BIJVOEGSEL, bchoorende tot de Leidsche Courant
van JUaandag 2 Julij dS77, JV". ó53.
BINNENLANDSCHE BER1GTEN.
LEIDEN, 30 Junij.
Wij vestigen volgaarne de aandacht op de hierachter voorkomende aan
kondiging van het plaatselijk comité alhier voor de Nederlandsche Noordpool
expeditie. Gelijk men weet stelt men zich voor de uitrusting van een schip
naar de Noordpoolstreek, om op Nova-Zembla en andere plaatsen eenvoudige
gedenkteekenen op te rigten ter herinnering aan de ontdekking door Neder
landers in die streken gedaan. Wie kent niet de geschiedenis van den stou
ten togt van Barendz en Heemskerk, en wie was niet met eerbied vervuld
voorden ondernemingsgeest, den moed en de volharding door hen en hunne
togtgenooten ten toon gespreid? Mag hun naam der vergetelheid worden
prijs gegeven? Neen! het tegenwoordige geslacht kan nog goedmaken wat
vroeger werd verzuimd, en mogen andere natiën zich later verdienstelijk
hebben gemaakt om onze kennis van die streken uit te breidenhetgeen de
Nederlanders reeds in vroegeren tijd, te midden van zoovelemoeijelijkheden,
hebben verrigt, mag daardoor niet in de schaduw gesteld worden, maar
moet op de plaats zelve in levendige herinnering blijven. De pogingendie
daartoe aangewend worden, zullen gewis bij onze natie een gunstig onthaal
vinden en ook Leidens ingezetenen zullen zich gaarne daartoe bereid tonnen,
vooral nu het plaatselijk comité slechts eene geringe bijdrage vraagt en daar
door een ieder in de gelegenheid stelt lot de zoo bij uitnemendheid nationale
zaak mede te werken.
In de departementsvergadering van het Nut van 't Algemeengisteren
avond gehouden, werden in overweging genomen de punten ter beschrijving
voor de in Augustus a. s. te Amsterdam te houden algemeene vergadering.
Als afgevaardigde was door het departementsbestuur aangewezen dr. H. G.
Hagen en als diens plaatsvervanger mr. M. H. A. Lismanlerwjjl de verga
dering uit haar midden benoemde als mede-afgevaaadigde den heer J. A.
van Djjk en als diens plaatsvervanger dr. W. Palmer van den Broek. Voorts
werden, met het oog op de uitbreiding, eerlang aan de werkzaamheden der
spaarbank te geven, lot commissarissen, behalve het thans in functie zijnde
getal, benoemd de hh. J. J. Hubrecht, mr. M. d'Aumerie, mr. A. van llet-
tinga Tromp en A. P. M. van Oordt. Verder werden gekozen: tot commis
saris der volks- en burgerzangscholende heer S. B. Vos; tot commissaris
der leesbibliotheek, de heer P. R. Damsté. en tot commissaris der spaarkas,
de heer L. Maas.
Aan het slot der vergadering herinnerde de voorzitter, de heer W. T.
Werst, dat hjj, met prof. van Geer aan de beurt van altreding zijnde, dus
heden avond voor het laatst de eer had gehad de vergadering te mogen lei
den. Bjj het terugzien op het hjjna twintigjarig tijdvak, waarin hij in ver
schillende betrekkingen in het bestuur zitting had, was het hem eene be
hoefte den leden dank te zeggen voor de hunnerzijds steeds ondervonden
welwillendheid, met de verzekering dat, of hjj al dan niet ooit weer aan
deze tafel zou geroepen wordende bloei van dit departement hem steeds
de levendigste belangstelling zou blijven inboezemen.
Hedyn morgen ten 10 uren had op de kweekschool voor zeevaart,
alhier, de overgave plaats van het kommandement van de bij die inrigting
g< stat ioneerde kanonneerboot, n°. 16. De plegligheid had plaats in tegen
woordigheid van de commissie van oppertoezigt en beheer en het geheele
personeel aan de kweekschool verbonden.
Nadat de voorzitter, dr. A. Rutgers v. d. Loeff, een afscheidswoord had ge
sproken tot zestien knapen, die de inrigting verlaten om hunne verdere op
leiding op Zr. M'. opleidingsschip tfassenaer te erlangen, rigtte ZEd. het
woord tot den vertrekkenden opperschipper J. de Vogel, die, na ruim vjjftig
jaren het vaderland op 's lands vloot trouw en eerlijk te hebben gediend en
een roemrijk deel te hebben genomen aan verschillende expeditien en tal
rijke zeetogten, de laatste tien jaren aan het hoofd dezer inrigting had ge
staan, en in dien tijd niet alleen veel bijgedragen had tot den bloei der inrigting,
maar zich ook volkomen de achting en sympathie van allen had verworven.
