.r~
Consultatie voor mond- en tandlijders,
Ti PER TELEGRAAF.
1829—1879.
EENE HISTORISCHE STUDIE, LEIDEN BETREFFENDE.
|L |f g^jjie.l lol (lit doel De Mag J. Zeil. meldt dal een gedeelte van den
fikoven, nadat het verbrandingsproces afgeloopen was, met een vreesselijke
fufjjui uit elkander geslagen is. Het te Gotha verschijnende Tageblatt meldt
'it de zaak niet veel te beduiden hadreeds bij de eerste proefneming met
artXl verbranden van een schaap had een soortgelijke ontploffing plaats,
aarbij evenmin als nu persoonlijke onheilen voorkwamen.
De bank te Kroonsladt bevindt zich in staat van faillissement. De
siilent van het bestuur en de directeur der bank zijn in hechtenis genomen.
Opmerkelijk is het tevens, hoe in dc laatste 25 jaren de bijzondere lief
dadigheid zich onder alle godsdienstige gezindheden naast de kerkelijke
beijvert op elk gebied van philanthropic in een tal van vereenigingen. Zoti
dat zijn als vrucht van art. 23 der wet op het lager onderwijs (tot oplei
ding van maatschappelijke en christelijke deugden) of wel als een uitwas
van het kerkelijk leven?
5e ij BERLIJN. 5 Maart. De rjjksdag heeft heden de eerste lezing der wet
zijne disciplinaire regtspraak ten einde gebragt. Het voorstel, om het
onjLwerp aan eene commissie van rapporteurs te verzenden is met groote
ifliXeriJerheid van stemmen verworpen. Alleen de beide fractiën der regter-
net(ijji||e stemden er voor. De tweede lezing //in plenum" is bepaald op aan
1 «taanden Vrijdag
ie «MADRID, 5 Maart. De onderhandelingen over het zamenstellen van een
stïjeiiw kabinet duren voort. Waarschijnlijk zal de ministeriële crisis mor-
oedZn avond geëindigd zijn
n >r WEENEN. 5 Maart. In de commissie van de Oostenrijksche delegatie heeft
enllraaf Andrassy verscheidene vragen beantwoord Oostenrijks staatsregtelijke
enlpsiiie in de bezette gewesten zal, als het tijdstip daarvoor aangebroken
door de beide wetgevende magten bepaald worden. Thans is de beraad-
jsing hierover ontijdig. Rusland heeft de mogendheden uitgenoodigdom
in te commissiën voor de grensregeling uitvoerige instructiën te zenden,
stiitene herziening van het Berlijnsche tractaat of een voorstel tot het houden
spJtner conferentie van gezanten te Berlijn is niet te berde gebragt.
gilCAIRO- 5 Maart. De kabinets-crisis is opgelost. Tewfik-pacha zal voor-
filter van den ministerraad zijn, en Nubar-pacha krijgt dc porteleuille van
liienlandsche zaken.
f Tusschen de Egyptische regering en de «Anglo-Egyplian Bank" zijn onder-
P(l (indelingen aangeknoopt betredende de nieuwe nationale bank.
it9 WASHINGTON, 5 Maart. Bij proclamatie van president Hayes ishetcon-
kkfjfes tegen 18 dezer maand bijeengeroepen tot een buitengewone zitting.
In PARIJS, 6 Maart. Dc geruchten omtrent plannen van Frankrijk om Rho-
n as te bezetten worden tegengesproken.
enp §T PETERSBURG, 6 Maart. Het internationale telegraaf-agentschap
leidt «it Taschkend, dd. 5 Maart: Na den dood van Shere Ali op 21 Fe-
""'ruarij, te Mazarischeriff, brak aldaar een oproer uit, dat door Jakob lvhan
111 'lierd bedwongen.
olij
INGEZONDEN.
VI.
iWlArmwezen.
Geen welsprekender cijfers tot beoordeeling van den toestand eener bevol
king.
best
jesiemd. De
•pmerkingen.
