li U i T K N LA N D SC IIL BKIUCT E
l'it Tilburg meldt men: Zekere V.uit Opsterhout, zag zijn meisje
op den weg aankomen en sprong daarop uit den in volle vaart zijnden
trein om haar Ie gemoet te snellen. Hij viel en kwam met beide voeten
op de rails leregt, twee wagens gingen daarover heen, waardoor de eene
voet gedeeltelijk verbrijzeld en de andere deerlijk gekwetst werd zoodat
eene amputatie heeft plaats gehad en de lijder niet buiten gevaar is;
Naar men uit Vlissingen meldt schijnen de onderhandelingen over den
verkoop van het spoorwegmateriëel. dat, oorspronkelijk bestemd voor de
Transvaal, reeds 3jaar in de havenloodsen aldaar opgeslagen lag, tot een
afdoenden uitslag geleid te hebben. Het wordt thans ingeladen in eene
Fransche bark en een Engelschen schoener, die het naar Brazilië zullen
overbrengen.
paling, dat het voormeld eervol ontslag zal gerekend worden in te gaan met
den dagwaarop de heer van Lansberge de functiën van gouverneur-generaal
aan zijnen opvolger zal hebben overgegeven.
Bij kon. besluit van gelijke dagteekening is benoemd tot gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Indië de heer F. 's Jacob, oud directeur-generaal
der //Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen", met bepaling, dat
hij als zoodanig optreedt, den dag waarop de tegenwoordige gouverneur-
generaal zijne lunctien als zoodanig aan hem te Batavia zal overgeven.
De minister van binnenlandsche zaken heeft het verslag van de tweede
kamer over hoofdstuk V der staatsbegrooting voor 1881 beantwoord. Ten
opzigte van de kosten van zijn departement wijst hij op den omvang der
werkzaamheden ter zake van de invoering der wet op het lager onderwijs,
die daardoor zijn toegenomen en bij voortduring zullen blijven toenemen,
liet personeel der afdeelingen comptabiliteit en onderwijs vordert uitbrei
ding. llij blijft het wenschelijk achten eene herziening der Gemeentewet
eerst voor te stellen, wanneer, zooals eerlang zal moeten geschieden, een
nieuw verband tusschen hel stelsel van rijks- en gemeentebelastingen zal
zijn gelegd. De bedoeling der regering is steeds geweest de herziening der
provinciale wet eerst ter hand te nemen, wanneer die der Gemeentewet.zal
zijn afgeloopen. llij merkt op, dat art. 61 der Gemeentewet steeds wordt
nageleefd. Zjjn niei-ingezetenen tot burgemeester benoemd, dan werd dit
door het belang der gemeenten gevorderd. Door oprigting van een rijks-
krankzinnigengesticht wordt geen inbreuk gemaakt op de bepalingen van
de wet van 29 Mei 1841. Uit die oprigting volgt echter niet, dat voor
taan overal de zorg voor de gelegenheid lol plaatsing van krankzinnh
gen door het rijk wordt overgenomen. Daarvoor ware wjjziging der wet
van 1841 noodig. De verbouwing der rijksgebouwen te Medemblik heeft
alleen ten doel om te voorzien in de dagelijks meer dringende behoefte aan
voorziening in de overbevolking van vele gestichten en in de eerste plaats
van Meerenbcrg. Tegen de vrijheid tot crematie bljjft bij den minister het
bezwaar beslaan, dat daardoor de ontdekking van misdrijven al te zeer
kan worden bcmoeijelijkt. Van regeringswege wordt het gewigtig onder
werp (van den toestand van het drinkwater) niet voorbijgezien. De zorg
voor dit volksbelang is bij de wel aan de gemeentebesturen opgedragen en
dus geen staatszorg.