Daarna verwelkomde de voorzitter in een korte, doch krachtige toespraak
den nieuwen opperschipper en kommandant J. de Bruyn.
Als een blijk van sympathie en achting der commissie ontving den opper
schipper J. de Vogel een souvenir, waartoe ook een paar oud-leden der
commissie hadden bijgedragen. Ook van de zijde der onderofficieren en
jongens, ontving de waardige man een stoffelijk blijk hunner hoogachting
en toegenegenheid.
Heden namiddag omstreeks 5 uren liet de brandklok zich hooren. Er
was brand ontslaan bij den boek- en papierhandelaar de Lincel, firma Matveld, op
de Hoogewoerden wel op den snipperzolder, die echter door gepaste maat
regelen spoedig werd bedwongen.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 47 tot 65 volwassen personen en 9 tot 15 kinderen.
Blijkens berigt van Zr. M". minister-resident te Konstantinopel heeft de
Turksche regering het verbod van uitvoer van granen uit de provincie Aï.lin
(Smyrna) ingetrokken en den uitvoer van granen uit de havens van Jaffa
en Ghaza (op de Syrische kust) tot nader order verboden. Dit verbod zal
beginnen te werken op een door de plaatselijke overheden te bepalen en
nader bekend te maken dag. Noglans zal eene uitzondering worden ge
maakt ten behoeve der contracten, die vóór de uitvaardiging van het ver
bod zjjn gesloten.
Blijkens eene aanschrijving van den minister van oorlog aan de kom-
manderende officieren der corpsen zal ieder militair, aan wien een vervroegd
ontslag uit de dienst wordt verleend, steeds gehouden zijn, vooraf de schuld
aan te zuiveren, welke hij ten laste van het kleeding- en reparatiefonds
mogt hebben, en zulks ongeacht alle andere voorwaarden, welke voor het
verleenen van zoodanig omslag uit de dienst mogten worden gesteld.
Het stoomschip Conrad, van Nieuwe Diep naar Batavia, is op28Junjj
van Suez vertrokken; de Koning der Nederlanden, op weg naar Nieuwe
Diep, is op 29 Junij Kaap Vincent gepasseerd.
Te 'sGravenhage is door een dertigtal mannen van verschillende rigtin-
gen het plan ontworpen tot het oprigten van een gedenkteeken voor wijlen
H. M. de koningin. Ofschoon hulde brengende aan het door den heer Door
man reeds gedane voorstel tot het oprigten van een standbeeld, geloovenzjj
echter te mogen vertrouwen dat die heer en die hem steunen gaarne ook
op andere wijze hun denkbeeld zullen verwezenlijkt zien, indien hun bljjkt.
dat daarbij meer nog in den geest der diepbetreurde koningin ware te han
delen. Met een beroep op de herinnering dier velenwie de eer te beurt
mogt vallen te hooren hoe koningin Sophia zoo dikwijls hare vurige wen-
schen uitsprak voor de belangen van Neerlands volk, die haar zoo na aan
het hart lagen, stellen zij voor aan het diaconessenhuis te 'sGravenhage,
onder directie van mevrouw S. K. de Bronovo, tot welks uitbreiding dezer
dagen geldelijke ondersteuning werd gevraagd, een kinderziekenhuis en aan
de vereenigde inrigting, zoo het vergund wordt, den naam van de onver
getelijke ontslapene koningin te verbinden, die inrigting openstellende voor
personen van elke gezindheid zoowel in als buiten 's Gravenhage. De vorstin
had de diaconessen-inrigting lief, zooals bij herhaalde vriendelijke bezoeken
bleek. Dat nog geen kinderziekenhuis bestond, gaf aan haar moedertijk ge
voel voor het volk een dikwerf geuit gevoel van onvoldaanheid. Vrijmoedig
onderwerpen zij dit denkbeeld aan liet oordeel van allen, die er gaarne toe
willen bijdragen om op duurzame wijze de nagedachtenis te eeren van haar,
die ons, helaas! ontviel.
Te Amsterdam had gisteren de jaarlijksche algemeene vergadering plaats
van stemgeregtigde deelhebbers in de Nederlandsche handelmaatschappij. Daarin
is door den secretaris der maatschappij verslag uitgebragt over het jaar 1876,
waaruit o. a. blijkt, dat de winsten beliepen f 2,816.000(waarvan ƒ1,150,000
aan provisie, 810.000 aan intrest, 456.000 aan de factorij); na aftrek der
verliezen op goederen in Japan, door failissementen en door onkosten, bljjft
1,957,000 te verdeelen over, zoodat den aandeelhouders 5.3 pCt. kan wor
den uitgekeerd. Het reservefonds is tot 78.700 geslegen.
