Men meldt uit Vlissingen: Door overeenkomsten lusschen Duitsche
veehandelaren en expediteurs alhier schijnt thans het vervoer van vee langs,*
de lijn Vlissingen-Queenboro verzekerd. Reeds werden o. m. 1400 schapen^
per stad Vlissingen overgevoerd. In verband hiermede zullen na 1 Januarij,
dagelijks wanneer dit noodig is. veetreinen loopen van Noord-Duitschland
over Venlo naar Vlissingen Deze treinen zullen des morgens te 7 uur
en des namiddags te 6 uur 15 min. van Venlo vertrekken.
Volgens de jongste uit Zuid-Afrika ontvangen beriglen, meldt het
Hbl., heeft de hoofdregter van den Oranje-Vrijstaat, de heer Reitzuit
drukkelijk de hem gedane uiinoodigingcn afgewezen, om zich verkiesbaar
te stellen als president der Zuid-Afrikaanschc republiek. De herkiezing van
den heer Burgers schijnt zeker te zijn, niettegenstaande er een gerucht
verspreid isdat de drukpers Ie Potchefstroom het plan zal opperen om
hem door een meerderheid van den volksraad te doen verzoeken te be
danken en dan het bestuur aan een driemanschap op te dragen. Afge
scheiden van het feit, dat daardoor het bestuur slechts verzwakt zou wor
den, zal het plan toch niet in ernstige aanmerking kunnen komen, daal
de uitvoering er van in lijnreglen strijd zou zrjn met de constitutie.
Aan de memorie van toelichting, gevoegd bij het wets-ontwerp tot
herziening der wet van 13 Aug. 1851 lot regeling van het lager onderwijs,
ontleenen wij hel volgcudc:
Bij de behandeling dezer zaak vond de regering zich tegenover de meest
uitcenloopciide wenschen en cischeu. w iet' onderlinge strijd grootendeels een
gevolg is van verschil van inzigt over het bijzonder onderwijs, vooral hel
bijzonder ouderwijs in positief kerkelijke rigling. Eene oplossing van het
geen veelal de quaestie van hel lager onderwijs wordt genoemd, die allen
zou bevredigenis evenmin in ons land als in andere landen vindbaar
want het verschil van overtuiging omtrent de gewigtigste godsdienstige en
wijsgcerige vragen, dat op den bodem der quaestie ligt, zal blijven be
slaan, en de strijd lusschen gezag en onderzoek, lusschen geloof, twijfel
en ongeloof zal niet ophouden. Maar men mag van den wetgever eischen
dat hij geve wal de grondwet hem lot taak heelt gesteld, en dit zoo goed
mogelijk: 1'. zorg der overheid voor een deugdelijk ea voldoend openbaar
lager onderwijs naar de behoefte; en 2". waarachtige vrijheid (behoudens
toeziglbekwaamheid en zedelijkheid) van het bijzonder lager onderwijs.
Voldoet de wel aan deze vcrcischten, dan blijll tr nog wel strijd van mce-
ningrn en belangen bestaan, dan zijn er nog wel onbevredigde verlangens,
maar het terrein daarvan wordt beperkt tot individuelen en genootschap-
pelijken arbeid. De quaestie verlaat dan het staatkundig terrein, hetgeen
zeer wenschelijk is.
De openbare school blijve toegankelijk en bruikbaar voor allen, om er
het intellectuele brood, de voor het gcheclc volk onmisbare kundigheden
op te doen. Maar die haar voor zjjuc kinderen of de door hem verzorgde
en heweldadigdc kinderen onvoldoende achthebbc de volle en onbelem
merde gelegenheid om van het vrije onderwijs gebruik te maken, liet bij
zon'er onderwijs worde niet ais tegenstander, maar als bondgenoot, in de
bestrijding van onkunde en onbeschaafdheid, beschouwd.
