De stichting van het Spinozastandbeeld nadert allengs de verwezenlij
king. De modellen, die aan het comité zijn ingezonden, worden Vrijdag
en Zaturdag a. s. tentoongesteld, en spoedig mag men dan de keuze van
het beste ontwerp en de uitvoering tegemoet zien.
KKOELAltilt.
LONDEN 1 October.
11 M. de koningin heeft aan het fonds van de verceniging hel Roode
Kruis, ter ondersteuning en verpleging van zieken en gekwetsten van beide
legers in het Oosteneene gift van 250 geschonken.
Een buitengewoon nommer van den Observer bevat eene depêche uit
Koustantinopel van 29 Sept., volgens welke het ministerie van oorlog een
telegram ontvangen heeft van den Kaimakan van Plewna, dal de Russen en
de Rumeniers den vorigen dag de posilien van Osman-pacha aanvielendoch
met zeer grootc verliezen werden afgeslagen. Verdere bijzonderheden wor
den niet gemeld.
FHANKRId K.
Het Jourv. Off. maakt bekend, dat bij gelegenheid van de groote ten
toonstelling te Darijs in het volgende jaar ook eene tentoonstelling van huis-,
herders-, jagl- en kamerhonden zal worden gehouden, waarvoor, behalve
verschillende prijzen, een groot aantal gouden, zilveren en bronzen medailles
en geldsommen zijn uitgeloofd.
De Figaro beweert dat een der eerste gevolgen van eene evenluële
nederlaag van Mac Malton wezen zalonbepaald uitstel der Parijsche ten
toonstelling, waardoor natuurlijk aan een groot aantal belangen onbereken
bare schade zou worden loegebragt. Natuurlijk wordt deze bedreiging
alleen gedaan met het doel om op de verkiezingen te werken.
Prins Jeröme Napoleon heeft aan de kiezers van het arrond. Ajaecio
een manifest gerigt, waarin hij zegt: Men misleidt u, wanneer men u den
terugkeer des keizerrijks aankondigt, waarvan de mannen, thans aan het
bewind, besliste tegenstanders zijn. In dezen tijd kan slechts eene onbe
wimpeld republikeiusche regering de beginselen der hedendaagsche maat
schappij verdedigen en de behoeften van het algemeen stemregt bevredigen.
Voor de overwinning is de eensgezindheid aller vaderlanders onontbeerlijk.
Laten wij kalm blijven tegenover nameloozc lasteringen tallooze afzettingen
ongehoorde geweldenarijen. De zege behoort hun, die, ten einde de gebeur
tenissen te beheerschen, zich zeiven weten te beheerschen. Dal ons land,
het oude land der vrijheid, zijner geschiedenis getrouw blijvedat de Cor-
sicanen, hun verleden waardig, zich noch laten verleiden, noch zich vrees
laten aanjagen. Gij zijt democraten: verdedigt de bedreigde democratie!
De aartsbisschop van Rourges heeft eene circulaire gerigt aan de pries
ters over de verkiezingen. De verkiezingen, zegt hij, zijn van het hoogste
belang voor Frankrijk en voor de kerk. De katholieken mogen dus niet
weifelen. Zij moeten aan den strijd deelnemen. Zij hebben nog een ande
ren pligt dan om te handelen en eensgezind te zijn tegenover het gemeen
schappelijk gevaar: zij moeten bidden. Op 11, 12 en 13 October, de drie
dagen vóór de verkiezingen, zullen in alle kerspelen van zijne parochie,
's ochtends en 's avonds, gebeden worden opgezegd voor den goeden uitslag.
De Paus heeft den geloovigen, die aan deze driedaagsche gebeden d> el-
nemen aflaat toegezegd.
In het gedeelte der hoofdstad, hoofdzakelijk door arbeiders bewoond,
heerscht tegenwoordig veel ellende, daar de zaken zoo goed als stilstaan.
