le GEWONE CONCERT
Maatschappij voor Toonkunst te Leiden.
Ne»
kkinj
locmd
mil;
hm
Uil
eeai
schut
liscbt
tin
ïnicii,
men,
sleed:
Eist
VOOI
V)1
er di
lioeii
r bit.
voor
Voor hel lijk van de gorilla uil liet Berlijnsche aquarium is door een
Engelschman 300 geboden.
-- Er heeft een verschrikkelijke storm gewoed in de Oostzee, waardoor
vele schepen zijn vergaan en een aantal menschen het leven verloren.
- Dezer dagen overleed te Venetië prof Karl von Liltrow, directeur van
de sterrewacht te Wecnen. Sedert 1842 vervulde hij die betrekking met
groole onderscheiding en te gelijkertijd die van professor in de astronomie
aan de hoogesehool aldaar.
T I EE Ei IJ K.
Een correspondent van de Timesdie den slaat van zaken nabij Plewna
l,ceft kunnen opnemen, schrijll: Ik bezocht de buitenwerken bij Radischewo
vanwaar ik bet geheele oostelijk front der positie van Plewna kon zien.
[)e hoornen en de te velde staande oogst zijn verdwenen en de ontzaggelijke
Huiën van redoutes, loopgraven en gedekte wegen slaan en relief op de
kale heuvels. Wat men van hier zien kan geeft den indrukdat het nage
noeg on ogelijk is zich van Plewna op eene andere wijze dan door uithon
gering meester te maken. Bijna onafgebroken passeren lange treinen wa
gens met ammunitie en proviand het dorp Bogol, en de Russische intendance
spant alle krachten in om velddépöts rondom Plewna op te rigten, opdat
de troepen hunne positiën zouden kunnen behouden, zoo ten gevolge van
slecht weder eene tijdelijke stoornis in den rcgelmatigcn aanvoer van levens
middelen mogt komen.
- Mukhtar-pacha is van gevoelen dat hij Erzerum zal kunnen behouden.
Hij schrijft dat de sneeuw eiken aanval onmogelijk maakt en dat de geest
der door hem gewapende bevolking goed is. Nu Kars gevallen is, weet
men echter dal de Turksche generaal zich ten opzigte van Erzerum, dat
niet zoo sterk is, vergist.
- Omtrent de bestorming van Kars deelt de correspondent van de Daily
News. die tegenwoordig was bij dezen nachtelijke» strijd, eenige bijzonder
heden mede. In al zijn bijzonderheden meldt hij kan een vermoeide cor
respondent, met vingers zoo koud en stijf als ijskegels, deze worsteling
natuurlijk niet beschrijven. De strijd, welke 12 uren duurde, is een der
grootste en moeijelijksle militaire heldenfeiten geweestwelke ooit plaats
hebben gehad. Een vesting is bestormd, die een uitmuntende sterke ligging
heelt, en versterkt is door de beste Engelsche en Duitsche ingenieurs en
verdedigd door 300 Krupp-kanonnen. Van drie zijden te gelijk had de be
storming plaats. Hel was generaal Grabbe, die den aanval begon. Hij was
aan bet hoofd der brigadedie storm liepen sneuvelde het eerst door een
kogel doorboord. Kapitein Kwadmicki, van het 39' reg., sprong het eerst
van den stormladder in het geduchte reduit; zijn zwaard werd hem nil de
hand geslagen, doch zijn soldaten volgden hem en werden handgemeen met
de Turken. De Russen klommen van alle zijden tegen de steile rotsen op,
en daar het een zeer donkere Novembernacht was, moesten de Turken op
de gis af vuren, totdat zij de Russen vlak voor zich hadden. Het was een
strijddie aan vroeger lijden herinnerde en die in geheel Azië een ontzag
lijken indruk zal maken.
In Bulgarije wordt thans minder streng gehandeld. Te Adrianopel
alleen zijn tot hiertoe ruim 500 Bulgaren opgehangen. Thans hebben er
slechts zelden excculiën plaats. Ofschoon de plaatselijke overheden en krijgs
raden nog even wreed gestemd waren, moet de Porie gematigdheid hebben
voorgeschreven. Bij hel voortzetten der executiën zou Bulgarije bijna ont
volkt worden.
PER TELEGRAAF.
ROME. 21 November. Prol. van Zette bezocht heden den Paus. Hij
keurde de behandeling goed, achtte het onmogelijk het gebruik der becnen
te hergeven, vond den toestand niet verontrustend, maar zóó dat plotseling
verergering mogelijk is.
PARIJS, 21 November. Volgens sommige dagbladen is het nieuwe mi
nisterie nog niet voor goed zamengesteld.
De heer Gambetta is gekozen lot voorzitter van de begrootings-commissie.
Hij verklaarde, toen hij benoemd was. dat hij strikt binnen de termen der
wet zou blijven, en zou trachten diegenen binnen de perken der wet te
bonden, die geneigd zouden zijn er buiten te gaan.
