PIR TELEGRAAF.
F KAK R IJ H
De minister van eerdienst heeft tot de bisschoppen ecne aanschrijving
gcrigtwaarin hy hunnaar aanleiding van het gebeurde met den heer de
Cissey, onder het oog brengt, dat hel leeken niet geoorloofd is. in voor
godsdienstoefening bestemde gebouwen voorlezingen en verhandelingen te
houden. Ook de minister van justitie is voornemens, zijnerzijds aan de
prelaten eene circulaire te zendenom hen in naam der vaderlandsliefde te
vermanen, zich van openlijke manifestatiën te onthouden, hoedauige der
regering slechts zwarigheden in den weg kunnen leggen.
De heer Loyson heeft bij zijn optreden Ie Parijs niet te klagen gehad
over de opkomst van het publiek. Men schat hel getal zijner hoorders op
4000. Hij sprak over //de eerbied voor de waarheid". Nu en dan deed de
spreker een sprong over de grenzen van het gebied der moraal, raakte hij
het verbodene, de godsdienst aan, maar niet zóó dat de strengste haudha-
Ter der wel daarin aanstoot gevonden hebben kon. Oen 22st D en den 29,t"1
dezer zei de heer Loyson sprekeu over »de hervorming van het huisgezin"
en »de zedelijke crisis".
BlIITICilLA.V
Prins von Bismarck heeft in een brief aan den voorzitter der kamer
van koophandel te Bremen zijn dank betuigd voor het hem toegezonden
adres van 1200 ingezetenen aldaar. Hij verklaart, dat hel hem zwaar is
gevallen zijn ontslag te vragen uit een werkkring, waaraan hij de beste
jaren zijns levens heeft gewijdmaar dal hy er zich toe gedrongen ge
voelde. doordien hy zijn verminderde werkkracht niet toereikend achtte om
de pligten van zijn ambt naar eisCh te vervullen. Nu de keizer zijn ver
zoek heeft afgewezen en hem een verlof heeft toegestaan, acht hij zich
verpligt, zich aan de dienst van keizer en vaderland niet te onttrekken,
zoolang hij nog hoop kan voeden op een voldoend herstel zijner krachten.
De wel, waarbij Leipzig als zetel voor het hoogste geregtshof des
ryks wordt aangewezenis thans afgekondigd.
Generaal von Voigls-Rlietz is te Wiesbaden overleden. In den oorlog
tegen Frankrijk in 1870 was hij bevelhebber van het 10,le legercorps en
heeft hij zich grootelijks onderscheiden in de gevechten nabjj Metz en de
daarop gevolgde in-luiting dier vestingalsmede in den veldtogt langs de
Loire. In 1872 werd hij gepe'isiouneerd.
De heer Werner heeft, volgens de Vont. Zeil., voor zijne schilderij,
voorstellende de krooning van Willem 1 tot Duitsch keizer te Versailles, dat
onlangs door de Duilsche vorsten den keizer werd aangebodeneen hono
rarium van 75000 mark ontvangen.
Op 19 en 20 April zuilen te Wcenen groote militaire feesten plaats
hebben ter viering van de 40-jarige militaire dienst van den hoofdinspecteur
en opperbevelhebber des legers, veldmaarschalk prins Albrecht, oom des
keizers.
TIRKIJE.
Dc opperbcicihebber van het Donati-lcger. Abdul-lverim-pachadie ook
de krijgsoperaliën legen Servië geleid heeft, is naar Schumla vertrokken om
het bevel over dat leger te aanvaarden. Over den gezondheidstoestand van
het Turkschc leger verneemt mrn weinig. In Mesopolamië echter is de pest
en in de hospitalen te Konstantinopel de typhus uitgebroken.
Volgens een rapport van den Tnrkschen minister van marine, opge
nomen in l.a Turquie. bestaat de Oltomanische vloot op dit oogenblik uit
116 schepen met 759 vuurmonden en 16038 man. In aanbouw zijn boven
dien 2 gepantserde fregatten en 2 gepantserde korvetten op de werven aan
de Theems, een schroefstoomfregat in het Ismidt, een korvet in het arse
naal te Souda en een korvet op de werf te Sinope.
