pi *wm^
L E IIN CIIE) jsj$i "V
COURANT.
1881.
Mm,*
ra!
7 Hslê^
WOENSDAG 10 AUGUSTUS.
T It A X S V A X I..
f#* €£J I^.,«£
V. 1*5.
J)e Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd, De prijs der Courant is pet: vierendeel jaars ƒ1.50, franco p. p. f 2.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar voor 5 cetils.
Dc prijs der Adverlenliën is van 1—4 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
In gevoïge ons gedaan verzoek ligt aan het Bureau dezer Courant
de inteekenlijst voor de Hulde van het Nederlandsclte volk aan
de stanigenooten in de Transvaal. Het initiatief daartoe is uit
gegaan van het centraal bestuur van het „Groene Kruis". Van
de aan te bieden prachtplaat en het daarbij te voegen adres is in
ons nommer van Vrijdag 5 Augustus uitvoerig mededeeling gedaan.
Al de handteekeningen zullen met eene praehtbewerking van de
plaat en het adres worden ingebonden, om in de archieven van
de Transvaalsche republiek bewaard te worden. Ook stelt men
zich voor de handteekeningen in druk te brengen en met de plaat
en het adres tot een boekje te vereenigen, om aan elke familie
in de Transvaal, die aan den strijd heeft deelgenomen, een exem
plaar te doen uitreiken. Het bestuur vraagt geene groote gelde
lijke bijdragen, slechts 25 cents voor iedere handteekening.
BI N N li iVIi A N LIS C H E B E R IGT E N.
LEIDEN, 9 Augustus.
Gisteren middag had zekere C. It., oud 22 jaren, timmermansknecht,
hel ongeluk even over de Utrechtsche brug van een aldaar geplaaisien stei
ger ie vallen; hij kwam in zijn val teregt op zekeren P. Z., oud 15 jaren,
metselaar van beroep, die voor den steiger op een ladder stond, met het
gevolg, dal beiden op den grond vielen. De eerstgenoemde kwam met den
schrik vrij, maar de laatstgenoemde bekwam eeue ernstige verwonding aan
het hoofd. Na in het akademisch ziekenhuis geneeskundig te zjjn behan
deld, is hij naar de ouderlijke woning, aan de Korte Oranjegracht, vervoerd.
Blijkens beden ontvangen berigt uit Pretoria heeft gisteren de overgave
van de Transvaal aan de Boeren plaats gehad.
De luit. ter zee Ist' kl. E. Simon van der Aa, eervol ontheven officier-
instructeur bij het kon. instituut voor de marine Ie Willemsoord, wordt den
l,Un September a. s. gedetacheerd te Leiden, ten eindé werkzaam te zjjn
bij den verificateur van 's rjjks zeeinstrumenten.
De eind-examens der hoogere burgerscholen in Zuidhollandwat het
mondeling gedeelte betreft begonnen 14 Julij, eindigden den 6de° Augus
tus. Er hadden zich 65 candidaten aangemeld. Een van de hoogere bur
gerschool te Dordrecht nam aan het mondeling examen geen deel. Er
werden geëxamineerd 23 leerlingen van de school te 's Gravenhage, 7 van
die te Delft, 7 van die te Schiedam, 9 van die te Rotterdam, 8 van die te
Dordrecht5 van die te Gorinchcm en 5 die thans tot geen hoogere bur
gerschool behoorden. Er slaagden 20 leerlingen van den Haag, 5 van Delft,
7 van Schiedam, 9 van Rotterdam, 6 van Dordrecht, 3 van Gorinchem en
3 van de overigen.
Op 31 Augustus, verjaardag van prinses Wilhelmina. zal in hel kon.
park op het Loodes middags ten 1 ure, door de kon. mil. hofkapel van
het reg grenadiers en jagers een concert worden gegeven, waartoe iedereen
vrijen toegang heeft.
- De algemeene synode der Nederl. herv. kerk heeft in hare jongsle zit
tingen bepaald, dal ait. 16 van het reglement op het hooger onderwijs in
de godgeleerdheid dus zal worden gelezen: //Voor het bijwonen der lessen
der van wege de kerk aangestelde hoogleeraren wordt ten hoogste gedu
rende vier jaren jaarlijks/25 betaald", terwijl de tweede alinea vervalt.
Voorts kwam ter sprake het voorstel der klassikale vergadering van Nij
megen om zonder voorafgaande magtiging van de klassikale besturen de
diaconie-fondsen te kunnen beleggen, in dringende gevallen door het nemen
van eerste hypotheken of aankoop van roerende goederen, onder vol
doende voorwaarden. De synode vond echter geen genoegzamen grond tot
wijziging van de bepaling, daar deze, naar haar gevoelen, in het belang
van de diaconiefondsen niet te streng koii gehandhaafd worden.
