BU ITlvCS LA NDSCII B Ia BIG T ES. ZZ
kant eener sloot, en kwamen zóó lol de ontdekking van heigeen ge
beurd was.
De memorie van beantwoording op het verslag den tweede kamer
betreflende het wets-onlwerp tot regeling van hel lager onderwijs ziel het
licht. De minister slaat uitvoerig stil bij de nola's A. en B. bij het verslag
gevoegd. Luidt de verklaring, zegt hij, dat de groote meerderheid niet
anders dan. met de hoofdstrekking der voorgedragen wet ingenomen zijn
kon bemoedigend en bewijst zij, dat omtrent een zoo gewigtig onderdeel
van het staatsbeleid tusschen de tweede kamer en de regering overeenstem
ming van zienswijze bestaat, het maakt niettemin een smartelijken indruk,
dat eene ernstige en tegelijk bescheiden poging om onze volksschool, door
weldra vierhonderd duizend kinderen bezocht, in het genot te stellen der
meest noodzakelijke verbeteringen, welke zij behoeft om niet bij die van
andere beschaafde natiën achter te staan, bij eene krachtige minderheid
in de veriegenwooidiging scherpe afkeuring ontmoet. De regering kent
haren pligt, om daar. waar zij een algemeen belang bij uitnemendheid te
behartigen heeft, regt aan een ieder te laten wedervaren en naar het ver
werven der ondersteuning van allen, die bedaard en billijk oordeelen, te
stieven. Zij deed gaarne al wal in baar vermogen was, konde zij een einde
maken aan «eene spanning, die onze politieke atmosfeer bederft en door
ieder, die het wel meent met hel vaderland, moet worden betreurd." Toch.
hoe geneigd lot dat loffelijk doel mede te werkenvreest zij in de oogen
van de bestrijders der voordragt, hierin nooit te zullen slagen; alihans.
indien men van haar instemming verlangt met de denkbeeldenuiteengezet
in de nota's, onder letters A en B bjj het voorloopig verslag gevoegd. De
ondergeicekende eert elk gevoelen, al slaat het ook lijnregt legen het zijne
over. Maar is hel betamelijk aan de regering te verwijten, dat haar voor
stel «velen verleiden zal geweld aan Ie doen aan hun geweten", omdat het
beginsel, iu art. 194 der grondwet uilgesproken, in den Syllabus van Paus
Pius IX leerstellig wordt afgekeurd Kan zij bij hare voorstellen aan de
staten-geueraal zich op een ander standpunt plaatsen dan dal van 's lands
algemeene wet en daarbij het canonieke regt tot rigtsnoer nemen? Dit
schijnt de geachte steller der nota A over het hoofd te hebben gezien.
Met beroep op gelijksoortige kerkelijke uitspraken, als in nota A worden
aangehaald, kan men straks met evenveel regt afschaffing van het burger
lijk huwelijk in naam der gewetensvrijheid komen vragen. Oplossing en
verbrokkeling der ëéne en nationale in tal van elkander vijandige confes
sionele scholen zou leiden tol herstel van den coniessionelen slaat of tot
onderwerping der kerk aan het burgerlijk gezag. Laat daarom hen. die
in waarheid regt voor allen voorslaan en de bevestiging onzer volkseenheid
opregt begeeren, niet onberaden aan den grondslag, waarop zij historisch
rust, de volstrekte onpartijdigheid der algemeene regering jegens elke gods
dienstige belijdenis, de schendende hand slaan.
Nota B onderscheidt zich van eene gelijksoortige aan het verslag van
12 Maart 1877 gehecht, doordien zij thans met een protest sluit en niet
met een dreigement. Nogtans kan men zich weinig goeds beloven van h^t
onderling overleg, wanneer men al aanstonds stuit op eene bewering zóo
zonderling als deze: «dat men in elk geval ten stelligste betwist, dat adn
de gemengde openbare school de steun van 's lands schatkist is verzekerd,".
De minister wenscht den schijn te vermijden, een opstel, door acht leden
der vertegewoordiging onderieekend der wederlegging onwaardig te heb
ben geacht en ziet zich daarom zijns ondanks verpligl nogmaals in berinne
ring te brengen wat reeds zoo dikwijls herhaald is De minister geeft hierbij
een overzigt van den loop der zaken iii de laatste jaren. De minister zegt
verder: Trekt men dus uit al hetgeen ter bestrijding van de neutrale school
der wet van 1857 ook thans weder in het midden gebragt is, de slotsom,
zij is deze: onder dp benaming «vrijheid van onderwijs" verlangt men voor
de kerk het uitsluitend regt van onderwijs te doen geven terugeene school,
over welke zij heerschappij voert en waarvan de staat óf de kosten heeft
te betalen, óf de handen af te trekken. Het geschreven regt daargelaten,
past in elk geval dergelijk stelsel niet in de hcdendasgsche burgermaat
schappij. Zij behoeft eene schoolstaande buitenniet gerigt tegen de
kerk. Van den minister dus zal nooit een voorstel, met dit beginsel in
strijd, uitgaan.