PARIJS, 21 November. Naar men zegt heeft generaal Itcchebouet, we
gens zijnen lioogen ouderdom en zijne zwakke gezondheid, verzocht niet in
aanmerking te komen Thans is sprake van het benoemen van generaal
du Barrail tot minister van oorlog
BERLIJN, 21 November. De Prov. Corr. geeft een overzigt van Frank-
rijks crisis en zegt aan hel slot er vanDaar Mac Mahon zich beroept op
de volmagtdie liem tol 1880 blijft opgedragen, en op de laak, hem bij
deze opdragt door de conservative meerderheid opgelegd, terwijl daarentegen
de tegenwoordige meerderheid in de kamer evenzeer vasthoudt aan de reg-
tenhaar door de republikcinscbe grondwet toegekendbestaat er geen
voaruilzigt op een duurzame vredelievende oplossing van het geschil.
s schijn heelt, alsol hij gelijk men wel eens zegt bel met zich zeiven
f eigenlijk niet eens is, of hij een inkomstenbelasting zal aanprijzen of ver-
werpeiijk achten. Hel is waar, hel werk dal ik bedoel is meer een leer-
boek dan wel een verhandeling, en men zou dus kunnen aanvoeren, dat de
l schrijver zijn meening volstrekt niet behoeft te kennen te geven, maar toch
vindt men elders in 't bewuste werk wel degelijk eigen meeningsuitingen;
I waarom komen die hier niet of althans zoo weinig voor? Met aaudachl
I inlusschen heb ik de stellingen 826 tot en met 833 gelezen en herlezen, en
1 dan moet ik zeggen, dal de hoogleeraar het althans uitdrukkelijk als zijn
plicht heeft beschouwdom vooral te doen uitkomen, dat er veel tegen aan
te voeren valt. Wie lust heeft out te onderzoeken, leze de genoemde stel-
a lingen, en ik ben verzekerd, dat hij mij gelijk zal geven!
Maar zou er ook een reden kunnen bestaan, waarom tegen de invoering
eener inkomstenbelasting zoo veel te zeggen valt? waarom ze zoo veel be
zwaren ontmoet in de toepassing? Ik geloof ja. en bel zij mij in dit stukje
vergund, om bescheiden naar aanleiding van de genoemde stellingen mijn
meening bloot te leggen; ook ken ik onzen hooggeleerden economist voor
een te verstandig en te helder denkend man. om hel iemand euvel te dui
den. als men niet altijd en volkomen zijn stellingen beaamt.
Wal slaat er te lezen in stelling 827? «Het doel er mede (nameljjk van
een inkomstenbelasting) is, eiken burger zoo naauwkeurig mogelijk in juiste
evenredigheid met zijn werkelijk vermogen in de algemecne lasten te laten
dragen". Nudit valt niet tegen te spreken. Maar wat volgt er terstond
op in stelling 828? «In beginsel is dus deze belasting zeer rechtvaardig
doch in de toepassing is het beginsel niet altijd volkomen zuiver vol te
houden". Zie daar twee uitdrukkingen in één en dezelfde stelling, waar
mede ikzoowel in haar onderling verband als ieder op zich zelve be
schouwd, hel volstrekt niet eens ben. Laat ons beginnen met het onderling
verband na te gaan lusscheu een belasting, die in beginsel zeer rechtvaar
dig. maar in toepassing gebracht niet zuiver vol te honden is. Is bet niet.
alsof men las: «de theorie is goed, maar in de praktijk gaat ze niet op"?
En toch juist deze redenering, al wordt ze honderden malen gebezigd, is
een valsche redenering. Een theorie, die op deugdelijke overwegingen be
rust, waarbij men rekening gehouden heeft met alle mogelijke bijzaken, die
er invloed op kunnen oefenendie baar grondslag heeft in een naauwkeu-
rige inachtneming van het voor en hel tegen, zulk een theorie kan in de
praktijk niet falen; en waar zulks desniettemin toch plaatsgrijpt, daar ligt
het niet aan een verkeerde toepassing, ook niet aan de "begrippen, voor-
oordeelen en zwakheden der menschen", maar ronduit gezegd aan de theo
rie zelve. Laat ik een voorbeeld aanhalen: Een volk moet niet meer door
een despoot geregeerd worden, het moet zelf aandeel hebben aan bet be
stuur van zijn land. het moet door zijn vertegenwoordigers controle uit
oefenen op de verrichtingen van zijn verantwoordelijke ministers, hel moet
overal in gekend worden, waar het zijn eigendommen en rechten betreft.
