's rijks kas gestort en aan curatoren van elke rijks-universiteit een zekere
som jaarlijks toegestaan, waarvan liet gebruik en de verantwoording nader
kunnen worden geregeld.
's GRAVENUAGE, 24 September.
Tot burgemeester der gemeente Borssele is benoemd de heer L. Rot
tier Ez wethouder dier gemeente.
Door Z. M. zijn bij de administratie van den waarborg op de gouden
en zilveren werken benoemd: tot controleur te Middelburg, R. van Calcar,
thans essayeur te Groningen; tot essayeur te Groningen, C. L. Rernhard,
thans in diezelfde betrekking te Middelburg; tot essayeur te Middelburg, J.
P. Wieling, thans commies-stempelaar te Amsterdam; lol commies stempe
laar te Amsterdam, G. J. Andreae, thans in diezelfde betrekking te Gro
ningen; tot commies-stempelaar te Groningen, M. P. S. Popta, geëxamineerd
handels-essayeur, thans wonende te Schoonhoven.
De kapitein-luit. ter zee H. P. König wordt eervol ontheven van het
bevel over het schroefstoomschip ran Galenen vervangen door den ka
pitein-luit. ter zee J. H. Haakman, en de kapitein-luit. ter zee J. H.
Haakman wordt eervol ontheven van de waarneming der betrekking van
permanent lid der commissie lot het examineren van zee-officieren en adel
borsten, en vervangen door den luit. ter zee le kl. J. A. Waldeck.
In de zitting van de tweede kamer is heden de behandeling van het
adres van antwoord op de troonrede voortgezel en ten einde gebragl. De
zinsnede naar aanleiding van de onderwijs paragraaf werd door den heer
Teding van Berkhout overbodig geacht, omdat, waar van den koning ge
trouwheid aan de Grondwet wordt verondersteld, eene herinnering aan een
harer voorschriften, het acte nemen van de verzekering, dat hel open
baar «nderwijs een voorwerp blijft van Zr. M". aanhoudende zorg, niet te
pas komt.
De meerderheid der commissie had deze bewoordingen gekozen om le
doen uitkomen, dat bij de uitvoering der wet hel grondwettig voorschrift
zal worden nageleefd.
De heer van Nispen verklaarde zich tegen de paragraaf, omdat daarin
uitgedrukt wordt de belangstelling in de uitvoering der onderwijswet, en
leekende tevens protest aan tegen het gedeelte van het rapport van den
minister van binnenlandsche zaken aan den koning betrekkelijk het peti
tionnement der Katholijken legen de onderwijswet. De heer van Houten
meende dat het petitionnement reeds van te voren tol onvruchtbaarheid
was gedoemd. De minister van binnenlandsche zaken achtte eene bespre
king van het rapport op dit oogenblik ontijdig, zoo ook de heer Mackay,
die door eene bespreking der bezwaren van de Christeljjk-historischc partij
tegen dat staatsstuk niet geacht wilde worden een criliek op 's konings
antwoord op het adres der petitionarissen te leveren.
Met 45 tegen 16 stemmen is de onderwijs-paragraaf goedgekeurd.
Bij de zinsnede, handelende over den loop van zaken in Atchinwcnschtc
de heer de Casembrool de gezindheid der kamer te doen openbaren, om alle
pogingen, om spoedig de zee- en landmagt op Sumatra te versterken, te
ondersteunen. Een in dien zin voorgesteld amendement werd echter door
hem ingetrokken, nadat hij genoegzame zekerheid had bekomen, dat de
regering eveneens eene meer agressieve politiek tegenover Atchin wenscht
te volgen. Na eenige discussie is het adres met 47 tegen 13 stemmen vast
gesteld.
Z. M. de koning heeft heden namiddag ten 6% ure de commissie uit
de tweede kamer ontvangenbelast met de aanbieding van het in de heden
gehouden zitting vastgestelde adres van antwoord op de troonrede.
BUITENLANDSCIIK BEB1GTE.N,
BELGIS.
De Belgische expeditie naar Cenlraal-Afrikawaarvan men zich in het
belang van de wetenschap en den handel de schoonste voorstellingen maakte,
is, volgens de Anlwcrpsche Précurseurdoor eeu groot ongeluk getroffen.
In den aanvang ging alles goed en de leden der expeditie waren vol moed.
