151' IT KMA M >SC 11K n KIC.T K N
tie nieuwe wet op hel lager onderwijs in werking treedt. Vele leden, die
met de bepalingen der nieuwe wet waren ingenomen, loonden zich door
dit uitstel van uitvoering teleurgesteld. Op deze bedenkingen werd geant
woord, dat het geen doel kon treilen, thans het pleit over de inrigting van
het openbaar laser onderwijs te heropenen. Dat pleit is voldongen. Door
het doen van haar voorstel omtrent het lager ouderwijs, heeft de regering
es n grondwet tigrn pligt vervuld, waaraan zij zich met het oog op een der
lu ngs'e volksbelangen ni<t mogt onttrekken. Wat de rapporten aangaat
betrekkelijk liet petitionnement, de strekking van het advies van den mi
nister aan den koning kon, zoo hij de constitutionele beginselen niet wilde
verloochenen, geene andere zijn dan door hem is uitgedrukt. Overigens had
de minister bij de beraadslaging over de wet uitdrukkelijk gezegd, dat het
niet zeker was, of zij wel in 1879 in werking kon treden.
Eenige leden maakten er een grief van tegen de regering, dat in liet
tegenwoordig zittingjaar geen voorstel tot herziening van hel kiesregt zal
worden aangeboden. Men meende, dal de wenschelijkheid en de noodzake
lijkheid der medewerking van een grooler aantal kiezers tot de keus van
de leden der volksvertegenwoordiging sedert lang in liet oog vallen. Eenige
leden waren van oordeel dat losmaking van den zoogenaamden census niet
denkbaar is zonder grondwets-herziening. Indien men dus voor die losma
king gestemd is, dan moest er eene grondwetsherziening ter hand worden
genomen. Verscheidene leden waren het daarover eens, dat zonder herzie
ning der grondwet hel kiesregt niet op wezenlijk goede en duurzame
grondslagen kon worden gevestigd Anderen daarentegen meenden, dat bij
instandhouding van de bepalingen der vigerende grondwet hetere regeling
der kiesbevoegdheid zeer denkbaar was. Overigens waren er leden, die
nu reeds verklaarden dat zij nimmer aan eene zoodanige verandering in ons
kiesstelsel hunne stem zonden geven, die leiden moest tot eene in hun oog
zeer onstaatkundige invoering van een algemeen stemregt. Bij de be
handeling van dit punt verhieven zich stemmen voor eene grondwets-her
ziening in meer algemeenen zin en dus niet enkel met het oog op eene
hervorming van het kiesregt. De tegenwoordige grondwet, zeide men, is
reeds 30 jaren oud en gedurende dal tijdsverloop zijn de daarin aanwezige
leemten, de belemmeringen, die sommige harer bepalingen aan den gewo
nen wetgever in den weg leggen, meer en meer aan het licht gekomen.
Ten aanzien van de financiële beschouwingen waren vele leden van ge-
voclfn dat de toestand onzer financiën, niet slechts hij dien van vroegere
jaren vergeleken, ongunstig kan worden genoemd, maar tevens, dat die
op zichzelvrn bedenkelijk is. De bestaande inkomsten van den slaat zijn
niet meer voldoende om de kosten der gewone staatshuishouding te dekken;
belastingverhooging hier en in Indië is noodig geworden; tol het middel
van geidleening is reeds de toevlugt genomen en de opbrengst der eerste
leening is voor een zeer groot deel noodig om tekorten van het loopend
jaar en van vroegere diensten te dekken. Andere leeningen slaan voor de
deur. Bij de onderscheidene beschouwingen, in het verslag vervat, wordt
opgemerkt, dat de voorstelling, welke de minister geeft van de dienst 1879,
uit den aard der zaak onvolledig is, omdat voor oorlog slechts ecu erediet-
wel wordt voorgedragen. Vrij algemeen en met hijzonderen nadruk werd
het gevoelen uitgedrukt dat het onder de beslaande omstandigheden, nu de
lasten des volks op nieuw moeten worden verzwaard, een dure pligt van
regering en vertegenwoordiging is elke weelde uit de staatshuishouding te
weren Tc'vergeefs heeft men in de begrootingswetten naar bewijzen ge
zocht, dat aan die meening. ook door den minister geopenbaard, genoeg
zaam gevolg is gegeven De eenige inkrimping van belang, die de voorge
stelde begrooting aanbiedt, bestaat, in de vermindering der begrooting van
marine met 8 ton, Ier zake van minderen aanbouw van schepen. Die min
dere uitgaaf is echter geen bezuiniging, maar volgt op den buitengewonen
aanbouw in de laatste jaren, die de kosten van het depart, van marine zeer
sterk verhoogde, en in welke verhooging. in 1879, eene aanzienlijke ver
mindering moest komen. Heeft alzoo op de begrooting voor 1879 geene
wezenlijke of afdoende bezuiniging plaats gevonden, zij levert naar het
algemeen gevoelen sporen te over op, dat vele uitgaven op een cijler ge
raamd blijven, dat zich misschien in een vroeger tijdperk eenigzins liet ver
dedigen. doch thans niet gehandhaafd kan worden; dat ook nu nog bij
sommige takken van dienst weelde blijft heerschen, en dat door traclcmenis-
verhooging als anderzins de gewone uitgaven steeds worden uitgezet. Vele
leden verklaarden reeds nu zich tegen eike, niet door de belangen van
'slands dienst onvermijdelijk gevorderde uitgave bepaald te zullen verzet
ten. Verscheidene leden toonden zich voor het denkbeeld gestemd, om.