Eene massa werklieden weet van den cenen dag niet op den anderen te
komen, en eene rijke Engelsche dame, als weldoenster bekend, heeft er
twee volksgaarkeukens opgerigt om het lijden te verzachten. Hel bestuur
dier gaarkeukens, die anders eerst in den winter verrijzen, stelt namelijk
tegen een geringen prijs voor den gegoeden stand bons, regt gevende op een
voedzaam middagmaal, beschikbaar, om die aan behoeftigen ten geschenke
te geven. Het bestuur van de bank van leening heeft bekend gemaakt, dat
matrassen en ander beddegoed slechts in enkele hulpbanken meer worden
beleend, aangezien de andere inrigtingen reeds te zeer gevuld zijn met die
voorwerpen om er meer te kunnen bergen.
Door het hof van assises in het dep. der Beneden-Alpen zijn dezer dagen
twee dieven, Rivas en Bellier, de eerste een schoenmaker van 22, de tweede
een wever van 26 jaren, tot 20 jaren dwangarbeid veroordeeld. In Mei II.
verwekten deze twee stoutmoedige booswichten in hel departement, werwaarts
zij uit Marseille waren overgekomen, door allerlei gewapenderhand bedreven
aanrandingen op den openbaren weg en inbraak in kerken en woningen een
algemcenen schrik. Zij werden eindelijk gevat en bekenden, ook dal zij
hunnen buit in het //zilverhol", eene alleen aan Rivas bekende en bijna
ontoegankelijke grot, te midden van steile, alleen door roofvogels bewoonde
rotsenin veiligheid hadden gebragt. Na ongelooflijke inspanning werd de
plaats door de policie bereikt, waar men allerlei buil aantrof: uurwerken, j
kleederen, huisdieren, sterke dranken, eetwaren, regenschermen, pistolen, j
geweren en eene menigte sleutels. Sedert is het hol door geleerden onder
zocht, die er Romeinsche penningen uit de derde eeuw, steenen bijlen en
overblijfsels van reusachtige herkaauwende dieren vonden.
BIIIT8CHLAS0.
Naar wij vernemen, meldt de Feser Zeil., heeft de Turksche rege-
ring zich veroorloofd bij de Duitsche regering, zoomede bij de overige j
groote mogendheden, een nota in te dienen, wegens eene schending der be
palingen van de Geneefsche conventie door de Russische troepen. Bedoelde
nota gaat vergezeld van eene uitvoerige mededeeling der beweerde overtre
dingen van dien aard. Wij onderstellen dat de Duitsche regering een gepast
antwoord zal geven op de bedoelde nota, getuigende van de verregaande
schaamteloosheid om de Europesche kabinetten met dergelijke zaak lastig
te vallen.
Te Keulen is eene vergadering gehouden van hygiënistenmet het doel
eene internationale vereeniging te stichten, om de verontreiniging van de
rivieren, den bodem en de lucht legen te gaan. De concept-statuten wer
den met algcmcene stemmen aangenomen. De titel der vereeniging luidt: j
"Internationale vereeniging tegen verontreiniging van de rivieren, den bo
dem en de lucht." Door den heer dr. Egeling werd in die bijeenkomst
eene vcordragt gehouden over het tegenwoordige standpunt in Nederland, I
de wetgeving aldaar, hare onvolkomenheid, de schromelijke verwaarloozing
der gemeente-reiniging, de proefnemingen met het pneumatisch stelsel in
enkele steden, ook die met het tonnenstelsel.
tip 28 September is het congres der oud-katholieken te Maintz ge-
opeud. Het aantal gedelegeerden, uit alle deelen van het Duitsche rijk
aldaar zamengekomenbedraagt ongeveer een hondetdlal. De eerste verga
dering is op dien dag gehouden in de Witte zaal van het keurvorstelijk
paleis, onder het praesidium van den heer Scharzmann uit Karlsruhe.
Te Berlijn is door twee slagiers vleesch en worst verkocht, afkomsti»
van ziek vee De grondeigenaar van wien het vee gekocht was en de beiji
slagters zijn deswege geregtelijk vervolgd, want verscheidene personen die
van dat vleesch hadden gegetenzijn ernstig ongesteld geworden en enkelen
zijn aan de gevolgen daarvan overleden. De vetweider is vcroordeelil |0|
betaling eener geldboete van 18000 mark de beide slagters elk lot 6000 mark,
TURKIJE.
