LGIDSCUE
COURANT.
V. 307.
|S?0.
VRIJDAG 29 DEGE\1RGR
BINNENLANDSCliE BEiUGTEN.
De Courant verschijnt dagelijks, Zonen Feestdagen uitgezonderd. De prijs der t ourant is fier vierendeel /aars 3.franco p. p. 3.50,
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad 3.35, franco p. p. f 3.85. Bet verslag aftonderlijk is verkrijgbaar voor 2.50
'sjaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nommert der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco, p. p. 6 Cents
De prijs der AdveiTciitign is van 1—4 regels f I.— iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN. 28 December
Bij de beden gebonden openbare verpachting van de mestspecicnafkom
stig uit de riolen en kolken binnen de gemeente, voor den tijd van 1 jaar,
is als hoogste inschrijver pachter geworden B. A. van Ulden alhier, voor
ƒ0 8532 per kub. meter rioolspecie en ƒ0.6444 per kub. meter kolkspccie,
terwijl bij de mede gehouden openbare aanbesteding van hel maken van
afsluithekken bij drie draaibruggen, als minste inschrijver voor de som van
ƒ197 aannemer is geworden J. Brevee, smid alhier.
Tot lid van het bestuur der afdeeling Leiden van het Nederlandsch
genootschap tot zedelijke verbetering van gevangenen is benoemd de heer
Z. Beyl, komuiandant van hel militaire delenlichuis alhier, Ier vervanging
van den heer majoor J. Swemer. die wegens drukke ambtsbezigheden gemeend
heeft als zoodanig te moeten bedanken.
M' n meldt ons uit Katwijk aan ZeeDe haringvisscherij werd dit
jaar met 46 bomschuiten uitgeoefend, welke in 167 reizen aanvoerden
4.980.470 stuks sleurharing en 12,243 kantjes pekelharing. Gezamenlijk is
besomd 266,456; de hoogste besomming was per schuit 10,300, de
minste 3900.
De visscherij is buitengewoon gezegend, zonder belangrijke schade, be
gunstigd door ruime vangst en hooge bestede prijzen, afgeloopen; tengevolge
van dien zijn weder door nieuwe reeders schuilen aangekocht en wordt de
scheepsbouw met kracht voortgezet om onze vloot te vermeerderen.
Men schrijft ons: Alle schaatsenrijdende individuen slaken een kreet
van ontmoediging, die door geheel Nederland wordt vernomen. Wat blijde
vooruitziglen en welk een maagdelijk ijs, door riet eenen baatzuchtigen
schipper gebroken om zich eenen weg te banen. Gelukkig, de feestdagen
hadden de schipperij aan banden gelegd en nu kwam de vorst krachtig
medehelpen. Zoo iels behoort, zonder tegenspraak, onder de zeldzaam
heden. Daar komt eensklaps een sterke dooi tusschen beiden tredenieder
plan, iedere afspraak, iedere overeenkomst verwoesten: aan de op kleine of op
groote, ja op grootsche schaal ontworpen hardrijderijen op schaatsen den
bodem inslaan. Men zou plaatsen bezocht hebben waar men anders nooit
kwam; naar bloedverwanten geijld zijn, wier beslaan schier twijfelachtig
was geworden. Men begon zich te spitsen op prijzen, die verworven zou
den kunnen worden. Welk eene teleurstelling. Het is of de ouderwetsche
winters niet meer terugkceren, neen stellig, die hebben gedaan; erger nog,
de winters beloonen de moeite niet meer om er zich een paar schaatsen
voor aan te schallen.
De wis- en natuurkundige afdeeling der kon. akademie van welen-
schappen te Amsterdam zal Zaturdug aanst. aldaar eene gewone vergade
ring houden.
liet stoomschip Koning der Nederlanden is op 24 Dec. van Batavia
naar NieHwe Diep vertrokken. De Fr ins Hendrik en de ('ticbes, van Ba
tavia naar Nieuwe Diep, zijn, de eerste op 25 Dcc. en de laatste op 26 Dec.
Kaap Roca gepasseerd. De Friesland, op weg naar Nederland, is op 27
Dec. te Suez aangekomen.
—.Te Rotterdam is Dingsdag morgen op hel terrein van den lloiland-
schen spoorweg een hulpwisselwachter bij het aanschroeven der waterslan
gen met het hoofd tusschen de in ligte beweging zijnde machine en den
tender geraakt, ten gevolge waarvan hij des avonds is overleden
Te Westzaan ging eergisteren zekere K. met zjjn knecht in de wate
ring op het ijs om schapen op te halen. Beiden zakten er door; K. werd
gered, maar zijn knecht verloor er het leven bij. De man laat eene vrouw
na met 4 jeugdige kinderen,
Naar men van Texel meldt heeft de post-ijsboot tusschen Texel en
Nieuwe Diep Maandag 11. eene zeer moeijelijke reis gedaan. Door den har
den wind en de zware zee, vergezeld van vorst, werd de mast overboord
gezeild, waarop de manschappen zich moesten redden met roeijen. Des
ochtends ten 8 ure had men het Oude Schild verlaten, en, na de brieven
aan den Helder verwisseld te hebben, kwamen de manschappen eerst des
avonds ten 6 ure terug, verkleumd van koude.
De arrond.-regtbank te Arnhem heeft den heer F. J. Hallo, beschul
digd van opligterij. veroordeeld tot eene cellulaire gevangenisstraf van 9
maanden en eene geldboete van ƒ309, suhs 7 dagen celstraf.
