vilde voorkomenmen een veel grootor personeel zon noodig hebben. Bij no.
123 werden de jaarwedden van den torenwachter en zijn adsislent, ad 355 met
15 tegen 4 stemmen goedgekeurd. Bij no. 124 werd de som van 500, voor
kosten van toezigt op de openbare hnizen goedgekeurd met 17 tegen 2 stemmen.
De hoofdstukken VII, onderwijs, VIII, armwezen, en IX, renten en aflos
singen van geldleeningengaven tot weinig bedenkingen aanleiding. Bij de be
handeling van het laatste hoofdstuk verzocht de heer Hartevelt de overlegging van
een staat van al de personen die aan het pensioenfonds deel netuen. Bij no. 163,
kosten voor openbare vermakelijkheden bragt de heer van der Lith den toestand
der Ruïne ter sprake. I)e lluïne was waarlijk geene openbare vermakelijkheid.
Zij was of een zandwoestijn of een waterplas. Nu er weder feesten zouden plaats
hebbenwas het wel zaak ten minste eenige verbetering aan te brengen. Het ant
woord van burg. en weth. had hem te leur gesteld eu hij hoopte dat het nog op
hunnen weg zou liggen om met het rijk in overleg te treden, om de schande, die
werkelijk door dien toestand op de stad kleeft, weg te nemen. Bijaldien dat niet
gelukte, dan was de tijd daar om te trachten weder in het bezit van dat terrein
te komen. Misschien was die tijd reeds daar, want van een nieuw akademiegebouw
vernam men niets meer en sinds twee jaar kwam het niet meer op de begrooting
voor. De voorzitter was het met hem eens dat de Ruïne geen terrein is dat in
onze stad past. Hij had het echter nooit anders gekend. Hij geloofde ook dat
thans de tijd gekomen was om daarover met de regering te spreken. Dat lag ook
in het plan van burg. en weth.want de zaak was reeds in hunne vergadering
besproken. By no 171 verklaarde de heer Donner zich tegen de toelage aan
de eigenaars van den schouwburgomdat het eene particuliere instelling was
waaraan de raad geen subsidie had te verleenen. In het antwoord van burg. en
weth. werd gesproken van eene .zedelijke vcrpligting"hij vroeg wat dat was. De
voorzitlar wees er op dat bij de oprigting, toen eenige heeren zich de zaak aan
trokken het uitzigt was geopend op subsidie, bijaldien zij de zaak tot stand bragten.
l)e aandeelhouders hadden hun geld gegeven met het uitzigt op dien geldelijken
steun. De heer Donner vond dit zeer lief. maar daar men soms vervolgingen in
stelde om de laatste penning van belastingschuldigen te verkrijgen, was het niet te
verantwoorden dat men subsidie schonk aan den schouwburg; anderen zouden daarop
met evenveel regt aanspraak kunnen maken. De heer Juta zou als het een oor
spronkelijk voorstel was er tegen stemmen, maar nu zag hij er mede eene zedelijke
verpligting in. Met 15 tegen 4 stemmen werd de toelage verleend. Bij no. 172,
aankoop van inschrijvingenstelde de heer Harteveltop grond van het door de
commissie van financiën in haar rapport aangevoerde, voor den post van ƒ13200
met ƒ9000 te verhoogen. Op voorstel van den heer Driessen werd besloten dit
nommcr aan te houden tot bij de ontvangsten. Ook no. 178, onvoorziene uitgaven,
werd aangehouden.
