zame opsluiting veroordeeld. Ongeveer 8 weken geleden heelt hy een rijks
veldwachterdie hem ophaalde om een dag in de gevangenis door te
brengen, zoodanig op de horst getrapt, dat men eerst voor diens leven
vreesde, en hij nog niet weer in functie is getreden. Een viertal personen i
had moeite den razenden de J. naar de getuigenis over te brengen.
Te Niéuw-Stadskanaal is de toren der lierv. kerk door den bliksem
getroffen. Hij zocht een weg door den middelstcn zoogenaamdeu klttnder-
zolder, zoodal er een groole en eene menigte kleinere splinters beneden
lagen, terwijl de vioeren met eene laag kalk bedekt waren. Van daar
schijnt de vuurstraal in hel schip der kerk gekomen le zijn; in het bene
denste gedeelte van liet plafond ziel men een gat van p. m. 1% decimeter
in doorsnede, en 4 a 5 kleine gaten (ligt hij elkander.
Te Tilburg heeft men gisteren nacht op twee verschillende plaatsen
getracht brand te slichten, bij den heer Luiten, boekhandelaar, door het
raam open le schuiven en brandende voorwerpen tiaar binnen te werpen
waardoor reeds vele boeken en papier in den brand geraakten en achter
tien heer Botermans, door een hoop heideplaggen in brand te steken. Beide
pogingen zijn spoedig ontdekt, en de vermoedelijke dader is aangehouden.
Te Maastricht is gevankelijk binncngebragl een Pruissiseli landbou
wer. die voor zeven jaren door de arrond.-regtbank aldaar wegens smok
kelarij tol een maand gevangenis was veroordeeld.
Wal betreft de gevraagde inlichtingen omtrent de bewoners enz. van
geestelijke gestichten verneemt De Tijddat een burgemeester van een
ambtenaar in een provinciale hoofdstad eene missive heelt ontvangen, ge
merkt met het bijschrift «vertrouwelijk", en van welke missive de inhoud
op het volgende neerkomt: Namens den minister van justitie wordt een
onderzoek ingesteld naar het getal der gestichten voor mannen co vrouwen,
welke sedert de invoering der Meiweiten in Pruissen hier te lande zijn ge
vestigd. De bedoelde ambtenaar verzoekt den burgemeester daarloe tc wil
len medewerken en te trachten te vernemen: of er in de gemeente een
gesticht bestaat voor mannen of vrouwen; wanneer dit gevestigd is; door
hocvele personen bewoond; van welke nationaliteit de personen zijn en
w elke hun geestelijke regel of orde ismet verzoek om uiterlijk vóór 1
September antwoord op die vragen te willen inzenden.
Bij de synode der Ned. Iierv. kerk kwam dezer dagen in behandeling
de in liet vorig jaar voorloopig aangenomen nieuwe redactie van art. 38
van liet Hegl. op het godsdienstonderwijs en de aanvulling van art. 22 van
liet Regl. voor de kerkeraden. waarbij de voor de bevestiging van lidmaten
voorgeschreven vragen waren opgenomen onder de zaken, bij welke de pre
dikanten naar eigen oordeel tc rade gaan met de godsdienstige behoeften
der gemeenten. He tneesle van de in het uitvoerig rapport naauwkeurig
opgegeven consideratibn van de prov. kerkbesturen en classicalc vergaderin
gen waren niet gunstig voor deze verandering gestemd. Onder de leden
van de commissie, aan welke hel voorloopig onderzoek dezer zaak was op
gedragen. bestond eveneens een groot verschil van gevoelen, zoodat door
hen zeer tiiteenloopendc amendementen waren voorgedragen. Vóór men tot
de behandeling van de door de commissie in het rapport en door andere
leden voorgeslagen wijzigingen overging, werd door een der leden voorge
steld vooraf de aanvulling van art. 22 van het Reglement voor de kerkera
den aan de orde te stellen. Dit voorstel werd door de meerderheid aange
nomen. Een amendement door de Waalsehe reünie voorgesteld om bij de
aanvulling van art. 22 toe le voegen de woorden «voor vijf jaren", om langs
dien weg tijd le laten, dat meer eenstemmigheid op dit pnol mogl ontslaan
en na verloop van dien tijd de intusschen rustende quaestie weder zou kun
nen worden opgevat en tot een goed einde gebragt. werd door de meer
derheid verworpen, omdat men niet oordeelde, dat door een dergelijk uitstel
de vrede der kerk zou kunnen worden bevorderd. Daarop werd tot de zaak
zelve overgegaan. Door tie voorstanders van dc aanvulling van art. 22 werd
in het licht gesteld, hoezeer door het lacultatief stellen der bewuste vragen
het zamenwonen en zamcnleven van verschillende rigtingen in één kerk-
verbond gemakkelijk gemaakt werd. dat buitendien het dogmatisch karak
ter van de eerste vraag niet in overeenstemming was utel tie plcglige intrede
in dc gemeenschap der kerk. Maar daartegen werd ingebragt, dat door
liet .facultatief stellen der vragen het eigenaardig karakter van geloofsbe
lijdenis geheel zou worden opgehevenen openlijk zou worden verklaard,
dat de Ned. herv. kerk in het geheel geene belijdenis bezat, en dal boven
dien bet toetreden tot dc gemeenschap der kerk dan geheel zou worden
overgelaten aan lid eigen oordeel der predikanten, daar bij bet toetreden
van nieuwe lidmaten, evenals bij de toelating tot de Evangeliedienst, de kerk
zelve dc voorwaarden daarvoor behoorde Ie stellen. Na langdurige beraad
slaging werd eindelijk de voorgestelde aanvulling van art. 22 van hel Regl
voor de ketkeraden verworpen met 12 tegen 6 stemmen.