's GRAVEN11AGE5 Jruii.
Aan de volgende vreemdelingen, mits zij overigens aan de daartoe hij
de wet gevorderde vereischlcu voldoen, is vergunning verleend om hier te
lande lager onderwijs Ie geven, als aan de jufvrouwen M. L. Vcrnir.as, geb.
te St. Deins (Frankrijk); G. Majert. geb. te Duisburg (Pruissen); M E. Bcr-
gier, geb. te S". Maure (Frankrijk); F. Tate, geb. te llolme (Engeland);
A. Krebs, geb te Oppau (Beijeren); M. Ghelfa, geb. te Carouge (Zwitser
land), en aan den heer P. G. A. II. Miiller, geb. te Altona (Pruissen)
Door den gemeenteraad is in eene gisteren gehouden zitting aan den
heer d'. L. 11. Beynen. ingevolge zijn verzoek, roet ingang van 1 Sept.
aansl.op de meest eervolle wijze en onder dankbetuiging voor de door
hem aan de gemeente bewezen diensten, ontslag verleend als rector en leeraar
aan het gymnasium.
Aan het einde der vergadering werd als antwoord op eene gedane vraag
omtrent hel inkwartieren van militairen zoo te 's Ilage als te Scheveningen
tijdeus de militaire manoeuvres, die in de maanden Julij en Augustus zullen
pleats hebben, mededeeling gedaan van een brief, door burg. en weth. hier
omtrent aan den minister van oorlog gerigt, en ook van het daarop ontvan
gen antwoord, waaruil hleck dat het nog niet zeker is of deze gemeente
wel hij de manoeuvres zal betrokken worden en inogt dit het geval zijn,
zeer zeker met de belangen zoowel van den Haag als van Scheveningen
zal worden rekening gehouden en niet dan hoogst noodzakelijk tioeprn zul
len worden ingekwartierd.
Bij het schuttersfeest door «Oranje Nassau" aangeboden was de uitslag
van den gisteren gehouden wedstrijd als volgt:
Gorpswedstrijd tusschen de schutterijen: lf prijs, een gouden medaille uit
geloofd door het rijk, behaald door het derde bataillou van dc dd. schutterij
te Rotterdam met 237 punten; 2e prys, een zilveren vergulde medaille,
door de dd. schutterij te Vlaardingen met 234 punten; 3e prijs, een zilveren
medaille, door de dd. schutterij te Schiedam met 228 punten; 4' prijs, een
bronzen medaille, door de dd. schutterij te Utrecht met 226 punten.
Corpswedstrijd tusschen de uitgenoodigde vcreenigingen of corpsenle prijs,
een gouden medaille, door de vereniging van onderofficieren en korporaals
der dd. schutterij te Rotterdam met 237 punten; 2' prijs, een zilveren ver
gulde medaille, door «de Zwijger" te Utrecht met 237 punten; 3e prijs,
een zilveren medaille door «Voorwaarts" te Utrecht met 229punten;4"prijs,
een bronzen medaille, door de Utrcchtschc Studenten-vereeniging met 227
punten.
Premicn voor de schutters die iu den corps-wedstrijd de meeste punten ge
schoten hebben: een gouden medaille, behaald door H. Further, lid der
studenten-vereeniging Pro Patria te Leiden, met 55 punten; een zilveren
medaille, door C. W. G. van Reekom, lid der Utrechtsche vereeniging «de
Zwijger" met 52 punten; een zilveren medaille, door B. Dijkman, lid der
Roiterdamsche vereeniging van onder-officieren der schutterij, met 51 pun
ten; een zilveren medaille, later uitgeloofd, behaald door J. N. M. Wals van
der Wel. als voren, met 50 punten; een bronzen medaille, door L. van
der Hoop Tilanus, te 's llage, met 51 en een idem door J. J. Perk, officier
der Haagsche schutterij, met 51 punten.
Bij den personelen wedstrijd op 200 passen, aangeboden aan de officieren
van schutterijen en scherpschutters corpsen, aan de leden van het centraal-
comité van den Ned. weerb -bond en aan de bestuurders der uitgenoodigde
vereenigingenwerd de eerste prijs behaald door R. Drost, officier der
schutterij te Vlaardingen, met 53 punten.