Bij de behandeling der inkomsten werd no. 15, opbrengst van schoolgeld van
de inrigting tot opleiding van O. I. ambtenaren, op 1500 gebragt. Op eene vraag
van den lieer Cock deelde de heer van der Lith mede dat zuiver was ontvangen
f 1600, waarvan ongeveer 800 aan het rijk was uitgekeerd. Bij no. 18, op
firengst van schoolgeld (lager onderwijs), deed de heer Le Foole zijn aangekondigd
voorsteltot het benoemen eener commissie van vijf leden, ten eiude een onderzoek
in te stellen betreffende eene billijke verhooging der schoolgelden, in het bijzonder
op de scholen 2e en le klasse. Hij had, gaf hij te kennen, weinig meer te zeggen
tot motivering van zijn voorstel. Meermalen had hij met verschillende personen
gesproken over het uitzetten der uitgaven voor het onderwijs en de geringe opbrengst,
en daarbij vond hij voor zijn bezwaar een open oor. Die ervaring gaf hem den
indruk dat de raad misschien zijn inzigt zou deelen. De aanneming van zijn voor
stel zon zeker overal een goeden indruk maken. Dat zou toonen dat een liberale
raad ook een open oor had voor de belangen der ingezetenen. De voorzitter was
van gevoelen dat het voorstelvolgens het reglement van orde, niet nu, maar eerst
later, na schriftelijke indiening, kon behandeld worden. Na eenige discussie werd
bij stemming, met 16 tegen 4 stemmen, besloten terstond tot de behandeling over
te gaan. De heer De Goeje verklaarde zich tegen het voorstel. Wilde men eene
enquête instellen, dun moest iets verkeerds aanwezig zijn en dat was niet het
geval. Men zou op die wijze veel kunnen bederven. Hij geloofde dat het
zaak was de tegenwoordige inrigting, waardoor de scholen bloeijen, in stand te
honden. De heer Donner zou het voorstel steunen, al ging het, zijns inziens,
niet ver genoeg, want hij zou daarin willen opnemen de 6Cholen voor minver
mogenden. De heer Cock kon zich mede met het voorstel vereenigen, ofschoon hij
liever gezien had dat men een voorstel had gedaan tot verhooging der schoolgelden.
Hij wenschte vrijheid, werkelijke vrijheid. Niet die vrijheid die met de regterhand
geeft en met de linkerhand terugneemt. Hij geloofde eohter niet dat men van de
aanneming van het voorstel vruchten zou zien. Het zou als eene liberaliteit toege- j
worpen worden, maar dat beduidde niet veel. De heer van Iterson zag in het
voorstel het doel om te zien of het mogelijk was de schoolgelden te verhoogen,
en dat zou het schoolbezoek doen afnemen. Hij zag er in een sneeuwballetje, dat
van een dak rolt en allengs grooter wordt, een eerste torn, een eerste aanranding
van het openbaar onderwijs- Met dit schijnbaar onschuldig voorstel kon hij niet
méégaan. De heer van der Lith geloofde niet dat het voorstel ernstig was overdacht.
De heer Verster zou voor het voorstel stemmen. Zijn grief was altijd geweest dat
men de bijzondere school alhier had vermoord, en met de eene hand had gegeven
en met de andere had teruggenomen. De heer Juta was voor het voorstelalleen
omdat bij niet aanneming er een wapen tegen het onderwijs van zou gemaakt worden
en dat wapen wilde hij uit de handen der tegenstanders slaan. De voorzitter ver
klaarde dat de gevoerde discussie hem huiverig had gemaakt zijne stem aan het voorstel
te geven. In stemming gebragt werd het voorstel met 14 tegen 6 stemmen verworpen.
Bij no. 23 deelde de heer LibrechtLezwijn mede, naar aanleiding van hetgeen de com
missie van financiën in haar rapport gezegd had omtrent een legaat aan het Invali
denhuis vermaaktdat de hoegrootheid van het kapitaal nog niet bekend wasmaar
dat het bezwaard was met vruchtgebruik. De zaak was nog in handen van het hoofd
bestuur. Bij no. 29, ontvangst der gasfabriek, deed de heer Hartevelt het voor
stel de uitgetrokken som van ƒ54000 met ƒ9000 te verhoogen op de gronden
door de commissie van financiën aangegeven. De heer de Fremery bragt daartegen
bezwaren in. Zijns inziens wilde de commissie wat te ver vooruitloopen. Hij had ech
ter geen bezwaar den post met 45()0 te verhoogen. Hij vond het ook niet gera
denwat den hoofdelijken omslag betreft, veel af te wijken van het normaal
cijfer. Na eenige discussie werd het voorstel van den heer Hartevelt verworpen
met II tegen 9 stemmen en dat van den heer de Fremery aangenomen met 19
stemmen tegen 1. Bij die discussie bleek het dat er tusschen eenige leden en den
heer de Fremery verschil van inzigt bestond omtrent de opvatting van het besluit,
dat door den raad is genomen betreffende een onderzoek naar het al of niet vol
doende van het gaslicht.