althans zoolang de oorlog met Atchin duurt, de onder handen zijnde groote
openbare werken, zoowel hier als in Indië. wel niet geheel te slaken,
maar toch op meer bescheiden voel voort te zetten en in geen geval nieuwe
werken van dezen aard te ondernemen. Dit gevoelen vond echter ook ern
stige tegenspraak. Naar mate de wet op het hooger onderwijs wordt uit
gevoerd, dringt zich hij vele leden de overtuiging op, dat het getal van
drie rijksuniversiteiten en van een gemeentelijke te groot is voor ons kleine
land. Men merkte op, dat uil de begrootingsstukken blijkt, dat alleen voor
de bezoldiging van de ambtenaren der departementen van algemeen
bestuur meer dan 1 millioen 's jaars wordt uitgetrokken. Dit cijfer kon,
naar het oordeel van verscheidene leden, zoo hoog niet zijn, indien het
aantal der ondergeschikte ambtenaren aan de departementen niet veel groo-
ter was, dan voor eene spoedige en geregelde afdoening van zaken noodig
is. Vooral werd door vele leden aangedrongen op inkrimping der uitgaven
van het depart, van oorloa eu van dal van marine. Dal onder de bestaande
omstandigheden nieuwe bronnen van inkomst voor de schatkist zullen moe
ten worden opgespoord, In-eft niet verrast. Enkele leden gaven echter nu
reeds hunne al keuring te kennen over de prioriteit, die de minister aan de
belastina op de kapitalen in portefeuille schenkt. Van eene andere zijde
deed men hulde aan de cordaa heid des ministers van financiën, die, on
danks de ondervinding van vroegere jarenniet schroomt dit punt voorop
te stellen Men drong bij deze gelegenheid aan op de indiening van voor
stellen tot grondige herziening van geheel liet zamenstel onzer belastingen.
's GRAVENIIAGE31 October.
Tot burgemeester der gemeente Charlois is benoemd de heer mr. J. D.
JE. van Blommestein, met toekenning van eervol ontslag als burgemeester
der gemeente Slrijen, en tot burgemeester der gemeente Si rijen de heer
E. D. de Meester.
Aan den heer L. Wolvers is eervol ontslag verleend ui; zijne betrek
king van ontvanger der directe belastingen te Ezinge.
De luit. ter zee 2' kl. H. Assendelft de Coningh, dienende aan boord
van het wachtschip te Hellevoetstuis', wordt op non-activiteit gesteld.
Het wetsvoorstelregelende de financiële verhouding lusschen Neder
land en Oost-lndië, is aan den raad van stale verzonden.
-- Voor het geregtshof alhier stond heden teregt zekere G. J. L., secre
taris van het algemeen armbestuur te Stoppelsdijk. Hij was beschuldigd
van in de jaren 1874 en 1878 vaischclijk viermaal den naam L. tyullacrt
geplaatst te hebben onder het woord "voldaan", voorkomende aan den voet
van vier ordonnantiën, waarbij de ontvanger van hel algemeen armbestuur
te Stoppelsdijk door dat bestuur werd gemagtigd aan dien L. Dullaerl diverse
geldsommen te betalen, als 17.25, 33.95, 20 75 en ƒ32.50. en tevens
desbewnsl van die valsche stukken te hebben gebruik gemaakt door ze, na
de daarop vermelde sommen te hebben ontvangen, als kwijting daarvoor aan
den ontvanger te hebben overgegeven. De beschuldigde bekende het desbe
wnsl gebruik maken van de valsche stukken, doch verklaarde, dal niet hij
zelf de valsche handtcekening geplaatst had, doch die door zijne vrouw had
laten naschrijven van een door hem gemaakt model. Armóede en wanho
pige pogingen, otn zich en zijn gezin legen broodgebrek te vrijwaren, had
den hem tot de misdaad gedreven.
De advocaat-generaal mr. van der Hoeven achtte, ook door de verklarin
gen der getuigende schuld wettig bewezen Het deed er volgens Z. E. G. A.
niets toe of beschuldigde zelf de handteekeniiigen schreef of dit door zijne
vrouw als werktuig liet doen. Bovendien had hij ze desbewnsl gebruikt.