Heden is de wedstrijd voortgezet voor hel leger, dc marine enz.
EAGELAAD.
LONDEN, 4 Jtiiiij
De pakketboot Idaho, uit New-York, op weg van Queenstown naar
Liverpool, heeft op de lersche kust schipbreuk geleden; passagiers en equi
page zijn gered.
Zalttrdag 11. is een orkaan over Richmond, in Missouri, losgebroken,
waardoor de halve stad vernield werd. Hel grootste hotel stortte in en
allen, die daarin waren, werden onder het puin begraven. De balken en
steenen werden mijlen ver mcdegesleept, waardoor 10 menschen om het
leven kwamen en 40 gewond werden.
Er zijn thans ook nadere berigtcn ontvangen omtrent den orkaan, die
den ll<t'» April jl. te Canton heeft gewoed. Binnen weinige minuten waren
2000 huizen vernield, ruim 1000 vaartuigen gezonken en omstreeks 10000
menschen om het leven gekomen. Tot overmaat van ramp hrak er te ge
lijker lijd een brand iu de stad uit, die 250 huizen in de asch legde.
FKANKRIJK.
De kamer van afgevaardigden heeft het aangevraagde crediet van
500,000 frs voor openbare feesten bij gelegenheid van de tentoonstelling,
toegestaan.
In een brief aan de Rappel verklaart de heer Arsènc lloussaye het
berigt, volgens hetwelk de vensterluiken van Voltaire's sterfkamer Don
derdag II. voor het eerst weder geopend zijn, voor een sprookje, mededee-
lende. dat hij van 1845 tot 1847 in de bedoelde kamer zelf gewoond heeft.
DUlTüCH LAND.
Volgens officiële opgaaf van dc admiraliteit zijn er bjj het vergaan
van de Crosser Kurjurst 217 man gered, waaronder 23 officieren, en zijn
274 manwaaronder 5 officierenom het leven gekomen. In een brief van
den vicc-admiraal Batsch, die het eskader, waartoe de Grosser Kurfürst
behoorde, kommandeerde, wordt als reden van hel ongeluk opgegeven, dat
hel bevel om de König If ilhchn te wenden verkeerd verstaan is. Toen
de Kurfürst voor de bark. die hel pantserschip in den weg kwam, uit
week, moest de Wilhelm dezelfde beweging maken en het bevel werd
ook gegeven om stuurboord te wenden Dc man aan het roer echter ver
stond het commando verkeerd en draaide bakboord en onmiddellijk volgde
de botsing, die dc Kurjürst d ed zinken.
Bij de verhooren, die Nobiling heelt ondergaan, moet hij verklaard heb
ben dat hij bij het vernemen van llódcls aanslag er spijt over gevoelde dat
een ander hem vóór was geweest. Ook verklaarde hij, dat hij in een bier
huis met eenigc andere personen had afgesprokenden moordaanslag le
zullen volbrengen. Hij weigerde echter hen te noemen. Telkens wanneer
de regter van instructie hierop aandrong, was iiet antwoord: «Nog niet."
Later verklaarde hij duidelijker, wel medepligtigen te hebben, maar voor
alsnog geen reden te vinden om hen te noemen ofschoon hij dit misschien
later zou doen, daar hij niet geloofde, die op den duur te moeten ontzien.
Als een middel om hem op dat punt tot bekentenis le brengen, liet de
regterlijke autoriteit zijne moeder ontbieden. Volgens dc berigten heeft die
ontmoeting tusschen moeder eu zoon een hartroerend tooneel opgeleverd.
Aanhoudend smeekende drong zij hij hem er op aan. toch niet alle schuld
op zich te nemen, maar ronduit zijne medepligtigen le noemen. Alles te
vergeefs! «Ach God, neen'" was hel eeltige antwoord. «Karei. Karei!"
riep zij hem eindelijk roerend loc. «gij slaat voor den reglerstocl des Hee-
ren; om Gods wil verligt uw hart en noem die anderen eer het le laat is!"
Geen antwoord. De schuldige zoon stond als wezenloos en viel eindelijk in
onmagt, waarna de aanwezige geneesheer verklaarde, dal een verder ver
hoor voor het oogenblik onmogelijk was, daar ten gevolge zijner kwetsuren
de hersenen te zeer waren aangedaan en er gevaar voor zijn leven bestond.
Onmiddellijk daarop werd hij iu een dtaagsloel overgebragt naar de ziekeu-
zaa! der gevangenis.