Bij het doorkruisen van de binnenlanden kwamen zij echter in de nabijheid
van een nederzetting van inboorlingen, wier hoofd hun als naar gewoonte
een geschenk zond, beslaande in een geitenhok, die door de expeditie wel
willend aangenomen en met smaak opgegeten werd. Men schijnt echter
niet geweien te hebben, dat hel bedoelde hoofd als tegenbeleefdheid een
uituoodiging verwacht had om aan dit maal deel le nemen. Dit werd in
elk geval verzuimd en door de inboorlingen hetzij als een belecdiging, hetzij
als een oorlogsverklaring opgenomen. Den volgenden dag althans, toen de
Belgen hun logt wilden voortzetten, vonden zij den stam gewapend op hun
weg; er ontstond een bloedig gevecht en de overwinning bleef aan de
Afrikanen.
De Ind. Beige trekt echter dit verhaal zeer in twijfel. Volgens eene
andere lezing zou de expeditie door de lastdragers bestolen en verlaten zijn.
In den nacht van Vrijdag op Zaturdag is te Antwerpen eene vrouw
op een gruwelijke wijze vermoord gevonden op het oude Kasteelplein, een
uitgestrekte vlakte, die nog maar weinig bewoond is. Hel Hbl. ran Antw.
zegt dat die vrouw letterlijk verscheurd is geworden, alsof zij onder de
klaauwen van een wild dier gevallen was, alsof zij onder de tanden van
een hyena had gelegen, 's Morgens 4 uur ontdekte een werkman aldaar het
lijk van die vrouw. De policic werd er dadelijk van verwittigd, en men
herkende in het slagtoffer zekete Calharina van Schoor, oud 51 jaar, ge
huwd met een schrijnwerker, van wie zij gescheiden was. Zij gaf zich
dikwijls aan dronkenschap over.
EN GEL A Ni U.
LONDEN, 23 September.
De minister llicks-Beach heeft bij gelegenheid van een diner der land-
fcöutv-vereeniging betreffende Cyprus gezegd dat hel onredelijk is, van een
eiland, dal zoo verwaarloosd is, te verwachten, dal het gezond zal zijn.
Waarom zouden de Britsche soldaten daar niet lijden aan de ongesteldheden
die iedereen altijd bij de plotselinge overplaatsing naar een zoo heel klimaat
bedreigen? Maar hij meende te mogen voorspellen, dat eenige weinige jaren,
misschien wel eenige weinige maanden van Engelsch bestuur voldoende
zouden zijn om Cyprus tot een der vruchtbaarste en kostelijkste eilanden
van de Middellandsche-zee le maken. De minister eindigde met op te mer
ken, dat de tegenwoordige toestand van verwarring en anarchie van som
mige provinciën van Turkije, dien men aan het tractaat van Berlijn weet,
in geen geval uitblijven kon. In die provinciën, waar twee jaar lang ban-
delooze benden en personen geheel hunnen eigen gang hebben kunnen gaan
en den baas hebben gespeeld, was het te verwachten, dal zij zich niet
zonder weèrstand aan een vast en krachtig bestuur van eene Europesche
mogendheid zouden onderwerpen.
De Bombay Gazette hangt een treurig tafereel op van de lusteloos
heid. die op dit oogenblik in de voornaamste havens van Britsch-Indië
heerscht. Ter reede van Calcutta lagen 150 schepen voor anker, waarvan
er slechts zes bevracht waren voor een nieuwe reis. Wat de andere sche
pen zullen beginnenwisten de reeders zclven niet. Dezelfde toestand
heerscht te Bombay.
Iu Noord- en Midden-Schotland is de temperatuur aanmerkeljjk gedaald.
Een reeks van bergen is met sneeuw bedekt.
FltAIKR IJ K.