Subsidiën godshuizen
n armbesturen
bedelaars
Geneeskundige hulp
Krankzinnigen
Zieken
Geneesmiddelen
Vaccine
levert veel
slof op
tot belangrijke
1848
1879
f 56750
f
11400
27800
II
255
9000
II
3000
5900
II
5340
6500
II
11500
6100
II
4000
6000
II
6200
400
II
300
118450
f
41995
eri. Niettegenstaande derhalve eene aanzienlijke verhooging voor kosten van
pi l-en minvermogende krankzinnigen, waarvan toch nog 1800 moet wor
sen afgetrokken voor bijdragen van het rijk en van de provincie, kan men
vermindering berekenen op ruim 78000. En terwijl een prachtig acade
misch ziekenhuis in de plaats gekomen is van de zoo onvoldoende en ge
tto ekkige stads-ziekenzaal tot verzorging der zieke armen en behoeftige
i Is raamvrouwenwordt de gemeentekas ook nog gebaat met een aanzienlijk
tdrag in de kosten van verpleging. De laatste 30 jaren van de verloopen
■jalve eeuw deden die uitkomsten verkrijgen. De kerkelijke liefdadigheid
''leeft de burgerlijke armenzorg bijna geheel onnoodig gemaakt, zoodat
™|leen overblijft uit politiezorg de verpleging van arme zieken en krankzin
nigen en door de stichting van een stedelijk werkhuis het verschuilen van
erk aan behoefligen. De laatste stichter van die inrichting, de heer B. F.
sti rantz, is onlangs overleden, en de hartstochtelijke ijveraar voor eene betere
ekenverpleging van armen en onvermogendende 80-jarige dr. C. W. H.
au Kaalhoven, smaakte nog het voorrecht het schoone gedenkteeken te
en van zijn initiatief in het belang der armen, al was er ook verschil in
t middelen en vormen, waarmede dat doel bereikt werd. Reeds bij het
n rste uitbreken der cholera in Augustus 1832 was hjj op dat gebied een
L a it van kracht en beteekenis en hij het terugzien op de verloopen vijftig
ren staat lot zijn eer menige gedenkpaal, geëerbiedigd ook door hen, die
31 tns in meening verschilden.
lens En die opmerking leidt er loc, om te wijzen op de oorzaken, waaraan
.dike gunstige uitkomsten zijn te danken. Zoo ooit de staatszorg of het
[ii'ermosen van den staat tót misbruiken geleid heeft, het was welde
menzorg, vooral binnen Leiden. De liefdadigheid kwijnt, wanneer dc
lat, hetzij rechtstreeks door //bureaux de mendicité", hetzij middellijk door
111 bsuliën uit belastingen verkregen, zich mengt in of tielast met armenzorg,
,'iders dan bij volstrekte onvermijdelijkheid, als de kerkelijke of bijzondere
wt tfdadigheid ontbreekt. Reeds vóór de invoering der armenw et van 1854
-liji-erd met de bestaande traditie gebroken het subsidiestelsel beperkt en het
m(Jlmoezenieren beteugeld; alleen de genees- en verloskundige hulp bleef ten
Jste der slads-kas en afloopende subsidiën baanden den weg tot een onaf-
:lö|nkelijkeii toestand. Meer en meer, nog niet geheel, werd de burgerlijke
jmenzorg ontlast van de handreiking aan armbesturen en godshuizen en
rjjllëchts enkele uitzonderingen bleven over van den wettelijken regel, dat de
uiaFserlijke overheid scheidt van de armenzorg voor een bepaalde godsdien-
Jk'c gezindheid, omdat volstrekte scheiding van kerk en staat zulks eischt.
godsdienstige gezindheden, aldus
1830
1878
Gereformeerden
24163
26660
Walschen
844
Christ. Geref.
1205
Lulherschen
770
1012
Remonstranten
136
231
Doopsgezinden
152
237
8756
10435
O. Cath
31
56
Israëliten
556
517
Ongenoemden
44
34564
41241
eene vermeerdering van 20 pCt.en wel:
Gereformeerden 20 pCt, Doopsgezinden 56 pCt.
Lutherschen 28 R. Cath20
Remonstranten 70 Oud-Cath80
de Israëliten verminderd met 7 pCt.
En terwijl in 1829 alleen de Hervormden kerkgebouwen bezaten, die
uiterlijk aan de straat een kerkgevel hadden, de R. Cath. één (de II. Lode-
wijkskerk). de Waalsche en de synagoge, terwijl de overige kerken van
dc straatzijde onkenbaar waren, zijn sedert verrezen 4 R. C. kerken. 2
Christ. Geref. kerkgebouwen, een oud-Gereformeerde, en verkregen de kerk
gebouwen der Lutherschen, Remonstranten en Doopsgezinden een eerwaar
dig ol kerkelijk front; allen vernieuwd en verfraaid, inwendig en
uitwendig.