De Sultan, de vriendschapsbanden tusschen Turkije en Hongarije wil-
lende bevestigen, heeft gelast aan Hongarije terug te geven de beroemde
bibliotheek van koning Mathias Corvinus en vele te Konstantinopel bewaarde
tropeën van de oorlogen in vroegere eeuwen. Tahirbey. adjudant van den
Sultan, is aan het hoold eener deputatie vertrokken als overbrenger van
die geschenken.
BUCHAREST, 17 April. De beweging van het Russische zuiderleger is
reeds voor een groot deel bewerkstelligd: voortdurend neemt het aantal
punten, waarop nabij dc Rumeensche grenzen troepen geconcentreerd wor
den. toe. Die troepen worden te KischenefT vervangen door andere, die uit
het binnenland komen.
WEENEN, 17 April. De Pol. Corr. ontvangt een telegram uit Peters-
burg dat de Russische zaakgelastigde te Konstantinopel. Nelidow, bevel
heelt ontvangen zich gereed te houden om den 19:,n April Konstantinopel
te verlaten.
Hetzelfde blad meldt uit Bucharestdat de ministerraad van Rumenië zich
bezig houdt met de quaeslie der mobilisatie van het geheelc leger. Gene
raal Joan Ghika is gisteren met ccne speciale zending naar KischenefT
vertrokken.
PETERSBURG, 17 April. Naar tol heden besloten is. zal de Czaar mor
gen avond naar hel leger te KischenefT vertrekken. Generaal IgnaticfT zal
hem vergezellen.
LONDEN, 17 April. In het lagerhuis heeft de heer Bourke verklaard dat
er onder het Parijsche of eenig ander tractaat geen waarborg bestaat voor
Rumenië's onzijdigheid. Rumenië. onder zijn liicl van vorstendom, wordt
in zijne officiële betrekkingen tot de andere mogendheden beschouw d als een
deel van het Turksche rijk.
BUCHAREST, 17 April. Er is bevel gegeven lol inhouding van a! de de
pêches, die troepenbewegingen melden. Tusschen de kabinetten der waarbor
gende mogendheden en hare agenten te Bucharest wordt een drukke brief
wisseling gevoerd over de houdingwelke aan Rnmaniê geraden moet
worden tegenover de dreigende gebeurtenissen. Nog geen van die mogend
heden heeft bepaalde instructiën gezonden. Door de Rumaanschc regering is
nog geen besluit genomen.
VARNA 17 April. De staf van het Oltomanische leger is zoo even ont
scheepten maakt zich gereed naar Rustschnk te vet trekken.
KfSCltENEFF, 17 April. De Montenegrijnsehe gedelegeerden worden hier
verwacht. Men gelooft dat zij een onderhoud zullen hebben met den keizer
en Gort scha kofï. die hem vergezellen zal.
PERA16 April. Ilcl Amcrikaansche eskader der Middellaudsche zee,
waaraan bevpf is gegeven naar Konstantinopel Ie vertrekken om de Ameri-
kaansche belangen te beschermen, heeft vergunning gekregen door dc llar-
danellcn te stevenen.
RUSTSCHUK, 17 April. Abdul-lverim-pachaopperbevelhebber van het
Honau-legerbezoekt met een commissie, bestaande uit 4 generaals, 4 kolo
nels cu 2 majoors van den staf, en vergezeld van een Enge.'schen majoor,
de wapenplaatsen der provincie en zal eerstdaags hier aankomen. Te Varna
zjjn nog 4 bataillons en 18 kriipp-kanonuen aangekomen.
PARIJS, 18 April (ft. O.) De oorlogsverklaring van Rusland wordt morgen
verwacht. Er heeft thans geen diplomatiek overleg meer plaats. Men hoopt
dat de oorlog gelocaliseerd zal blijven.