Er werd nu overgegaan tot liet onderzoek, of art. 38 van het reglement
op tiet godsdienstonderwijs door eenige wijziging ook aannemelijk zou kun
nen worded gemaakt. Verschillende amendementendoor de commissie voor
bet rapport en andere leden ingediendwerden in behandeling genomen.
Hel groole en hoofdzakelijke bezwaar, door de consideration en adviezen
van dc provinciale kerkbesturen en classicale vergaderingen, kwam daarop
neder, dat bet rciM der ouderlingen bij de voorgestelde redactie tc veel zou
worden beperkt, ia naar bet oordeel van sommigen tot niets zou worden
teruggcbiagl.Maar indien men dit bezwaar wegnam, dan bleek een ander
bezwaar onvermijdelijk, dal namelijk de predikanten bij ontslaan verschil
over bel voldoende of onvoldoende van het onderzoek naar de maat van de
kennis der aannemelingcn geheel aan het oordeel der ouderlingen onderwor
pen zonden zijn. liet gevolg is geweest, dat de voorgestelde amendementen
niet zijn aangenomen. Het voorstel van een der leden om aan art. 38 de
woorden loc tc voegen: «om verschil van geloofsovertuiging mag niemand
worden algewezen" werd met 13 tegen 8 stemmen verworpen. Het geheelc
art. 38, zooals bet ten voorgaanden jare door de synode was geredigeerd,
werd in stemming gebragt en vooral ook met bel oog op de daarop inge
komen consideration der provinciale kerkbesturen en classicale vergaderin
gen. met 11 legen 8 stemmen verworpen.
Daarop werden verschillende voorstellen betrekkelijk hel afleggen der be
lijdenis ingediend, uie lol eene nieuwe regeling daarvan zouden kunnen
leiden. Een voorstel om al deze voorstellen niet meer in behandeling ie
nemen, maar aan de synodale commissie lot nader onderzoek op te dragen
vond geen by val bij de meerderheid, omdat de synode dan niet geacht kon
worden de haar opgedragen taak ten einde gebragt te hebbenmaar veel
meer van zich te hebben afgeschoven. Er werd dus besloten wel degelijk
kennis le nemen van de ingediende voorstellen. Op voorstel van een der
leden werd echter met algemeene sletnmei: goedgevonden de behandeling
van de zaak der belijdenis voorloopig te schorsen en over le gaan tot de
zaak van liet hooger onderwijs en het daarop betrekkelijke rapport, ten
einde dan later weder de eerstgenoemde zaak ter baud le nemen. Daar
omtrent schonk dc synode eenparig bare goedkeuring aan hetgeen door de
synodale commissiebetrekkelijk deze zaak. was verrigt, en nam met volle
instemming de twee van vvege de synodale commissie uitgesproken hoofdbe
ginselen aan. welke bjj de regeling der opleiding van de aanslaande predi
kanten beliooren gevolgd le wordenvooreerst de kerk maakt van bet uni
versitair onderwijs in tie godgeleerdheid, van staatswege te geven, zooals
dit door dc wet op liet hooger onderwijs omschreven is, bet meest volledig
gebruik voor de opleiding van bare aanstaande evangeliedienaren; ten
tweede; de kerk maakt eveneens het meest volledige gebruik van de gele
genheid, haar bij art. 104 van de wet op het hooger onderwjjs geschon
ken, om leerstoelen van hooger onderwijs in de academiesleden te vestigen,
opdat vuil harentwege onderwijs gegeven worde in de vakken van godge
leerdheid, waarin van staatswege geen onderwijs wordt gegeven, maar dit
zjj evenwel voor de vorming barer aanstaande evangeliedienaren onmis
baar acht.