Betrekkelijk het hooger onderwijs merkt de minister op, dat de in het
verslag voorkomende beschouwingen zijn gerigt tegen de wet op het hooger
onderwijs en betreffen handelingen van afgetreden ministers. Hij meent zich
te moeten bepaleu bij de opmerking, dat de regering verpligt is die wet
uit te voeren en, binnen 5 jaren na haar in werking treden, al de door
haar gevorderde leerstoelen te vervullen. Zeven en vijftig hoofdvakken van
onderwijs heeft de wet bij elke rijksuniversiteit gebiedend voorgeschreven,
bovendien zestien bij ten minste eene dier universiteiten. Het getal docen
ten moet dus wel vrij aanzienlijk wezen. Uil den aard der zaak moesten
de meeste leerstoelen reeds dadelijk bezet worden, zou het onderwijs niet
onvolledig zijn. Dat eenige lessen in den cursus 1878—79 geen toehoorders
telden, ontheft de regering niet van de verpligting gelegenheid Ie openen
tot het volgen dier lessen. In vroegeren tjjd werden twee of drie vakken
aan denzelfden docent opgedragen; naar den toenmaligen stand der weten
schap leverde dit veelal geen overwegend bezwaar: nu de wetenschap geheel
andere cischen stelt schijnt dit niet meer mogelijk te zijn. De minister is
ook het denkbeeld toegedaan om zich voorsbands te bepalen tot de uitga
ven, die zonder twijfel noodzakelijk zijn. In dien geest was bij reeds
werkzaam. - Ten opzigte van het middelbaar onderwijs zegt de minister,
dat herziening van de wet op dat stuk wenschelijk is, door Item niet wordt
ontkend. Talrijke werkzaamheden van allerlei aard, talrijke voorzieningen,
die te bezorgen zijn bij de invoering der nieuwe wet op het lager onder
wijs, hebben hem tot dusver belet die herziening, waarvoor inmiddels
bouwstoffen in gereedheid worden gebragt, ter hand te nemen. Het is aan
twijfel onderhevig of, zooals het voorloopig verslag meent, de voorschriften
betreffende de acten van bekwaamheid dringend voorziening eischen. Ver
eenvoudiging van examen A (art. 70) zal waarschijnlijk van zelf voortvloei-
jen uit het wegvallen van enkele ook daar genoemde technische vakken uit
het programma der scholen. Dat hooge eischen bij de taai-examens oorzaak
zouden zijn van gebrek aan docenten, kan niet worden toegegeven. De
eischen zijn niet te hoog; de examinatoren passen ze met vrijgevigheid toe.
Men kan als regel aannemen, dal zij, die bij die examens worden afgewe
zen meestal niet slagen wegens onvoldoend schriftelijk en mondeling ge
bruik der vreemde taal. Evenmin kan worden erkend, dal er gebrek aan
taalleeraren zou zijn. Wel is er gebrek aan leeraren bevoegd voor middel
baar ouderwijs in twee vreemde talen, zoodat bij vacatures aan hoogere
burgerscholen van driejarigen cursus wel eens een leeraar is benoemd be
voegd vo»r ééue laai. onder voorwaarde van later nog examen in de andere
af ie leggen. Hierin zal echter zeker spoedig door de invoering der acte A
alleen voor tail en niet voor letterkunde, verandering komen. Of er met
1° Julij 1881 eene tuinbouwschool zijn zal, is thans n: t met zekerheid te
zeggen. Het scheen',echter raadzaam hel subsidie voor Linnaeus niet langer
dan tot aan hel einde van het loopende schooljaar loc te staan. Inmiddels
kunnen verzoeken om ondersteuning van tuinbouwscholen inkomen, llulp
van rijkswege zal intusschen niet worden verleend.
'sGRAVENlIAGE. 26 November.
Bij kon. besluit van 24 dezer is aan den lieer mr. J. W. van Lans-
berge, op zijn verzoek, een eervol ontslag verleend als gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Indië, onder dankbetuiging voor de vele en gewigtige
diensten door Item in die betrekking aan den lande bewezen, en met he
BELGIË.
Door eene hevige ontplofling hebben te Solre-Saint-Geryin Hene
gouwen, twee personen den dood gevonden, terwijl zes anderen zwaar ge
kwetst werden. De acht mannen, werklieden van den daar in aanbouw
zijnden spoorweg, zaten in eene kantine om de kagchel hun avondmaal te
gebruiken, toen opeens de kagchel met een hevigen slag uiteen sprong, de
muren waggelden en de zoldering op de mannen nederstortte Van alle
kanten kwamen onmiddellijk een aantal mcnschen te hulp snellen, het puin
werd weggeruimd en de mannen, waarvan zes nog in leven waren, ter
verpleging naar eene naburige woning gebragt. Men vermoedt, dat het
ongeluk veroorzaakt is door een stuk dynamiet, dat onder de steenkolen
geweest moet zijn.
ENCfELASD.
