ij,01)gSie taak, leven cn eigendom der burgers ie beschermen, niet vervult!
ïe|zalCniet bitterheid het hart des volks vervullen, als het ziet. dal in weerwil
(all de lasten, waaronder het zucht, in weerwil van zijne oilers aan zweet
bloed, niets overig blijft voor de ontwikkeling van hel eigen landomdat
ten politiek der diplomaten, die het niet begrijpt, eischt, dat de belastingen
buitenslands hesleed worden. Ue millioenen volksvermogendie spoorloos
l.bjn de golven der Theiss zijn verdwenen, herinneren aan andere millioenen,
e jaar in jaar uit verloren gaan, omdat de onafgebroken oorlogsuilrus-
li,uen ons noch tijd noch kracht, noch geld laten om ons aan de zegen
rijke werken des vredes Ie wijden.
Aan de Neue Freie l'resse wordt medegedeeld, dal in Gaiicië bij
Pohar rijke petroleumhronncn zijn ontdekt. Een daarvan levert reeds bij
(en diepte van 70 meter in een etmaal 2400 kilo ruwe petroleum.
RlISIidtlVD.
Te Odessa is weder aan een hooggeplaatst policie-ambtenaar het dood
vonnis van een geheim revolutionair comité voltrokken. De kolonel der
gendarmerie Knoop is in zijne eigene woning geworgd. Naast zijn lijk lag
ten papier, waarop met roode letters geschreven stond: "l)p bevel van het
'(sociaal-revolutionair uitvoerend comité! Zoo zal het allen tyrannen en hun-
'ijen handlangers gaan!"
tij Door hel revolutionair-socialistische comité is onlangs eene waar-
lit schuwing gerigt tot generaal baron Drentelen, die. na gedurende den Turk-
hetschen oorlog als militair kommandant in Rumenië werkzaam geweest te
'jjjn, lot opvolger van den vermoorden MesenknII' benoemd is. Bijzonder
"'karakteristiek is dat schrijven van hel geheime comité; daarin wordt ge
biesd dat men zeer goed weet dat hij zelf den dood niet vreest en dat hij
slechts één hartstogt heeft, namelyk liefde voor zijn eenige dochter. Het
)ri«eomité zegt dan ook van plan te zjjn hem in dit meisje te treffen,
pi De geheime drukkerijen van revolutionaire stukken, dezer dagen te
d St. Petersburg ontdekt, zouden, naar men meldt, in regeringsgebouwen
1
rp
sta 1
'ai
'Mi
zjjn gevonden.
PER TELEGRAAF.
1 LONDEN, 18 Maart. Lord Blackford zal den 25" Maart in het hoogerhuis
orsiellen een votum van afkeuring over de handelwijze der regering, wat
treft liet voeren van den oorlog tegen de Zoeloes.
Volgens den Standard heeft de Russische regering besloten eene belasting
l te lieden van de coupons der staatsschuld.
I ATHENE, 16 Maart. De Grieksche regering heelt hare commissarissen
te Prevesa uitgenoodigd de nieuwe voorstellen der Porte af te wachten;
doch de commissarissen willen PrevesaJ verlatenals de Porte halsstarrig
bljjfi afwijken van de grondslagen in het tractaat van Rerljjn voor de grens-
't£geling vastgesteld.
PARIJS, 17 Maart. De motie van orde der kamer van afgevaardigden,
tot afkeuring der handelingen van de kabinetten van 16 Mei en 23 Novem
ber. is heden in geheel Fraukrijk door aanplakking afgekondigd.
De kamers zullen van 18 April tot 31 Mei vacantie nemen.
Het protest der ministers van 23 November is door den president terug-
randen, met de verklaring dat hij dit protest niet kan aannemen,
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Mnltatuli's „Vorstenschool", drama in 5 bediijven (6 tafereelen).
'I Over weinig Hollaudsche tooneelslukken is zooveel gesproken en geschreven
als over Multatuli's /'Vorstenschool". Sommigen hebben het als een diamant
f!van het zuiverste water hemelhoog geprezen, anderen vonden het een zeer
r(gebrekkig en voor het tooneel volkomen ongeschikt werk. Toen hel in
41875 hier het eerst, onder protectie van Mej. Mina Kruseman, werd opge
roerd, hebben wij er onze meening over gezegd, waaruit voldoende bleek,
°f dat naar ons oordeel hier ook ai weer de waarheid in het midden lag.
