151' IT KMA M >SC 11K n KIC.T K N tie nieuwe wet op hel lager onderwijs in werking treedt. Vele leden, die met de bepalingen der nieuwe wet waren ingenomen, loonden zich door dit uitstel van uitvoering teleurgesteld. Op deze bedenkingen werd geant woord, dat het geen doel kon treilen, thans het pleit over de inrigting van het openbaar laser onderwijs te heropenen. Dat pleit is voldongen. Door het doen van haar voorstel omtrent het lager ouderwijs, heeft de regering es n grondwet tigrn pligt vervuld, waaraan zij zich met het oog op een der lu ngs'e volksbelangen ni<t mogt onttrekken. Wat de rapporten aangaat betrekkelijk liet petitionnement, de strekking van het advies van den mi nister aan den koning kon, zoo hij de constitutionele beginselen niet wilde verloochenen, geene andere zijn dan door hem is uitgedrukt. Overigens had de minister bij de beraadslaging over de wet uitdrukkelijk gezegd, dat het niet zeker was, of zij wel in 1879 in werking kon treden. Eenige leden maakten er een grief van tegen de regering, dat in liet tegenwoordig zittingjaar geen voorstel tot herziening van hel kiesregt zal worden aangeboden. Men meende, dal de wenschelijkheid en de noodzake lijkheid der medewerking van een grooler aantal kiezers tot de keus van de leden der volksvertegenwoordiging sedert lang in liet oog vallen. Eenige leden waren van oordeel dat losmaking van den zoogenaamden census niet denkbaar is zonder grondwets-herziening. Indien men dus voor die losma king gestemd is, dan moest er eene grondwetsherziening ter hand worden genomen. Verscheidene leden waren het daarover eens, dat zonder herzie ning der grondwet hel kiesregt niet op wezenlijk goede en duurzame grondslagen kon worden gevestigd Anderen daarentegen meenden, dat bij instandhouding van de bepalingen der vigerende grondwet hetere regeling der kiesbevoegdheid zeer denkbaar was. Overigens waren er leden, die nu reeds verklaarden dat zij nimmer aan eene zoodanige verandering in ons kiesstelsel hunne stem zonden geven, die leiden moest tot eene in hun oog zeer onstaatkundige invoering van een algemeen stemregt. Bij de be handeling van dit punt verhieven zich stemmen voor eene grondwets-her ziening in meer algemeenen zin en dus niet enkel met het oog op eene hervorming van het kiesregt. De tegenwoordige grondwet, zeide men, is reeds 30 jaren oud en gedurende dal tijdsverloop zijn de daarin aanwezige leemten, de belemmeringen, die sommige harer bepalingen aan den gewo nen wetgever in den weg leggen, meer en meer aan het licht gekomen. Ten aanzien van de financiële beschouwingen waren vele leden van ge- voclfn dat de toestand onzer financiën, niet slechts hij dien van vroegere jaren vergeleken, ongunstig kan worden genoemd, maar tevens, dat die op zichzelvrn bedenkelijk is. De bestaande inkomsten van den slaat zijn niet meer voldoende om de kosten der gewone staatshuishouding te dekken; belastingverhooging hier en in Indië is noodig geworden; tol het middel van geidleening is reeds de toevlugt genomen en de opbrengst der eerste leening is voor een zeer groot deel noodig om tekorten van het loopend jaar en van vroegere diensten te dekken. Andere leeningen slaan voor de deur. Bij de onderscheidene beschouwingen, in het verslag vervat, wordt opgemerkt, dat de voorstelling, welke de minister geeft van de dienst 1879, uit den aard der zaak onvolledig is, omdat voor oorlog slechts ecu erediet- wel wordt voorgedragen. Vrij algemeen en met hijzonderen nadruk werd het gevoelen uitgedrukt dat het onder de beslaande omstandigheden, nu de lasten des volks op nieuw moeten worden verzwaard, een dure pligt van regering en vertegenwoordiging is elke weelde uit de staatshuishouding te weren Tc'vergeefs heeft men in de begrootingswetten naar bewijzen ge zocht, dat aan die meening. ook door den minister geopenbaard, genoeg zaam gevolg is gegeven De eenige inkrimping van belang, die de voorge stelde begrooting aanbiedt, bestaat, in de vermindering der begrooting van marine met 8 ton, Ier zake van minderen aanbouw van schepen. Die min dere uitgaaf is echter geen bezuiniging, maar volgt op den buitengewonen aanbouw in de laatste jaren, die de kosten van het depart, van marine zeer sterk verhoogde, en in welke verhooging. in 1879, eene aanzienlijke ver mindering moest komen. Heeft alzoo op de begrooting voor 1879 geene wezenlijke of afdoende bezuiniging plaats