Van de voorgestelde regeling verwacht de regering deze voordeden
J". dat door de overbrenging van de voornaamste vakken van het meer
uitgebreid lager onderwijs naar het middelbaar onderwijs, in verband niet
de afknotting van het verpligt programma, de inrigting van hel eisenlijk
lager onderwijs niet weinig ver cnvoudigd zal worden, en de mogelijkheid
ontstaan om dit zonder groote geldelijke opolleringen werkelijk een alge
meen goed te doen zijn; 2". dat het meer uitgebreid lager schoolonderwijs
zal worden het lagere gedeelte van het middelbaar onderwijs, van waar dè
leerlingen, die dit btgeeren en de noodige geschiktheid hebben, tot het
hoogerc wetenschappelijke of professionele gedeelte (de hoogere burgerschool)
overgaan.
Jaarwed len der onderwijzers, liet is ligt te voorzien dat de verhooging
van liet minimum der onderwijzersjaarvvedden voor vele gemeenten eene
vermeerdering der kosten van het onderwijs ten gevolge zal hebben; hoe
veel deze vermeerdering zal bedragen is niet met naauwkeurigheid te bepa
len. Ter globale berekening van dat bedrag kan het navolgende dienen,
liet getal der kinderen, die na aftrek van hen die den leeftijd van zes
paren nog niet hadden bereikt, en die ingevolge dit wets-ontwerp niet meer
op de lagere scholen worden toegelaten, de openbare scholen bezochten,
bedroeg in 1874 gemiddeld 333,000. Het stelsel van art. 21hetwelk voor
elke 40 leerlingen een onderwijzer of kweekeliug vordert, brengt mede dat
voor dat getal leerlingen ongeveer 8325 onderwijzers noodig zijn. Daarvan
moeten 2066 de acte van hoofdonderwijzer bezitten, omdat er even zoo
vele openbare scholen zijn; daaronder zijn wel begrepen de 459 scholen
voor meer uitgebreid lager onderwijs, doch aangezien aan deze ook gewoon
lager onderwijs gegeven wordt, zuilen zij als lagere scholen blijven bestaan,
terwijl denkelijk cenige nieuwe o enhare lagere scholen zullen opgerigt
worden in het tijdvak voorafgaande aan de volledige w erking van de nieuwe
wet. Voorts moeten er 5659 hulponderwijzers en kweckeliugcii zijn: aan
genomen dat twee hulponderwijzers tegen een kweekeliug vereischt wor
den. zullen er 3773 hulponderwijzers en 1886 kweekclingen moeten zijn.
liet algemeen minimum der jaarwedde van een hoofdonderw ijzer is J 600.
liet provinciaal ol locaal minimum zal echter in vele gevallen dat cijfer
overschrijden, liet is dus niet Ie ruim gerekend zoo men de jaarwedde van
den hoofdonderwijzer op gemiddeld 700 stelt (behalve woning en tuin);
om dezelfde reden moet de jaarwedde van den hulponderwijzer minstens op
500. de toelage van den kweekeliug minstens op ƒ125 worden gerekend.
£r zal dus minstens noodig zijn:
voor de hoofdonderwijzers2666 X 700 1.866.200.00
hulponderwijzers3773 X 500 1.886,500.00
n kweekelingen1886 X125 234.750.00
Te zamen f 3.988,450 00
In 1874 beliepen de jaarwedden en toelagen van het ouder
wijzend personeel3.546.458 15
Er is dus eene vermeerdering van die kosten te wachten
van minstens441.991 85
of ongeveer vier eH een halve ton gouds. Daarentegen zullen, ten minste
voor zooveel de nieuw aangestelde onderwijzers betreft, vervallen de veran
derlijke jaarwedden, die in 1874 een totaal cijfer bedroegen van 102.422.41.
Indien de jaarwedden der hoofdonderwijzers gemiddeld op ƒ800 en die der
hulponderwijzers gemiddeld op ƒ600 moeten worden gesteld, zal de verhoo
ging met 643.900 klimmen.