'oen wjj vervolgens in 1876 weder een opvoering hadden bijgewoond,
Mw. de Vries de rol der Koningin vervulde, hielden wij ons uit-
itend bezig met een vergelijking van het spel dezer kunstenares met dat
in Mej. Kruseman. Thans nu er na de eerste voorstelling vier jaren ver-
ipen zijnzal hel misschien aan onze lezers niet ongevallig zijnwanneer
nog eens in 't kort een resumé geven van ons oordeel over de »Vorsten-
ihool", met eenige nadere opmerkingen omtrent de strekking en intrige
tan het stuk vermeerderd.
|4
Wij zeiden dan: het er stellig voor te houden, dat Muliatuli bij het
lehrjjven van dit drama nooit een opvoering bedoeld had. Wie dat niet
t ons eens is maakt hem een slecht compliment, want dan zou het
Ijjken dat hij op dramatisch terrein een vreemdeling was. De schrijver
is eenvoudig den dramatischen vorm. om in zijne »Ideën" uit te spreken,
at hij omtrent sommige zaken op het hart had. Dé in gesprekken gc-
ieede schels "Vorstenschool" maakte opgang en de publieke opinie eischte
opvoering. Toen wendde Mej. Kruseman al haar invloed aan en de Rott.
gvereemging stemde in hare plannen. Men ging aait het schrappen
T™ wijzi
ijzigen; de 3' acte werd zeer bekort en het lange dichtstuk van Albert
,io een regel of wat veranderd. De uitslag overtrof de stoutste verwachting
de uitvoering zal altijd een schoone parel aan de kroon van dit looneei-
(ezelschap blijven. Alle leemten konden* evenwel niet verdwijnen. Als
toneelstuk laat de conceptie van de "Vorstenschool" veel Ie wenschen
|t«r. Het is en blijft een aaneenschakeling van redevoeringen (onlegen-
kSRelijk als lectuur kernachtig en onderhoudend, maar te afgetrokken en
|t lang voor het tooneelverlevendigd door een kleine intrige, die niet
tóeljjk genoeg geteekend is. Voor het grootste deel van het publiek zal
in de machinatiën van v. Huisde, van welke Hanna het slachtoffer moet
[orden, en waarvoor hij door de koningin zoo streng gestraft wordt, altijd
*ls duisters blijven. Waarom komt Hesselveld bij Hanna? Om haar om
koopen? Het is mogelijk, doch de schrijver maakt, waar het de intrige
eldt er zich le veel met halve woorden af. Zoo zullen ook niet allen dal
olibi" begrijpen, waarmee de 2' acte sluit. In een looneelstuk dient alles
elder geëxposeerd te wordenopdat er niets onduidelijks overblijve. Als
schrjjver van zijne lange redeneering eens iels aan de uiteenzetting van
intrige had gewijd, zou het drama er stellig bij gewonnen hebben.
Veel praten, veel moralisecrcn strijdt tegen alle dramatische grondregelen
en in welk stuk wordt meer gepraat en gemoraliseerd dan in dit? Alleen
in het grappige 2' bedrijf cn de 2 tafereelen hij Hanna is actie en aan die
gedeelten is ook het groote succes van hel stuk te danken. Die 2 laatste
tafereelen zijn vooral zeer schoon, door waarheid en eenvoud, en doen het
ons te meer bejammeren, dat ze eigenlijk zoo op zich zeiven staan.
Het hooldidcc van het stuk bestaat uil de verschillende wijzen waarop
twee hooggeplaatste personen hun roeping begrijpen; koning George houdt
zich met allerlei beuzelingen bezig, meenende al bijzonder ijverig te zijn,
en zijne echtgenoote, koningin Louise, overpeinst de gewichtigste vragen
des tijds en verleent bijstand aan de ongelukkigen en misdeelden onder hare
onderdanen. Aan haar heeft de auteur zijne eigene denkbeelden in den
mond gelegd en hij heeft van haar een redeneerende dame, een volslagen
oratrice gemaakt. Zij houdt redevoeringen over de sociale kwestie in het
le bedrijf, waar hare moeder alleen bij zit, omdat zij toch een auditorium
dient te hebben. Die moeder is niet veel meer dan een pop, die met een
paar halve zinnetjes (want veel mag zij niet zeggen) den oratorischen stroom
afbreekt. In het 3e bedrjjf (de tuin-scène): nieuwe speeches, ook weer voor
stomme toehoorders, en eigenlijk is dc strafoefening van v. Huisde in de laatste
acte niets anders dan een redevoering, waarbij de toehoorder geen enkel woord
mag spreken. Koningin Louise schijnt zichzelve gaarne te hooren, en praat
ardoor meer dan zij nadenkt. Deed zij dit laatste dan zou zjj bijv. be
grijpen, dat de armoede van Puf voor het grootste deel aan zijn misbruik
van sterken drank te wjjten is. Bij Louise's beschouwing van sociale toe
standen, die overigens zeer treilend is, achten wij het een fout van den
schrijver, dat hij een dronkaard als type van den werkenden stand heeft
gekozen. Ware Puf een ijverig werkman, die in weerwil van al zijn
arbeid, door ziekte en andere redenen toch met zijn gezin armoede moet
lijdendan zou de strafpredicatie tegen de rjjkenheel wat meer ad rem
zijn. Wie lui is en onmatig wordt arm. dat is eenmaal zóó en zal allrjd
wel zóó blijven.