In de vergadering van de maatschappij tot bevordering der geneeskunst,
te Groningen gehouden, zijn ter vervanging van de drie aftredende leden van
het hoofdbestuur gekozen: dr. de la Faille, van Groningen, dr. Sasse, van
Zaandam, en prof. Tilanus jr., te Amsterdam. In plaats van prof. Boogaard,
overleden, is tot algemeenen penningmeester benoemd dr. Juda, te Amster
dam. Tot leden van de commissie voor de statistiek zijn benoemd; de hh.
d". van Cappelle, Stratingh Tresling en Teixeira de Mattos. De leden heb
ben en corps een bezoek gebragt aan het monument te Heiligerlee.
Uit het verslag van hel veeartsenijkundig staatstoezigt over 1876 bljjkt,
dat in dat jaar in 110 gemeenten 1723 runderen, tegen 2227 in 1875, door
longziekte zijn aangetast. Almaking van verdacht vee had menigvuldiger
plaats dan in 1875 Er werden afgemaakt 822 verdachte runderen. Gedu
rende 1876 kwamen in het rijk 55 gevallen van hondsdolheid of vermoede
lijke hondsdolheid voor.
Omtrent de zaak van den landbouwer te Waddinxveenverdacht van
zijne vrouw te hebben vergiftigd, wordt aan de N. R. C. gemeld, dat de
lijkschouwing en verdere instructie aanleiding gaven om den verdachte aan
te houden en naar Rotterdam over te brengen, evenals sommige deelen van
het lijk der overleden vrouw.
Heden morgen is van het koloniaal werfdepot te Harderwijk over
Utrecht en 'sGravenhage naar het Nieuwediep vertrokken een detachement
suppletie-troeoen sterk 125 man, benevens 8 onder-officieren, om daarna
onmiddellijk te embarqueren aan boord van het via Suez naar Java ver
trekkende stoomschip Celebes.
De regtbank te Rotterdam heeft uitspraak gedaan in de zaak van den
officier van justitie legen den heer J. de Decker. Het hem feitelijk ten
laste gelegde achtte de regtbank wettig en overtuigend bewezen. Zjj ver
klaarde den beklaagde schuldig aan het hem ten laste gelegde feit, en ver
oordeelde hem tot één jaar eenzame opsluiting en ƒ1000 boete.
Op de heden te Amsterdam geopende hondententoonstelling waren een
200-tal honden van verschillende rassen aanwezig, waaronder zeer schoone
exemplaren. Aan P. Dingjan, te Leiden, is eene tweede prijs, bronzen
medaille, voor een bulldog toegekend.
De twee gestreepte tijgers uit Malakka en China, meldt het N.v. d. D.,
zijn in den besten welstand door Arlis ontvangen. Voor de zeeleeuwen was
sinds eenigen tijd in den dierentuin een rots met een ruim bassin in aan
bouw. Weldra zullen de zeeleeuwen naar dit verblijf overgebragt worden
en dan zich tusschen de rotsspleten waarschijnlijk meer in hun element
gevoelen dan in een gewoon bassin. Door de bewoners der Plantage werd
tol dusver vaak geklaagd over het geblaf, dat deze dieren onafgebroken uit-
stooten. Daartegen bestaat wel een middel, maar het werkt slechts tijdelijk.
Men geve ze een paar dozijn panharingen in de kom, en ze zwijgen...;
gedurende een half uur.
Te Apeldoorn zijn twee groote papierfabrieken van de hh. v. Garven
en Pannekoek een prooi der vlammen geworden. Aan blusschen viel niet
te denken. Beide waren tegen brandschade verzekerd.
Te Frederiksoord heeft Woensdag voormiddag een onweder gewoed
vergezeld van zwaren regen en hagel. De woning van een vrijboer werd
getroflen en in de aseh gelegd. Twee kinderen, 14 en 12 jaren oud, werden
min of meer getroflen, doch gelukkig niet gevaarlijk. Van den inboedel
is een gedeelte gered; al het overige, waarbij het pas geborgen hooi, ging
verloren.
Door de arrond.-regtbank te Roermond is uitspraak gedaan in de zaak
van den kapelaan Mottu en pater Sweens, waarbij het de vraag gold, of
en wanneer eene wettige processie van vóór 1848 haren gewonen loop wij
zigen mag. De regtbank was van oordeel, dat de genoemde geestelijken
hebben "gehandeld in strijd met de wel", en veroordeelde hen in de kosten
van het geding.