gevonden, zij levert naar het algemeen gevoelen sporen te over op, dat vele uitgaven op een cijler ge raamd blijven, dat zich misschien in een vroeger tijdperk eenigzins liet ver dedigen. doch thans niet gehandhaafd kan worden; dat ook nu nog bij sommige takken van dienst weelde blijft heerschen, en dat door traclcmenis- verhooging als anderzins de gewone uitgaven steeds worden uitgezet. Vele leden verklaarden reeds nu zich tegen eike, niet door de belangen van 'slands dienst onvermijdelijk gevorderde uitgave bepaald te zullen verzet ten. Verscheidene leden toonden zich voor het denkbeeld gestemd, om. althans zoolang de oorlog met Atchin duurt, de onder handen zijnde groote openbare werken, zoowel hier als in Indië. wel niet geheel te slaken, maar toch op meer bescheiden voel voort te zetten en in geen geval nieuwe werken van dezen aard te ondernemen. Dit gevoelen vond echter ook ern stige tegenspraak. Naar mate de wet op het hooger onderwijs wordt uit gevoerd, dringt zich hij vele leden de overtuiging op, dat het getal van drie rijksuniversiteiten en van een gemeentelijke te groot is voor ons kleine land. Men merkte op, dat uil de begrootingsstukken blijkt, dat alleen voor de bezoldiging van de ambtenaren der departementen van algemeen bestuur meer dan 1 millioen 's jaars wordt uitgetrokken. Dit cijfer kon, naar het oordeel van verscheidene leden, zoo hoog niet zijn, indien het aantal der ondergeschikte ambtenaren aan de departementen niet veel groo- ter was, dan voor eene spoedige en geregelde afdoening van zaken noodig is. Vooral werd door vele leden aangedrongen op inkrimping der uitgaven van het depart, van oorloa eu van dal van marine. Dal onder de bestaande omstandigheden nieuwe bronnen van inkomst voor de schatkist zullen moe ten worden opgespoord, In-eft niet verrast. Enkele leden gaven echter nu reeds hunne al keuring te kennen over de prioriteit, die de minister aan de belastina op de kapitalen in portefeuille schenkt. Van eene andere zijde deed men hulde aan de cordaa heid des ministers van financiën, die, on danks de ondervinding van vroegere jarenniet schroomt dit punt voorop te stellen Men drong bij deze gelegenheid aan op de indiening van voor stellen tot grondige herziening van geheel liet zamenstel onzer belastingen. 's GRAVENIIAGE31 October. Tot burgemeester der gemeente Charlois is benoemd de heer mr. J. D. JE. van Blommestein, met toekenning van eervol ontslag als burgemeester der gemeente Slrijen, en tot burgemeester der gemeente Si rijen de heer E. D. de Meester. Aan den heer L. Wolvers is eervol ontslag verleend ui; zijne betrek king van ontvanger der directe belastingen te Ezinge. De luit. ter zee 2' kl. H. Assendelft de Coningh, dienende aan boord van het wachtschip te Hellevoetstuis', wordt op non-activiteit gesteld. Het wetsvoorstelregelende de financiële verhouding lusschen Neder land en Oost-lndië, is aan den raad van stale verzonden. -- Voor het geregtshof alhier stond heden teregt zekere G. J. L., secre taris van het algemeen armbestuur te Stoppelsdijk. Hij was beschuldigd van in de jaren 1874 en 1878 vaischclijk viermaal den naam L. tyullacrt geplaatst te hebben onder het woord "voldaan", voorkomende aan den voet van vier ordonnantiën, waarbij de ontvanger van hel algemeen armbestuur te Stoppelsdijk door dat bestuur werd gemagtigd aan dien L. Dullaerl diverse geldsommen te betalen, als 17.25, 33.95, 20 75 en ƒ32.50. en tevens desbewnsl van die valsche stukken te hebben gebruik gemaakt door ze, na de daarop vermelde sommen te hebben ontvangen, als kwijting daarvoor aan den ontvanger te hebben overgegeven. De beschuldigde bekende het desbe wnsl gebruik maken van de valsche stukken, doch verklaarde, dal niet hij zelf de valsche handtcekening geplaatst had, doch die door zijne vrouw had laten naschrijven van een door hem gemaakt model. Armóede en wanho pige pogingen, otn zich en zijn gezin legen broodgebrek te vrijwaren, had den hem tot de misdaad gedreven. De advocaat-generaal mr. van der Hoeven achtte, ook door de verklarin gen der getuigende schuld wettig bewezen Het deed er volgens Z. E. G. A. niets toe of beschuldigde zelf de handteekeniiigen schreef of dit door zijne vrouw als werktuig liet doen. Bovendien had hij ze desbewnsl gebruikt. Onder aanneming van verzachtende oroslandigden requireerde hij eene een zame opsluiting voor den tijd van twee