EDM
Lees hier -s. v.
PER TELEGRAAF.
ADVERTENTIE N.
ANTWERPEN, 15 Junij. Alles is rustig; de burgerwacht en de gendar
merie bewaken de clericale gebouwen en drijven overal zamenscholingen
uiteen. De burgemeester doorkruist te paard, aan het hoofd der cavalerie,
de straten en raadt de benden aan uiteen te gaan; men juicht hem toe.
BERLIJN, 15 Junij. De Reichs-Anz. meldt, dat de heer Hoffmann, pre
sident der rijkskanselarij, benoemd is tot plaatsvervanger van den rijks
kanselier in diens functien ten opzigte der rijksbank, tijdens de afwezigheid
van prins Bismarck.
BRUSSEL. 15 Junij. De stad is tot dusverre rustig, evenwel zijn er
voorzorgsmaatregelen genomen. In een aanplakbillet te Antwerpen wordt
geëischt dat de groote steden in de kamers vertegenwoordigd worden, onaf
hankelijk van het platteland.
LONDEN, 15 Junij. Hoogerhuis. Lord Derby zeide, in antwoord aan lord
Delaware, het volgende: "Door het tractaat van Parijs van 1856 hebben
Engeland, Frankrijk en Oostenrijk zich verbonden gezamenlijk en afzonder
lijk de onafhankelijkheid en ongeschondenheid van het Ottomanische rijk te
waarborgen Artikel 2 bepaalt dat elke schending van de bepalingen door
de mogendheden als een casus belli zal worden beschouwd, en dat men
onmiddellijk met de Porte zich verslaan zal over de noodige strijdkrachten
om het tractaat te handhaven. Het tractaat is nog van kracht en niet ge
wijzigd. Ik vertrouw dat het huis niet eischen zal iets wat gevaarlijk zou
zijn,°nl. dat het in een hypothetische discussie zal willen treden over de
omstandigheden, waaronder de waarborg als verpligtend voor de contractanten
zou moeten worden beschouwd. Het regt van interventie bestaat; zekere
omstandigheden leggen den pligt tol interventie op. Of eventueel de omstan
digheden daartoe aanleiding geven, zal eerst bepaald worden wanneer het
ge'val zich voordoet. Zeer zeker zijn Servië en Rumanië door dien waarborg
niet bevoordeeld, maar het tractaat verpligt geen enkele mogendheid te
interveniëren tusschen Turkije en zjjne vasalstaten; het waarborgt Turkije
tegen een aanval van buiten."
ANTWERPEN, 15 Junij 's avonds. De stad is rustiger. Digte groepen
trekken door de straten onder het geroep van: «Weg roet Malou! Leve de
koning!" Overal heeft de gendarmerie post gevat. Tot dusverre zijn geen
ernstige ongeregeldheden voorgevallen. Te Gent werd heden herhaald wat
gisteren voorviel. Tusschen de politie en het volk is verscheidene malen
gevochten geworden. Eenigc personen zijn in hechtenis genomen. De gen
darmerie deed op de menigte een charge, zonder vooraf te waarschuwen.
De glazen van het hötel-Alcantara zijn stuk geslagen. Andere particuliere
huizen hebben ook schade geleden, talrijke groepen trekken nog schreeu
wende door de stad, doch de politie is sterk genoeg de feitelijkheden te
verhinderen.
BERLIJN, 16 Junij. Uit Konslantinopel wordt van gisteren aan het
agentschap Havas gemeld dat Hussein Avni-pacha. minister van oorlog, en
Baschid-pachaminister van buitenlandsche zaken, vermoord zijn en Kaiserlt-
pacha, minisier van marine, gewond is.
WASHINGTON. 15 Junij. In een officieel verslag wordt geconstateerd dat
de toestand van de katoenoogst 3 pCt. beneden de gemiddelde opbrengst is.
BERLIJN, 16 Junij. Uit konstantinopel wordt door Havas nader het
volgende gemeld: In den afgeloopen nacht, tijdens er bij Midhat-Pacha
ministerraad werd gehouden, is een eerst onlangs ontslagen officier, met
een revolver gewapendbinnengedrongen. De minister van oorlog en de
minister van buitenlandsche zaken werden door hem gedood en de minister
van marine zwaar verwond. Overigens zijn nog een adjudant van den
groot-vizier en een bediende van Midhad-Pacha gedood. De dader is des
morgens gevangen genomen. Men gelooft de daad als eene wraakoefening
te moeten beschouwen.