Door het hoofdcomité voor de ijsvaart zijn brieven ontvangen van de
Willem Barentsgedagteekend Vardö 20 Julij II. De heer van Broekhuyzen
schrijft o. a het volgende: Den 2de° Julij zagen wij in een blinkerl Beeren-
eiland. liet jjs lag nog 7 a 8 mijl bewesten er van en scheen geduchte
persingen te doorstaan gehad te hebben. Het lag hoog opgestapeld als in
puin gevallen gebouwen, de stukken weinig of niet besneeuwd met scherpe
hoeken, hetgeen hel vermoeden deed rijzen, dat nog niet lang geleden die
persingen hadden plaats gehad. Over het algemeen zagen wij veel meer oud
ijs dan eene maand geleden; het jonge en eenjarige van den ijsrand scheen
grootendeels verdwenen te zjjn. Het oude, zwaar besneeuwde, soms 25
voet boven water, weerstaat den verterenden invloed van een arclischen
zomer beter. Tot den 4d'° Juljj behielden wij dikken mist en regen, waar
door wjj genoodzaakt waren op de temperatuur van het water en het ge
luid van branding tegen het jjs, onzen koers te bepalen langs den jjsrand,
zonder dien te zien. Den d1"" Juljj waren wij op 14° O. L., d. i. de lengte,
waarop wjj eene maand geleden hel noordelijkst konden doordringenhet
ïjs lag hier ongeveer 30 mijlen Noordeljjker dan toen. Het woei eene stijve
bramzeilkoelte uit hel ZW.; de barometer was wel dalende, maar het wa9
helder en het scheen mij eene goede gelegenheid om te zien hoe het verder
in het jjs gesteld was en ol het mogelijk was Spitsbergen te bereiken. Wij
zagen drie Noordsche scheepjes, naar hel noordelijkste werd koers gezet
om information omtrent het jjs in te winnen Het was de lduna, kapt.
Alvenberg, van Ghrisliaansand. sedert drie weken op reis naar IJsfjord.
Alvenberg had slechts één mjjl noorderljjker kunnen komen dan wjj hem
vonden en was van plan tot einde Julij te wachten; kan hij er dan nog
niet komen, onverrigterzake terug te keeren Hij dacht, dat de geheel
Spitsbergenzee vol ijs zou zitten en er vooreerst geen open water bewesten
Spitsbergen te vinden zou zijn. Met eene goede vaart ging het verder het
jjs in, dat zich voordeed, zoo als wij hel eene maand vroeger gezien hadden
alleen een weinig -meer open. Naar 8 mijl gemaakt te hebbenwaren
wij op 76" 15' N.Br. en zagen enkele bergen van Zuidelijk Spitsbergen. De
barometer stond laag en bleef dalen, terwjjl dc wind in kracht toenam. Om
geen gevaar te loopen, dat hel ijs zich met Zuidwestelijken storm achter
ons zou sluiten en eenigen tjjd bezet houden, werd zoo spoedig mogeljjk
teruggekeerdhoewel het jjs benoorden ons even zeilbaar was als het ge
passeerde. Builen het ijs gekomenbegon het eene digt gereefde koelte te
waajjen en zagen wjj zes scheepjes, die, evenals wij, verkozen hadden het
slechte weder niet in het ijs af te wachten.
Den morgen van den 8C0 kwamen wjj steeds in mist gehuld, lusschen het
ijs, waar wjj meermalen moesten hjjdraaijen omdat wij soms geen scheeps
lengte ver zien konden. Toen het een paar uur later helder werdvond ik
de gelegenheid te mooi om niet, alvorens naar Vardö terug te gaan, nog
eens te zien of er geen open water bewesten Spitsbergen was en lol waar.
Ik had reeds besloten tot terugkeer, wel is waar zonder tot Spitsbergen
te hebben kunnen doordringen, maar met naauwkeurige kennis van de ver
anderingen in ligging en gesteldheid, die hel jjs in dit exceptionele jaar
ondergaan hadden. Des namiddags ten 3 ure reeds smaakten wij de voldoe
ning in ijsvrjj water te komen op 76 20' N. Br. Langs de kust van Spits
bergen werd nu tegen een N. W. briesje opgewerkt en met een westelijken
boeg tot tegen het ijs geloopendat zich ongeveer 6 mijlen van de kust
bevond en zeer open was. Hel bleef mooi helder en toen 's avonds de
bergtoppen uit de wolken te voorschjjn traden was het gezigt op de kust
met hare donkere steile bergen, waartegen helder witte sneeuwlijnen en hare
tol in zee stekende gletschers, werkeljjk schoon. Gaarne was ik tot zoo
noordcljjk mogelijk doorgedrongen, minstens wilde ik naar Dunen eiland
gaan voor zoölogisch onderzoek en magnetische observaties, doch 's nachts
werd hel weer dik van mist en de wind bleef flaauw uit den koers waaijen.
Met een zeilschip kon het nog w el zoo lang duren alvorens genoemde eilan
den bereikt kouden worden en bijtjjds moeien wjj op Nova Zembla zijn.
Den volgenden morgen, d. i. 9 Juljj, werd daarom teruggekeerd en de jjs-
gordel iels oostelijker doorgemanocuvreerddan wjj noordwaarts gaande
gedaan hadden. Na vier mjjl gemaakt te hebbenvonden wfj toen reeds
open water. Veel tegenwind deed ons slechts langzaam vorderen en dikke
mist verliet ons bijna niet, waardoor wij in geen 6 dagen gebeterd bestek
hadden, tot wij ons den 17d'° met veel moeite verkenden aan Noordkaap,
en 's morgens van den 19d,B behouden in Busse-sond ten anker kwamen.
Na inname van water en ballast ben ik voornemens te vertrekken, ten
einde het vervolg der instructie uit te voeren.
Niettegenstaande alle maatregelen, genomen als waarborg voor eerljjke
behandeling en goede hoedanigheid, gaat het dit jaar tot nog toe met den
uitvoer van nieuwe aardappelen uit hel Westl.md naar Engeland zeer slecht
en uitzigl op beterschap is er nog niet. De eenige oorzaak hiervan is, zegt
Sempervirensdat er geen vraag beslaat. In de jongstverloopen jaren,
toen er bij de uitzending van dit artikel uit het Wcslland zooveel bedrog
gepleegd werd, schijnt men in Engeland meer en meer aardappelen uit an
dere streken getrokken te hebben, waardoor de Engelsche markten thans
ruimschoots voorziet) zijn en het Westland gemist kan worden. Voor het