De opening van hel Turksche parlement is voorloopig op 13 November
bepaald en men houdt zich reeds druk bezig met de voorbereidselen yjj,
de verkiezingen. Men verneemt dat de voorzitter ditmaal ook weder d»,
den Sultan zal benoemd worden, doch alleen uit eene voordragt door it
kamer opgemaakt.
Van het oorlogstooneel wordt hel volgende berigt: De operaliën ij
Bulgarije zullen weldra onmogelijk gemaakt zijn door de regens De om.
ruiming van Bulgarije door de Russen is uil een strategisch oogpunt niet
noodzakelijk. De Russen zullen waarschijnlijk Tirnowa verlaten. De lui
van Sistowa, Biela, de Jantra, Tirnowa, tot Selvi, Lowatz, Poradina
Nicopolis, zal versterkt worden. Van daar zal men langs den weg vit
Selvi ammunitie kunnen zenden naar den Schipka-pas.
PER TELEGRAAF.
'sGRAVENHAGE, 2 October. Z. M. heeft den gouverneur-generaal van Ke(
Indië, mr. Lansberge, benoemd lot ridder-grootkruis der orde van dei
Nederlandschen Leeuw.
BRUSSEL, 1 October. De Eloile Beige meldt, dat de gewezen keiz,pnB
gisteren België heeft verlaten.
KONSTANTINOPEL1 October. Van Muktar-pacha is, onder dagteeke-
ning van gisteren, berigt ontvangen, dat zes bataillons Russische infanterie
benevens een regiment cavalerie, met 8 stukken geschut, uit Ardahan ko
mende de rivier bij Kars zijn overgetrokken en in de nabijheid van lu
Ia ii I 4 I aIiL a It aKK Aii L n 1 1 nritltAiid mt t il a Ir li' It a 11 it 11 If /t at a I itAAAA,»
ANTWOORD.
in.
Van die groote uitgaven, die op ƒ30000 begroot werden, moet eeneandert
bron dan de stads-kas gevonden zijn. In het tienjarig overzicht der finao-
ciën wordt door de Commissie in 1849, het jaartal 1832 begrepen onder dit
van vooruitgang, liet is meer dan waarschijnlijk, dat die bron een ander»
oorsprong had. Bij gebrek aan bewijsstukken is gissing geoorloofd. In lid
jaar 1833 verscheen een op lands-drukkerij gedrukt folio bock groot 290 blaf-
zijden, onder den titel van: Algemeene Rekening wegens de ramp aan it
stad Leyden overgekomen op den 12d,n Jannarij 1807, opgemaakt doorM'
P. Kluit (Wethouder) en C. J. Wenkcnbach, Secretaris-Generaal van B. I
naar aanleiding van de resolutie van Burgemeesleren der stad Leyden van
den 3d,n September 1821 en voltooid in 1831. Verkrijgbaar gesteld in 1833."
Met zelfvoldoening deelen de lleeren mede dat zij, gedurende 10 jaren au
dien arbeid zijn werkzaam geweest, en dat, al schijnt die langwijlig en»
nitieus, een iegelijk die dien van nabij gadeslaat, daarop het zegel zal drub
ken van goede trouw (blz. 75) en dat deze geheele administratie ft
loopen heeft over meer dari drie en drievierde millioen gulden, (bl. 121
De rekening sluit met het saldo van ƒ2071 12 st. in geld, met 55 kaai1
biljetten en 55000 certificaten uitgestelde schuld, welke gelden en effeklei
volgens koninklijk besluit van 12 Mei 1821, zijn overgegaan aan Burgen®
teren der stad om te worden verdeeld onder de armbesturen der onderschei
dene godsdienstige gezindheden. Uit de rekeningen van dien lijddie D!