KONSTANTINOPEL, 18 April. De Russische ambassade zal waarschijnlijk
Maandag inslructiën ontvangen omtrent het afbreken der betrekkingen,
benevens de copie eener circulaire, die Rusland zal zenden aan zijne ver
tegenwoordigers in het buitenland. Dc ambassade zou dan in de volgende
week vertrekken.
Het l'roces VILLEFORT C°.
In alle opzigten belangrijk was de gisteren gehouden zitting der arrond.-
regtbank. Na afloop van eenige andere zaken, begon men legen kwart
voor 12 ure met de behandeling van bovengenoemd proces, gevoerd door de
vennootschap Villefort C°. tegen den ontvanger der plaatselijke directe
belastingen te Katwijk. Als pleiters voor beide partijen traden op: de heer
mr. J. Kappcyne van de Coppello voor den ontvanger te Katwijk en de heer
m'. J. Bolil voor de firma Villefort C". De aanleiding tot het proces is
genoeg bekend, dan dat wij er hier nog met veel woorden op terug behoe
ven te komen. In het begin zijner pleitrede wees de heer Kappeyne nog
duidelijk op hetgeen geschied was Verleden jaar had nadat een dwang
bevel was beteekend geworden, een deurwaarder zich begeven naar het
instituut, ook wel gymnasium van Katwijk genoemd. Een der leeraren, die
geen belasting wilde betalen, omdat niet hij. maar de firma Villefort, vol
gens hem, belastingschuldige was. is niet aanwezig. Op verzoek des dettr-
waarders wordt hem dc kamer van den belastingschuldige gewezenen daar
binnen gelreden, had hij oogenblikkelijk formeel beslag gelegd op de zich
daarin bevindende goederen. Allergeestigst werden door den heer K. die
zaken opgesomd en tot groote hilariteit van liet publiek vernam men dat
eenige sigaren (60 stuks), een paar sigarenpijpjes, een leêge poriemounaic,
3 brillen en 4 brillendoosjes. eenige papieren zonder waarde (welke werd
niet gemeld), den inboedel uitmaakten van den armen lecraar. Tegen dit
beslag en legen liet belastingschuldig zijn van den Ireraar, die in Katwijk
verblijf houdt en ingezeten der gemeente is, zou in resten worden gehan
deld. omdat de firma Villefort. in Amsterdam gevestigd dc aansprakelijke
persoon zou zijn.
In eene zeer duidelijke rede betwistte dc lieer K. het regt voor zulk eene
opvatting. Volgens hem was er geen dc minste quaeslie van eene vennoot
schap, want alle vereischten voor eene vennootschap onder firma ontbraken.
De vennooleii, waarvan de een bisschop in Klein-Azië. de ander in Calcutta
en een derde in Amerika was, waren dan weer vennoot en dan weer niet.
doordal zij eenvoudig ergens heengezonden waren, en niet oneigenaardig
vergeleek pleiter dit vennootschap met een mantel, dien men van daag om
hangen en morgen uitlaten kan. Volgens pleiter was het dan ook gccne
vennootschap, maar slechts eene fictie, een fictive firma, die ten doel had
om langs dezen weg de wetten te ontduiken. Hoe men aan den naam
gekomen was. was ook eenvoudig, en men zou b. v. naar een klein stadje
zulk eene firma den naam kunnen geven, evenals b v. in Frankrijk men
een dergelijke firma met hetzelfde regt Schevcningen C". zou kunnen
noemen of hier Jan Klim C".
Hij beweerde dat hel eigenlijk overtollig was dit nogmaals te bespre
ken en zeide dat hoewel de advocaat der tegenpartij zich er wel aan geër
gerd had, hij toch staande hield het onjuiste der bewering van vennootschap,
dat zelfs die advocaat hem dit vrij wel toegaf, er bijvoegende dat het er ook
niet op aan kwam wat het was. maar wel dal het een reglspcrsoon was.