Onder aanneming van verzachtende oroslandigden requireerde hij eene een
zame opsluiting voor den tijd van twee jaren, De verdediger, jhr. mr. Diert
van Melissant, betwistte de qualificatie van liet O. M. Z. i. kon de beschul
digde niet wegens de niet door hem geplaatste haudleekeningeii veroordeeld
worden. Voor het overige beval hij zijn cliënt zeer aan in 's hols clementie.
De uitspraak is bepaald op 7 November.
ENGE I. IV 1».
LONDEN, 30 October.
Men verneemt dat er van vele kanten pogingen aangewend worden
tot het openen «ener nationale inschrijving ten behoeve der ongcltikkigen,
die door het bankroet van de /'City of Glasgow Bank" alles hebben ver
loren. Honderden gezinnen uit den middenstand zijn tot den bedelstaf
gebragt.
Het fonds, bestemd om in de behoeften van noodlijdende geestelijken
Ie voorzien, is, gelijk onlangs is geldeken, op jammerlijke wijze door een
der beheerders jaren lang bestolen. 7000 zijn op die wijze aan gansch
andere dingen besteed dan aan liet ondersteunen der behoeftigen. Die dief
stal had niet kunnen plaats hebben, indien hel beheer niet op zeer achte-
iooze wijze was gevoerd.
Uit New-York meldt man dal hel een dievenbende gelukt is in de
spaarbank; bekend als de «Manhana Savings institution," in te breken en
zich meester te maken van een som van 2.737.000 dollars.
FltAIVKR IJ H.
Er is sprake van eene algemecne amnestie voor de veroordeelden der
commune, met uitsluiting echter van hen, die zicli aan vergrijpen tegen
eigendom of leven hebben schuldig gemaakt.
Dingsdag is in de Nolre-Dame de lijkdienst gevierd voor wijlen mgr.
Itnpaiiloup De dienst was pleglig, maar er was niets geen versiering in de
kerk aangebragt. Slechts hel koor was met zwart laken behangen. Tot
heden is 0000 frs. op de eer. te inschrijvingslijst voor een monument voor
mgr. Dupanioup ingeteekend.
Zondag 11. is de tentoonstelling bezocht door 209,912 personen. Nog
nooit is het aantal zoo groot geweest. Maandag zijn de prins en de prinses
van Wales met den- "ballon captil" opgestegen.
Gelijktijdig zijn nog 2 andere ballons opgestegen, de »Eole". bestuurd
door den heer Duruof en de "Zéphyr", bestuurd door den lieer Peiit. Beide
hallons verdwenen snel in de rigting van liet westen lusschen de zeer dikke
wolken. Een rukwind iiecft heil zeer digt hij elkander gebragt en de lucht
schipper van den »Eole" heeft door Ier regter tijd een zak ballast uit te
werpengemaakt dal zijn ballon spoedig boven den "Zéphyr" geraakte.
Eenige minuten later ging nog de heer Gratsen met den //Aquilon" den
zelfden weg. Ten 5 uur 49 is hij w eder nedergekomen nadat hij over de
Place du Tröne. de Place de la Bastille en liet Camp de Saint Maur was
getrokken. Volgens den schipper van den "Aquilon" had men op 600 nieter
hoogte den regen onder zich en het leverde een aangrijpend gezigt op daar
de lichten van Parijs te zien doorheen schijnen. Op de plaats der Tuileriën
bevond zich bij het vertrek der hallons eene menigte toeschouwers.
Een deel van de opbrengst der loterij, door hel bestuur der Parijsclie
tentoonstelling georganiseerd, wordt besteed om werklieden uit verschillende
oorden van Frankrijk in de gelegenheid te stellen de tentoonstelling te be
zoeken. Een boekbinder te Ronaan behoorde tot de gelukkigen, die daartoe
het noodige reisgeld bekwam. Hij kwam opgetogen terug, maar spoedig
daarna werd hij zwaarmoedig, omdat hij geen behoorlijk rapport kou stellen
over hetgeen hij gezien had. liet was den man niet aan liet verstand te
brengen, dat dit onnoodig was. Avond aan avond zette hij zich na vol-
bragte dagtaak neder en begon te schrijven, zonder naar zijn zin te slagen.
Dezer dagen vond men zijn lijk in de Seine. Het was den ongelukkige al
te bcnaauwd geworden.
De hertog van Nemours, die in 1814 geboren is en in 1857 weduw
naar is geworden, zal, naar gemeld wordt, weer in het huwelijk treden,
en wel met eene Poolsche prinses, Helena Sanguszko genaamd.
Uil Marseille wordt berigt, dal een gedeelte van den kruidmolen te
St. Chamas in de lucht is gevlogen. Er zijn geen mensclien hjj omgekomen.
I* A J E.
Naar men uil Madrid meldt heeft de policie 18 flessclicn met dynamiet
buiten een der poorten ontdekt. Drie personen zijn in verzekerde bewaring
genomen. Moncasi, die een aanslag op den koning heeft gedaan, heeft
geweigerd een advocaat aan te wijzen. De regtbank heeft dientengevolge
hem een verdediger van ambtswege toegevoegd, liet is gebleken dat Moncasi