niet ten dienste stonden, zou kunnen blijken of aan deze bepaling en ft
voorwaarden daaraan verbondenis voldaan. Onder de werking van ld
stedelijk regerings reglement werden de rekeningen met gesloten deuren I»
handeld, en ik heb geen onderzoek gedaan of die verkrijgbaar waren
steld. Voor mij is het genoeg uit het slot van die rekening te mogen op
maken, dat al was die som van 1821 1832 als oploopend fonds self
ministreerdhel cijfer niet die hoogte zou hebben bereikt als benoodgf
was voor de uitgaven in den cholera-tijd. Waarschijnlijk zijn latere gift»
ontvangen. Ik vind aanleiding tot die meening in hetgeen gelezen woril
blz. 123 van de memorie van toelichting: »Eene laatste aanmerkingf
deze: dat namelijk deze algemeene rekening zich bepaalt binnen de grew»
van het besluit van 12 Mei 1821, waarbij bepaald werd, dat het overschie
tende van de fondsen, en hetgeen in hel vervolg ten behoeve van het fonk
is ingekomen, met name de aanzienlijke bijdrage van Neêrlands Oost-
Indië, of daartoe alsnog zoude beiiooren gebragt te worden, buiten helft-
stek ligt dezer Algemeene Rekening" Ook hieromtrent zullen de leden val
den Gemeenteraad de retro-acten kunnen raadplegen.
De heer Voorzitter van de raadsvergadering van 19 Julij 11. heeft event»
den inhoud als den datum van de opdragt aan den heer consulent medegt
BUI TEN LA N DSCU E BE RIGTEN
ion Aicuue neuuen nan gcuouuen uuaKir-uey neen ueze troepen aangeval
len verslagen en vervolgd. De Russen verloren ongeveer 100 man.
ST. PETERSBURG1 October (officieel"!. Blijkens berigten van 28 en
Sept. heeft Ismaël-pacha den 27sten een aanval gedaan langs de geheele li
der posiliön van TcrgukasofT. Onze rcgtervleugcl werd bij Tscharacbtehi
door twaalf bataillons aangevallen. Na een langdurigen strijd werden fi
Turken teruggeslagen en tot op een afstand van 7 werst vervolgd. Zij ledn
groote verliezen. Onzerzijds werden de luit.-generaal Dewell, de commas
deur Katenin en tien officieren gewond. Van de soldaten zijn er 16
sneuveld en 148 gewond.
PARIJS, 1 October. Volgens particuliere berigten uit Pesth, wordt hel,
ten gevolge van nieuwen aandrang van Rusland, als zeker beschouwd dit
Servië aan den oorlog zal deelnemen. Er zijn contracten gesloten voo:
leverantiën van granen. De eerste klasse der militie is opgeroepeu.
PARIJS, l October. De Fran pais meldt, dat de republikeinsche candidal»
Mestreau, Labadie en Lesquillons geregtelijk zullen vervolgd wordenweg»
delicten in hunne circulaires aan de kiezers.
WEENEN, 1 October. Bij de heden gehouden seriëntrekking der
stad Weenen, zijn de volgende 12 seriën uitgeloot als: 375, 410, 498,
791. 955, 1151. 1200, 1246, 1359, 1482, 2798. Bij de onmiddellijk daari)
gevolgde premiënlrekkmg zijn de hoogste prijzen gevallen op: serie llil
n°. 11 200,000 fl.; serie 1151 n". 14 30000 fl.; serie 1359 n\ 72 10000 fi.
Bij de heden gehouden seriëntrekking der Oostenrijksche credietlolen 1853
zijn de volgende 14 seriën uitgeloot, als: 8, 167, 266. 847, 982, 1067, 142}
1795, 1884, 1929. 2576, 2695, 3248, 3448. Bij de onmiddellijk daarop»
volgde premiëntrekking zijn de hoogste prijven gevallen op: serie2695n°.9l
200,000 fl.; serie 1884 n'. 31 40000 fl.; serie 1929 n». 9 20000 fl.serit
1929 n°. 100 en serie 3448 n 30 elk 5000 fl.
IKGEZOADEA.