Onder de tandmiddelenwelke proefhoudend bevonden wordenneemt
zeker het Anatlierln-Hondwater van den Heer Dr. POPP. KK. llof-
tandarts te l/eenen, eene eerste plaats in. Dit Anatherin-Mondwatcr heeft
zich gedurende meer dan 25 jaren slaande gehouden en in duizenden flacons
naar alle werelddeelen verzondenwordt het door vele geneesheeren bij
ziekten van tanden en van den mond aangewend. Zeer is ook aan te beve
len Dr. J. G. POPP's Plantaardig Tandpoeder, dat bij dagelijkse!)
gebruik de voortredelijkste diensten bewijst. De Anatherin-Tandpasta,
die- zooals bij andere tandpasta's gewoonlijk het geval is geen voor de gezond
heid schadelijke beslanddeelen bevatis eene van de besteen levens eenvoudigste
der beslaande tandreinigingsmiddelen. Holle carieuse tanden kan men het
best met het Tandplombeersel met goed gevolg aanvullen, waardoor
dan het bederf tegengegaan en de afbrokkeling der been-massa verhinderd
wordt. Wij maken daarom uil volle overtuiging een ieder, die zich gaarne
in het bezit ziet van eenen gezonden mond met gezonde organenopmerk
zaam op de Anatherln-Preparaten van den KK. Hoftandarls Dp. J. G.
te H eenenwaarvan te Leiden bij E. VOOH1HJK (Breedestraat) een
Ite'pöl is gevestigd.
INGEZONDEN.
De vereeniging door eenige kandidaten in de medicijnen opgericht tot
ondersteuning van behoeftige kraamvrouwen heeft bij de ingezetenen van
Leiden betrekkelijk geringe belangstelling gevonden. Een onzer donateurs
deelde mij mede dat velen bezwaar hadden tot ons doel bij te dragenomdat
ook ongehuwde vrouwen daardoor zouden gesteund en arme vreemdelingen
naar Leiden gelokt worden.
liet komt mij daarom nuttig voor er meerdere bekendheid aan te geven
dal in de registers der verloskundige polikliniek alleen gehuwde vrouwen
te Leiden woonachtig worden ingeschreven en dat alleen deze van bedoelde
vereeniging ondersteuning ontfaugen.
R. Rzn. BIJLSMA,
Leiden, Juni 1876. Voorzitter der Vereeniging.
DË HOOFDKERK EN HET STADS-ZEGEL.
Mr. Simon van Leewen geeft in zijne "Korte besgryving van het Lugdttnum
Baiavorum nu Lcyden" een vrij zonderling prentje van de Pieterskerk. Dat
de kerk een toren droeg weet iedereen, die eenigszins met gescniedkundige
bijzonderheden van Leiden bekend is en dat hij gestaan heeft aan den west
gevel. wordt geenszins betwijfeld. Maar toen was de kerk heel wat kleiner
en niet veel meer dan eene basiliek. Met het uitbouwen van het choor. de
verlenging der kerk naar de westzijde, het bijbrengen van noord- en zuid-
transept, kwam er, eerst na verloop van jaren, die eeuwen vormden, eene
kruiskerk lot stand, waarvan de toren stond op het kerkkruis. Waarschijn
lijk zal hij ook in de verbouwing gedeeld hebben en verhoogd zijn gewor
den. In het Stratenboek van dr. W. Pleyte (om kortheidshalve dat boek
zoo te noemen) wordt eene aannemelijke beschrijving gegeven van den bouw
der Pieterskerk tot kruiskerk. M'. v. L. geeft echter in prent de kerk ge-
heel volbouwd, zooals wij haar thans zelfs kennen en hij plaatst den toren
in welstand eenvoudig aan den westelijken ingang. Hoe v. L. hieraan mag
gekomen zijn, gesteld dat de toren er zóó heeft uitgezien?
Dat prentje voert tot een ander, afbeeldende het stads-zegel en het zegel
voor de gewone zaken. Aan mr. v. L. het woord. "Het stads wapen was
een St.-Pieter onder het welf van een kerk met het omschrift: S. Sculteli
Octo Juratorum 4' Communitat. oppidi Legden. Dat is, het zegel van
den schout, acht gezworenen en de gemeente der stad Leyden. Het zegel
tot gemeene zaken behoorende was een St.-Pieter zittende onder het verhe-
mel van een kerkchoor hebbende aan elke zijde een doopvont met het om
schrift: Sigillutn cotidianum oppidi Leydensis: Het gemeen zegel der
stad Leyden." De spelling van mr. v. L., die o a. heevt voor heelt, lyv
voor lijf, sgrivt voor schrift en sgout voor schout schreef, is bjj deze aan
halingen niet geëerbiedigd.