Bij no. 54, verkoop van inschrijvingen, stelde de heer van der Lith voor den
post ad ƒ10700 te verminderen met ƒ45011 zijnde de som die vrijgevallen was
door de vermindering van de rentegarantic voor de duinwaterleiding. Het doel van
den voorsteller was, zooals hij verklaarde, niet om daarmede altijd voort te gaan,
maar alleen om den toestand weder te brengen in den staat zooals die voor twee
jaren was. toen jaarlijks gelden werden geeapitaliseerd om de sommen voor sehool-
bouw uitgegeven, in de kas te doen terugkeeren. Van dat stelsel was afgeweken
om te voorzien in de aanzienlijke kosten der rentegarantie voor de duinwaterleiding.
Alvorens dit in discussie te brengen werd overgegaan tot de behandeling van het
aangehouden no. 172 der uitgaven, en het daaromtrent gedane voorstel van den heer
Hartevelt, om de ontvangst der gasfabriek te verhoogen. De heer de Laat de Kanter had r
te kennen gegeven dat hij wilde medegaan met het voorstel tot verlaging van den
gasprijs, door dit voorstel bleef de onbillijkheid tegenover de gasverbruikers voortduren
en zou zelfs de meerdere winst aangewend worden tot kapitaal-beleg. De heer de 1
Fremery geloofde dat het voorzigtig was die buitengewone bate te bestemmen tot
schulddelgingdaardoor werden alle ingezetenen gebaat. De heer van der Lith
wees ook op do mogelijkheid dat er eene andere wijze van verlichting werd inge
voerd, en wat zou alsdan de gasfabriek waard ztjn. In stemming gebragt werd
Ihct voorstel met 15 tegen 5 stemmen aangenomen on no. 172verhoogd njet/p,
niet algemcene stemmen goedgekeurd. Daarna kwam weder in behandeling no
De heer de Laat de Kanter meende dat door het voorstel van den heer vu'
Lith aan te nemen, men al de lasten zou leggen op de tegenwoordige ingezett,
ten voordeele van hunne opvolgers. De heer van Iterson was van gevoeW
I het zaak was eene reserve te hebben voor verschillende behoeften. Hij was
voor den hoofdelijken omslag op een normaal cijfer te houden. Het voorstel
den heer van der Lith, om den post met ƒ4500 te verminderen, werd aangenos
met 12 tegen 8 stemmen en no. 54 goedgekeurd met 17 tegen 3 stemmen.
De onvoorziene uitgaven, no. 178, werden vervolgens vastgesteld op 52jj
de plaatselijke directe belasting, no. 6 der uitgaven, op 122,500.
De geheele begrooting, in ontvangst en in uitgaaf tot een bedrag van 635 f
werd goedgekeurd met 17 tegen 3 stemmen. Tegen stemden de hh. Le k
Verster en Donner.
'sGRAVENHAGE, 31 October.
De opper-cercmoniemeesler heeft bekend gemaakt, dat, ingevolge
bevelen des konings, het hof den ligien rouw heeft aangenomen voor
tijd van acht dagen, wegens het overlijden van Hare Doorluchtige Hoogk
mevrouw de prinses Charles van Waldeck (Hengeringhausen).
Aan de na le noemen vreemdelingen, mils zij overigens aan de daan
bij de wet gevorderde vereischten voldoen, is vergunning verleend lotj
geven van lager onderwijs hier te lande; als aan de jufvrouwen: M. Tl
Steenberghen, geb. te Anderlecht (België); W. J. A. J. Holland, gel
Eemnes, wonende te Brussel.
Door den minister van binnenlandsche zaken is de architect I,
Springer Jr. ontheven van het loezigt op den bouw van archiefgebom
iu de provinciën Gelderland en Noordliolland, en dat loezigt opgedragen 1
den architect P. J. II. Cuypers, te Amsterdam.
Met 15 Nov. aanst. wordt het fregat Everhen buiten dienst geslj
en de kapitein ter zee jhr. C. C. Six eervol van het bevel over dien b#l
ontheven en op non-activiteit gesteld.