De rede. door den heer Gambelta te Romans gehouden, wordt nog al
tijd door de dagbladen besproken. Door de conservaiiven wordt deze rede
gebruikt om op de verkiezingen van den senaat le werken en er op te
wijzen wat men te wachten heeft, wanneer de republikeinen de overhand
in den senaat zullen hebben. Men moet, wil men niet lot het einde toe
medegesleept worden, thans halt houden. De gematigde republikeinen zijn
mede niet voldaan. De correspondent van de Times resumeert hunne be
zwaren aldus: Als het hoofd der meerderheid, waaruit het tegenwoordige
kabinet genomen is, legt Gambelta eiken minister eene so'orl vau «mandat
impératif" op. Hij verbiedt den minister van financiën de schuld te con
verteren; den minister van openbare eeredienst schrijft hij de gedwongen
krijgsdienst voor den seminarist voor; den minister van oorlog legt hij een
of anderen maatregel op om het liger gedwee le maken; en desniettegen
staande is het zeker, dat geen dier ministers over de bedoelde maatregelen
geraadpleegd is. Deze rede van den aanvoerder der meerderheid is alzoo
eene regtstreeksche bedreiging tegen liet kabinet, dat zal moeten «heengaan
of mtègaau", en uit dit oogpunt beschouwd zal zjj voortaan den invloed
der regering verzwakken.
ITALIË.
Een groot aantal ingezetenen begaf zich op 20 September, den ver
jaardag van hel bezetten van Rome door de Italiaansche troepennaar liet
graf van Victor Emanuel. Vele genootschappengevolgd door eene onaf
zienbare menigte, legden immortellenkransen op hel graf. De burgemeester
van Rome, de heer Ruspoli, voerde het woord en bragt de gebeurtenissen
van het jaar 1870 in herinnering. Een hunner echter, die tegen de een
heid van Italië sprakwerd door de menigte uitgefloten en moest zijne rede
staken. De menigte ging te midden van kreten van geestdrift, doch in vol
maakte orde, uiteen. De stad was versierd en feestelijk verlicht. De bur
gemeester zond bij deze gelegenheid een depêche aan den koning en aan
generaal Garibaldi.
DVIT8CII LAA'I).
In de commissie voor de socialistenwet is uitvoerig beraadslaagd over
de paragraaf, welke het liooger beroep voor eene commissie uil den bonds
raad brengt. Lasker stelde een amendement voor, hetwelk het hooger
beroep brengt voor het geregtshof voor administrative geschillen in die
bondsstaten, welke zulk een geregthof bezitten, terwijl in de overige bonds
staten het opperste handelsgeregtshof de bevoegde hoogste instantie zal zijn.
Tegen dit amendement werden vele bezwaren ingebragt, vooral door d'.
Gneist, die het denkbeeld ontwikkelde om den rijkskanselier de hoogste
beslissing over alle door deze wet omstaande geschillen le geven. Ilij stelde
echter geen amendement voor en wilde ook evenmin geacht worden, in
elk geval legen het amendement van Lasker le zullen stemmen, maar zijne
partij en hij zouden, voor de keus tusscben dit amendement en het rege
ringsvoorstel geplaatst, allereerst, voor dit laatste stemmen. De beraadsla
gingen worden voortgezet.
In den avond van 19 Sept. is in de teerstokcrijverbonden aan de
gasfabriek le Hamburg, een ketel gesprongen en dirnlengevolae de stokerjj
geheel afgebrand. Door de brandweer werd de brand tot dit gebouw be
perkt. De ontploffing heelt echter drie menschen het leven gekost. De
werklieden Simon, t olirs en Meiners waren tijdens de ontploffing in het
gebouw; de eerste, die waarschijnlijk door den luchtdruk met hel dak in
de lucht geslingerd was, werd op eenigen afstand bewusteloos en met ver
brande kleercn gevonden. Ilij werd naar het ziekenhuis gebragt, doch men
vreest voor zijn leven. Een lijk werd gevonden, doch zoo verkoold dat het
niet herkend kon worden. Het derde slagtoffer vermoedt men dat met het
grootste gedeelte van den ketel in de Elbe geslingerd is.
OOITEIR IJ II.
Volgens berigten uit Bosnië heelt de eerste legerdivisie, die 19 Sept. uit
Serajewo oprukte, om de in de linie Senkovics-Bandin Ogiak bijeengekomen
opstandelingen uileen te drijven, zich na een heet gevecht van verscheidene
versterkte hoogten meester gemaakt. De Oostenrijkers verloren daarbij
ongeveer 400 man aan dooden en gekwetsten. Het verlies des vijands is
veel aanzienlijker. Gisteren te 2% uur is generaal Budich Bjelina binnen
gerukt, alwaar terstond tot de ontwapening der bevolking werd overge
gaan. terwijl de bezetting versterkt werd. De 36ae legerdivisie heeft, zon
der verzet te ontmoeten, de ontwapening der bevolking van Kozara en het