Het "vcrhemel", waarvan v. L. spreekt, was, naar zijn zeggen, buiten
twijlel St. Pieter en de hoofdkerk. Dat mag eerst een onbekrompen idee
heelen. Maar toen hij tot de ontdekking van de doopvonten kwam moet
hij zich levendig gelroflen gevoeld hebben. Terstond maakte hij dan ook
zijne ontdekking dienstbaar aan koning Willem en zijn zoon graaf Floris;
"Uitbeeldende", zegt hij, "de plaats en de kerk waar twee zulke doorluch
tige heeren geboren en gedoopt zijn." Voor ieder van die doorluchtige
heeren dus een doopvont in hel stads-wapendat is eerlijk gedeeld. Of zulk
eene beschrijving echter niet den doop der wedergeboorte mogl ondergaan?
Het stads-zegel dan stelt voor St. Pieter, ter halver lijve, onder een bal
dakijn, verhemelte of praaldak (woorden van dezelfde beteekenis), dat ge
dragen wordt door twee liggende leeuwen, die levens schildhouders zijn van
het stads-wapen. De beide figuren, die v. L. tot den adelstand van doop
vonten verhief, zijn stutten of dwergpijlers met een kapiteeltje, hoe dan
ook uitgedrukt, waaruit de stijlen opgaan, die het baldakijn vormen, dat
door zamenstel niet uitmunt en zoowat zweemt naar gothiek. met een
freda, kap of driehoekige overhuiving, in overstand voorgesteld boven het
St. Pieteisbeeld.
Iemand, die meer de schriften onderzoekt dan ik ooit heb durven ver
moeden, maakte mij de opmerkinu dat de doopvonten ook maar overgenomen
waren en naauwkeurighcid van Lalijnsclie om- en bijschriften te wenschen
overlieten in den catalogusHalt! zet ik. geeii woord meer, wat ik u
bidden mag. Lees en herlees, wik en weeg, breng aan het licht of nog
liever, om niet te schokken, houd diep verborgen, doorsnuffel, doorwroet
des noods de folianten naar hartelust, maar dat boekje is gesloten en wordt
niet meer opengedaan.
A. J. KOUWELS.
Heden overleed in het Gesticht te 's Hertogenbosch, tot diepe droefheid
van mij en mijne kinderen, mijn oierbare Echtgenoote M. T. MULKERS, na
voorzien te zijn van de II. Sacramenten der Stervenden, in den ouderdom
van 63 jaar.
Leiden, 15 Junij 1876. J. VAN TONGEREN.
Eenige en at gemeene kennisgeving.
Heden overleed mijne geliefde Dochter aNNA MARIA, in den ouderdom
van 46 jaren.
Leiden. 16 Juni 1876.
Eenige kennisgeving.
Wed. A. FELIX, Noordziek.
Ieder, die nog iits te vorderen heeft van M'. C. F. WICfGERS VATK
KERCHEM, wordt verzocht zulks ten spoedigste op te geven aan
zijn adres, Noordeinde N°. 1.
Hygiënischonfeilbaar en
voorbehoedend; de eenige
a_a_md'e ?ei,eest zonder er iets bij te
voegen. BROU. uitvinder, 153 B"1 Magenta te Parijs.
Hoofd-Dépöt voor Nederland hij H. H. FLOTH, Pharmacie Francaise
te Amsterdam.
Om het misbruik van namaak in mindere qualiteit (dikwijls op mijn naam
verkocht) tegen te gaanzullen voorlaan de l*,e qualiteit KAPOK*
MATRASSEN aan elke zijde, de ïic qualiteit slechts aan eene zjjde van
mijn fabrieksnaamstempel voorzien zijn, waarop men s. v. p. wel gelieve
te letten.
Prijs: lslc qualiteit aan beide zijden gestempeld:
Eenslaaps 1.85 X 0.85 meter 10 kilogr. zwaar 22.
Tweeslaaps 1.85 X 1.15 13% 37.60.
2lle qualiteit aan éêne zijde gestempeld:
Eenslaaps 1 85 X 0.85 meter 12% kilogr. zwaar j 15.
Tweeslaaps 1.85 X 1.15 16% 20.
Andere afmetingen worden naar juiste evenredigheid berekend.
Peluws en kussens, alleen le qual.worden mede tot zeer lage prijzen
bijgeleverd.
Alles franco aan boord le Delft.
Emballage wordt voor fabrieksprijs in rekening gebracht, doch bij franca
retourzending voor van den genoteerden prijs teruggenomen.
Op plaatsen waar nog geene Agenten zijn, worden deze gevraagd, en
tevens beleeld verzocht de orders voorloopig direct aan de fabriek te
willen inzenden.
A. BREETVELT Ai., te Delft.
Agenten zijn: L. TJEERDS, Scheveningen.
VAST F WIJK GROEN. Leiden. W. A. SCHADE ZONEN Amsterdam.
GEBR. DE RAADT, Gouda A. F. VREDEVOORT, Dordrecht.