spreker had
aangemeld, als zoodanig op te treden. Voorzeker zal niemand der aanwe
zigen de daad van den heer Bool betreurd hebben.
Als onderwerp van zijne rede had spreker gekozen de geschiedenis van
onze koloniën tijdens de Indische compagnie. Hij wees er vooreerst op,
hoe vele kleinere maatschappijen, die door onderlinge verdeeldheden zeer
nadeelig werkten op den handel, door toedoen van Maurits en Oldenbar-
neveld tot een groot ligchaam gevormd werden onder den naam van Oost-
Indische compagnie, die, opgcrigt in 1602, zich weldra in grooten voor
spoed mogt verheugenzoodat zij reeds in 1604 over 160 schepen kon
Inschikken. Spreker verhaalde ons verder tot in de kleinste bijzonder
heden de geschiedenis van deze compagnie, met vermelding van de gou-
verneurs-generaal en de tijdstippen waarop zij geregeerd hadden tot op het
«ogenblik, waarop de compagnie wettelijk werd ontbonden, 1798.
De dorre en drooge eenloonigheiddie meestal met het vermelden van
jaren en namen gepaard gaat, wist spreker uitstekend te vermijden door
den geestigeu humor, die in zijne geheele lezing doorstraalde en door de
Seitenhieben", nu en dan op onze tegenwoordige locstanden gerigt. Vooral
de karaktertekeningen en de beschrijving van de gewoonten van perso
nen vielen erg in den smaak van de toehoorders. Zoo verhaalde spieker
a,, dat de gouverneur-generaal Zwaardekroon de loffelijke gewoonte had
Qm gedurende zijne verrigtingen eene kleine verversching te gebruiken, dal
spreker aanleiding gaf zijnen toehoorders voor te stellen deze goede eigen-
na te volgen en gedurende een oogenblik te pauseren. Wanneer
Zwaardekroon echter ook zooveel tijd noodig had als gisteren deze pauze
duurde, dan gelooven wij, dat het niet bjj eene kleine verversching zal
gebleven zijn, maar zich wel tot een geheel soupé zal uitgestrekt hebben.
Maar genoeg. Wij kunnen niet anders dan den heer Bool voor de wel
willendheid, waarmede hij deze taak op zich genomen had en voor de
uitstekende wijze, waarop hij die heeft vervuld, dank zeggen en hopen dat
bel niet de laatste maal zal zijn dat wij hem als spreker mogen begroeten.
Morgen om elf uur des voormiddags zal aan den trompetter Liefrinck,
tan hel 2® reg. veld-artilleriede gouden medaille uitgereikt worden wegens
36 jaren trouwe dienst.
Heden middag is de 8-jarige Hendrik Heemskerken, wonende aan de
Oude Vest, al spelende in het water geraakt, doch onmiddellijk door Splinter
°P bet drooge gebragt.
Bij het te 's llage gehouden examen voor commies der posterijen zijn
geslaagd de hh.Abbema, Beudeker, Boonacker, Braakenburgj Brester,
Hofsommer, llijnen. Jager, Karseboom, de Laat de Kanter. Lettink, van
Mettrs, Post Uiterweer, Raedt, Bibbink, Roock, Scholten. Schraver, Smitl,
Terveervan Tusschenbroek en Vos. In het geheel 22,
Acte-examens te 's Hage, middelbaar onderwjjs, afd. wis- en natuur
kundige wetenschappen enz. 16 en 17 November. Geëxamineerd 4 candi-
dalen voor de acte K' (lagere wiskunde). Een hunner trok zich gedurende
het examen terug. Toegelaten werden de heeren D. J. Lowis, van den
Haag, en Ch. L. P. Slracke. van Velp. Afd. taal- en letterkunde. Toege
laten: voor geschiedenis de heer W. F. Vermeulen, van Zaandam; voor
boekhouden, schoolonderwijs, de heer C. A. Kramer, van Delft. Afgewezen
werden voor Nederlandsche taal- en letterkunde 2 candidaten, voor aard
rijkskunde 1 candidaat en voor hoekhouden 2 candidatenterwijl mede voor
boekhouden zich 1 candidaat terugtrok.