Behalve door de verhooging der jaarwedden (en toelagen) voor het onder
wijzend personeel, zullen de uitgaven der gemeenten ten behoeve van liet
lager onderwijs nog in andere opzigtcn toenemen. De zuivere uitgaven der
gemeenten zullen inet ongeveer zes tonnen gouds toenemen.
's GRAVENHAGE2 Januarij.
Door Z. M. zjn benoemd tot kanlonregter te Zevenbergen de liter
mr. D. van Tienen Jansse, thans subsliluul-grifïier bij de arrond.-regtbank
te Breda, en tot notaris te Maastricht de heer A. Nierstrasz, cand.-notaris
aldaar.
Aan den adjunct-commies bij het depart, van binnen), zaken Post
is de personele rang van commies verleend.
-- Tot directeur van het postkantoor te Baarn is benoemd de heer 11.
Holtzschue, thans te Noordwijk, en tot directeur van het postkantoor te
Noordwijk de heer T. Tulleken, thans te Boskoop.
Aan den luit. ter zee 1* kl J. C. Joekes, gedetacheerd bij het dep.
van marine/is de betrekking opgedragen van adjudant bij den benoemden
kommandant der zeemagt en chef van het dep. der marine in Nederl. lndië.
De 1' luit. F. E. L. A. Abel, van den stal der infanterie, werkzaam
bij het dep. van oorlog, is benoemd tot kapitein 2s kl. bij dien staf; voorts
is genoemde kapitein eervol ontslagen uit de militaire dienst en benoemd
tot commies bij het dep. van oorlog.
Aan den heer E. H. Brouwer is, op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend als bibliothecaris bij de kon. militaire akademie, en de heer J. P. J.
\V. Korndörder, thans toegevoegd aan den bibliothecaris der kon. militaire
akademie, is benoemd lot bibliothecaris van die inrigting.
Z. M. de koning zal zich morgen ochtend vroegtijdig naar het Loo
terug begeven.
De nieuwjaars-receptie ten hove werd bezocht door HH. Klv. 11H.
prins Alexander, prins Frederik en de prins en prins en prinses von Wied,
zoomede door Zr. M'. ministers, de leden van 110. civiel en militair huis en
de leden der overige huihouding.
lie minister van financiën heeft bekend gemaakt, dat bij hem ontvan
gen is ecu ten postkantore Leiden ingeschreven postwissel groot ƒ3.40,
door een onbekende, lol voldoening van te weinig betaald successieregt
ingezonden.
BUlTEiNLAiNÜSCHE BER'.GTEN.
JE E S„ ,4. K 8&.
LONDEN 2 Januaiij.
De Biafra, van de Afrikaansciie stoombootmaatschappij, in de Mersey
binnengekomen, brengt het berigt mede, dat de blokkade der havens van
Dahomey voortduurde, olschoon men algemeen van gevoelen was dat zij
spoedig zou opgeheven en de beslaande geschillen langs vredelievenden weg
geschikt zouden worden. Ook werd hier en daar verzekerd, dat de be-?
rigten over slechte behandeling der gevangenen door den koning ongegrond
waren; integendeel werden zij vriendelijk door hem behandeld.
Uit New-York wordt gemeld dat in den avond van 29 December bij een
hevige sneeuwjagt een expres trein bij Ashtabula, in Ohio, aan het Erie-
meer, van eene hoogte van 75 voet in het water is gestort; 52 personen
worden gewond en, naar men meent, kwamen 100 personen om.
De Engelsche stoomboot King 1rlh.ur is met eene lading oorlogsbehoef
ten en militaire goederen ter waarde van 1,444 000 dollars naar Ronstaii-
linopel vertrokken.
v n u n i.s ii.