Naar wij vernemen, meldt de Arnh. C., is Zondag avond het volgende
ongeluk gebeurd: In den trein, die ten 9 40 van Zulphen vertrok, bevond
zich een persoon, die zich door de drukte vergenoegd had met een staan-
in plaats van een zitplaats. Het schijnt dat het portier van den waggon
niet goed gesloten is geweest, althans ter hoogte van de Steeg en Dieren
sloeg dit, vermoedelijk doordien er tegen geleund werd, open en stortte
bedoelde persoon er uit. Een later berigt meldt, dat dezelfde persoon in
krankzinnigen toestand te Roozendaal is gezien.
Wij ontvingen, meldt het Hbl.heden de volgende beriglen uit Zuid-
Afrika, dd. 28 November. De oorlogsberigten luiden gunstig voor de Trans
vaal; tal van Kaffers zijn door een handvol ruiter-vrijwilligers op de vlugt
geslagen; op verschillende punten zijn den vijand verliezen toegebragt en
strooptogten beletveel vee is hernomen. Secocoeni is zeer in het naauw.
De herkiezing van president Burgers vindt veel voorstanders, zelfs te Lijn
denburg. De geldelijke toestand is nog ongunstig; de buitendistriclen zjjn
wrevelig bij hel betalen der belastingen. Het Hollandsch fregatschip Bata
vier is te Kaapstad binnengesleept, ontredderd door stormen.
Gisteren avond had het tweede concert van de maatschappij voor
toonkunst plaats. Hel is ons aangenaam te kunnen melden, dat ditmaal
de zaal flink bezet was; niemand der aanwezigen zal het dan ook betreurd
hebbendezen avond in de stadszaal te hebben doorgebragt. liet orchest
kweet zich van zijne moeijelijke taak, zooals dit te verwachten was, wanneer
een zoo bekwaam directeur, als de heer Welrens, de leiding op zich heeft
genomenook aan de leerlingen van de hoogste klasse der muziekschool
komt een woord van lof toe voor de uilvoering van het Schlaflied der
Zwerge voor vrouwenkoor uit "Schneewittchen", even als aan den heer
Landsman voor zijn zeer verdienstelijk pianospel. Het glanspunt van den
avond werd ontegenzeggelijk bereikt met de liederen, voorgedragen door
den heer Carl Schneider en mej. Gripekoven. Het tenor-geluid van den
heer Schneider moge de eerste frischheid der jeugd verloren hebben,
methode en voordrag! vergoeden dit. zoodat hij bewondering afdwingt,
medesleep!. Welverdiend was dan ook de hulde, hem uit naam tier maat
schappij door den heer de Loos toegebragt, waarbij hem het eerelidmaat-
schap werd opgedragen, terwijl hem door mej. Gripekoven, zijne leerling,
een lauwerkrans werd aangeboden. In welsprekende taal antwoordde de
heer Schneider, er op wijzende, dat zijne antecedenten hem aanleiding
gaven, de hem te beurt gevallen onderscheiding, vooral nu zjj van Neder-
I landsche zijde kwam, op zeer hoogen prijs te stellen.
He' ontwerp van wet tot herziening der wet van 13 Aug. 1857 tot
regeling van het lager ouderwijs ziet thans het licht. Het bevat onder
meer de volgende bepaiiugen:
liet lager onderwijs omvat: a. het lezen; b. het schrijven; c. het jpgke-
nen; d. de beginselen der Nederlandsche taal; e. die der aardrijkskunde;
die der geschiedenis; g. die der kennis van de natuur; h. het zingen;
i. de gymnastiek: k. het handteekenen; l. de nuttige handwerken voor
meisjes.
Lager onderwijs wordt gegeven in scholen en in bijzondere woningen.
Hel eerste is school-, het laatste huisonderwijs. Onderwijs aan kinde
ren van vier of meer gezinnen te zamen en onderwijs in armeninrigtiugen
gods-, gast- en werkhuizen, gestichten van weldadigheid en andere instel-
linnen van openbaar nut gegeven, wordt als schoolonderwijs beschouwd.
De lagere scholen worden onderscheiden in openbare en bijzondere scholen.
Openbare zijn die, opgerigt en onderhouden door de gemeenten, de provin
ciën of het rijk; de overige zijn bijzondere scholen. Aait bijzondere scholen
wordt van wege de gemeente, de provincie of het rijk geen subsidie verleend.
Geen schoolonderwijs wordt gegeven in localen die als schadelijk voor de
gezondheid zijn afgekeurd
In helzellde schoollokaal mag slechts aan zoovele kinderen gezamenlijk
onderwijs worden gegeven dat voor ieder kind minstens <0 vierkante deci
meter oppervlakte en 4 ku. ieke meter ruimte aanwezig zij.
Het schoolonderwijs wordt gegeven door hoofd- en hulponderwijzers
hoofd- en hulponderwijzeiessen en kweekelingen, zoo mannelijkealsvrouwelijke.
Kweekeliugen zijn zijdie den leeftijd van 16 jaren bereikt en den ou
derdom, waarop zij tot het examen als hulponderwijzer of hulponderwjj-
zeres kunnen worden toegelaten, nog niet bereikt hebbende, bjj het school
onderwijs behulpzaam zijn.
Niemand mag lager onderwijs geven, die niet in het bezit is der bij deze
wet gevorderde bewijzen van bekwaamheid en zedelijkheid. Vreemdelingen
behoeven bovendien onze vergunning.
Tot opleiding van onderwijzers en van onderwijzeressen worden van rÖM.-
wege Kweekscholen opgerigt en onderhonden.