Voor het|examen in nuttige handwerken, door de vereeniging «Tessel-
schade" uitgeschreven, hebben zich 84 candidaten aangemeld. Hiervan wer
den er reeds 17 opgeroepen, van welke 1 niet opkwam, 1 zich terugtrok,
2 werden afgewezen en 13 het diploma ontvingen, zijnde de dames: Caro-
lus, van Zevenaar; Brinkgreve, van Zalt-Bommel; van Dalen, van Goes;
Groenhout, van Sneek; Hoffmann, van Nijmegen; de Jong, van Pingjuai
Meeuwis, van Wanswcrd; Monteban, van Gorinchem; Prins, van Goor;
Spoelslra. van Witmarsum; Stcgeman, van Lochem; Stuart, van Vianeu,
en Vundcrink, van Franeker, alle hulponderwijzeressen.
Blijkens de begrooting van het pensioenfonds voor burgerlijke ambte
naren is de post voor pensioenen voor 1882 geraamd op ƒ280.000. Op
1 January 1881 bedroeg het aanlal der lot het fonds bohoorende ambte
naren 13030, met een gezamcnlijken grondslag van Z13.105.667. Over
1831 zal de opbrengst der pensioensbijdragen vermoedelijk 1 790.000 bedra
gen of ruim 66000 minder dan in 1880, hoofdzakelijk wegens het afloo-
pen der bijdragen van regterlijke ambtenaren, die bij de jongste regterlijke
organisatie verhooging van jaarwedde verkregen. Voor 1882 wordt de op
brengst op ƒ825 000 geraamd. De renten der kapitalen worden voor 1881
geraamd op ƒ795.000. Het kapitaal van het fonds bestond op 18 Aug.
1881 uit ƒ27.482.900 2% pCt. en ƒ3 738.800 3 pCt. Nat. schuld.
Het stoomschip Gelderlandvan Rotterdam naar Batavia, is op 16
Nov. te Port-Saïd aangekomen. De Utrecht, op weg naar Rotterdam, kwam
op dien dag le Aden aan.
Volgens uit Batavia ontvangen berigt, is door den gouverneur-generaal
van Ned.-Indië het stoomschip van Lansberge uitgezonden ter opsporing
van de drie nog ontbrekende booten van de Koning der Nederlanden, en
zal de Foorwaarts op zijn thuisreis weder Point de Galle aandoen.
Naar men verneemt is de afgetreden griffier der tweede kamer, de
heer mr. D. Veegens, door den senaat der Utrechtsche hoogeschool benoemd
tot doctor in de Nederlandsche taal- en letterkunde honoris causa.
De jaarlijkschc algemeene vergadering van het Nederl. gymnastick-
verbond zal gehouden worden op Zondag 18 December e. k., in het Gebouw
voor kunsten en wetenschappen te Utrecht.
Te Schiedam heeft een sedert 4 maanden getrouwd man een bewijs
zijner gehechtheid aan zijne vrouw gegeven, door haar den gcheelen neus
af te bijten. Hij is in verzekerde bewaring genomen, en later heeft hij
eene poging gedaan om door ophanging zich van het leven te berooven.
Dcor de wachthebbende agenten werd hij nog in tijds afgesneden,
Te Rotterdam is gisteren nacht brand ontstaan in het gebouw der
maatschappij tot verhuring van stoomkracht, in de Kievitstraat, liet onheil
werd het eerst waargenomen op een der bovenwerkplaatsen. De brand nam
zoo spoedig in hevigheid toe, dat het gebouw in korten tijd geheel in
vlam stond en er niets kon worden gered, liet gebouw was in gebruik
bij elf personen, waarvan twee hunne lokalen als pakhuis gebruiken, ter
wijl de overigen de navolgende beroepen er in uitoefenden als: houtzager,
specerij-, meel- en mosterdmolenaar, blikslager, meubelmaker, kunsldraaijer,
boekdrukker en kurkensnijder. De meeste dezer huurders zijn voor de in
het gebouw geborgen goederen geassureerd.
Te Dordrecht had eergisteren een treurig ongeluk plaats. Het ruim
4-jarig dochtertje van zekeren R. kwam met een 9-jarig meisje uit school
en was bij het Scheffers-pleintoen een tramwagen daar langzaam kwam
aanrjjden. Tegelijkertijd werd er een varken langs vervoerd, en het kleine
kind, bang voor dat dier, rukte zich los van haar geleidster en kwam bij
haar wegloopen in aanraking met de tram, waardoor zij op de rails viel.
Onmiddellijk trachtte de koetsier het rijtuig lol staan te brengen, doch
reeds was het voorste wiel hel kind over den buik gegaan. Binnen wei
nige oogenblikken bezweek het meisje.
Te Hillegersberg is een der papiermolens van den heer van Gilse van
der Pais afgebrand, waarschijnlijk ten gevolge van hel hectloopen van de as,