LONDEN, 25 November
Gedurende bijkans een jaar (I April 1879—4 Maart 1880) heeft de luit.
ter zee Schwattka met sleden de ijsvlakten van Koning-Wilhelmsland door
kruist om de overblijfselen op te sporen van de Erebus en de Terror, de
expeditie van Franklin. Zijn togt is niet onvruchtbaar geweest, in zoover
hij vrij naauwkeurig den weg kon nagaan, dien de schipbreukelingen had
den ingeslagen en een veertigtal hunner lijken vond en begroef. Ook ont
dekte hij ten noorden van Colinson het graf van luit. Irving, wiens gebeente
hij heeft medegebragt. Van journalen of scheepsboeken heeft hij echter niets
teruggevonden.
Aan de Times wordt uit Livorno gemeld, dat eene Italiaanschestoom
boot tegen de Fransche stoomboot Oncle Joseph bij Spezzia is aangevaren,
met hel gevolg, dat laatstgenoemde bodem gezonken is. Men verzekert,
dat 200 personen daarbij zijn omgekomen. Er is een onderzoek bevolen.
Te Wharnclifle Side, in het graafschap Shedield, heeft eene zonder
linge aardverschuiving plaats gevonden. De eene zijde van een heuvel is
ruim drie voet naar de rivier gegleden. Er stonden vijf huizen op, waar
van drie onbewoond zijn, maar de bewoners van de twee andere hebben
volstrekt geen schade geleden bij de verplaatsing.
De winter is vroeg en zeer streng begonnen in de Vereenigde Staten
en Canada. Bijna overal wijst daar de thermometer beneden bet vriespunt,
in het N. zelfs 18° C., en door de plotseling ingevallen koude zijn vele
personen doodgevroren. Op de Canadasche meeren en de verbindings-kana-
len is de scheepvaart gestremd.
FRASRRIJK.
De regering vleit zich, dat er ook in den senaat eene meerderheid zal
zijn voor het ontwerp betreffende de regterljjke organisatie. Bijaldien dat
ontwerp wordt aangenomen is de onafzetbaarheid der regterlijke magt voor
den tijd van een jaar geschorst en heeft de regering de magt ruim 4000
regterlijke personen al of niet in hunne betrekking te bevestigen. Behalve
de verandering van personeel, zal er ook eene vermindering plaats hebben
van het aantal magistraatspersonen, ten gevolge van de opheffing van eenige
zetels bij de hoven en regtbanken. Het wets-ontwerp beperkt het aantal
raadsheeren, in civile en correctionele zaken reglsprekende, tot vijf; boven
dien wordt bpaald, dat bij alle hoven, welke minder dan 380 contradictoire
vonnissen per jaar vellen, slechts twee kamers zullen zjjn. Ten gevolge
van beide bepalingen zal het aantal raadsheeren met 200 worden vermin
derd en dus voortaan ongeveer 1400 bedragen. Wat de regtbanken van
eersten aanleg betreft, wordt bepaald, dat bij die, welke minder dan 400
contradictoire vonnissen vellenvoorlaan slechts eene enkele kamer zal
zijn, zamengesteld uit drie reglers, met inbegrip van den voorzitter. Door
dezen maatregel zal het aantal regters in eerste instantie met 250 worden
verminderd en voortaan 2150 bedragen.
De senaat heeft den minister, generaal Farregekozen tot onafzclbaar
lid, met 138 legen 128 stemmen.
De politie-prefect van Parijs heeft, naar men verneemt, een rapport
aan den minister van binnenlandsche zaken ingediend wegens de jongste
redevoering van Louise Michel, waarin hij maatregelen voorstelt legen ze
kere gevaarlijke personen der communedie met behulp van agenten der
roode en zwarte internationale er op uit zijn, een nieuwen 18'" Maart in
het leven te roepen.
De minister van marine beeft aan de dagbladen een telegram van den
gouverneur van St. Louis medegedeeld, waarin berigt wordt, dat dr. Lenz,
de Duitsche wetenschappelijke reiziger, na over Marokko Tombuctou bereikt
te hebben, te Medina (Senegambië) is aangekomen. Hij wordt geacht de
vierde Europeaan te zijn, die doorgedrongen is tot Tombuctou.
Een voorstel van den heer León Renault, om een crediet van 40 mil-
lioen toe te staan voor het boren van een tunnel door den Simplon, is door
120 afgevaardigden geteekend.
Zaturdag heeft tusschen Nancy en Metz een hevige sneeuwstorm ge
woed, zoodat verscheidene treinen bleven steken en door extra-locomotiven
moesten verder gebragt worden. Ook op verschillende andere plaatsen is
sneeuw gevallen.
Dezer dagen had een vreemdsoortig duel plaats. Twee broeders, Au-
guste en André Berni, te Parijs, waren verliefd op een en hetzelfde meisje.