Een schoone theorie, althans oogenschijnlijk. En toch, laat men ze in
praktijk brengen, voor zoover men kan; laat men het constitutioneel stelsel
trachten in te voeren in China, in Turkije, in Rusland zelfs nog; wat zul
len de vruchten er van zijn Dat al spoedig de geheele staatsmachine in
die landen zou in de war geraken, dat er opstand, burgeroorlog en allerlei
ellende zou voorkomen, en dat waarschijnlijk na korten tijd van jammer
en strijd door het recht van den sterkste alles weer op den ouden voet zou
teruggebracht worden. Ligt dit aan een verkeerde toepassing, aan de zwak
heden en vooroordeelen der menschen? In geenen deele! Alleen aan de
theorie, zooals ik die daareven schetste; die theorie had een gebrek en wel
dit, dat ze te algemeen luidde, dat men geen rekening had gehouden met
den lageren staat van ontwikkeling in de genoemde rijken. Hadde men
aan die theorie de eenvoudige overweging toegevoegd: «althans voor be
schaafde ontwikkelde natiën zooals in het westen van Europa", dan, maar
ook dan alleen, zou de praktijk de theorie niet beschaamd hebben.
Na deze korte uilwijding over theorie en praktijk neem ik de vrijheid,
terug te keeren tot het bovenaangehaalde thema «dal een inkomstenbelas
ting in beginsel zoo rechtvaardig is, maar in de toepassing zoo velerlei be
zwaren oplevert". Zou ook hier, waar een hooggeleerd man zelf zich zoo
ongunstig uitlaat over het toepassen van theorie, de schuld niet kunnen
liggen aan die theorie zelve? Met andere woorden: zou de stelling, dat
een inkomstenbelasting in beginsel zeer rechtvaardig is, wel zuiver waar
zijn? Ik geloof het niet, en wil pogen aan iedereen duidelijk te maken,
waarom ik legen die stelling mij durf verklaren. Ik wil mij thans niet
inlaten met de kwestie, of er wellicht een belangrijk verschil ligt lusschcn
een staats- en een gemeentebelasting op de inkomsten. Ik spreek alleen
over hel beginsel, om ieder in de lasten van den slaat te laten dragen in
juiste evenredigheid met zijn werkelijk vermogen. [Wordt vervolgd.)
A I) V E R I E i\ T I E N.
Bevallen van eene Dochter M. W. KARG DOORNAAR.
Leiden 21 November 1877.
Algemeene kennisgeving.
INGEZONDEN.
NOG IETS OVER INKOMSTENBELASTINGEN.
Nadat door onzen gemeenteraad in beginsel is aangenomen, dat er lei-
vervanging van de vorige plaatselijke belasting een belasting zal worden
geheven van ieders inkomsten, is dit raadsbesluit van aile zijden beoordeeld
en besproken; in sociëteiten, in koffijhttizeu. in den huiselijken kring,
overal is hel een onderwerp geworden van algemeen discours en philosophi-
sche bespiegeling Ook schrijver dezes beeft zich niet geheel onthouden over
liet onderwerp na te deuken; maar daar bij er niet van houdt, om zoo
maar in den blinde inet woorden en phrasen te schermen, heeft hij niet
geaarzeld, om vóór en aleer hij zijn mecuing uitsprak, goed te rade te gaan
met hetgeen over dat bewuste onderwerp door een hier te Leiden algemeen
geacht hoogleeraar in de staathuishoudkunde geschreven is. Ik bedoel Mr. S.
Vissering in zijn «Handboek van praktische staathuishoudkunde", een vve;k
dat aan ieder jurist aan de Leidsche hoogesehool bekend is. Meer dan 120
bladzijden zijn er in dat werk aan de beschouwing van belastingen gewijd;
•nu, hel onderwerp is dan ook wel van dien aard, om er niet los over heen
te loopen. En toch - moge niemand het mij euvel duiden! toch heeft
het mij altijd verwonderd, dat de hooggeleerde schrijver wat het speciale
onderwerp van «algemeene heffingen van de bezittingen, kapitalen en in
komsten" betreft, zoo bijzonder kort is geweest; hij wijdt er nog geen vijf
bladzijden aan. Ja, ik ga nog verder, en verklaar dal hel eenigermaic den
lieden overleed zacht en kalm, na een langdurig en geduldig lijden, mijne
geliefde Echlgenootc CATllARINA JOHANNA VAN DIJK, in den ouderdom
van 56 jarendiep betreurd door mij en hare kinderen.
Soeterwoude 21 November 1877. L. 0. DE VRIES.
Op Vrijdag 23 jVovemher 18??, des avonds Ie half acht uur,
IN DB STADS-ZAAL:
9
Orkest der Maatschappij: Directeur de Heer A. J. WETRE.\S,
f Mej. sjCMESil/r®(Piano),
Solisten 9 (Zang).
Entrée C/'-4t>%). Galerij 0/1.—).
Plaatskaarten en bespreken van plaatsen bij den Heer EGGERS, Boter
markt, Donderdag en Vrijdag, tot 's middags 12 uur.
Leden der Maatschappij hebben persoonlijk vrijen toegang, op ver-
loon van hun diploma van Lidmaatschap.