In den senaat is Zalurdag door den minister Jules Simon, en in de
kamer der algevaardigden door den minister Decazes een boodschap van dan
president der republiek voorgelezen, waarbij de zitting van het parlement
gesloten wordt.
lie Temps bevat een schrijven uit Konstanlinopcl van 28 December
Daarin wordt het volgende gemeld; «De conferentie is lieden bijeengekomen
en gedurende vier uren vergaderd geweest. Zij heeft besloten tot verlenging
van den wapenstilstand met twee maanden, dus lot 1 Maart. De Turksche
gevolmagligden hebben eenigc aanmerkingen gemaakt op de voorstellen der
mogendhedenvoornamelijk wat het vraagstuk der waarborgen betreft. De
gevolmagligden hebben daarover van gedachten gewisseld. De conferentie
zal Zalurdag en vervolgens Maandag bijeenkomen en men verwachtdat zij
haren arbeid met kracht zal kunnen voortzetten. De ongerustheid is zeer
verminderd en men hoopt eene minnelijke schikking."
De Semaine Cath. berigtdal de aartsbisschop van Toulouse het plan
heeft gevormd, om te dier slede eene katholieke hoogeschool op te rigten.
Met dat doel heeft de prelaat reeds eene bijeenkomst gehad met verscheidene
priesters en aanzienlijke leeken, en in die bijeenkomst is besloten, onmid
dellijk de handen aan liet werk te slaan.
Graaf de Germiny, vice president van hel bestuur der katholieke hooge
school Ie Parijs, is wegens aanranding der openbare zeden, door de regt-
bank veroordeeld tot eene gevangenisstraf van twee maanden. Chomarl,
zijn medepligtige, is veroordeeld tot 14 dagen gevangenisstraf.
Te Parijs zijn twee Florentijnsche policie-agenten gekomen om een
paar dieven die een juwelier te Florence voor 400,000 fr. opgeligt hebben
op te sporen.
Nabij Saint-Denis is de waskaarsenfabriek van Billet en Delapechce
naast de pianofabriek van Pleyel gelegen, afgebrand de schade wordt op
1,400,000 fr. begroot.
-- Naar het officiële Bulletin Frang. verhaalt, had een rijk heer te
New-York, zekere VV.met een zijner vrienden. N.eene weddingschap
aangegaandal de heer Tildende bekende democratische candidaal voor
hel presidentschapin genoemde stad meer dan 60000 stemmen meerder
heid erlangen zou. Wie het verloor, zou verpligt zijn zijne tegenpartij
een bepaald gedeelte der stad in een kruiwagen heen en weêr te rijden.
N. is niet in gebreke gebleven hieraan te voldoen en om zijn rit indruk
wekkender te maken deed W.tot groot vermaak der straatjeugd den
kruiwagen door een trommelslager voorafgaan.
II S T S U 1L A X U.
De Duitsche bladen beschouwen de verlenging van den wapenstilstand
als een indirecte erkening door Turkije van de beginselen der conferentie.
Men meldt uit Lemberg: Grootvorst Nikolaasde opperbevelhebber
van het Russische Zuiderlegeris zoo ernstig ziek, dat men er aan twijfelt
ol hij herstelten zal. Men w eet nog niet wie in zijne plaats met het opper
bevel zal belast worden. Naar men zegtwordt de toestand van het Rus
sische leger van steeds bedroevender aard. Eenige dagen geleden weigerde
te Dubuo een geheel bataillon infanterie op te rukken, indien de man
schappen vooraf niet ruim van sterken drank werden voorzieneen eisch
waaraan voldaan werd.
Te St. Petersburg stond op 22 December de thermometer 30 graden
onder nul (Fahr.). Op de openbare pleinen en op de binnenplaatsen der
voornaamste openbare gebouwen en paleizen waren groote vuren aangesto
ken voor de koetsiers, die bij zulk een koude op straat moesten wachten.
In een groot aantal huizen werd voortdurend warme thee geschonken. Te
Archangel stond de thermometer op 21 Dec 44 graden onder nul (Fahr.).