299 Staats-Loterij.
Vierde Klasse. Trekking van 6 Hlaart.
Prijs van 400: N°. 18973.
nu 200: 17864.
u u u 100: u 653 3753.
Prijzen van f 65.
115 1831 3639 5288 7562 8156 9982 12536 13533 15370 17562
368 1901 3951 5579 7582 8774 10027 12542 13596 15585 17771
492 2167 4307 5622 7710 8817 10349 12614 13637 16470 17876
594 2185 4477 5917 7760 8847 11028 12770 14283 16530 17940
775 2447 4551 6119 7871 9202 11121 12932 14779 16567 18382
905 2525 4884 6983 7874 9421 11505 13142 14836 16799 18432
1497 2646 4896 7211 7991 9886 11768 13437 14891 17226 18805
1655 3173 5001 7490 8121 9926 12080 13442 15018 17431 19004
19155
19171
19392
19534
19650
19833
20219
20473
OPGAVE VAN BRIEVEN,
welke in de tweede helft der maand Januarij door het postkantoor te Leiden
zijn verzonden en die niet besteld zijn, omdat de personen, aan wie zij
geadresseerd waren, op de aangewezen plaatsen onbekend waren.
Geadresseerd aan: KraijerhcióenJ. G. Brunolt, G. Verra, Hnnou, C. A.
Hazelhorst, 11. Allard, G. van den Aker, M. Mol, W. Emails, allen te Am
sterdam; mev. Stevens, geb. v. d. Meer, te Breda; Versluys, Defonnes, van
Wijk, J. J. S Sloet, allen te 'sGravenhage; d». Schooneveld, te Groningen;
wed Starkenburg, mej. M. J. Heemskerk, beiden te Leiden; mev. Ilermers,
te Oegstgeest; geb». van Mierlo, H. W.„ Tiddelaar. A. Nooteboom, G. van
Leuwen, allen te Rotterdam; Jacobs, te Utrecht; J. M. de Vink, te Voor
burg; mej. Sprenger, te VoorschotenBoermans, te Wije;lv. Kop, J. Nigter,
beiden niet vermeld. Briefkaarten: A. D. Treffers, 'sGravenhage; J. Smit,
te Leiden.
ADVEK I E TI E
Ingevolge Art. 64 van het Burgerlijk Wetboek maakt de Ondergeleekende
bekend dat door hem tot Z. M. den Koning het verzoek is gericht om bij
zijn geslachtnaam POP den naam van BE DIERODE te voegen,
zoodat hij in 't vervolg den naam zou dragen van DE JIERODE POP.
Leiden, 6 Maart 1879. H. POP, Theol/Cand.
dagelijks van lot 4 ure,
J. SCHOONDE HAK li Jz».,
Leiden, Nleuwstecg 4. TANDARTS.
C0NTAGIEUSE ZIEKTEN, BEDERF VAN HET BLOED,
HUIDUITSLAG
De eenigen die door de Academie der geneeskunde goed-
;ekeurd en door het gouvernement geautoriseerd zijn na
jaren lang genomen openbare proev en door 5 commissies
|met tienduizend biscuits. De eenigen die bij speciaal decreet
in de hospitalen toegelaten zijn. Waarachtige genezing van
alle ziekten bij mannen, vrouwen en kinderen. Belooning
'van 24 duizend francs. Bereidingen zoo volmaakt mogelijk,
die aan de menacbheld groote diensten kunnen be
wijzen. Uittreksel van het offlcieele rapport. Geen andere
methode bezit de getuigschriften van voortreffelijkheid. Aangename, snelle, onge
vaarlijke, geheime, economiesche behandeling zonder wederinstorting. (Prijs, tl. S
en tl. 2.60.) In de voornaamste Apotheken van de wereld en rue de Rivoli,U2, Parijs.
Consultaties gratis per correspondentie. Expeditie. Hoofd depot H. H.'Uloth
et Ce,*Apoth.. Amsterdam-
Te Leiden bij RElfST A HR1K en K. K. SAVEN Kil.