Geenzins. zeide de heer Kappeyne. men heeft alleen Ie maken met de posi
tie. dc qualiteil waarin is opgetreden, eu hij gaf een voorbeeld.
Indien iemand is opgetreden als viervoetig dier en al kon hij bewijzen dat
hij een visch of een vogel is, dan doet dit niet ter zake, want alleen heeft
men met die qualiieit te doen waarin is opgetreden.
Eindelijk hragi de heer K. in herinnering dat eene evenltiëlc veroordee-
littg niets nieuws zon zijn en haalde drie vonnissen aan, reeds vroeger ge
veld, een in Maastricht, een in Amsterdam en een arrest van den hoogen
raad. Na een uurtje zeer geestig gepleit tc hebben ging de lieer Kappeyne
zitten en de tegenpartij kreeg het woord.
In zeer wrjdloopige bewoordingen trachtte de lieer B. te bewijzen dat
Villefort C°. wel wezentlijk eene vennootschap onder firma was die regts-
persoonlijkheid had. Zijne vergelijkingen met andere maatschappijen bleven
niet achterwege en zoo noemde hij Apollo, Flora, Linnaeus enz. als analoog
met Villelort in wezen.
Verder bestreed hij het billijke der handeling van dien deurwaarder, die
niet weggegaan was, wat hij had moeten doen. maar beslag had gelegd.
Hij had moeten gaan omdat dc directeur gezegd had legen twee meerder
jarige Nederlanders dat de persoon in quaeslie niets bezat. Na den heer
Kappeyne nog veel lof te hebben gegeven als jurist, staatsman en zeer scherp
zinnig dener. voegde spreker daaraan soms eene grofheid toe. die het tegen
gestelde effect maakte van wat men zich daarvan misschien had voorgesteld.
Nu, zulke zaken belmoren ongelukkig genoeg nog voor de balie, ofschoon
hel te wensclten ware dat dit achterwege gelaten werd, omdat hel, wanneer
het erg geschiedt, haliekluiverig zou kunnen worden.
Dc grootste verbazing maakte zicli van het auditorium meester, toen de
lieer Bolil zeide dat het eigenlijk geen proces was tusschen Villefort en den
ontvanger der belastingen, maar een tendenz-proces tusschen den chef der
liberale partij en genoemde firma of liever i.og de goederen in de doode
hand. Dit laatste begrip vooral werd heftig door den pleiter bestreden en
lal van citaten, gehaald uit eene geheele bibliotheek, die in twee kisten was
meegebrachtzouden dit duidelijk maken. Zoo ook werden hoeken, waarvan
de Latijnsche titel niet zeer gemakkelijk en incorrect door pleiter gelezen
konden worden, aangehaald tegen het algemeen aangekleefde dwaalbegrip
dat de jezuïten niets moglen bezitten. Volgens pleiter verkeerde ook de
advocaat der tegenpartij in dit dwaalbegrip.
Ilerhaardclijk gelukte hel den pleiter om gelach te verwekken door naive
gezegden, die met het overtuigendste gelaat werden uitgesproken, doch die
blijkbaar door weinig menschen werden gelooid. Eigenaardig was hel dat
de gemeente Katwijk altijd zoo wel met hel gymnasium geweest was,
maar den bloei had willen exploiteren door Ie veel te vragen, wat die arme
menschen niet konden betalen. Er was ook geen quaeslie van wanbetaling
of niet te willen betalen, want Villefort C". wilde dit gaarne doen.
Sophistisch is misschien de zachtste uitdrukking voor een dergelijk beweren.
Spreker beloofde ook nog te zullen opgeven hoe men aan den naam van
Villefort was gekomen, eene firma opgerigt voor 24 jaren te Amsterdam,
waarvoor de lieer mr. S. D. Lipman de beste diensten had gepraesteerd en
<!ie tegenwoordig gerepresenteerd werd door den heer de Wit Keizersgracht.
In zijne 3% uur lai ge rede heeft pleiter daarvoor geen lijd gevonden,
want het is achterwege gebleven.