Het geregtshof alhier heeft eene gevangenisstraf van 3 jaren, 101
ten van 50 en 1 van ƒ25 opgelegd aan H. v. Z., te Rotterdam, den
wezen bode eener Ulrechtsche maatschappij tot uitkeering bij overlijden,
zake van valschheden in onderhandsche geschriften en van bedriegelf
opligling.
i In de heden gehouding zitting van den hoogen raad heelt del
mr. N. L. J. van Butlingha Wichers, advocaat te Leiden, den eed alsji
cureur afgelegd.
Eeuigen lijd geleden werd medegedeeld dat bij het besluur derf
eeniging voor handel en nijverheid het voornemen bestond een onder»
in te stellen naar de mogelijkheid tot oprigting van een pensioen- en 011I
sleuningfonds voor oude en zieke werklieden. Iu de jl. Woensdag door
verecniging gehouden huishoudelijke vergadering werd door het besii
medegedeeld, dat te dien einde eene commissie was benoemd, bestaande
de i1i1. dj*. H. Beth, J. P. Breedveld, J. L. Dielz, A. A. Knuyver, S. Lu
1 hout, II. Pander, E. H. M. Schlette, W. A. Schroot en II. Vos, terwijl
hh. jhr. mr. G. de Bosch Kemper, mr. J. L. de Bruyn Kops, m'. II. Goei
Borgesius, mr. D. Polak Daniels en jhr. J. Westpalm van Hoorn van Ct
zich welwillend hadden bereid verklaard die commissie als advisers
leden ter zijde te staan.
Te Scheveningen kwamen heden van Zandvoort en Egmond 8 vischscbi
ten aan met veel vischdie tot zeer hooge prijzen verkocht werd. 0
i kwamen er 8 haringschuiten aan, allen vol en waarvan de meesten zelfs
een en twee nachten hun volle lading gevangen hebben.
l3UITIbNLAM)SClllb BliltlGTEN.
ENGEIiAN».
LONDEN30 October.
Uit Kabul meldt men aan de Daily Dlews, dat met het verhoor'
gevangenen druk wordt voortgegaan, en dal allen, die medepligtig vvori
bevonden aan den moord, zonder genade worden opgeknoopt.
Generaal Roberts heeft eene proclamatie uitgevaardigd, waarin hij ts
dat Engeland, ten gevolge der gebeurtenissen te Kabul, gedwongen is Al;
nistan te bezeilen. Hij verzoekt de Afgaansche autoriteiten de orde
handhaven en betuigt, dat misdrijven tegen de Engelsche administratie;
straft zullen worden.
Aan de Pall Mail Gaz. wordt uit Ierland gemeld: Een dame mell
mij daar even, dat twee van hare pachters, die het gewaagd hadden hi
hunne pachtpenuingen te komen betalen, op httn terugweg half vermot
.werden. Den volgenden dag vonden zij op hun land vijf koeijen en nij
schapen gedood.
FRANHRW K.
Volgens de dagbladen heeft de ministerraad besloten in het Journ. 0,
weldra een volledige opsftve le doen van al wat de regering verrigl h«
in verband uiet de amnestie-wet. Daarin zal opgenomen worden het gtl
der veroordeelde communards, die van de amnestie geprofileerd hebben, 11
hen, die alleen gratie of vermindering van straf kregen en van hen, 1
nog de volle gevolgen van hun veroordeeling dragen; bij deze laatsteni
ook opgave geschieden van de straffen, die zij vroeger beloopen hebk
wegens misdrijven tegen het getneene regt.
Itavas meldt dal van wege het ministerie van koloniën en van f
rine een onderzoek wordt ingesteld naar de waarheid der beweringf
door den heer Humbert bij zijne zelfverdediging voor de regthank der Sen
slaande gehouden, betreffende allerlei mishandelingen eu folteringen, 4
gedeporteerden in de strafkoloniën aaiwedaan.
Ten gevolge van de benoeming van den heer Gent tot gouverneur t
Martinique moet er eene verkiezing plaats hebben in hel arrond. 0ran|
dep. Vauclttse. Men is er zeker van dat aldaar een der kampioenen van
radicale partij zal gekozen worden.
In de kathedraal te Nantes is een praalgraf opgcrigt voor genen