'sGRAVENHAGE, 24 Augustus.
Z. M. heeft benoemd lot riddei der orde van den Neder). Leeuw den
heer M. Bisdom, burgemeester der gemeenten Maastricht, Vlist en Bonrepas
De lieer J. G. Oosterbaan is. op zijn verzoek, eervol ontslagen als
rijksontvanger te Bodegraven.
De commissie, benoemd in de vergadering van den gemeenteraad van
15 Aug. II. tot onderzoek van liet geschil omtrent tie regeling van liet gym-
nastiek-onderwjjs aan dc hoogere burgerschool aldaar, beeft haar rapport
daaromtrent den gemeenteraad aangeboden. De commissie maakt bezwaar
aan den raad voor te stellen de bedoelde regeling als blijvenden maatregel
in tc voerenmaar geeft in overweging le volharden bij het genomen be
sluit van 8 Augustus II.. met dien verstande, dat de daarin bepaalde proef
inel het gymnasliek-onderwjjs, tusschen de schooluren in. niet worde geno
men door den legenwoordigen directeur, maar bij liet in functie treden va»
zy ii opvolger.
De gemeenteraad heeft in zijne zitting van lieden, na langdurige gedacli-
tenwisseling en verwerping van een voorstel van den heer dc Jonge, ooi
met den minister van binnenl. zaken op nieuw in overleg te treden omtrent
de regeling van bet gymnastiek-onderwijs aan de hoogere burgerschool, be
sloten gedurende den cursus 1876/77 een proef le nemen volgens het stelsel
van den minister, t. w. gymnasliek-onderwjjs gedurende de schooluren. Dt
directeur der hoogere burgerschool beeft bepaald zijn verzoek om ontslag
bij den raad ingediend.
In de jongste buitengewone warme dagen is bel getal baden te Scbe-
veilingen ongemeen geklommen. Alleen Zondag jl. bedroeg het 1200.
HUITK1MLA[N11SCHE BKHIGTEN
K TV ti K 5, A TV It.
LttNDEN 23 Augustus.
Dc heer Disraeli, graaf van Beaconsfield, heeft aan zijtie kiezers mede
gedeeld. dat 11. M. hem tot pair heeft verheven en hij bijgevolg zijn mandaat
voor liet lagerhuis nederlegt. Ilij verklaart dit niet zonder aandoening
te doen.
Het Home rule-bond hield dezer dagen te Dublin een bjjeenkomst. Uit i
bet door dc vergadering goedgekeurde rapport blijkt o. a.dat in hel af-
geloopett jaar, ten gevclgc van financiële moeijelijklteden15 afdeefingea
van hel bond waren opgeheven; daarentegen waren 25 nieuwe afdeeliugen
opgerigt. De vergadering besloot den zetel van het bond van Liverpool uur
Londen te verplaatsen.
Een vreemdsoortige zwemwedstrijd heeft Zaturilag II. op de Theems
plaats gehad. Van London-Bridge naar Greenwich zwommen om het hardst
de heeren Lawrence en Cook, beiden slechts één arm hebbende. Lawrence
bleel overwinnaar hij legde den afstand in één nur en negen minuten af.
Hij was zijne tegenpartjj 600 ellen vooruil.
Volgens berigt iijt New York hebben de Sioux aan dc Zwartvoet-hi-
dianen van Canada boodschappers en geschenken gezonden, hunnen bjjstand
inroepende in den krijg tegen de Vereenigde Staten. De Zwartvoeten wei
gerdenwaarop dc Sioux gedreigd hebben in hun grondgebied te vallen,
wanneer bedoelde oorlog ten einde is. Dc regering van Canada heell de»
Zwartvoeten hare bescherming toegezegd.
fr' K A H K IJ £4.
De zittingen der departementale raden zijn Maandag geopend. Voor
zooverre men weet hebben negen aftredende anti-republikeinsche voorzitters
hunne plaats moeten inruimen aan republikeinen. In een gewest heeft een
republikein moeien wijken voor cenmonarchaal.
Het syndicaal der I'arijschc wijnhandelaars heeft, door tusschen komst
der kamer .van koophandel aldaar, tol den minister van landbouw en koop
handel een adres gerigt omtrent het kunstmalig kleuren van wijnen, welt
bedrijf, volgens de adressanten, sedert den oogst van 1875 in werkelijk
onrustbarende male is loegenomen, onrust harendzoo met het oog op den