Mw. Beersmans was een uitmuntende koningin. Hare opvatting was
ernstiger, we zouden bijna zeggen meer tragisch dan die van Mw. de Vries.
Doch overigens onderscheidde zij zich ook door waardigheid, en diep gevoel.
Haar, "blijf zitten" in de laatste acte was evenals van Mw. de Vries, goed
bestudeerd. De rol van Hanna werd waarlijk prachtig door Mw. Egener - v.
Dam gespeeld. Van de overige vertooners de heeren Haspels. Le Gras en
van Zuylen maakten wij voorheen met groote bewondering melding, en wjj
behielden gisteren dcnzelfden indruk.
Leiden, 18 Maart 1879.
299'" Staats-LiOtertJ.
Klasse. Trekking van 18 Maart.
N°. 6761 9865.
10428 15541.
2817 3969 7221 10735 12235 13004 18784
20057 20605.
Prjjzen van f 70.
9187 10537 12042 13477 16639 17964 19133
9200 10653 12203 13504 16681 17988 19190
9461 10815 12278 13724 16701 18019 19317
9569 10860 12447 14207 16721 18114 19467
9588 10918 12471 14254 16845 18121 19592
9602 10990 12528 14349 16928 18184 19689
9701 1G991 12583 14378 17022 18194 19717
9e05 11087 12726 14474 17033 18240 19806
9827 11149 12766 14/84 17128 18329 19899
9947 11349 12940 14843 17337 18491 20270
1334 2839 4725 7249 8740 10090 11393 13076 14901 17353 18549 20325
1610 2896 4842 7352 8859 10103 11453 13137 15415 17359 18778 20368
1622 3073 4892 7544 8879 10130 11463 13157 15508 17366 18813 20488
1637 3091 4953 7610 8947 10171 11599 13279 15646 17405 18874 20551
1646 3106 5247 7644 8962 10237 11884 13321 15907 17441 18885 20611
1683 3180 5303 7723 9045 10337 11951 13343 15973 17510 18953 20675
1781 3197 5685 7736 9172 10386 12006 13438 16507 17617 19121 20765
1823 3317 5704
Fijfde
Prjjs van 400:
200:
na 100:
11 2048 3502 5762 7792
32 2087 3520 5990 7956
38 2115 3560 5997 7973
319 2216 3590 6144 7974
380 2243 3827 6236 8126
713 2283 3897 6477 8250
854 2428 4000 6585 8255
1087 2627 408. 6698 8552
1129 2715 4141 6972 8582
1190 2721 4302 7106 8587
Zitting van het Kantongerecht te Leiden van 17 Maart 1879.
Kantonrechter mr. F. Was. Ambtenaar van het openbaar ministerie
Griffier mr. F, G. van Binsbergen. rar. P. A. van Buttingha Wichers.
Uitspraak In strafzaken.
Naam en woonplaats
der beklaagden.
H. K. te Leiden
P. V., idem,
J. P.idem
F. R.idem
M. v. G.idem
K. W., idem,
A. d. 1. R.idem,
Aard van het misdrijf.
Gevallen
uitspraak.
S.idem
H. te Katwijk
idem,
d. B.
H. v. T.,
F, H. v.
Leiden,
C. H. te Leiderdorp,
te
rijden in verkeerde rich
ting, Leiden,
rijden met een hondenkar,
/oetenvoude
idem
idem
idem,
los en zonder toezicht laten
van een voertuig op den
openbaren weg, Zoeter-
woude
zitten op een hondenkar,
Leiderdorp
idemOegstgeest
doen trekken van een kar
door een niet gemuit-
korfden hond, Katwijk,
idem
wateren buiten urinoir,
Leiden
werpen van asch in ge
meentewater, Leiderdorp,
f I of l dag.
f 10 of l dag
idem.
idem.
idem.
3 of 1
dag.
idem.
f 5 of I
dag.
idem.
1 of 1 dag.
3 of 1 dug.