jaren, De verdediger, jhr. mr. Diert van Melissant, betwistte de qualificatie van liet O. M. Z. i. kon de beschul digde niet wegens de niet door hem geplaatste haudleekeningeii veroordeeld worden. Voor het overige beval hij zijn cliënt zeer aan in 's hols clementie. De uitspraak is bepaald op 7 November. ENGE I. IV 1». LONDEN, 30 October. Men verneemt dat er van vele kanten pogingen aangewend worden tot het openen «ener nationale inschrijving ten behoeve der ongcltikkigen, die door het bankroet van de /'City of Glasgow Bank" alles hebben ver loren. Honderden gezinnen uit den middenstand zijn tot den bedelstaf gebragt. Het fonds, bestemd om in de behoeften van noodlijdende geestelijken Ie voorzien, is, gelijk onlangs is geldeken, op jammerlijke wijze door een der beheerders jaren lang bestolen. 7000 zijn op die wijze aan gansch andere dingen besteed dan aan liet ondersteunen der behoeftigen. Die dief stal had niet kunnen plaats hebben, indien hel beheer niet op zeer achte- iooze wijze was gevoerd. Uit New-York meldt man dal hel een dievenbende gelukt is in de spaarbank; bekend als de «Manhana Savings institution," in te breken en zich meester te maken van een som van 2.737.000 dollars. FltAIVKR IJ H. Er is sprake van eene algemecne amnestie voor de veroordeelden der commune, met uitsluiting echter van hen, die zicli aan vergrijpen tegen eigendom of leven hebben schuldig gemaakt. Dingsdag is in de Nolre-Dame de lijkdienst gevierd voor wijlen mgr. Itnpaiiloup De dienst was pleglig, maar er was niets geen versiering in de kerk aangebragt. Slechts hel koor was met zwart laken behangen. Tot heden is 0000 frs. op de eer. te inschrijvingslijst voor een monument voor mgr. Dupanioup ingeteekend. Zondag 11. is de tentoonstelling bezocht door 209,912 personen. Nog nooit is het aantal zoo groot geweest. Maandag zijn de prins en de prinses van Wales met den- "ballon captil" opgestegen. Gelijktijdig zijn nog 2 andere ballons opgestegen, de »Eole". bestuurd door den heer Duruof en de "Zéphyr", bestuurd door den lieer Peiit. Beide hallons verdwenen snel in de rigting van liet westen lusschen de zeer dikke wolken. Een rukwind iiecft heil zeer digt hij elkander gebragt en de lucht schipper van den »Eole" heeft door Ier regter tijd een zak ballast uit te werpengemaakt dal zijn ballon spoedig boven den "Zéphyr" geraakte. Eenige minuten later ging nog de heer Gratsen met den //Aquilon" den zelfden weg. Ten 5 uur 49 is hij w eder nedergekomen nadat hij over de Place du Tröne. de Place de la Bastille en liet Camp de Saint Maur was getrokken. Volgens den schipper van den "Aquilon" had men op 600 nieter hoogte den regen onder zich en het leverde een aangrijpend gezigt op daar de lichten van Parijs te zien doorheen schijnen. Op de plaats der Tuileriën bevond zich bij het vertrek der hallons eene menigte toeschouwers. Een deel van de opbrengst der loterij, door hel bestuur der Parijsclie tentoonstelling georganiseerd, wordt besteed om werklieden uit verschillende oorden van Frankrijk in de gelegenheid te stellen de tentoonstelling te be zoeken. Een boekbinder te Ronaan behoorde tot de gelukkigen, die daartoe het noodige reisgeld bekwam. Hij kwam opgetogen terug, maar spoedig daarna werd hij zwaarmoedig, omdat hij geen behoorlijk rapport kou stellen over hetgeen hij gezien had. liet was den man niet aan liet verstand te brengen, dat dit onnoodig was. Avond aan avond zette hij zich na vol- bragte dagtaak neder en begon te schrijven, zonder naar zijn zin te slagen. Dezer dagen vond men zijn lijk in de Seine. Het was den ongelukkige al te bcnaauwd geworden. De hertog van Nemours, die in 1814 geboren is en in 1857 weduw naar is geworden, zal, naar gemeld wordt, weer in het huwelijk treden, en wel met eene Poolsche prinses, Helena Sanguszko genaamd. Uil Marseille wordt berigt, dal een gedeelte van den kruidmolen te St. Chamas in de lucht is gevlogen. Er zijn geen mensclien hjj omgekomen. I* A J E. Naar men uil Madrid meldt heeft de policie 18 flessclicn met dynamiet buiten een der poorten ontdekt. Drie personen zijn in verzekerde bewaring genomen. Moncasi, die een aanslag op den koning heeft gedaan, heeft geweigerd een advocaat aan te wijzen. De regtbank heeft dientengevolge hem een verdediger van ambtswege toegevoegd, liet is gebleken dat Moncasi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1878 | | pagina 2